Patmostimes Guide 2024

1

New Era of Luxury Hospitality in Patmos
Embark on a journey of elegance at Patmos Aktis Resort & Spa, nestled in the serene Grikos Bay.
With our freshly renovated premises, immerse yourself in luxury with our sophisticated
accommodations and refined dining experiences at the all-day Mediterranean
restaurant Cielo e Mare, as well as at Plefsis tavern right on the shore.
Step into the tranquil Anasa Spa and indulge in relaxation,
where expert therapists await to rejuvenate your body and spirit.
From memorable personalized events and gatherings to guided island adventures,
every moment at Patmos Aktis is meticulously curated to celebrate the extraordinary with grace.
2 Grikos Bay, Patmos island, Dodecanese 855 00 Greece | Reservations: +30 22470 35034 | www.patmosaktis.gr

3

4

5

6

7

High quality Greek cuisine in an extraordinary scenic location,
in the heart of Chora square.
Chora Patmos, Tel.: +30 2247031967, vaggelisrestaurantpatmos@gmail.com
Chora Patmos, Tel.: +30 2247032226, stoatheosbar@gmail.com
8

9

Αδιαπραγμάτευτη ποιότητα.
Αυθεντικότητα και παράδοση.
Κοσμοπολιτισμός με με ουσία.
.
Α
10

11

PANTELIS
T r a d i t i o n a l G r e e k r e s t a u r a n t s i n c e 1 9 5 0
Skala. Νearby the sea tel. +30 22470 31230 face book: Christodoulos Grillis
THE FAMILY
We Fish for you
every day!!
Το εστιατόριο ΠΑΝΤΕΛΗΣ που ίδρυσε ο Παντελής Γρύλλης δίνει εξετάσεις από το 1950 στην
παραδοσιακή κουζίνα και παίρνει άριστα από τους χιλιάδες πελάτες του, που το τιµούν και το
προτιµούν όλα αυτά τα χρόνια. Θαλασσινά, ψάρια, κρεατικά, ψητά ή κατσαρόλας, σαλάτες, πιάτα
µεσογειακής και παραδοσιακής κουζίνας όλα µαγειρεµένα µε εξαιρετικά υλικά.
PANDELIS restaurant, founded by Pandelis Gryllis,
and its traditional cuisine have been getting
straight "A"s since the 1950s by thousands of
customers who honor and prefer it. Sea food, fish,
meat grilled or cooked, salads, Mediterranean and
traditional dishes using the best ingredients.
Ãåõèåßôå ôá ðéÜôá ìáò
Taste Our Dishes
PandeLis Restorantın KurucusuBay PandeLis
griLLis 1950 yıLından beri gelLenekseLmutfaĝı iLe
binLerse müşterusubden her zaman pekiyi notu
alarak yıLLar boyunca tercin odaĝi olmuştur. Deniz
mahsuLLeri, taze baLik, ızgara karişık et çeşitLeri,
geLenekseL ev yemekLeri, saLata, ve akdeniz
mutfaĝı, en kaLiteLi ürünlerle hazirLanip
müşterilese takdim ediLir.
12

DISCOVER THE ONLY WINE PRODUCED
ON THE ISLAND OF PATMOS !
ΕΑΡΙΝΌ ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ
ΌΙΝΌΓΝΩΣΙΑΣ
Σας καλωσορίζουμε στο Κτήμα «Πάτοινος»
• Ξενάγηση του αγροοικολογικού Κτήματος
• Η αμπελουργική εργασία
• Η βιοδυναμική καλλιέργεια
• Όι δραστηριότητες του Kτήματος
• Η αμπελουργική παράδοση της Πάτμου
και των Δωδεκανήσων
• Όινογνωσία ελληνικών κρασιών
Κρατήσεις στο: info@patoinos.gr
+ 30 694 581 43 98
+ 30 694 370 96 64
Η ξενάγηση διατίθεται στα αγγλικά, γαλλικά και
ελληνικά. Ό αμπελώνας βρίσκεται στον κόλπο
της Πέτρας.
DISCOVERY OF THE VINEYARD
& WINE TASTING
We welcome you to the Property
Come and discover :
• Tour of the agro-ecological domain
• The work of the vine
• The biodynamic process
• The activities of the « Domaine »
• The wine tradition of Patmos and the Dodecanese
• Tasting of wines from the « Domaine »
Booking on: info@patoinos.gr
+ 30 694 581 43 98
+ 30 694 370 96 64
Tour available in English, French and Greek
The vineyard is located in the bay of Petra.
Βαγιά • 85 500 Πάτμος • Τηλ. + 30 694 581 43 98 • info@patoinos.gr • www.patoinos.gr
13

14

15

16

17

18

19

20

PATMOS
Skala, Square
+30 694 8623242
Resort Clothes & Accessories
Hand-made Bijou
Silver Jewelry 21

Καλώς ήλθατε στην Πάτμο
Αγαπητοί φίλοι,
O τουριστικός οδηγός Patmos patmostimes guide που
κρατάτε, σας προσφέρει όλες τις χρηστικές πληροφορίες
για τη διαμονή, στο νησί μας. Η Πάτμος, το νησί της
Αποκάλυψης έχει μακρά και ενδιαφέρουσα ιστορία που ξεκινάει
από την Αρχαιότητα. Αυτό όμως που σφράγισε την φυσιογνωμία και
τον πολιτισμό της, ήταν η θρησκευτική και πνευματική κουλτούρα,
που ξεκίνησε πριν 2000 χρόνια με τη συγγραφή του Ιερού βιβλίου
της Αποκάλυψης και την ίδρυση της Μονής Πάτμου. Γι αυτά και την
αρχιτεκτονική του παραδοσιακού οικισμού της Χώρας, η Ουνέσκο
την ανακήρυξε «μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς». Η σύγχρονη
ιστορία της γράφει και έναν άλλον πολιτισμό, που συνδέεται με την
τουριστική της ανάπτυξη. Η παραμονή και η διασκέδαση στο νησί
μας είναι πλουραλιστική και χαρακτηρίζεται από μοναδικότητα και
ποιότητα. Η Πάτμος είναι νησί φετίχ και διακοπών υψηλού
κύρους. Patmostimes
Welcome to Patmos
Dear friends,
The patmostimes tourist guide to Patmos offers you every
kind of useful information for your stay on our island.
Patmos, the island of the Apocalypse, has a long and
interesting history which begins in antiquity. But what truly shaped
its character and identity is the religious and spiritual culture of
the island that began 2000 years ago, with the writing of the Holy
Book of the Apocalypse, and then the founding of the Monastery
of Patmos. On account of these, and of the architecture of the
traditional settlement of Chora, UNESCO has designated Patmos a
World Heritage Monument. The contemporary history of the island
is adding another culture, that linked to touristic development. There
will be many facets to your stay and your enjoyment, but always
uniqueness and quality. Patmos is an iconic island and a place for a
glorious vacation
Patmostimes
Παραγωγή/Production: Aegean Lab Advertising
Σκάλα-Πάτμου 85500 Skala Patmos 85500
tel. +30 22470 29321 Fax: +30 22470 32666
e-mail: pixels@otenet.gr www.patmosweb.gr
Concept και σύνταξη: Σμαράγδα Μουλιάτη - Σταμπούλη
Concept and texts: Σμαράγδα Μουλιάτη - Σταμπούλη / Smaragda
Mouliati - Stampouli Art director: Κωνσταντίνος Σταμπούλης/
Constantinos Stampoulis. Φωτό: Κωνσταντίνος Σταμπούλης /
Photos: Constantinos Stampoulis
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση κειμένων και φωτογραφιών χωρίς άδεια. /
It is forbidden to republish texts and photos. without permission.
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΤΜΟΥ ΣΕΛ. 84-85
ΙΕΡΟ ΣΠΗΛΑΙΟ ΤΗΣ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗΣ ΣΕΛ. 84-85
ΦΩΤ/ΦΙΕΣ ΤΗΣ ΠΑΤΜΟΥ ΣΕΛ. 68-75
ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ ΣΕΛΙΣ 79
ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΑ ΣΕΛΙΣ 80
ΚΑΦΕ-ΜΠΑΡ ΣΕΛΙΣ 81
ΩΡΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΣΕΛΙΣ 91
ΜΟΝΗΣ & Ι. ΣΠΗΛΑΙΟΥ
ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΑ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟΥ ΣΕΛΙΣ 91
ΔΩΜΑΤΙΑ -ΔΙΑΜΕΡIΣΜΑΤΑ - ΣΕΛIΣ 77
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ – ΣΕΛΙΣ 78
ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ
ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΕΛ.94-95
*HOLY MONASTERY OF PATMOS PAGES 84-85
*HOLY CAVE OF REVELATION PAGES 84-85
*PATMO’S PHOTOS PAGES 68-75
*HOTELS PAGE 79
*RESTAURANT PAGE 80
*CAFETERIA – BAR PAGE 81
*VISITING HOURS PAGE 91
TO THE MONASTERY & HOLY CAVE
* BUS TIMETABLE PAGE 91
*ROOMS – APARTMENTS–HOUSES PAGE 77
& TRANSPORT
*INFORMATION PAGE 78
USEFUL PHONE NUMBERS
* GASTRONOMY FROM PAGES 94-95
OUR PROFESSIONALS
Spoken languages in pages....
page 86-88 page 86-88 page 89 page 90 page 92-93
Photo by Christodoulos S. Gampierakis
22

the Story
of Patmos
History
Birth….
Patmos (Latmos in antiquity) was inhabited in prehistoric
times by the Kares. Later it was colonized by the Dorians
and subsequently by the Ionians. The name Patmos is believed
to have come from the name of the mountain in Karia, Asia
Minor, Latmos, from where the first inhabitants of the island
came following an invitation by the goddess Artemis.
It is also said that Orestes, pursued by the Erinyes for killing his
mother Clytemnestra, took shelter in Patmos while passing by
with the Argives.
The walls in the area of Kasteli date back to the 6 th and 4 th
centuries BC and various findings reveal the existence of an
acropolis in which it is believed there were temples to the gods
Apollo and Dionysus, as well as a hippodrome.
According to findings mainly on church walls, social and cultural
life in Patmos flourished during antiquity. Patmian Artemis,
in the form of the Lady of Ephesus, is regarded as the
patron goddess of the island and her temple is located in Hora,
on the ruins of which the great Monastery of St John the Theologian
was built by St Christodoulos.
Heyday
Following the occupation of the island by the Romans, Patmos
fell into decline. Most of the inhabitants left and the island was
used by the Romans as a place of exile.
In 95 AD, the beloved disciple of Christ, John, was exiled to
Patmos by the Emperor Domitian. Thus began the post-Christian
history of Patmos. Yet from then up to the 11 th century
there is a historical vacuum.
In the 11 th century, the presence of the monk Christodoulos
of Latrinos and the construction of the Holy Monastery of St
John the Theologian brought change to the island shaping the
culture that was to develop. The first library in the Monastery
was established. Settlements sprang up on the northern part
of the island. In the 13 th century houses were built close to the
Monastery. The first houses were built in the south part of the
island, initially one-storey, later becoming desirable two-storey
homes.
η Ιστορία
της Πάτμου
Ιστορική διαδρομή
Η Γέννηση.....
Η Πάτμος (Λάτμος κατά την αρχαιότητα) προϊστορικά κατοικήθηκε
από τους Κάρες! Αργότερα αποικήθηκε από τους
Δωριείς και μετέπειτα από τους Ίωνες! Το όνομα Πάτμος πιστεύεται
ότι προήλθε από το όνομα του βουνού στη Καριά
της Μικράς Ασίας Λάτμος, από το οποίο ήρθαν οι πρώτοι κάτοικοι
του νησιού ύστερα από πρόσκληση της θεάς Αρτέμιδος.
Λέγεται επίσης ότι ο Ορέστης, κυνηγημένος από τις Ερινύες
επειδή σκότωσε τη μητέρα του την Κλυταιμνήστρα, περνώντας
με τους Αργείους, βρήκε καταφύγιο στην Πάτμο.
Τα τείχη που υπάρχουν στην περιοχή Καστέλι χρονολογούνται
από τον 6ο και 4ο π.χ. αιώνα και τα διάφορα ευρήματα, φανερώνουν
την ύπαρξη ακρόπολης, στην οποία πιστεύεται ότι
υπήρχαν ναοί των Θεών Απόλλωνα και Διόνυσου καθώς και
ιππόδρομος.
Σύμφωνα με τα ευρήματα, κυρίως σε τοίχους εκκλησιών, η κοινωνική
και πολιτιστική ζωή της Πάτμου ανθούσε κατά την αρχαιότητα.
Πολιούχος θεά του νησιού θεωρείτο, η Πατμία Άρτεμις,
μορφή της Εφέσου και ο ναός της βρισκόταν στη Χώρα,
στα ερείπια του οποίου χτίστηκε από τον Όσιο Χριστόδουλο,
η μεγάλη Μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου.
Ακμή
Μετά την κατάληψη του νησιού από τους Ρωμαίους, η Πάτμος
γνωρίζει την παρακμή! Οι περισσότεροι κάτοικοι την
εγκαταλείπουν και το νησί χρησιμοποιείται πλέον από τους
Ρωμαίους, ως τόπος εξορίας!
Το 95 μ.χ ο αγαπημένος μαθητής του Χριστού Ιωάννης, ήλθε
εξόριστος στην Πάτμο του αυτοκράτορα Δομητιανού. Έτσι
Swan Spirit Retreat Center Patmos
World Medicine Treatment
Integrated Medicine Focusing on Body -
Mind and Spirit. Therapy for Children and Adults.
Swan Massage. Osteopathy. Cranio Sacral Therapy.
Myro Reflex Therapy. Acupuncture. Chinese Medicine.
Individual Sessions. Groups.
SWAN RETREAT CENTER
www.svanecentret.com • Pernille Sylvest Kondo
svanecentret@mail.dk
Merikas Skala Patmos GR-85500 Dodecanese Greece
Tel. +30 694 518 2542 / SMS Tel. time 8-9 a.m.
+45 51 34 18 96 / SMS
23

