Vilna Sonoro - La Esperanta Gazetejo

Vilna
Sonoro
N-ro 6
Vendredo, 29-a de julio 2005
Tage
Nokte
+23 +25
+12 +14
Redakteja retadreso: kuriero@esperanto.lt
Kongresa Kuriero de la 90-a Universala Kongreso en Vilno, Litovio
BELARTAJ KONKURSOJ 2005 Transporto por Internacia Vespero
“La Belartaj Konkursoj de UEA havas la celon evoluigi
la artojn en kaj pere de la internacia lingvo.” Per tiuj vortoj
malfermiøas la regularo, kiu priskribas la rolon kaj funkciadon
de la Belartaj Konkursoj, konsultebla æe la retpaøaro
de UEA.
La Konkursoj havas sep branæojn: poezio, prozo, eseo,
teatra¼o, vidbendo, kanto, kaj infanlibro. La kvalito kaj
kvanto de konkursa¼oj varias draste inter la diversaj branæoj,
kaj la nuna jaro ne estis escepto. Poezion niaj samlingvanoj
produktas en granda kvanto – æar ili estas
lingvoamantoj kaj do þatas ekspluati la unikajn eblecojn
de Esperanto. Æi-jare venis entute 31 konkursa¼oj.
Por la proza branæo estis eæ pli da konkursa¼oj: 34 entute.
Kelkaj, kiel æiam okazas en tia konkurso, ne atingis minimuman
nivelon laý enhavo kaj stilo. Unu el la juøantoj
parolis pri sia “rubostako,” rimarkante, tamen, ke malbona
enhavo kaj malbona lingva nivelo emis koincidi. Tiu sama
juøanto skribis, “Mi supozis, ke branæo prozo rilatas æefe
al fikcia¼oj, æar ekzistas alia branæo por eseoj…. Sed almenaý
du el la proponita¼oj estis eseoj (ne tro bone maskitaj kiel
fikcia¼oj) kaj unu estis senhonta religia predika¼o (simile
mismaskita).”
En la branæo eseo, laý la regularo, rajtas konkursi eseoj
“pri temo lingva, literatura, historia aý sociologia” – do
granda gamo de diversaj enhavoj. Tio prezentas problemon
por la juøantoj, æar ofte la konkursa¼oj ne estas facile
kompareblaj.
La branæo teatra¼o, kiel bedaýrinde tro ofte okazas, estis
verþajne la plej malforta. La manko de Esperanto-scenejoj,
la necerteco pri kio entute estas teatra¼o en la hodiaýa teatra
medio, kaj la stilaj komplika¼oj de dramverkado (teatra¼oj
ja konsistas el skribaj versioj de la parola lingvo) – æio æi
malhelpas la fekundecon en tiu æi branæo. Fakte, oni povas
paroli pri krizo en la Esperanta teatra arto. Venis nur du
konkursa¼oj, el kiuj unu havis signifajn lingvajn mankojn.
Øenerale la juøantoj plendis, ke la verkoj estus malfacile
ludeblaj.
La teknologio tiel antaýeniris, ke necesas nun, en la
mondo de kompaktaj diskoj kaj aliaj rimedoj, redifini la
branæon kaj øiajn celojn. Oni ankaý kelkfoje proponis
aldoni tute novan branæon, la branæon retpaøaro, æar finfine
ankaý øi estas unu el la esprimiloj disponeblaj al esperantistoj,
kaj gravaj por nia movado. Sed denove leviøas la
demando de kriterioj kaj difinoj (kaj ankaý de aýtoreco).
Jam firme establiøis en niaj Belartaj Konkursoj la branæo
kanto (alvenis 11 konkursa¼oj). Sed ankaý tie ekzistas
problemoj vekitaj kaj de la regularo kaj de la teknologio.
kaj Solena Fermo
La aýtobusoj por la Internacia Vespero kaj
(salono Zamenhof en Vilniaus Siemens Arena,
Ozo str. 14) ekiras de antaý la kongresejo de
Reval Hotel (Konstitucijos av. 20) vendrede je
la 18h30 kaj 19h30.
Por la Solena Fermo (Zamenhof) la aýtobusoj
ekiras sabate je la 08h15 kaj 09h15 de la sama
loko (Reval).
Se vi maltrafas, de Real Hotel Lietuva iru kaj
transiru la straton Kalvarijø. Trovu la bushaltejon
“Þaliasis tiltas” æe la samnoma ponto. Veturu per
la buso n-ro 10, 26, 26A, 53 aý 53A. Eliru en la 5a
haltejo “Pramogø Arena”.
Laý la regularo, “la teksto kaj melodio povas esti verkitaj
de malsamaj aýtoroj; la melodion oni povas sendi surpapere
aý sonbende.” Æu eventuale ni atingis punkton
kiam æiu kontribuo venu en ambaý formoj – kiel sonbendo
kaj ankaý kun partituro kaj teksto?
Fine, pri infanlibroj, nur du verkoj konkursis. Tiu æi
branæo estas unika æar øi rilatas al verko jam eldonita, sed
tio en si mem igas la juøan taskon aparte malfacila, æar ne
plu temas simple pri la kvalito de la kerna teksto, sed pri la
prezento de la tuto. Unu el la juøantoj petis pri konsilaro
por la ¼urioj, en kiu estu “preta listo de analizotaj aspektoj,
kiel originaleco de la enhavo, kvalito de la bildoj, lingva¼o,
grafikaranøo kaj øenerala eldon-aspekto.” Tio bedaýrinde
ne ekzistas.
Kaj jen ni venas al la kerna punkto, kiu reliefiøis en la
nuna jaro: la bezono iel pli bone difini niajn atendojn en la
diversaj kategorioj, sen trolimigi la gamon de eblecoj. Laý
mi, ekzistas du vojoj por atingi tion. Unue, ni povus
produkti malgrandajn konsilarojn por verkantoj almenaý
por certaj branæoj (notu, ke mi parolas pri konsilaroj, ne pri
detaligo de la regularo, kio povus troe malhelpi la naturan
evoluon de la konkursoj). Due, ni povus dediæi en niaj
eldona¼oj multe pli da atento al la konkursa¼oj, montrante
ilin al pli granda publiko ol nun eblas simple per la paøoj
de la revuo Fonto, kie ili normale aperas, danke al la malferma
kaj kunlaborema sinteno de ties redakcio. Se la
homoj vidus kaj ensorbus la altan kvaliton de la plej sukcesaj
verkoj, ili emus imiti kaj superi tiujn modelojn – kaj
tio antaýenigus nian celon, laý nia regularo, “evoluigi la
artojn en kaj pere de la internacia lingvo.”
KN 11
Redaktejo: Salono Rosbach 1