Nº 71: Junio de 2008: Las mujeres y - Emakunde - Euskadi.net
Nº 71: Junio de 2008: Las mujeres y - Emakunde - Euskadi.net Nº 71: Junio de 2008: Las mujeres y - Emakunde - Euskadi.net
e 26 Las mujeres y los medios de comunicación Hedabideen kirtena eskuan Texto: Ezpala Garaian garaiko traba ezberdinei aurre eginaz ibilbide luze bezain oparoa egiten ari dira seiak komunikabideetan. Eskarmenturik ez zaie falta. Urtetan topatu dituzten harresiei aurre eginaz, atzetik datozenei bidea zabalduaz eta berdintasunean oinarritutako etorkizuna ereinaz dihardute. Hots, bi norabideko ardurak, etxeko-lanak –amatasuna…– eta erredakzioko lanak iaio uztartzen.
"Nire lehen alaba, Genoveva, 1974an jaio zen eta lanean aritu nintzen erditu baino hiru egun lehenagora arte". GENOVEVA GASTAMINZA: “La cocina del periodismo se la reservan todavía los hombres” La responsable de la delegación de Gipuzkoa del diario El País, Genoveva Gastaminza, afirma que las mujeres han aportado mucho sacrificio y trabajo a los medios de comunicación. “Mi primera hija, Genoveva, nació en 1974 y estuve trabajando hasta tres días antes de dar a luz, situación que repetí a la llegada de Usoa, dos años después. Las mujeres tenemos un sentido de la responsabilidad impresionante. La labor más sacrificada. El trabajo de campo que tiene esta profesión y el compromiso que mostramos, es extraordinario. Pero el análisis e interpretación posterior, es decir, la cocina del perodismo, se la reservan todavía los hombres”. Con una larga trayectoria a sus espaldas y gran variedad de tareas desempeñadas, Genoveva Gastaminza, se remonta con mucho humor en el tiempo. “Formé parte de la última generación que cursó la carrera de Periodismo que duraba tres años. La terminé en junio de 1969. Entonces muy pocas mujeres trabajaban en el gremio”. En las redacciones de aquel tiempo, las mujeres, generalmente, ocupaban labores de secretaría, responsables de hemeroteca y fotografía y administración, por lo que la irrupción de Genoveva en La Voz de España estuvo acompañada de muchas pinceladas de proteccionismo paternalista. “Les producía cierta gracia; me veían como una chavalita”. A raíz de un conflicto interno, el director del diario la llamó a su despacho. “Nada más entrar me preguntó: ‘¿Tú qué sabes sobre ciclismo?’ ‘Pues nada’ le respondí. A pesar de todo, me comentó si me atrevería a cubrir una Vuelta al País Vasco. Acompañé a mi ‘padrino ciclista’ Porriño –uno de los gurús del ciclismo periodístico– y me convertí en la primera mujer que la siguió in situ”. La veterana periodista, tras abandonar La Voz de España, estuvo entre quienes impulsaron el diario Egin junto a Mariano Ferrer. Después de un periodo en El Correo, en 1997 se incorporó a El País. “Contamos con magníficas periodistas, buenas profesionales. Además, tienen casa, hijas e hijos, y eso es ejemplar”. e 27 ODILE KRUZETA: “Irratian ahotsen oreka mantentze aldera, gizonezkoen aldeko diskriminazio positiboa egin behar izaten dugu” Ez zuen askorik uste kazetari lanetan amaituko zuenik Odile Kruzetak, EITBk Miramonen dauzkan irrati taldeko (Euskadi Irratia, Gaztea eta EITB Musika) zuzendariak.. Halere, 14 urte zituela, jaioterrian, Eibarren, lehen