24

The fall of Constantinople to the Turks in 1453 brought about
changes in Patmos, and in Hora, to the west of the Holy Monastery,
the settlement ‘Allotina’ was founded with houses adjoining
the Monastery walls to protect their inhabitants from
pirates. The urban society of Constantinople transferred its
culture and organized the transit trade. Children studied in cities
in the West. Educated monks, 60 in number, restore power
to the Monastery. Large, opulent homes were built, decorated
with carved furniture and embroidery.
After the end of the Turkish-Venetian wars, Patmos became an
enviable state. Traders from Venice, France, England, Italy and
Holland passed through the island’s harbour. The Patmians
build mansions in Hora, great churches and monasteries, all
recorded in 1630 by the traveller Vincent Stochove. «Patmos
has a large safe harbour, Skala which is gradually developing
into a settlement». The traveller A. De la Monraye mentions
that at this time Patmos had about 4,000 inhabitants, 93 monks
and over 100 churches. Another traveller
counts eight hundred houses in Hora and two hundred and
fifty churches. The squares of Aghia Levia and the Town Hall
were formed. The trade centre was created starting at the entrance
to the Monastery, passing through Kritika and reaching
as far as Aghia Levia, and from the Kalliga mansion to the Natalides
mansion.
The Hellenist and lover of all Greek things, Jacques Lacarriere,
whose book “The Greek Summer” (L’été grec: une Grèce quotidienne
de 4000 ans) sings the praises of Patmos to his millions
of readers, notes with admiration:
«In some houses I saw carved chests, painted screens, old porξεκινάει
η μεταχριστιανική ιστορία της Πάτμου. Από τότε και
μέχρι και τον 11ο αιώνα, παρουσιάζεται ένα ιστορικό κενό.
Τον 11ο αιώνα, η παρουσία του μοναχού Χριστόδουλου του
Λατρηνού και η ανέγερση της Ιεράς Μονής του Αγίου Ιωάννη
του Θεολόγου, αλλάζουν τα δεδομένα και διαμορφώνουν τον
νέο πολιτισμό που αναπτύσσεται. Ιδρύει την πρώτη βιβλιοθήκη
της Μονής. Αναπτύσσονται οικισμοί στο βόρειο μέρος του
νησιού. Τον 13ο αιώνα κτίζονται σπίτια κοντά στη Μονή. Τα
πρώτα σπίτια κτίζονται στο νότιο μέρος και είναι μονώροφα
στην αρχή και κατόπιν ζηλευτά ανωκάτωγα.
Η άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους το
1453, θα φέρει στην Πάτμο τον “αστικό” αέρα και στη Χώρα,
στα δυτικά της Ι. Μονής, θα δημιουργηθεί ο συνοικισμός “Αλλοτινά”,
με σπίτια που εφάπτονται των τειχών της Μονής για
να προστατεύονται οι κάτοικοι από τους πειρατές.
Η αστική κοινωνία της Πόλης, μεταφέρει τον πολιτισμό της
και οργανώνει το διαμετακομιστικό εμπόριο. Τα παιδιά σπουδάζουν
σε πόλεις της Δύσης. Ανασυντάσσεται το δυναμικό
της Μονής με μορφωμένους μοναχούς, που φθάνουν τους
60. Χτίζονται σπίτια μεγάλα, πλούσια αρχοντικά. Στολίζονται
με σκαλιστά έπιπλα, κεντήματα και γυαλικά. Μετά το τέλος
των βενετοτουρκικών πολέμων διαμορφώνεται μια ζηλευτή
κοινωνία. Από το λιμάνι του νησιού περνούν έμποροι από την
Βενετιά, τη Γαλλία, την Αγγλία, την Ιταλία και την Ολλανδία.
Οι Πάτμιοι χτίζουν αρχοντόσπιτα στη Χώρα, μεγάλες εκκλησίες
και μοναστήρια. Όπως δε καταγράφεται το 1630 από τον
περιηγητή STOCHOVE, «Η Πάτμος έχει ένα λιμάνι μεγάλο
και σίγουρο. Την Σκάλα που αναπτύσσεται σταδιακά σε οικισμό.
Ο περιηγητής A. De la Monraye αναφέρει πως την περίο-
25

traits, opaline lamp glasses, a whole world of bygone luxury that
reminds me of the old-fashioned drawing-rooms on Mount
Athos».
As for the landscape, he notes: «A string of cool places where
it is good to rest amidst the scent of musty incense…» (Source:
The book by Aristeides E. Miaoulis FOLKLORE OF PATMOS)
Capitulary School of Patmos
“Patmiada”
The foundation of the Patmian School “The common school of
the nation” is the most important issue of the history of Patmos
in the 18 th century. With Constantinople as its centre, the scholars
of the nation prepared teachers who would go to different
parts of the enslaved Hellas to create schools for the Hellenic
letters and awaken the will for liberation!
One of these enthusiastic and faithful teachers was the founder
of the great School of Patmos, the Makarios Kalogeras from
Patmos. Makarios studied theology and philosophy at the Patriarchal
School of Constantinople. He was supported by many
well-known families such as the families of Mavrokordatos, Ipsilantis,
as well as the Metropolitan bishop of Nicomedia, who
saw him as his successor.
However, Makarios loved his teaching and he returned to Patmos
in 1713 and created the School in the Cave of Apocalypse!
His consultants and supporters were scholars of the nation and
Emanuel Ipsilantis, was one who supported the project financially.
He built a few cells there for himself and his few students.
The reputation of the School began to spread and very soon
δο αυτή, η Πάτμος έχει περίπου 4.000 κατοίκους, 93 μοναχούς
και πάνω από 100 εκκλησίες. Ένας άλλος περιηγητής μετρά
οκτακόσια σπίτια στη Χώρα και διακόσιες πενήντα εκκλησιές.
Διαμορφώνονται οι πλατείες της Αγίας Λεσβιάς και του
Δημαρχείου. Το κέντρο εμπορικών συναλλαγών δημιουργείται
από τη είσοδο της Μονής, περνά τα Κρητικά φτάνει στην
Αγία Λεσβιά και από το αρχοντικό Καλλιγά ως το αρχοντικό
των Νατάληδων.
Ο ελληνιστής και ελληνολάτρης Jacgues Lacarriere στο βιβλίο
του “Το Ελληνικό Καλοκαίρι” (L t grec Une Grce guotidienne
de 4000 ans) υμνεί την Πάτμο σε εκατομμύρια αναγνώστες
του, σημειώνοντας με θαυμασμό:
«Σε μερικά σπίτια, είδα δουλεμένες κασέλες, ζωγραφισμένα
χωρίσματα, (αμπάταρος) παλαιά πορτραίτα, οπάλινα λαμπογυάλια,
ένας ολόκληρος κόσμος περασμένης πολυτέλειας,
που μου θυμίζει τα γερασμένα σαλόνια του Άθω…».
Όσο για το τοπίο σημειώνει: «Κομπολόι από δροσιές όπου
είναι ωραία να ξαποσταίνεις μέσα σ’ ένα άρωμα από ξεθυμασμένο
λιβάνι…» (Πηγή: Το ανέκδοτο βιβλίο του Α. Εμμ. Μιαούλη
ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΤΗΣ ΠΑΤΜΟΥ )
Πατμιάδα Εκκλησιαστική Σχολή
Η ίδρυση της Πατμιάδας “κοινής του γένους σχολής” είναι το
σημαντικότερο γεγονός της ιστορίας της Πάτμου τον 18ο αιώνα.
Με κέντρο την Κωνσταντινούπολη, οι λόγιοι του γένους
ετοίμαζαν δασκάλους, που θα πήγαιναν σε διάφορα σημεία
της υπόδουλης Ελλάδας για να δημιουργήσουν σχολές των
ελληνικών γραμμάτων και να αφυπνίσουν τη θέληση για απε-
26

Καλώς ορίσατε στην Πάτµο!
Οι δηµότες και λάτρεις του νησιού προσπαθούν να διατηρήσουν την
οµορφιά, τις παραδόσεις και τον µοναδικό χαρακτήρα του τόπου.
Βοηθήστε µας και εσείς!
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Σεβαστείτε το πολύτιµο αγαθό το ΝΕΡΟ!
Μην το σπαταλάτε! Η Πάτµος είναι άνυδρο νησί! Υπεράντληση
από γεωτρήσεις σε ένα µικρό νησί κάνει την θάλασσα να διεισδύει
στον υδάτινο ορίζοντα…
Σεβαστείτε τις παραλίες και την θάλασσα!
Μην «φυτεύετε» αποτσίγαρα στην άµµο. Δεν θα φυτρώσουν...και
είναι τοξικά. Μην πετάτε σκουπίδια στη θάλασσα ή στην παραλία.
Μειώστε την ποσότητα σκουπιδιών, και κάντε ανακύκλωση!
Το πλαστικό µολύνει το περιβάλλον και δηλητηριάζει τον
άνθρωπο. Χρησιµοποιήστε πάνινες τσάντες αντί για πλαστικές.
Κάδοι για ανακύκλωση υπάρχουν παντού στο νησί
Υποστηρίξτε τις τοπικές επιχειρήσεις.
Προτιµήστε τα τοπικά προϊόντα!
Προστατέψτε τα απειλούµενα είδη της θάλασσας!
Μην ξεχνάτε ότι η Πάτµος είναι Ιερό Νησί!
Ανάλογη ενδυµασία και συµπεριφορά στις εκκλησίες, στα
µοναστήρια...και στη διασκέδαση!
Σας ευχαριστούµε που σέβεστε και προστατεύετε το περιβάλλον του νησιού µας.
Patmos Habitats Y Πρωτοβουλίες Love Patmos
27

Welcome to Patmos!
Those who love the island have worked hard to preserve
the beauty, traditions, and unique character of this place.
Here's how visitors can help:
YPlease don't waste water!
• Patmos suffers from severe water shortages.
Overuse of artesian wells causes the sea to enter the water table,
harming the environment .
• Take quick showers.
• Report leaks immediately.
YPlease respect our beaches and sea
.
YPlease help us reduce waste and recycle!
.
.
YBuy local! Eat local!
.
.
28
YHelp protect the environment!
.
YRemember, Patmos is a holy island
.
.
Thank you for joining us in protecting and respecting
our environment!
Patmos Habitats Y Love Patmos Initiatives

29

there were students arriving not only from the neighbouring
islands, but also from Peloponnese, Athens, Bucharest, Asia
Minor and Russia! These crowds of students arriving forced
Emanuel Ipsilantis to build more cells.
At the beginning, Makarios taught by himself.
However, soon he began to receive help from his senior students.
His student Gerassimos Byzantios became his friend
and co-operator, who continued the work after 1737, when
Makarios died. The course of the School of Patmos was extremely
hard in the years to come.
From 1902 it began to operate as a hieratic school and in 1907
it was forced to move to Samos due to financial problems.
In Samos it continued tooperate successfully only for a few
years and it later closed down. Its activity continued after the
liberation of the island in 1947.
This is when it was rebuilt on our island, only a few meters
away from its old location.
Important Figures
During the great fight of Hellas to free itself from the Turks,
many of the Patmians played key roles. Apart from the three
most known, the principal of the “Filiki Eteria” (Association
of Friends) Emanuel Xanthos, the patriarch of Alexandria,
Theofilos Pagostas and the great apostle of the message of “Filiki
Eteria”, Dimitrios Themelis, all Patmians, none excluded,
played a greatly active role in the fight! Known names of the
army of Patmians at the time include .
λευθέρωση! Ένας από αυτούς τους γεμάτους ενθουσιασμό και
πίστη δασκάλους ήταν και ο ιδρυτής της μεγάλης σχολής της
Πάτμου, ο Πάτμιος Μακάριος Καλογεράς.
Ο Μακάριος σπούδασε στην πατριαρχική σχολή της Κωνσταντινούπολης
θεολογία και φιλοσοφία. Τον υποστήριξαν μεγάλες
οικογένειες, όπως οι Μαυροκορδάτοι, οι Υψηλάντες και
ο Μητροπολίτης Νικομήδειας, που τον προόριζε για διάδοχο
του. Ο Μακάριος όμως, αγαπούσε το διδασκαλικό έργο, επέστρεψε
στην Πάτμο το 1713 και δημιούργησε τη Σχολή γύρω
από το Σπήλαιο της Αποκαλύψεως! Σύμβουλοι και συμπαραστάτες
του ήταν οι λόγιοι του γένους και ο Μανουήλ Υψηλάντης,
που βοήθησε και υλικά το έργο. Εκεί έχτισε λίγα κελιά
για τον ίδιο και τους λίγους μαθητές του.
Η φήμη της Σχολής, διαδόθηκε πολύ σύντομα και δεν άργησαν
να καταφθάνουν μαθητές, όχι μόνο από τα γειτονικά νησιά,
αλλά από την Πελοπόννησο, την Αθήνα, το Βουκουρέστι,
την Μικρά Ασία, τη Ρωσία!
Η μεγάλη αυτή προσέλευση μαθητών ανάγκασε τον Μανουήλ
Υψηλάντη να χτίσει κι άλλα κελιά. Στην αρχή ο Μακάριος
δίδασκε μόνος. Σύντομα όμως άρχισαν να τον βοηθάνε οι
προχωρημένοι μαθητές του. Φίλος και συνεργάτης του έγινε
ο μαθητής του Γεράσιμος ο Βυζάντιος, που εξακολούθησε το
έργο, όταν το 1737, πέθανε ο Μακάριος.
Η πορεία της Πατμιάδας σχολής ήταν πολύ δύσκολη στα επόμενα
χρόνια. Από το 1902 αρχίζει να λειτουργεί σαν ιερατική
σχολή και το 1907 αναγκάζεται να μετατεθεί στη Σάμο, λόγω
οικονομικών προβλημάτων. Στη Σάμο, θα λειτουργήσει με επιτυχία
για λίγα χρόνια και αργότερα θα κλείσει.
Η δράση της θα συνεχιστεί μετά την απελευθέρωση του νησιού
το 1947. Τότε ανοικοδομήθηκε ξανά στο νησί μας λίγα
30

31

Pagalos, Emanuel and George Kalos, the sergeants of Dimitrios
Ipsilantis, Emanuel and Theodore Xenos, supplying the army
of Karaeskakis and used their boats to supply goods to the besieged
town of Messologi! In fact, Emanuel Xanthos, who was
a scholar, was elected member of the commission that would
negotiate peace with the sultan after the intervention of G. Kanigos!
Patmos was the second island after Spetses to rise the flag of
liberation on the third day of Easter, in the square of Saint Levia.
Patmos, gained its freedom really fast and became the first
capital of what was called “Complementary islands of the eastern
part of the Sporades”.
These were the four islands of Ikaria, Leros, Kalymnos and Patmos!
Yet this liberation was temporary! With the Convention
of Constantinople, on 9 th June 1832, Patmos, once again was
made part of the Ottoman state, and was led to have the luck
of the rest of the Dodecanese! In 1912 Patmos was captured by
the Italians and it was not before the end of the Second World
War, that the island became part of the Hellenic state, in 1947.
Patmos today
Patmos has been nominated in 1999, from Committee of
Monuments of World Heritage of UNESCO monument of
world heritage of UNESCO for the Historical centre Chora,
the Abbey of Saint Ioannis of Theologian, and the Cavern of
Revelation.
Patmos lays at the most northern part of the prefecture of Dodecanese.
The landscape of the island offers both plains and
hills, finishing at lace-like beaches, with beautiful blue waters
and many tiny islands around it.
The distance between Patmos and the harbour of Piraeus is 158
32
μόλις μέτρα πιο πάνω από την παλιά της θέση.
Μεγάλες Μορφές
Στον μεγάλο αγώνα της Ελλάδας για την απελευθέρωση της
από τους Τούρκους, οι Πάτμιοι πήραν ενεργά μέρος και κάποιοι
έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο. Εκτός από τους τρεις πιο
γνωστούς, τον πρωτεργάτη της Φιλικής Εταιρίας Εμμανουήλ
Ξάνθο, τον πατριάρχη Αλεξανδρείας Θεόφιλο Παγκώστα και
τον μεγάλο απόστολο του μηνύματος της φιλικής εταιρίας Δημήτριο
Θέμελη, ενεργό ρόλο έπαιξαν οι υπασπιστές του Δημ.
Υψηλάντη, Μ. Πάγκαλος και Γεώργιος Καλός, οι Εμμανουήλ
και Θεόδωρος Ξένος, που εφοδίαζαν τον στρατό του Καραϊσκάκη
και τροφοδοτούσαν το πολιορκημένο Μεσολόγγι! Η
Πάτμος, ήταν το δεύτερο νησί μετά τις Σπέτσες, που ύψωσε τη
σημαία της ελευθερίας την Τρίτη του Πάσχα στην πλατεία της
Αγιά Λεσβιάς. Η ίδια η Πάτμος, κέρδισε πολύ γρήγορα την
ελευθερία της και έγινε η πρώτη πρωτεύουσα των Συμπληρωματικών
νήσων του τμήματος των ανατολικών Σποράδων
(όπως λέγονταν τότε τα τέσσερα νησιά Ικαρία, Λέρος, Κάλυμνος
και Πάτμος! ). Σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές, η Πάτμος
είναι το νησί που έδωσε τα περισσότερα πλοία για την επανάσταση
του 1821.
Αλλά η απελευθέρωση αυτή ήταν προσωρινή! Με την συνθήκη
της Κωνσταντινούπολης, στις 9 Ιουνίου 1832, η Πάτμος,
ξανάγινε τμήμα του Οθωμανικού κράτους, ακολουθώντας την
τύχη της υπόλοιπης Δωδεκανήσου! Το 1912 την πήραν οι Ιταλοί
και μόνον ύστερα από το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, το
1947, ενσωματώθηκε στο ελληνικό κράτος .

nautical miles. The island is only 34 km big, with a maximum
length of 25 km. The permanent inhabitants of the island are
3.047, according to the inventory of 2021.
The nature is a mixture of wildness and calmness, making the
island very attractive, yet magical. Most of the inhabitants live
in Chora, Skala, the islands port, Kampos and Grikos. The climate
is mainly dry and there are mostly northern winds. Its
magnetic atmosphere everywhere creates faithful fans with
identical expectations and memories of the island. Patmos is
a unique place.
Settlements
Chora
The capital of the island. A medieval settlement with an architecture
forming white mansions, houses like Aegean Sea style,
tightly embracing the Monastery, being one of the attraction
points for the visitors from all around the world. Chora is independent
with regards to shops, restaurants, taverns, and atmospheric
bars.
Chora connects with the rest of the island by bus and taxi or via
the old, picturesque path that is a 20-minute walk.
Toft Architecture
The establishment of the Chora settlement started 50 years after
the institution of the Holy Monastery, in order to protect
it from the invasions of the Normans, Saracens and all kinds
of pirates. About 100 Byzantine families took refuge in Chora,
after 1453, and built the second quarter west of the Monastery,
an area called “Alotina” (Bygones).
The coincidental, harmonious relations with the Turks, combined
with the glory surrounding the Monastery, provided the
Η Πάτμος Σήμερα
Η Πάτμος χαρακτηρίζεται Θεοβάδιστος από την Ορθόδοξη
πίστη, είναι ένας τόπος με μοναδική αύρα, που δημιουργεί
φανατικούς φίλους. Το 1999, ανακηρύχτηκε από την UNE-
SCO μνημείo παγκόσμιας κληρονομιάς, για το ιστορικό
33

appropriate place to live in, even to another crowd from Constantinople
and other areas. The “inner castle”, the five-gated
fortification zone surrounding the Byzantine settlement, is
considered by experts an excellent sign of the architectural
craftsmanship at the time.
The relations between the decent and the monks got to be ambidextrous
with regards to the social and financial structures,
and it should be mentioned that many monks took advantage
of them and, on the other hand there were abbots who came
from the decent upper social class persons.
Patmos, in the 15 th century was generally a communicant of the
renaissance promoting the architecture, the hagiography and
temple construction, announcing in advance the high aesthetics
and the thriving of 16 th century.
Skala
Skala is the port and the largest town of Patmos. It is alive day
and night. There are restaurants, coffee shops, a shopping area,
bars and clubs, which give a different dimension to the nightlife
of the island.
From Skala you can go to other places of the island by bus or
taxi and even by small speedboats or fishing boats. Skala is the
set off point for trips to secluded beaches and the small islands
nearby.
Kampos
Kampos is divided into the Upper Kampos, where there is the
square of the village and the school, the church and some small
taverns with traditional cuisine and the lower Kampos which
is the biggest and trendiest beach of the island. Fully organized,
only 5.5 km away from Skala, it is the best meeting point for
locals and tourists.
There are trees offering shade and deck chairs, as well as water
sports facilities for all of those who wish to play with the water
and exercise too.There is a bus from Skala to Kampos but one
can also use taxis or the small boats.
κέντρο (Χώρα), τη Μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και
το Ιερό Σπήλαιο της Αποκάλυψης. Η Πάτμος είναι νησί του
νομού Δωδεκανήσου της περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου. Πεδιάδες
και λόφοι διαδέχονται το τοπίο που καταλήγουν σε πανέμορφες
δαντελωτές ακρογιαλιές, με καταπληκτικά γαλάζια
καθαρά νερά και πολλά μικρά νησάκια γύρω της. Απέχει από
το λιμάνι του Πειραιά 158 ναυτικά μίλια. Η έκταση του νησιού,
είναι 34 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Ο πληθυσμός των μόνιμων
κατοίκων σύμφωνα με την απογραφή του 2021, είναι 3.047.
Το έδαφός της είναι βραχώδες, ηφαιστειογενές και απότομο με
ψηλότερη κορυφή τον Προφήτη Ηλία (270 μ.) που βρίσκεται
στο κέντρο της νήσου, νότια της Χώρας Πάτμου. Υπάρχουν
ακόμα δύο υψώματα ένα στο βόρειο τμήμα οι “Σκλάβες”, και
ένα στο νότιο το “Πρασόβουνο”. Έχει τέσσερις οικισμούς:
Χώρα που είναι η πρωτεύουσα, Σκάλα το λιμάνι, Κάμπος και
Γροίκος. Το κλίμα είναι κυρίως ξηρό και επικρατέστεροι άνεμοι
είναι οι βόρειοι. Η φύση έχει ένα μείγμα αγριάδας και ηρεμίας,
στοιχεία που την κάνουν γοητευτική και ταυτόχρονα μαγική.
Έχει καλό οδικό δίκτυο που συνδέει το νησί με τους οικισμούς
και τις κυριότερες παραλίες. Έχει επίσης ένα αξιόλογο χαρτογραφημένο
δίκτυο μονοπατιών μήκους τριάντα χιλιομέτρων.
Η συγκοινωνία στο νησί γίνεται με λεωφορείο, ταξί, με τοπικά
σκάφη και τα γραφικά μονοπάτια.
Ο μαγνητισμός που την περιβάλει και η ατμοσφαιρικότητα
που διαχέεται παντού, δημιουργεί φανατικούς φίλους με ταυτόσημες
προσδοκίες και αναζητήσεις, καθιστώντας την, έναν
μοναδικό προορισμό.
34
DELIVERY
Οικισμοί
Χώρα
Η πρωτεύουσα του νησιού. Μεσαιωνικός οικισμός μοναδικός
σε αρχιτεκτονική, με άσπρα αρχοντικά και σπίτια αιγαιοπελαγίτικου
χαρακτήρα, που αγκαλιάζουν σφικτά το Μοναστή-

It is an ideal beach for children and young people. Bars, coffee
bars and snack bars are open day and night.
Grikos
Grikos is the village that combines all. Relaxation and tension,
natural life with hectic life. It offers an organized, yet original
beach and many small taverns for good, traditional food. It is
built in a magical bay, overlooking the Kalikatsou.
According to the tradition this is where the hermits live. Grikos
is 5 km away from Skala. One can enjoy everything here. To
start with, the waters of the beach of Grikos with deck chairs
and umbrellas, as well as the quiet beaches with trees for shade,
those are around it. There are buses connecting Grikos with
the rest of the island, there are taxis and old paths leading to
Chora and Skala.
Sightseeing
Kalikatsou! The geological miracle!
A strange rock with an even stranger aura, situated in the
southeast of Patmos, seen as one passes through the beach of
Grikos. This is ‘Kalikatsou’. It looks as if it is immersing from
the sea and it is a rock that has always brought inspiration and
continues to do so.
Its bulk is inspiring and so is its domineering sight. This rock
was chosen by many hermits as a place to live on and they
managed to turn what seems like an unfriendly rock into a
comfortable place, sculpting on it steps, a cistern, places to put
coal and candles in, leaving their fingerprints on it for ever!
There are many myths connected to the rock!
ρι. Η Χώρα είναι σημείο έλξης επισκεπτών από κάθε άκρη του
πλανήτη, με την εκπληκτική πλατεία της αγίας Λεσβιάς, με
εστιατόρια, μεζεδοπωλεία, μπαράκια και πολλά μαγαζιά για
shopping. Ο οικισμός της Χώρας συνδέεται με το υπόλοιπο
νησί με λεωφορείο και ταξί, ή με το παλιό γραφικό μονοπάτι,
εικοσάλεπτης διαδρομής.
Οικιστική Αρχιτεκτονική
Για να προστατευθεί η Ιερά Μονή από τις επιδρομές των
κουρσάρων, δημιουργήθηκε ο οικισμός της Χώρας, 50 χρόνια
μετά από την ίδρυση της Μονής. Η οχύρωση της Χώρας
δημιούργησε αρχικά τις περίφημες πέντε πόρτες και αργότερα
όταν ο οικισμός επεκτάθη τις δεκαεπτά.
Το 1453, 100 Βυζαντινές οικογένειες καταφεύγουν στη Χώρα
κτίζοντας τη δεύτερη συνοικία δυτικά της Μονής, τα Αλλοτινά.
Εξαιρετικό δείγμα αρχιτεκτονικής δεξιοτεχνίας αποτελεί
κατά τους ειδικούς το λεγόμενο “έσω κάστρο”, ή “πεντάπυλη”
οχυρωματική ζώνη, η οποία περιστοιχίζει το Βυζαντινό οικισμό.
Οι σχέσεις κοσμικών και μοναχών εξελίχθησαν αμφίδρομα
στις κοινωνικές και οικονομικές δομές. Πολλοί μοναχοί και
ηγούμενοι προήλθαν από την τάξη των κοσμικών. Η Πάτμος
του 15ου αι., γίνεται κοινωνός της Αναγέννησης και προάγει
την αρχιτεκτονική, την αγιογραφία και τη ναοδομία, προαναγγέλλοντας
την υψηλή αισθητική και την εμπορική ακμή του
16 ου αιώνα.
35