harremana izan zuen kazetaritzarekin. Zeruko Argia aldizkaria pertsona baten bila zebilen herriko berri emateko. Luis Alberto Aranberri ‘Amatiño’ hurbildu eta “egingo al zenuke?” galdetu zion. “Bai, gustura” esan zion Odilek. Unibertsitatean egin zituen ikasketak ez dute zerikusi handirik egun EITBn betetzen duen lanarekin. “Fisika ikasi nuen” gaineratzen du. Lizentziatura amaitu eta irakasle lanetan ari zela lehendik ezagutzen zuen Joxe Mari Oterminek, Euskadiko Irratiko zuzendariak, hots egin zion. “Albistegiak antolatzen ari ziren eta ‘nahi al zenuke partaide izan?’ bota zidan. Pixka bat pentsatu ondoren, baietz entzun nion. Oker ez banago 1984 urtea zen”. Eibartarrak oso gogoan du Euskadi Irratian estreinakoz sartu zen eguna. “Andia kaleko egoitzako erredakziora heldu orduko langiroa ederra sumatu nuen. Atsegina oso. Asko ikasi nuen, esaterako, Izaskun Barriola eta Lourdes Auzmendirekin. Proiektua ere erakargarria zen. Guztia zen berria. Dena zegoen egiteko”. Hasiera hartan emakumezko lankideak izan arren, Odileren ibilbidean, oro har, nagusiak, gizonezkoak izan dira. “Eta urratsak eman badira ere, hori aldatzea ez da erraza. Euskadi Irratian ahalegin handiak egin ditugu, adibidez, informatiboetako arduraduna emakumea izan zedin. Behin lortu nuen. Baina harrez gero ez da posible izan”. Eta zergatiak ikusteko ez omen da oso urrutira joan behar. “Emakume kazetari bikainak ditugu, profesional onak. Horrez gain etxea eta seme-alabak dituzte, eta hori eredugarria da”. Egun, EITBn, erredakzioetan, emakume eta gizonezkoen artean oreka nagusi dela gaineratzen du zuzendariak. Baina gertatzen dira gauza bitxiak ere. “Uda, ordezkapenetarako azterketak egiten ditugunean, aurkezten diren emakumeen artean jende ona aurkitzeko ez da arazorik izaten. Baina ahotsen oreka mantentze aldera, gizonezkoen aldeko diskriminazio positiboa egin behar izaten dugu”.
- Page 1 and 2: Emakunde ee k a i n a 2 0 0 8 Las m
- Page 3 and 4: DIRECCION: EMAKUNDE Instituto Vasco
- Page 5 and 6: La configuración del actual sistem
- Page 7 and 8: Badaude hitz batzuk berunezkoak dir
- Page 9 and 10: En 1982 Michèle Mattelart publicab
- Page 11 and 12: El difícil acceso a los puestos di
- Page 13 and 14: A pesar de los evidentes e innegabl
- Page 15 and 16: Emakume bat boterearen edozein espa
- Page 17 and 18: Emakumeekiko komunikazioa garbiketa
- Page 19 and 20: “Shinen topatuko ez duzuna: zure
- Page 21 and 22: “Si miramos atrás, veríamos en
- Page 23 and 24: El entorno laboral de los profesion
- Page 25 and 26: Mundu ziberra oraindik ere oso gizo
- Page 27: http:// Emakumeak eta komunikabidea
- Page 31 and 32: "Fakultatean, kazetaritzaren mundua
- Page 33 and 34: “TVn generoa enfokatuz” izeneko
- Page 35 and 36: Emakumeak eta komunikabideak e 33 U
- Page 37 and 38: sarea sortu genuen gradu-ondo bat a
- Page 39 and 40: "Como el premio consistía en una
- Page 41 and 42: María Angeles Cobas y la bilbaína
- Page 43 and 44: Nacional. “Mi seudónimo era ‘M
- Page 45 and 46: “Cuando una es periodista y está
- Page 47 and 48: l´Associació de Dones Periodistas
- Page 49 and 50: Prensa con perspectiva de género M
- Page 51 and 52: “Frida” aldizkariak foro bat iz