36

Casteli
In Casteli there was an acropolis, naturally and technically
sheltered, and its ruins can still be seen today. Its wall is made
Σκάλα
Η Σκάλα είναι το λιμάνι και ο μεγαλύτερος οικισμός της Πάτμου.
Είναι γεμάτη ζωή νύχτα και μέρα. Εστιατόρια, καφενεία,
ποικιλία μαγαζιών για ψώνια, μπαρ, κλαμπ, cafe, δίνουν άλλη
διάσταση στη νυχτερινή ζωή του νησιού. Η Σκάλα εκτός από
ασφαλές λιμάνι , διαθέτει τουριστικό καταφύγιο, (μαρίνα) για
τα σκάφη αναψυχής, το δε έργο του προσήνεμου μώλου που
έγινε τα τελευταία χρόνια, στηρίζει τον θαλάσσιο τουρισμό
όλες τις εποχές.
Η Σκάλα συνδέεται με το υπόλοιπο νησί, δια ξηράς με λεωφορεία
και ταξί, δια θαλάσσης με καΐκια και βάρκες και είναι
το ορμητήριο για εκδρομές σε ήσυχες παραλίες και τα γύρω
νησιά.
Κάμπος
Ο Κάμπος απέχει μόλις 5,5 χιλιόμετρα από τη
Σκάλα. Αποτελείται από τον πάνω Κάμπο όπου
βρίσκεται η πλατεία του χωριού, με το σχολείο,
την εκκλησία καφέ και εστιατόριο με εξαιρετική
ντόπια κουζίνα.
Τον κάτω Κάμπο όπου βρίσκεται η μεγαλύτερη και η πλέον in
παραλία του νησιού. Είναι πλήρως οργανωμένη και το καλύτερο
σημείο συνάντησης ντόπιων και ξένων. Υπάρχουν παραδοσιακές
ταβέρνες.
Σκιερά δέντρα ή ξαπλώστρες, θαλάσσια σπορ για όσους θέλουν
να παίξουν με τη θάλασσα ή να ασκηθούν. Ο Κάμπος
συνδέεται με τη Σκάλα με λεωφορείο, βάρκες και ταξί.
37

of black, rough stone and it is supported by towers, being an
example of the Hellenistic wall building of the 3 rd century b.C.
It was actually used until the Roman Times.
In Casteli there used to be a temple dedicated to god Apollon.
Monasteries
Holy Monastery Evangelismos.
The Holy Monastery Evangelismos of the Mother of the beloved”
was built in 1613 by the priest-monk of the big Monastery,
Nikiforos, who was from Crete. It is situated in the southwest
part of Chora. It comprises of the Church of Evangelist, the
chapel of Saint Lucas and the three-store, defence tower with
the chapel of Saint Antonio.
The foundation of the Evangelismos Monastery dates back to
1936, by the priest-monk and scholar Amfilochios Makris, an
important intellectual, who worked hard for the introduction
and the development of the Monastery.
Holy Monastery “Agia ton Agion”
The holy Monastery ‘Agia ton Agion’ is a small Monastery of
nuns, which is situated near the Holy Monastery of Zoodochos
Pigi, southwest of the big Monastery.
Holy Monastery of Zoodochos Pigi
The Holy Monastery of Zoodochos Pigi, situated in the southwest
of the big Monastery was founded in 1607 by the Patmian
priest-monk Parthenios Pagostas after the church document
issued by the Patriarch Timotheos the Second. It is a Monastery
that celebrates on Good Friday of Zoodochos Pigi.
38
Γροίκος
Ο οικισμός του Γροίκου είναι κτισμένος σ ένα μαγευτικό κόλπο
με θέα την πέτρα της Καλικατσούς στην ομώνυμη περιοχή
και τα συνδυάζει όλα. Φύση, ρηλάξ, έντονη ζωή. Έχει οργανωμένη
παραλία και πολλά ταβερνάκια . Απέχει 5 χιλιόμετρα
από τη Σκάλα. Ο Γροίκος συνδέεται με το υπόλοιπο νησί
με ταξί, την τοπική συγκοινωνία και τα παλιά μονοπάτια.
Αξιοθέατα
Καλικατσού! Το γεωλογικό θαύμα!
Μια περίεργη πέτρα με παράξενη αύρα αντικρίζεις στη νοτιοανατολική
πλευρά της Πάτμου, περνώντας την παραλία του
Γροίκου. Αυτή είναι η Καλικατσού. Μια πέτρα που μοιάζει σαν
να αναδύεται από τη θάλασσα, που ενέπνεε και εξακολουθεί
να εμπνέει με τον όγκο και την επιβλητικότητα της.
Την Καλικατσού, διάλεξαν να ζήσουν πολλοί ασκητές και κατάφεραν
να μετατρέψουν αυτό τον φαινομενικά αφιλόξενο
βράχο, σε έναν χώρο άνετο, λαξεύοντας πάνω του σκαλιά,
στέρνα, θέσεις για κάρβουνα, για κεριά, αφήνοντας πάνω της
για πάντα το αποτύπωμα τους!
Με την Πέτρα συνδέονται πολλές παραδόσεις!
Καστέλι
Στο Kαστέλι υπήρχε ακρόπολη, φυσικά και τεχνητά οχυρωμένη,
κατάλοιπα της οποίας διακρίνονται και σήμερα.
Το τείχος της, οικοδομημένο από μαύρο τραχίτη λίθο και ενι-

Chapels
Saint Nicolas in Evdilos
A religious sailor who was shored off in Evdilos by a storm
built it in 1083. It is a chapel even older than the Monastery.
Cross (Stavros) in Diakofti
The little chapel is 500 years old. According to tradition, there
was a fair every year with people playing the Lyre and violins.
Christos in Kampos.
The chapel of Metamorphosis of the Saviour, situated in Christos
in Kampos, from which the area took its name too, is one
of the oldest of Patmos and it has been declared as a land mark
by archaeologists.
THE BEST
Sunset and Sunrise
In Skala. The sunset from Hoclakas. Magic colours. Next to the
sea there are benches for one to sit and enjoy.
From Merika. Just after the turn to Kampos. Here, there are
also benches for you to sit and enjoy the view.
The most beautiful sunrise.
From the“primahiolia” (the top of the bellfry) of the Monastery
& from Saint Dimitrios of Vagia.
The best view
From Saint Paraskevi, that is located on the rock at the entrance
of the port.
From Saint George of Kasteli, overlooking the whole of Skala
PATMOS STAR
Τ. 6977601633
22470 32500
Air conditioned
DAILY EXCURSIONS
Boats for HIRE
ΗΜΕΡΗΣΙΕΣ ΕΚΔΡΟΜΕΣ
Ôï ÓêÜöïò ìéóèþíåôáé
-
Ε Β Δ Ο Μ Α Δ Ι Α Ι Ο Σ Π Ι Ν Α Κ Α Σ
Δ Ρ Ο Μ Ο Λ Ο Γ Ι Ω Ν
W E E K L Y T I M E T A B L E
ΔΕΥΤΕΡΑ - ΤΕΤΑΡΤΗ – ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ / MONDAY- WEDNESDAY- FRIDAY
ΑΠΟ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2024 ΕΩΣ 21 ΙΟΥΛΙΟΥ 2024 /
FROM 1 JUNE UNTIL 31 OKTOBER
ΚΑΙ ΑΠΟ 21 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2024 ΕΩΣ 21 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2024
AND FROM 26 AUGUST 2024 UNTIL 21 OCTOBER 2024
ΔΕΥΤΕΡΑ
ΛΙΜΑΝΙ ΑΦΙΞΗ ΑΝΑΧ.
ΠΑΤΜΟ 09:00
ΑΡΚΙΟΙ 09:50 09:55
ΛΕΙΨΟΙ 10:35 10:45
ΛΕΡΟ 11:40 14:30
ΛΕΙΨΟΙ 15:20 15:30
ΑΡΚΙΟΙ 16:10 16:10
ΠΑΤΜΟ 17:05
22 ΙΟΥΛΙΟΥ 2024 - 25 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2024
1 ΙΟΥΛΙΟΥ 2024-
22 JULY 2023 - 25 AUGUST 2024
15 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2024
ΔΕΥΤΕΡΑ
1 JULY 2024-
MONDAY
15 SEPTEMBER 2024
ΛΙΜΑΝΙ ΑΦΙΞΗ ΑΝΑΧ. PORT ARRIVAL DEP.
ΤΡΙΤΗ-ΠΕΜΠΤΗ
ΠΑΤΜΟ 09:00 PATMOS 09:00 ή ΣΑΒΒΑΤΟ-ΚΥΡΙΑΚΗ
ΑΡΚΙΟΙ 09:50 09:55 ARKIOI 09:50 09:55 ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ
ΛΕΙΨΟΙ 10:35 10:45 LIPSI 10:35 10:45 TUESDAY-THURSDAY
or SUNDAY
ΛΕΡΟ 11:40 15:00 LEROS 11:40 15: 00
CORRESPONDENCE
ΛΕΙΨΟΙ 15:50 16:00 LIPSI 15: 50 16: 00
ΑΡΚΙΟΙ 16:40 16:45
PATMOS 10:00
ARKIOI 16: 40 16: 45
LIPSI 10:50 11:00
ΠΑΤΜΟ 17:35
PATMOS 173:5
PATMOS 11:50
ΤΕΤΑΡΤΗ-ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ WEDNESDAY-FRIDAY
ΛΙΜΑΝΙ ΑΦΙΞΗ ΑΝΑΧ PORT ARRIVAL DEP. ΤΡΙΤΗ-ΠΕΜΠΤΗ-ΣΑΒΒΑΤΟ-ΚΥΡΙΑΚΗ
ΠΑΤΜΟ 09:00 PATMOS
09:00 1 ΙΟΥΛΙΟΥ 2024-
ΛΕΙΨΟΙ 09:50 10:00 LIPSI 09:50 10:00 15 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2024
ΛΕΡΟ 10:50 15:00 LEROS 10:50 15:00
1 JULY 2024-
ΠΑΤΜΟ 16:50
PATMOS 16:50
15 SEPTEMBER 2024
σχυμένο με πύργους, αποτελεί δείγμα της ελληνιστικής τειχοδομίας
του 3ου αιώνα π.χ. και ήταν σε χρήση μέχρι και τους
Ρωμαϊκούς χρόνους. Στο Καστέλι υπήρχε ναός αφιερωμένος
στο Θεό Απόλλωνα.
Μοναστήρια
Ιερά Μονή Ευαγγελισμού “Μητρός Ηγαπημένου’’
Κτίστηκε το 1613 από τον ιερομόναχο του μεγάλου Μοναστηριού
Νικηφόρο καταγόμενο από την Κρήτη.
Βρίσκεται νοτιοδυτικά της Χώρας . Αποτελείται από το ναό
της Ευαγγελίστριας, από το παρεκκλήσιο του Αγίου Λουκά και
από έναν τριώροφο αμυντικό πύργο με το παρεκκλήσιο του
Αγίου Αντωνίου.
Η ίδρυση της Μονής του Ευαγγελισμού “Μητρός Ηγαπημένου”χρονολογείται
από το 1936 από τον ιερομόναχο και
πνευματικό Αμφιλόχιο Μακρή, την μεγάλη πνευματική μορφή,
που εργάστηκε σκληρά για τη σύσταση και ανάπτυξη της.
Ιερά Μονή Άγια των Αγίων
Είναι μικρό γυναικείο Μοναστήρι και βρίσκεται κοντά στην
Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής νοτιοδυτικά του μεγάλου Μοναστηριού.
Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής
Η Μονή Ζωοδόχου Πηγής είναι ένα μοναστικό συγκρότημα
με ενδιαφέροντα αρχιτεκτονικά στοιχεία. Βρίσκεται νοτιοδυτικά
του μεγάλου Μοναστηριού και ιδρύθηκε το 1607 από τον
Πάτμιο ιερομόναχο Παρθένιο Παγκώστα με σιγίλιο του οικου-
MONDAY
PORT ARRIVAL DEP.
PATMOS 09:00
ARKIOI 09:50 09:55
LIPSI 10:35 10:45
LEROS 11:40 14:30
LIPSI 15:20 15:30
ARKIOI
PATMOS
16:10 16:10
17:05
ΛΙΜΑΝΙ ΑΦΙΞΗ ΑΝΑΧ
ΠΑΤΜΟ 10:00
ΛΕΙΨΟΙ 10:50 16:00
ΠΑΤΜΟ 16:50
ΤΕΤΑΡΤΗ-ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
ΛΙΜΑΝΙ ΑΦΙΞΗ ΑΝΑΧ.
ΠΑΤΜΟ 09:00
ΛΕΙΨΟΙ 09:50 10:00
ΛΕΡΟ 10:50 14:00
ΠΑΤΜΟ 15:50
WEDNESDAY-FRIDAY
PORT
PATMOS
LIPSI
LEROS
PATMOS
ARRIVAL DEP.
09:00
09:50 10:00
10:50 14:00
15:50
TUESDAY-THURSDAY-SATURDAY-SUNDAY
PORT ARRIVAL DEP.
PATMOS 10:00
LIPSI 10:50 16:00
PATMOS 16:50
39

and the horizon around it.
As you turn from the mills in Chora, you can see the heart of
Skala, the sunset and further more to Ikaria and the rest of the
nearby islands.
From Profitis Ilias. The whole of the island in front of the visitor’s
eyes.
On the way to Diakofti one can see the stone of Kalikatsou ,
especially in the morning at sunrise, it is its best time.
Interesting places
Orthodox Center of Culture and info.
Located in Sκala. It offers simultaneous display system special
pictogram in 5 different languages ​with information about the
history of Patmos from antiquity until today.
Koumaro. A little wood with arbutus trees. One of the
three woods that still exist in Hellas. It is on the way to the
beach of Lambi.
The SIMANTIRI mansion
The SIMANTIRI mansion is a museum-house. It is located in
Chora near the Zoodochos Pigi Holy Monastery.
The Nikolaidis mansion
Urban building of the 17 th -18 th partially constructed. It
maintains morphological and constructional characteristics
found in Patmian houses, introducing the visitors with its
inhabitants’ way of life and mansion-houses.
40
μενικού Πατριάρχη Τιμόθεου του Β΄. Λειτουργεί ως κοινόβιο
και πανηγυρίζει την Παρασκευή της Διακαινησίμου. Εντός της
Μονής λειτουργεί μουσείο κειμηλίων εκκλησιαστικής τέχνης.
Εξωκλήσια
Άγιος Νικόλαος στον Εύδηλο
Κτίστηκε το 1083 από θεοφοβούμενο ναυτικό που η κακοκαιρία
τον έβγαλε στον Εύδηλο. Είναι κτισμένη πριν το Μοναστήρι
του αγίου Ιωάννη Θεολόγου γι αυτό και θεωρείται η
παλαιότερη εκκλησία της Πάτμου.
Ο Σταυρός στο Διακόφτι
Το εκκλησάκι είναι πάνω από πεντακοσίων ετών. Η παράδοση
λέει πως εκεί κάθε χρόνο, γινόταν πανηγύρι με λύρες και
βιολιά.
Ο Χριστός στον Κάμπο.
Το εκκλησάκι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος που βρίσκεται
στο Χριστό του Κάμπου από το οποίο πήρε το όνομα του και
η περιοχή, είναι από τα πιο παλιά της Πάτμου και από την αρχαιολογία
έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο μνημείο.
The best
Ηλιοβασίλεμα και Ανατολή ηλίου.
Το ωραιότρο ηλιοβασίλεμα.
Από το Χοχλακά (Σκάλα). Μαγικά χρώματα. Δίπλα στη Θάλασσα
παγκάκια για να το απολαύσεις. Από Μέρικα.

AGRO-ECOLOGIAL DOMAIN PATOINOS L’
APOCALYPSE
The Agro-ecological Dmain PATOINOS in the isle of the
Apocalypse is a vineyard of 2 hectares with its wine press
and winery. An olive grove of 1 hectare with its olive oil
The Wine House of the domain holds the tasting cellar, a
reception room for visitors, an exposition of the old press, a
seed-bank of native seeds, as well as an olive oil press of the
19th century.
Beaches
In all of the beaches there are small tavernas offering fresh
fish and local food, or canteens for a quick ouzo or a beer.
At organized beaches there are also water sports facilities.
Moreover, if you like sailing or you want to sail to a nearby
island with your friends, you can hire a sailing boat.
Kampos
From the square of Kampos you go down to Lower Kampos, to
find one of the longest beaches of the island, fully organized,
that is a meeting point for locals and visitors.
Grikos
Contemporary maritime housing section with considerable
touristic infrastructure. Built on a magical bay that has officially
been enlisted to the most beautiful bays in the world, by an
internationally recognized organization, reliant to UNESCO,
under the name of “the most beautiful bay in the world”. With
Αφήνοντας τη στροφή, που πάει για Κάμπο. Έχει παγκάκια για
να ρεμβάσετε. Από τη στροφή πριν το Σχολικό συγκρότημα.
Από τον άγιο Κωνσταντίνο (Καστέλι)
Η ωραιότερη ανατολή.
Από τα πριμαχιόλια του Μοναστηριού.
Από τον Άγιο Δημήτρη της Βαγιάς.
Από τους ανεμόμυλους της Χώρας
Η ωραιότερη θέα
Από Αγία Παρασκευή που βρίσκεται στο βράχο
στην είσοδο του λιμανιού.
Από Άγιο Γεώργιο του Καστελιού, αμφιθεατρικά όλο το νησί
απλώνεται στα πόδια σου.
Από στροφή των μύλων στη Χώρα. Η καρδιά της Σκάλας, το
ηλιοβασίλεμα και πέρα μακριά η Ικαρία και τα γύρω νησιά.
Από Προφήτη Ηλία. Όλο το νησί στα πόδια σου. Εκπληκτική
η Πίσω πλευρά της Χώρας.
Στο δρόμο, λίγο πριν το Διακόφτι, η πέτρα της Καλικατσού,
υπέροχα κυρίως το πρωί με την ανατολή.
Ενδιαφέροντα σημεία
Κέντρο Ορθοδόξου Πολιτισμού και Πληροφόρησης.
Βρίσκεται στη Σκάλα, δίπλα στον ναό του Αγίου Φωκά. Διαθέτει
σύστημα ταυτόχρονης προβολής ειδικού εικονοράματος
σε 5 διαφορετικές γλώσσες (Ελληνικά, Αγγλικά, Γαλλικά,
Ιταλικά και Γερμανικά), οθόνες αφής (touch screen info kiosk)
με πληροφοριακό υλικό, ενημερωτικά DVD και έντυπα, με συνοπτική
αναφορά σε ιστορικά και αρχαιολογικά στοιχεία της
wi-fi internet
41

the view of Kalikatsou a fully organized beach and restaurants
with good cuisine and marvelous side-dishes.
Agriolivadi
Organised beach with umbrellas and deck chairs but also with
the shade of trees. There are 2 restaurants offering fresh fish
and Hellenic cuisine. There is also a bar.
Petra
Deck chairs and umbrellas with a view to the rock of Kalikatsou.
The lake of Petra has an extreme natural beauty and during
the winter months, swans, herons and wild ducks immigrate
there. There are restaurants offering very tasty cuisine.
Meloi
A beach near Skala, with quiet waters, no winds, and lots of
trees offering shade. There are restaurant offering fresh f ish
and local dishes.
Aspri
A quiet beach very close to Skala, with deep blue waters and a
view of the Monastery. One can also walk to it.
Psili Ammos
A unique and exceptionally sandy beach with a picturesque
tavern and splendid “meze”. Every morning you can take
one of the modern crafts , from the harbor of Skala to “Psili
Amos” and return in the afternoon. You can also go by car or
motorcycle, until “Diakofti” and continue on foot.
Πάτμου, από την Αρχαιότητα μέχρι τις ημέρες μας, καθώς και
δυνατότητα πρόσβασης σε διαδικτυακούς τόπους συναφούς
θεματολογίας και ενημέρωσης, σχετικά με τον Ορθόδοξο Πολιτισμό.
Κουμαρό.
Δασάκι με κουμαριές. Ένα από τα τρία δάση που σώζονται
στην Ελλάδα. Βρίσκεται στο δρόμο πριν την παραλία της Λάμπης
αλλά και στο μονοπάτι από τον κόκκινο κάβο «ανεμογεννήτριες»
που οδηγεί στο λιβάδι των καλογήρων.
Αρχοντικό “Σημαντήρη”.
Το αρχοντικό «Σημαντήρη» έχει μετατραπεί σε σπίτι μουσείο.
Βρίσκεται στη Χώρα, δίπλα στην Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής.
Ένα αρχοντικό με το νοικοκυριό του σε έκθεση. Τα έπιπλα, τα
κουζινικά, τα διακοσμητικά, συλλεκτικά αντικείμενα, πίνακες
ζωγραφικής μεταξύ αυτών του Γύζη και ρωσικές εικόνες των
14ου και 15ου αιώνα.
Αρχοντικό ‘’Νικολαϊδη’’
Αστικό κτίσμα οικοδομημένο τμηματικά τον 17ο-18ο αιώνα.
Διατηρεί μορφολογικά και κατασκευαστικά χαρακτηριστικά
που συναντώνται στα σπίτια της Πάτμου, δίνοντας την ευκαιρία
στον επισκέπτη να γνωρίσει τα αρχοντικά και τον τρόπο
ζωής των ανθρώπων που ζούσαν σε αυτά.
42

Αμπελώνας αγρο-οικολογικό σχέδιο Patoinos l’
Apocalypse.
Ο αμπελώνας Patoinos (Πάτοινος) εκτείνεται σε 20 στρέμματα.
Βρίσκεται στην Πέτρα της Πάτμου με το παλιό πατητήρι
του. Διαθέτει έναν χώρο δοκιμασίας, έναν χώρο υποδοχής των
επισκεπτών, την έκθεση του παλαιού πατητηριού, μία τράπεζα
τοπικών σπόρων. Το οινοποιείο βρίσκεται στη Βαγιά. Στο
κτήμα υπάρχει και ελαιώνας 10 στρεμμάτων. Διασώζεται
ελαιοτριβείο του 19ου αιώνα.
Παραλίες
Σε όλες τις παραλίες, υπάρχουν καντίνες ή ταβερνάκια με
ψάρι, ντόπια κουζίνα και μεζέδες για ουζάκι & μπύρα. Στις
οργανωμένες παραλίες μπορείτε να κάνετε θαλάσσιασπόρ.
Αν σας αρέσει η ιστιοπλοΐα ή θέλετε να πάτε με την παρέα
σας σε ένα κοντινό νησί, μπορείτε να πάτε με τα ημερόπλοια
ή με ενοικιασμένο σκάφος.
Κάμπος
Από την πλατεία του Κάμπου, κατηφορίζετε στον κάτω Κάμπο
και συναντάτε μια από τις μεγαλύτερες παραλίες του νησιού,
που αποτελεί σημείο συνάντησης ντόπιων και επισκεπτών.
Είναι οργανωμένη, σε ένα μεγάλο τμήμα της, ιδανική για
οικογένειες με παιδιά και νέους.
Διαθέτει μαγαζιά ανοιχτά από το πρωί, για καφέ, σνακ, ποτό,
φαγητό. Εδώ μπορείτε να κάνετε θαλάσσια σπορ, όπως σκι,
ποδήλατο, κ.ά.
Γροίκος
Σύγχρονος παραθαλάσσιος οικισμός με αξιόλογη ξενοδοχειακή
υποδομή. Κτισμένος σ ένα μαγευτικό κόλπο που έχει
αναγνωριστεί και ενταχθεί στους ομορφότερους κόλπους του
κόσμου από την παγκοσμίως αναγνωρισμένη οργάνωση ‘‘the
most beautiful bay in the world’’ που στηρίζεται από την Ουνέσκο.
Έχει θέα την πέτρα της Καλικατσού, πλήρως οργανωμένη
παραλία και εστιατόρια με καλή κουζίνα και ξεχωριστούς
μεζέδες.
Αγριολιβάδι
Οργανωμένη παραλία με ομπρέλες, ξαπλώστρες και σκιερά
δένδρα. Υπάρχει beach bar . Για φαγητό εστιατόρια με ψάρι
και ελληνική κουζίνα. Εδώ μπορείτε να κάνετε θαλάσσια σπορ,
όπως σκι, θαλάσσιο ποδήλατο, κ.ά.
Πέτρα
Οργανωμένη παραλία με ξαπλώστρες, ομπρέλες, δίπλα στην
Καλικατσού. Η λίμνη της Πέτρας είναι σημείο εξαίρετου φυσικού
κάλλους και το χειμώνα μεταναστεύουν, κύκνοι, ερωδιοί
και αγριόπαπιες. Υπάρχουν μεζεδοπωλεία και εστιατόρια με
εξαιρετική κουζίνα. Εδώ μπορείτε να κάνετε θαλάσσια σπορ,
όπως σκι, θαλάσσιο ποδήλατο, κ.ά.
Μελόι
Παραλία κοντά στη Σκάλα, με ήρεμα και απάνεμα νερά, πολλά
δένδρα για σκιά και εστιατόριο με ελληνική και τοπική
κουζίνα. Πηγαίνεις και με τα πόδια.
43

ScUBa diVinG & SnorKeLinG
BoaT TriPS
EXPLoRE UNDERWATER
PATMoS WITH US
Learn how To snO rkel
Snorkeling is one of the most approachable ways to explore the mesmerizing
underwater landscapes and marine life. You do not need
to be a proficient swimmer and there is no minimum age to join in.
a great family activity, which can be organized by private boat trips
to pristine beaches around Patmos. a marine biologist could accompany
you! Plus, you can earn your SSi Snorkel diver recognition card!
Book your snorkeling trip now!
TrY scuba Diving
begin the adventure of a lifetime
The SSI Try Scuba program is the best way to experience scuba diving for
the first time. You can try scuba from the age of 8 years old! You will be in
confined water and well looked after by your instructor, so you can enjoy
those first unforgettable breaths underwater and experience the magic of
scuba diving! Endless scuba diving adventures are waiting for you and this
course is where it all begins. Start today!
Find us here!
Become a cerTified
Open Water Diver
This globally recognized certification program is the best way to begin
your lifelong adventures as a certified scuba diver. Personalized training is
combined with in-water practice sessions to ensure you have the skills and
experience required to become truly comfortable underwater.
Do you want to Upgrade your Training?
contact us for our Specialty Programs and SSi
extended range Programs
SKALA NEA MARINA, PATMoS | T: +30 22470 32810, +30 6980573573 | www.azzurrodiving.com
44