- Page 53 and 54: Más de medio centenar de entidades
- Page 55 and 56: MÓDULO PSICOSOCIAL DE DEUSTO SAN I
- Page 57 and 58: naro 20008 Laguntzaileak / colabora
- Page 59 and 60: desigualdad en las relaciones y en
- Page 61 and 62: Entrega de la makila a las represen
- Page 63 and 64: Subvenciones de Emakunde en materia
- Page 65 and 66: BENAZIR BHUTTO. HIJA DEL DESINO. AU
- Page 68: Erakunde Autonomiaduna Organismo Au
"Nire lehen alaba, Genoveva, 1974an jaio<br />
zen eta lanean aritu nintzen erditu baino<br />
hiru egun lehenagora arte".<br />
GENOVEVA GASTAMINZA: “La cocina <strong>de</strong>l periodismo se la<br />
reservan todavía los hombres”<br />
La responsable <strong>de</strong> la <strong>de</strong>legación <strong>de</strong> Gipuzkoa <strong>de</strong>l diario El País,<br />
Genoveva Gastaminza, afirma que las <strong>mujeres</strong> han aportado<br />
mucho sacrificio y trabajo a los medios <strong>de</strong> comunicación. “Mi primera<br />
hija, Genoveva, nació en 1974 y estuve trabajando hasta<br />
tres días antes <strong>de</strong> dar a luz, situación que repetí a la llegada <strong>de</strong><br />
Usoa, dos años <strong>de</strong>spués. <strong>Las</strong> <strong>mujeres</strong> tenemos un sentido <strong>de</strong> la<br />
responsabilidad impresionante. La labor más sacrificada. El trabajo<br />
<strong>de</strong> campo que tiene esta profesión y el compromiso que mostramos,<br />
es extraordinario. Pero el análisis e interpretación posterior,<br />
es <strong>de</strong>cir, la cocina <strong>de</strong>l perodismo, se la reservan todavía los<br />
hombres”.<br />
Con una larga trayectoria a sus espaldas y gran variedad <strong>de</strong> tareas<br />
<strong>de</strong>sempeñadas, Genoveva Gastaminza, se remonta con mucho<br />
humor en el tiempo. “Formé parte <strong>de</strong> la última generación que<br />
cursó la carrera <strong>de</strong> Periodismo que duraba tres años. La terminé<br />
en junio <strong>de</strong> 1969. Entonces muy pocas <strong>mujeres</strong> trabajaban en el<br />
gremio”.<br />
En las redacciones <strong>de</strong> aquel tiempo, las <strong>mujeres</strong>, generalmente,<br />
ocupaban labores <strong>de</strong> secretaría, responsables <strong>de</strong> hemeroteca y<br />
fotografía y administración, por lo que la irrupción <strong>de</strong> Genoveva<br />
en La Voz <strong>de</strong> España estuvo acompañada <strong>de</strong> muchas pinceladas<br />
<strong>de</strong> proteccionismo paternalista. “Les producía cierta gracia; me<br />
veían como una chavalita”.<br />
A raíz <strong>de</strong> un conflicto interno, el director <strong>de</strong>l diario la llamó a su<br />
<strong>de</strong>spacho. “Nada más entrar me preguntó: ‘¿Tú qué sabes sobre<br />
ciclismo?’ ‘Pues nada’ le respondí. A pesar <strong>de</strong> todo, me comentó<br />
si me atrevería a cubrir una Vuelta al País Vasco. Acompañé a mi<br />
‘padrino ciclista’ Porriño –uno <strong>de</strong> los gurús <strong>de</strong>l ciclismo periodístico–<br />
y me convertí en la primera mujer que la siguió in situ”.<br />
La veterana periodista, tras abandonar La Voz <strong>de</strong> España, estuvo<br />