45

Diakofti
It has two beaches. The first , ideal for a relaxed swim, is locatedright
after Petra and the other one is located between Alikes
- Psili Ammos beach. There are restaurants & cafeteria.
Livadi Geranou
An amazing beach with sand and Almyrikia (tall bushes) for
shade. There is a little tavern with a great view of the Aegean
Sea and the little islands opposite it. During spring, one can
find orchids at the back of the beach.
Lampi
A beach with pebbles. It has the most beautiful, shinny pebbles
of the whole island. Forbidden to bring those with you.
There is a tavern on the beach with excellent traditional food
and fresh fish. Located cafe with umbrellas and sunbeds
Vagia
A beach with shingle and very clear, cool waters. There is a cafeteria
with a beautiful view only a few minutes away from the
beach. On can get there using any means of transport, as well
as a little boat from Skala.
Livadi kalogiron
A beach with clear waters, lots of shade from trees and caved
rocks. If you are lucky enough to be there at the right time, you
may be able to see the traditional process of harvesting and
thrashing. There is a canteen offering ouzo and beers.
Άσπρη
Ήσυχη παραλία πολύ κοντά στη Σκάλα, με καταγάλανα νερά
και θέα το Μοναστήρι. Μπορείς να πας και με τα πόδια.
Ψιλή άμμος
Εξαιρετικά αμμώδης και μοναδικά μαγευτική παραλία με
γραφικό ταβερνάκι. Μπορείτε να φύγετε το πρωί από το λιμάνι
της Σκάλας με ένα από τα σύγχρονα σκάφη που κάνουν
ημερήσιες εκδρομές και να επιστρέψετε το απόγευμα. Μπορείτε
να πάτε με αυτοκίνητο ή μηχανάκι, μέχρι το Διακόφτι και
να συνεχίσετε τη διαδρομή με τα πόδια.
Διακόφτι
Έχει δύο παραλίες. Η μία είναι συνέχεια της Πέτρας, όπου
μπορείτε να κολυμπήσετε. Υπάρχει ταρσανάς με καφέ-εστιατόριο,
πάνω σε σκαρί καϊκιού και ατμόσφαιρα μοναδική.
Από την άλλη πλευρά προς την Ψιλή Άμμο ταβερνάκι δίπλα
στη θάλασσα με εξαιρετικούς μεζέδες.
Λιβάδι Γερανού
Εκπληκτική παραλία με άμμο και αλμυρίκια για πολύ σκιά.
Η ταβερνούλα έχει απίθανη θέα στο Αιγαίο στο νησάκι άγιος
Γεώργιος και τα απέναντι νησάκια. Την άνοιξη πίσω στην προέκταση
της παραλίας φύονται ορχιδέες.
Λάμπη
Πολύχρωμα βότσαλα στην παραλία. Μπορείτε να πάτε με
οποιοδήποτε μέσον, ακόμη και με το λεωφορείο της τοπικής
συγκοινωνίας.Τρώτε πολύ καλό φαγητό και φρέσκο ψάρι στο
46

Chiliomodi
Islet at the entrance of Patmos to Saint Panteleimon church
every year is one of the best festivals. Apart from swimming in
the crystal clear waters.
Other beaches
Patelia. After the chapel of Virgin Mary of Geranos.
Lefkes. Just before Kampos (it’s available a canteen).
Megalo Mersini, at St Nicolas Evdilos.
Liginou or win beaches, just before Livadi of Geranos beach
(it’s available a canteen).
Diakofti. After Grikos. Whith two beaches.
Kipi(Gardens). Beneath the Holy Monastery of Evangelism.
There are also many other, small and secluded beaches. You
can ask the locals for information.
THE NEARBY ISLANDS
Arki
Small, beautiful islands that belong to Patmos and are 8 nautical
miles away from its port and in the south of the islands Lipsi.
The largest of these islands is inhabited by approximately 40
people, most of them fishermen. Its little port, where the small
boats from Patmos and Lipsi moor, is well hidden near the
rocks that protect the island from the strong winds. Around
the little port the tourists can see the old, white stone houses.
Marathi
The best beach of the island is called Marathi, a tiny island
γραφικό ταβερνάκι της. Έχει επίσης καφετέρια με ξαπλώστρες
και ομπρέλλες .
Βαγιά
Παραλία με πολύ καθαρά και κρυστάλλινα νερά. Διαθέτει καφετέρια
με μοναδική θέα, μόλις λίγα λεπτά από τη θάλασσα.
Μπορείτε να πάτε με οποιοδήποτε μέσον.
Λιβάδι Καλογήρων
Παραλία με πεντακάθαρα νερά, πλούσια σκιά από δένδρα και
σπηλαιωμένους βράχους. Αν είστε τυχεροί και στην κατάλληλη
εποχή, θα δείτε παραδοσιακό θέρισμα και αλώνισμα. Στην
καντίνα μπορείτε να πιείτε μπύρα και ουζάκι.
Χιλιομόδι
Νησάκι στην είσοδο της Πάτμου με την εκκλησία του Αγίου
Παντελεήμονα που κάθε χρόνο γίνεται πανηγύρι.
Άλλες παραλίες
κόλπος του Μέρικα με τις τρεις παραλίες του:
Πάνω Μέρικας . Κακαρίνα και κάτω Μέρικας .
Πατελιά. Ερημική παραλία μετά την Παναγιά του Γερανού.
Λεύκες. Λίγο πριν τον Κάμπο. Διαθέτει δένδρα με πλούσια
σκιά και καντίνα για ουζάκι με μεζέ.
Μεγάλο Μερσίνη, στον Άγιο Νικόλαο τον Εύδηλο.
Λιγκίνου ή δίδυμες παραλίες, πριν το Λιβάδι του Γερανού
(Υπάρχει καντίνα)
Κήποι. Κάτω από την Ι.Μ. Ευαγγελισμού.
Πoλλές άλλες μικρές και απομακρυσμένες, με πεντακάθαρα
νερά. Συμβουλευτείτε τους ντόπιους .
47

ΤΑ ΓΥΡΩ ΝΗΣΙΑ
Αρκιοί
Μικρά πανέμορφα νησάκια, που ανήκουν διοικητικά στην
Πάτμο και βρίσκονται 8 ναυτικά μίλια από το λιμάνι της. Στο
μεγαλύτερο από αυτά τα νησιά κατοικούν 40 άνθρωποι οι
περισσότεροι ψαράδες. Το λιμάνι που αράζουν τα καραβάκια
από την Πάτμο είναι καλά κρυμμένο κοντά σε βράχους,
οι οποίοι προστατεύουν το νησί από τους δυνατούς αέρηδες.
Γύρω από το λιμανάκι βλέπουμε, τα παλιά άσπρα σπίτια από
πέτρα. Πεντακάθαρες με πρασινογάλανα νερά, είναι οι παραλίες
στο Λινάρι και στα Τηγανάκια. Θα βρείτε δωμάτια, εστιατόρια
και καφετέριες.
Μαράθι
Μαράθι, ένα μικρό νησί απέναντι από τους Αρκιούς με πολύ
καλή παραλία για να κολυμπήσετε. Το νησάκι αυτό συνδέεται
καθημερινά με καραβάκια από Πάτμο, Λειψούς και Λέρο. Θα
βρείτε εστιατόρια και δωμάτια.
opposite Arki. The little island can be reached by little boats,
every day from Patmos, Lipsi and Leros. Moreover, there are
beaches in Linari and Tiganakia.
Agathonisi
Agathonisi is only 8 nautical miles away from the coast of Turkey
and it is surrounded by many other smaller islands that are
not inhabited, such as Kounelonissi, Katsagani, and Neronissi.
Agathonisi took its name from a very naive priest, who used to
teach at the beginning of the century, the priest Giannis Panagiotou.
It is the best place for anyone who wants to get away
from everything and concentrate in deep thinking. There is a
little boat from Patmos and from Leros. There are also approximately
40 rooms to let.
HERMITAGES
Apollou
It is situated on the northeast side of Geranos, in Thermia.
It was rebuilt by monk Apollo.
Profitis Ilias
Located at the highest hilltop of the island (269 m) southeast of
Chora with a magical view. Priest-monk Neophytos Symiakos
rebuilt it in 1764. Its celebration day is 20 th July.
Osios Christodoulos
It is located in the area of the salt-works (Alikes). There is a tiny chapel
founded by the founder of the big Monastery, Osios Christodoulos.
Virgin Mary of Gravas
The place of Virgin Mary of Gravas is built on the west side of
Chora, between the hill of Kalamoti and the Holy Monastery
of Evangelismos.
48
ΙΕΡΑ ΚΑΘΙΣΜΑΤΑ
Απολλού
Βρίσκεται βορειοανατολικά του Γερανού στην περιοχή Θερμιά.
Ανοικοδομήθηκε από τον μοναχό Απολλώ. Tο λιμανάκι
του, βγάζει από τα έγκατα της γης ζεστό νερό.
Προφήτης Ηλίας
Βρίσκεται στην υψηλότερη κορυφή του νησιού (270 μ.) νοτιοδυτικά
της Χώρας από την οποία η θέα είναι μαγευτική.
Ανοικοδομήθηκε το 1764 από τον ιερομόναχο Νεόφυτο τον
Συμιακό.
Όσιος Χριστόδουλος
Βρίσκεται στην περιοχή των Αλυκών και είναι αφιερωμένο
στον ιδρυτή του Μεγάλου Μοναστηριού Όσιο Χριστόδουλο.
Παναγία του Γραβά
Το κάθισμα Παναγίας του Γραβά είναι κτισμένο δυτικά της
Χώρας, μεταξύ του λόφου της Καλαμωτής και της Ιεράς Μονής
Ευαγγελισμού. Ιδρύθηκε το 1775.
Αγία Παρασκευή του Κάβου
Βρίσκεται αριστερά από τους κήπους του Οσίου Χριστοδούλου
στη νοτιοδυτική πλευρά του νησιού, αφιερωμένο στην
μεγαλομάρτυρα Αγία Παρασκευή.
Κουβάρι
Κτισμένο στη βόρεια ακτή του κόλπου του Σταυρού (προς
προφήτη Ηλία). Κτήτορας του ο γέροντας Αμφιλόχιος Μακρής.
Ο ναός είναι αφιερωμένος στον Ιωσήφ το Μνήστορα.
Εκεί ασκήτεψαν σημαντικές προσωπικότητες και πνευματικοί
της Πάτμου.
Επίσης:
Κάθισμα Κουμάνας, Αγίου Γεωργίου του Αυλακιού, Παναγίας
του Μανδαλάκη, Παναγίας του Κύκκου, Αγίου Νεκταρίου στα
Λουκάκια.

Patmos Paradise Hotel
Spectacular panoramic view
of Kampos Bay. All rooms with Sat.
TV, A/C, direct dial telephone,
hairdryer, daily maid service,
mini fridge, safe box& balcony.
Hotel facilities: 24 hours reception,
swimming pool, squash,
WiFi access, bar, buffet breakfast,
safebox at the reception.
Come and enjoy your coffee
Be sure you will stay with
us next summer…
RENT a CAR Paradise
Ηappy days at Patmos best .........
Website:
www.patmosparadise.com
e-mail :
info@patmosparadise.com
Patmos Tel. +30 22470-
32624,32668,
Fax: +30 22470-32740
Pireaus Tel. +30 210-4224112
Agia Paraskevi of Kavos
It is on the left of the gardens of Saint Christodoulos in the
southeast of the island. It comprises by a tiny temple, dedicated
to the martyr Saint Paraskevi. The icon of the Saint that is
placed there is miraculous.
Kouvari
It is built on the north coast of the bay of Stavros, a creation of
the elder scholar Amfilochios Makris.
Also: Koumana, Saint George of Avlaki, Virgin Mary of Mandalaki,
Virgin Mary of Kikou, Saint Nektarios
at Loukakia.
EVENTS
UNIQUE AND UNBEATEN
THE HOLY WEEK AND EASTER IN PATMOS
Do not miss out on the Easter celebrations! During these days
you will have the chance to watch a unique re-enactment of the
Last Supper on Good Thursday. On Easter Sunday you will be
able to hear the Gospel of Resurrection in 7 languages and the
dialect of Homer. On Tuesday after Easter you should not fail
to enjoy the parade of icons in Patmos.
Niptiras
The ceremony of the Holly Washbowl (NIPTIRAS) is a unique
event that used to take place for centuries in Jerusalem, Patmos,
Rome and Byzantium. The service of the Holy Washbowl
Θρησκευτικά δρώμενα
Μεγάλη Εβδομάδα και Πάσχα.
Λαμπρές και μυσταγωγικά μοναδικές είναι οι εορταστικές
εκδηλώσεις που γίνονται το Πάσχα. Τις μέρες αυτές, θα σας
δοθεί η ευκαιρία να παρακολουθήσετε το μοναδικό δρώμενο
της αναπαράστασης του Μυστικού Δείπνου (Νιπτήρας)
τη Μεγάλη Πέμπτη. Μη χάσετε, τον εσπερινό της Αγάπης
στο Μοναστήρι, την Κυριακή του Πάσχα. Θα ακούσετε το
Ευαγγέλιο της Ανάστασης σε 7 γλώσσες και στην Ομηρική
διάλεκτο. Την περιφορά των ιερών εικόνων την Τρίτη της
Διακαινησίμου στη Χώρα και στα σπίτια όλου του νησιού.
Τελετή Ιερού Νιπτήρα.
Η τελετή του Ιερού Νιπτήρα αποτελεί ένα μοναδικό γεγονός,
που τελείτο ανά τους αιώνες στην Πάτμο, στα Ιεροσόλυμα,
στη Ρώμη και στο Βυζάντιο.
Η Ακολουθία του Ι. Νιπτήρα αποτελείται από τρία μέρη:
Στο πρώτο εξελίσσεται η συνομιλία με τις παρακαταθήκες του
Χριστού προς τους μαθητές, για τη διακονία και την
αποτροπή από την τάση για εξουσία .
Στο δεύτερο μέρος ο Χριστός και δάσκαλος διδάσκει την ταπείνωση,
πλένοντας τα πόδια των μαθητών του .
Στο τρίτο μέρος της τελετής εκφράζεται η αγωνία του με την
προσευχή στη Γεθσημανή.
Μετά την τελετή ο Δήμος της Πάτμου δεξιώνεται τους επισήμους.
49

has three parts: During the first part there is the discussion
with the trust of our Jesus Christ to the students, highlighting
to them the importance of deaconship as opposed to power. In
the second part there is the indication of humbling, whereby
Jesus Christ washes the feet of the students. The third part involves
the agony and the prayers at Gethsemane.
Culture
Festival of sacred music
There is plenty of cultural activity during the summer on
Patmos. Realization of artistic shows, concerts and celebrations.
Surely the religious music festival that takes place in September
stands out. It is a significant cultural estate in which musical
groups, choirs, orchestras, legitimate and religious music are
introduced from Greece and other countries. The performances
take place at the small theatre situated at the hypaethral of
Apokalipsi and are relevant to the Religious expression. The
Festival of Religious Music takes place between the 29 th and
the 7 th September.
Classical Chamber Music Festival
From August 20 to 26. 7 Concerts in different parts of Patmos
with artists of the world classical scene.
At the concerts of the Patmos Chamber Music Festival, we
hear voices and instruments in solo performances, as well as
in different combinations together.
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Φεστιβάλ - Εκθέσεις - Εκδηλώσεις
Η πολιτιστική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού
είναι πλούσια στην Πάτμο. Πραγματοποιούνται εκθέσεις
καλλιτεχνών, συναυλίες και εκδηλώσεις, στο Πάτμιον πολιτιστικό
κέντρο Δήμου Πάτμου που βρίσκεται στη Σκάλα, στο
παλιό δημοτικό σχολείο Χώρας κοντά στην πλατεία αγίας
Λεσβιάς, στο θεατράκι της Αποκάλυψης. Οργανώνονται Φεστιβάλ
και πολλές άλλες δράσεις αθλητικού και πολιτιστικού
χαρακτήρα. Από αυτά θα ξεχωρίσουμε τα σημαντικότερα:
Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής
Αποτελεί σημαντικό πολιτιστικό θεσμό και είναι το πρώτο
Φεστιβάλ που οργανώθηκε το 2001 από την Νομαρχία Δωδεκανήσου
και τον Δήμο Πάτμου. Μουσικά σχήματα, χορωδίες
και ορχήστρες, λόγιας και Θρησκευτικής Μουσικής από την
Ελλάδα και το εξωτερικό, δίνουν οργανωμένες παραστάσεις
στο θεατράκι του υπαίθριου χώρου της Αποκάλυψης.
Το Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής, πραγματοποιείται
κατά την περίοδο, 29 Αυγούστου έως 7 Σεπτεμβρίου.
Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου (IFFP)
Η Πάτμος το τελευταίο δεκαήμερο του Ιουλίου γίνεται τόπος
συνάντησης κινηματογραφιστών από όλο τον κόσμο.
Οργανώνεται από ιδιωτική εταιρεία το «Φεστιβάλ
Κινηματογράφου Αιγαίου-Aegean Film Festival».
International Film Festival. International Film
Festival will be held 7 days on July.
50

Easter celebration of the Municipality.
The Easter event of the Municipality of Patmos, is held in
honor of the visitors who chose Patmos for their Easter holidays,
offering them live music, dancing, skate cheese pie, red
egg, local sweets and plenty of wine.
Other small celebrations
Analipsi. With fires allong the coast beach in Campos celebrated
Analipsi of Christ, accompanied with food, wine, music
and dance.
27 th July for Saint Panteleimonas, on the island of Chiliomodi.
5 th & 6 th August. The day before the celebration of the Metamorphosis
of the Saviour, the church of Jesus Christ, situated
in Lower Kampos on the way to Lambi has its celebration. After
the evening prayers, the celebration goes on in Lower Kampos.
14 th August, the day before the celebration of the death of Virgin
Mary there is the procession of the epitaph of Virgin Mary
the Saviour of Chora. The Priest of the Holy Monastery of Patmos
and all of the clergy leads the procession. The procession
begins at the church of Great Virgin Mary in the square of Saint
Levia, it goes on to the square of Loza and ends at the church at
the Church of Virgin Mary the Saviour. During the procession
of the Epitaph, everyone chants praises. On the night before,
there is a long vigil at the church of Virgin Mary the Saviour.
15 th August There is a festival at the chapel of Virgin Mary of
Geranos, in Geranos area, with a traditional feast, with food,
dancing and singing, after the evening prayers. The chapel of
Πασχαλιάτικη γιορτή Δήμου Πάτμου
Η ετήσια πασχαλιάτικη εκδήλωση του Δήμου Πάτμου, γίνεται
την Κυριακή του Πάσχα προς τιμήν των επισκεπτών που
προτίμησαν την Πάτμο για τις πασχαλινές τους διακοπές,
προσφέροντας τους ζωντανή μουσική, χορό, πατινιώτικη
τυρόπιτα, κόκκινο αυγό, τοπικά γλυκά και άφθονο κρασί.
Πανηγύρια
Της Αναλήψεως. Πανηγύρι με φωτιές, χορό, μουσική και
φαγητό στην παραλία του Κάμπου.
Αγίου Παντελεήμονα 27 Ιουλίου. Πανηγύρι στο νησί Χιλιομόδι.
5 και 6 Αυγούστου. Παραμονή και ανήμερα της γιορτής της
Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, πανηγυρίζει η εκκλησία του
Χριστού που βρίσκεται στον Κάτω Κάμπο στο δρόμο για Λάμπη.
Μετά τον πανηγυρικό εσπερινό, μπορείτε να γλεντήσετε
στα εστιατόρια της παραλίας ή του πάνω Κάμπου.
14 Αυγούστου, παραμονή της Κοιμήσεως, η περιφορά του επιταφίου
της Παναγιάς στη Χώρα. Στη λιτανεία της περιφοράς,
προεξάρχει ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Πάτμου με τον
ιερό κλήρο. Η περιφορά, ξεκινάει από την εκκλησία της Μεγάλης
Παναγιάς. Κάνει την πρώτη στάση στην πλατεία της
Αγίας Λεσβιάς, τη δεύτερη στην πλατεία της Αγίας Διασώζουσας
και καταλήγει στην πλατεία της Λόζας. Και στις τρεις
στάσεις αλλά και κατά τη διάρκεια της περιφοράς του Επιταφίου,
ψάλλονται τα Εγκώμια.
Το βράδυ της παραμονής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, γίνε-
open 08:00-20:00
+30 22470 31164 & +30 6987173448
Skala. Opposite ‘’Dopo Lavoro’’
51

MUST:Φιλέτο κοτόπουλο
με σάλτσα μαστίχας και
Φιλέτο μοσχάρι με peppersauce
Virgin Mary of Geranos is located at the top of a hill of the
area Geranos of our island, it is one of the oldest and most
beautiful monuments of Patmos. Was that on the specific
point there used to be a pre-Christian settlement surrounded
by walls and possibly an old gentile temple, on the ruins of
which, today’s Christian double church was built by f ishermen
and inhabitants of the Consulate of Skala in Patmos.
The little chapel was built 160 years ago, on an older building
and it comprises of 2 tiny temples, (the temple of The Death
of Virgin Mary and the temple of St. Aeolian) with a common
portal.
24 th September is the day of celebration of Saint Thekla the
apostle. The church of Saint Thekla is above the tiny island
with the same name, apposite the area Agriolivadi.
From the early morning hours of the day before, boats arrive
with visitors and locals, so as to enjoy the evening prayers by
the priest of Kampos, the blessing of the holy bread and the
coffee treat.At night there is a great celebration with food,
wine and singing.
Customs
During all services and evening prayers at chapels, coffee,
traditional pies and sweets are offered as a treat.
Name days are celebrated for 40 days.
Local celebration days
26 th September & 8 th May
The metastasis of St. John the Theologian, Evangelist.
21 st October & 16 th March.The celebration of the St.
52
ται μεγάλη αγρυπνία στην εκκλησία της Παναγιάς της Διασώζουσας
. Η εικόνα της είναι θαυματουργή.
15 Αυγούστου. Ανήμερα της Κοίμησης της Παναγίας, πανηγυρίζει
η Παναγία του Γερανού, στην περιοχή Γερανός στον
ομώνυμο λόφο. Μετά τον εσπερινό, όλο το νησί γλεντάει
μέχρι το πρωί, με φαγητό, χορό και τραγούδι. Στο συγκεκριμένο
σημείο, υπήρχε προχριστιανική συνοικία με τείχη και
πιθανόν παλαιός ειδωλολατρικός ναός, που στα ερείπια του
κτίστηκε χριστιανικός, που κι αυτός έπεσε και πάνω στα ερείπια
του κτίστηκε πριν 160 χρόνια, από ψαράδες και κατοίκους
του Κονσολάτο Σκάλας, ο σημερινός δίκλιτος ναός, που αποτελείται
από 2 μικρούς ναΐσκους, η Κοίμηση της Θεοτόκου και
η Αγία Ιουλιανή.
Την ίδια μέρα γιορτάζουν όλοι οι ενοριακοί ναοί και η Παναγιά
της Εξώσκαλας στην ομώνυμη περιοχή. Στο τέλος της
λειτουργίας γίνεται περιφορά της εικόνας και παραδοσιακό
καφέδισμα. Πανηγύρι στήνουν και όλα τα εστιατόρια στον
Κάμπο με ζωντανή μουσική και τραγούδι.
24 Σεπτεμβρίου. Γιορτάζει η Αγία Θέκλα η Οσιαπόστολος και
πανηγυρίζει το εκκλησάκι που βρίσκεται στο ομώνυμο νησί
απέναντι από το Αγριολιβάδι. Επισκέπτες και ντόπιοι, χαίρονται
τον εσπερινό, την αρτοκλασία και το καφέδισμα. Το βράδυ
στήνεται γλέντι με φαγητό, κρασί και τραγούδι.
14 Σεπτεμβρίου του Σταυρού γιορτάζει το εξωκλήσι του
Σταυρού στο Διακόφτι. Την παραμονή μετά τον εσπερινό,
στον Ταρσανά και στο ταβερνάκι γίνεται γλέντι με μουσική
φαγητό και χορό.

Christodoulos the founder of the Holly Monastery of Patmos.
8 th May the day of St. John the Theologian, Evangelist.
6 th October celebration of Saint Thomas.
Anniversaries
7 th March is the anniversary of the inclusion of Dodecanese in
the Hellenic State.
Folk dancing At each festival, any celebration play traditional
music and dance traditional dances. At restaurant “Alloni”
in Chora one can enjoy folk dancing by a special group
of dancers.
Winning Sights – Distinctions
PATMOS:
A world heritage monument of UNESCO
Patmos has been included in the catalogue “Monuments of
World Heritage of UNESCO” since 1999, because of the historical
centres of the island (Chora) the Monastery of St. John
and the Sacred cave of the Apocalypse.
This declaration was based on the criteria of architecture, the
unchanged religious rituals through the centuries and its constant
evolution since the 12th century, which made both places
into centres of pilgrimage.
The decisions’ proceedings of the UNESCO Committee mentions:
“The Monastery, the Sacred Cave and Chora, form a
unique traditional Orthodox Pilgrimage, that syndicate the
gradual and constant evolution since the 12thcentury with
the conservation of religious traditions and rituals of the old
Christian times”. The edict of Alexios A’ Komninos (chrisovoulo)
is included in the catalogue of world factual heritage.
The golden signed document of Alexios A Komninos has been
included in global documented Heritage List.
Έθιμα. Σε όλες τις λειτουργίες και τους εσπερινούς των εξωκλησιών,
γίνονται καφεδίσματα και κεράσματα, με καφέ, παραδοσιακές
πίττες και γλυκά. Οι ονομαστικές εορτές κρατάνε
40 Μέρες.
Τοπικές γιορτές. 26 Σεπτεμβρίου και 8 Μαΐου. Εορτάζει
ο Άγιος Ιωάννης Θεολόγος ο Ευαγγελιστής που έγραψε το
Ιερό βιβλίο της Αποκάλυψης. 21 Οκτωβρίου και 16 Μαρτίου.
Η εορτή του Οσίου Χριστοδούλου του κτήτορα της Ιεράς
Μονής Πάτμου. 6 Οκτωβρίου. Εορτή του Απόστολου Θωμά.
7 Μαρτίου. Επέτειος της Ενσωμάτωσης της Δωδεκανήσου με
την Ελλάδα.
Παραδοσιακοί χοροί και γλέντι.
Στο εστιατόριο “Αλώνι” στη Χώρα, θα φάτε παραδοσιακό
φαγητό και θα απολαύσετε μια καθαρά παραδοσιακή performance
με τους παραδοσιακούς χορούς του νησιού μας
από το τοπικό χορευτικό συγκρότημα του εστιατορίου με
παραδοσιακές φορεσιές θα χορέψετε μαζί τους. Θα τραγουδήσε
επίσης μαζί με τους μουσικούς νησιώτικα τραγούδια. Είναι μια
μοναδική εμπειρία.
Βραβευμένα Αξιοθέματα-Διακρίσεις
Η Πάτμος είναι ένα νησί με πολλές διακρίσεις.
Η μεγαλύτερη τιμητική διάκριση είναι η ένταξη της στα
Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της
UNESCO
H Πάτμος περιλαμβάνεται στον κατάλογο των μνημείων
παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO από το 1999.
Η ανακήρυξη της έγινε για το ιστορικό κέντρο του νησιού
(Χώρα), τη Μονή του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου και το
Ιερό Σπήλαιο Αποκάλυψης.
Τα κριτήρια της ανακήρυξης σχετίζονται με την αρχιτεκτονική,
την αδιάκοπη εξέλιξη της από τον 12ο αιώνα ως θρησκευτικό
κέντρο προσκυνήματος και τις αναλλοίωτες θρησκευτικές
τελετές μέσα στους αιώνες.
Το πρακτικό της απόφασης της Επιτροπής της UNESCO
αναφέρει:
«Η Μονή, το Ιερό Σπήλαιο και η Χώρα της Πάτμου,
αποτελούν μοναδικό παραδοσιακό Ορθόδοξο Προσκύνημα,
που συνδυάζει την σταδιακή και αδιάκοπη εξέλιξη από τον
12ο αιώνα, με την διατήρηση θρησκευτικών παραδόσεων και
τελετών της παλαιοχριστιανικής εποχής».
Ο Χρυσόβουλος λόγος Αλέξιου Α΄ Κομνηνού, περιλαμβάνεται
στον κατάλογο παγκόσμιας τεκμηριωμένης κληρονομιάς.
Ανεμόμυλοι
Οι ανεμόμυλοι της Πάτμου βραβεύτηκαν από την Europa
Nostra σαν τους καλύτερα αποκαταστημένους ανεμόμυλους
στην Ευρώπη. Εξετάστηκαν διάφοροι ανεμόμυλοι από όλη
την Ευρώπη που συντηρήθηκαν, αλλά το βραβείο δόθηκε
στους ανεμόμυλους της Πάτμου γιατί αποκαταστάθηκαν στην
τελευταία τους λεπτομέρεια και οι προτεινόμενες χρήσεις
αφορούν τη μελλοντική παραγωγή και εκπαίδευση. Οι ανεμόμυλοι
είναι τρεις καιι αποτελούσαν αναπόσπαστο μέρος της
αισθητικής του τοπίου του νησιού και της παράδοσης, καθώς
συνέβαλλαν στην οικονομία του. Ανήκουν στη Ιερά Μονή
53