entre quienes impulsaron el diario Egin junto a Mariano<br />
Ferrer. Después <strong>de</strong> un periodo en El Correo, en 1997 se incorporó<br />
a El País.<br />
“Contamos con magníficas periodistas, buenas<br />
profesionales. A<strong>de</strong>más, tienen casa, hijas e<br />
hijos, y eso es ejemplar”.<br />
e 27<br />
ODILE KRUZETA: “Irratian ahotsen oreka mantentze al<strong>de</strong>ra,<br />
gizonezkoen al<strong>de</strong>ko diskriminazio positiboa egin behar izaten<br />
dugu”<br />
Ez zuen askorik uste kazetari la<strong>net</strong>an amaituko zuenik Odile<br />
Kruzetak, EITBk Miramonen dauzkan irrati tal<strong>de</strong>ko (<strong>Euskadi</strong> Irratia,<br />
Gaztea eta EITB Musika) zuzendariak.. Halere, 14 urte zituela,<br />
jaioterrian, Eibarren, lehen harremana izan zuen kazetaritzarekin.<br />
Zeruko Argia aldizkaria pertsona baten bila zebilen herriko berri<br />
emateko. Luis Alberto Aranberri ‘Amatiño’ hurbildu eta “egingo<br />
al zenuke?” gal<strong>de</strong>tu zion. “Bai, gustura” esan zion Odilek.<br />
Unibertsitatean egin zituen ikasketak ez dute zerikusi handirik<br />
egun EITBn betetzen duen lanarekin. “Fisika ikasi nuen” gaineratzen<br />
du. Lizentziatura amaitu eta irakasle la<strong>net</strong>an ari zela<br />
lehendik ezagutzen zuen Joxe Mari Oterminek, <strong>Euskadi</strong>ko Irratiko<br />
zuzendariak, hots egin zion. “Albistegiak antolatzen ari ziren eta<br />
‘nahi al zenuke partai<strong>de</strong> izan?’ bota zidan. Pixka bat pentsatu<br />
ondoren, baietz entzun nion. Oker ez banago 1984 urtea zen”.<br />
Eibartarrak oso gogoan du <strong>Euskadi</strong> Irratian estreinakoz sartu zen<br />
eguna. “Andia kaleko egoitzako erredakziora heldu orduko langiroa<br />
e<strong>de</strong>rra sumatu nuen. Atsegina oso. Asko ikasi nuen, esaterako,<br />
Izaskun Barriola eta Lour<strong>de</strong>s Auzmendirekin. Proiektua ere<br />
erakargarria zen. Guztia zen berria. Dena zegoen egiteko”.<br />
Hasiera hartan emakumezko lanki<strong>de</strong>ak izan arren, Odileren ibilbi<strong>de</strong>an,<br />
oro har, nagusiak, gizonezkoak izan dira. “Eta urratsak<br />
eman badira ere, hori aldatzea ez da erraza. <strong>Euskadi</strong> Irratian ahalegin<br />
handiak egin ditugu, adibi<strong>de</strong>z, informatiboetako arduraduna<br />
emakumea izan zedin. Behin lortu nuen. Baina harrez gero ez da<br />
posible izan”.<br />
Eta zergatiak ikusteko ez omen da oso urrutira joan behar.<br />
“Emakume kazetari bikainak ditugu, profesional onak. Horrez<br />
gain etxea eta seme-alabak dituzte, eta hori eredugarria da”.<br />
Egun, EITBn, erredakzioetan, emakume eta gizonezkoen artean<br />
oreka nagusi <strong>de</strong>la gaineratzen du zuzendariak. Baina gertatzen<br />
dira gauza bitxiak ere. “Uda, or<strong>de</strong>zkape<strong>net</strong>arako azterketak egiten<br />
ditugunean, aurkezten diren emakumeen artean jen<strong>de</strong> ona<br />
aurkitzeko ez da arazorik izaten. Baina ahotsen oreka mantentze<br />
al<strong>de</strong>ra, gizonezkoen al<strong>de</strong>ko diskriminazio positiboa egin behar<br />
izaten dugu”.