1
9
7
2
5
0
Patmos’ Windmills.
54
GEOMYLO-IGNATIS-OD-2024
The windmills of Patmos were nominated by Europa
Παρασκευή, 17 Μαΐου 2024 8:46:00 πμ
Nostra as the best restored windmills in Europe.
Several restored windmills from all over Europe were
tested, but the prize was given to Patmos’ windmills
because they were restored down to the very last detail
and their proposed uses deal with future production and
education.
The three windmills have been an integral part of the sites’
aesthetics, the islands and its tradition, as they have been
helping its economy. They belong to the Holy Monastery
of Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου and they are located on
the top of Chora’s hill.
The two windmills were built in 1588, and the third in
1863. In the 1950s’ the production of flour stopped and
that was when the windmills were abandoned and fell
into decline, like most of the European windmills. In 2010
they were restored with the initiative and the financing
of Charles Pictet, banker and navigator, the Swiss friends
of Patmos, the Niarchos foundation e.tc. Ever since they
have been part of Patmos’ sightseeing and educational
tools that help us love the earth and its fruits.
Grikos bay
A worlds’ most beautiful bay.
Grikos bay has been officially included in the2011 catalogue
of “the most beautiful bays in the world”, supported
by Unesco Foundation.
Its excellent natural beauty, its conservation with respect
του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και βρίσκονται στην κορυφή του
λόφου της Χώρας. Οι δύο ανεμόμυλοι χτίστηκαν το 1588, ο δε τρίτος
το 1863. Όταν σταμάτησε η παραγωγή αλεύρου στη δεκαετία
του 1950, οι ανεμόμυλοι εγκαταλείφθηκαν και έπεσαν σε παρακμή,
όπως έκαναν οι περισσότεροι ανεμόμυλοι στην Ευρώπη. Το 2010
αποκαταστάθηκαν με την πρωτοβουλία και την χρηματοδότηση
του τραπεζίτη και θαλασσοπόρου Charles Pictet, φίλων Ελβετών
της Πάτμου, του ιδρύματος Νιάρχος κ.ά. Από τότε αποτελούν αξιοθέατα
της Πάτμου και εκπαιδευτικά εργαλεία για τη γη και τους
καρπούς της.
Κόλπος Γροίκου.
Στους ομορφότερους στον κόσμο
Στον κατάλογο των ομορφότερων κόλπων του κόσμου του
οργανισμού “the most beautiful bays in the world” που στηρίζεται
από την ΟΥΝΕΣΚΟ, έχει συμπεριληφθεί επίσημα από το 2011, ο
κόλπος του Γροίκου. Κριτήρια για να συμπεριληφθεί στον κατάλογο
αποτέλεσαν η εξαιρετική φυσική ομορφιά του κόλπου, η διατήρηση
με σεβασμό στις περιβαλλοντικές και πολιτιστικές αξίες
του νησιού, όπως η πανίδα και η χλωρίδα. Η ένταξη του κόλπου
υπόκειται σε διασφαλίσεις, του περιβάλλοντος και της εξαιρετικής
φυσικής ομορφιάς.
Η ένταξη αυτή αποτελεί κύρος σε τοπικό και εθνικό επίπεδο και
συμβοή στην τουριστική και οικονομική ανάπτυξη.

to the environmental and cultural values of the island, the fauna
and flora have been the criteria to include Grikos bay in the
catalogue.
The integration of the bay is subject to safeguards, for the environment
and the excellent natural beauty.
This integration is standing as a reputation for the local people
in local and national level and is specified as touristic and economic
development.
Grikos bay integration as “one of the most beautiful bays in the
world” has made the Patmian catalogue of distinctions even
longer.
Among Europe’s 10 most idyllic destinations, the FORBES
magazine has classified Patmos as number one. Also, «Alexios
A’ Komnino’s hrysobull reason» is in the catalogue of the documented
world heritage.
Twinnings
Patmos is twinned with three European Municipalities: The
Municipality of Rome Grottaferatta, the Municipality of Brussels
Auderghem and the Municipality of Somerset Glastonbury,
England.
Twinning with the Municipality
of Brussels Auderghem
The twinning between the Municipality of Auderghem, Brusr
sels and the Municipality of Patmos was typically signed on
the 24th of May 2002. It was signed by the mayor, the minister
of Environment and Trade Mr. DIDIER GOSUIN and the
mayor of Patmos Mr. Mattheo Meliano. This took place at the
Municipality building of AUDERGHEM, during a city council
Αδελφοποιήσεις
Η Πάτμος είναι αδελφοποιημένη με τρεις Ευρωπαϊκούς Δήμους:
Auderghem των Βρυξελλών, Grottaferatta της Ρώμης ,
και Glastonbury του Σόμερσετ της Αγγλίας.
Με Auderghem Βρυξελλών
Η Αδελφοποίηση δήμου Auderghem των Βρυξελών και Δήμου
Πάτμου υπεγράφη τυπικά, στις 24 Μαΐου 2002 σε μια ακαδημαϊκή
συνεδρίαση του Δ.Σ στο Δημαρχείο της πόλης του
Auderghem, από τον δήμαρχο και υπουργό Περιβάλλοντος
και Εμπορίου του Βελγίου κ. Didier Gosuin και τον δήμαρχο
Πάτμου κ. Ματθαίο Μελιανό.
Στην τελετή της αδελφοποίησης, παρέστησαν όλες οι αρχές
των Βρυξελών και πολλοί υπουργοί του Βελγίου. Παρευρέθησαν
ο Έλληνας πρέσβης, ο γενικός πρόξενος της Ελλάδος, ο
Μητροπολίτης, ο διοικητής της Ομοσπονδιακής αστυνομίας,
εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής κοινότητας και πλήθος κόσμου.
Μεταξύ των δήμων γίνονται πολιτιστικές ανταλλαγές.
Υπάρχει ονοματοδοσία στην πλατεία της Σκάλας Πάτμου .
Με Grottaferrata Ρώμης
Η Αδελφοποίηση με τον Δήμο της Ρώμης Grottaferatta έγινε
20 Μαρτίου 2004. Την Πάτμο και την Grottaferatta, συνδέουν
πολλά κοινά στοιχεία. Στην Grottaferatta χρονολογείται από
το 1004 η ελληνορθόδοξη παράδοση. Η θεία λατρεία είναι ίδια
με αυτή των ορθοδόξων εκκλησιών. Εκεί βρίσκεται το ιστορικό
μοναστήρι της Παναγίας της Κρυπτοφέρης που πανηγυ-
55

56

57

58

Chora Tel.: 22470 31007 Mob.:6977660484
59

meeting where everyone was present. Many Belgian ministers
ρίζει στις 26 Σεπτεμβρίου ημέρα μνήμης του Αγίου Νείλου. Το
60

61

and all the authorities of Brussels were present at the twinning’s
ceremony. The Greek ambassador was present, together with
the general consul of Greece, the Metropolitan, the commander
of Federal police, representatives of the European community
and a great
Twinning with
GROTTAFERRATA
The Twinning with the Municipality of Rome GROTTAFER-
RATA, took place on the 20th March, 2004.
Common data connect Patmos and GROTTAFERRATA. In
GROTTAFERRATA, the Greek Orthodox culture is alive since
1004. The way God is worshiped is the same with that of Orthodox
Churches. Something in common connects the city
people and Patmos: it’s the historical monastery of Panagia
Kriptoferis, which celebrates on the 26th September, a day in
memorial of St. Nile. In 2004, the Monastery celebrated, with
great splendour, 1000 years since its establishment. The relations
between Kriptoferi Patmos began in 1937, perhaps it
goes back to the Byzantine period when close relations existed
between the Monastery of John the Theologian and the monastery
of Kalavria, where the monks of GROTTAFERRATA
came from. The Twinning, took place on 20th March 2004 at
the library of the Panagia Kriptoferi Monastery, in the presence
of the 7 mayors. The mayor of Patmos Mr.Grigoris Kamposos,
was represented by deputy mayor, Mr. Manolis Gryllis. On
the 26th September 2006, in celebration of theTwinning, The
Municipality of GROTTAFERRATA, renamed a public park
“Giardini di Patmos” (Gardens of Patmos). This park is located
in the heart of the city, and it was called “Gardens of the Holly
Heart”.In this space a block of schools houses 500 students. The
2004 το μοναστήρι γιόρτασε με λαμπρότητα τα 1000 χρόνια
από την ίδρυση του. Οι σχέσεις της Κρυπτοφέρης με την Πάτμο
ξεκίνησαν ουσιαστικά το 1937 όταν την επισκέφθηκε ο
μοναχός Ισίδωρος Κρικρής και αργότερα ηγούμενος της Μονής
Πάτμου.
Η παράδοση των σχέσεων με την Πάτμο συνεχίζεται και 20
Μαρτίου 2004 στην αίθουσα της βιβλιοθήκης της Μονής Παναγίας
Κρυπτοφέρης, παρουσία του δημάρχου της πόλης, του
ηγουμένου της Μονής και των 7 δημάρχων των αδελφοποιημένων
με την Grottaferrata, έγινε η αδελφοποίηση της με την
Πάτμο και στις 26 Σεπτεμβρίου 2006, βάπτισαν ένα δημόσιο
πάρκο της πόλης, σε Giardini di Patmos. Το πάρκο βρίσκεται
στην καρδιά της πόλης, παλιά ονομαζόταν «Κήπος της Άγιας
Καρδιάς». Στον χώρο αυτό στεγάζεται ένα συγκρότημα σχολείων
που αριθμεί 500 μαθητές. Αυτή η περιοχή είναι η «ΑΓΟ-
ΡΑ» των παιδιών. Υπάρχει θέατρο, ένα γήπεδο για τα πιο μικρά
παιδιά, γήπεδο μπάσκετ, βόλεϊ, ποδοσφαίρου, κλειστό γυμναστήριο
και ένα πολιτιστικό και ψυχαγωγικό κέντρο.
Στις 6 Σεπτεμβρίου 2007 η διαδικασία της αδελφοποίησης
ολοκληρώθηκε με την ονοματοδοσία ενός δρόμου στην πλατεία
της Σκάλας Πάτμου.
Με Glastonbury της Μ. Βρετανίας
Η Πάτμος έχει αδελφοποιηθεί με τον δήμο Glastonbury 21
Σεπτεμβρίου 2009 στην ομώνυμη Αγγλική πόλη. Την αδελφοποίηση
έκανε ο δήμαρχος και το Δ.Σ. του Glastonbury. Παρεβρέθηκαν
εκπρόσωποι του Δήμου Πάτμου. Η Πάτμος και το
& DELIVERY
62

area is a children’s “MARKET”.On the 6th September 2007 the
twinning was sealed on behalf of Patmos, by giving the name of
GROTTAFERRATA to one of the island’s roads.
The Twinning of the
Municipality of Somerset,
England, Glastonbury
Glastonbury, έχουν κοινά ιστορικά στοιχεία. Στην αρχαία ιερή
νήσο Avalon, έζησε ο Ιωσήφ από Αριμαθαίας.
Η αδελφοποίηση αυτή είναι η πρώτη μεταξύ Μ. Βρετανίας και
Ελλάδας.
ΤΕΛΟΣ
The twinning with Municipality of Glastonbury, took place on
21st September 2009 at the English town. The town’s mayor
Mr. Edward James had prepared an excellent ceremony, where
John Dalton, with his Celtic Harp, gave a concert and guests
we welcomed with an English traditional meal. Apart from the
mayor of Glastonbury, the City Council, the citizens of Glastonbury,
representatives of the Municipality of Patmos discussed
cultural and athletic exchange.
This Twinning’s proposal, which was accepted by the Patmian
City Council, was made after the visit to our island by small
committee that consisted of , the Deputy Mayor Ms. Zo d’ Ay,
the president of the Regional Council and the Deputy Mayoof
Glastonbury, Edward James .
Patmos and Glastonbury share many historical characteristics
that derive from Christianity, e.g. Joseph of Arimathea lived on
the ancient Island of Avalon, and John the Theologian, Christ’s
most beloved Apostle, lived on Island of Patmos.
We should note that this is the first twinning between Great
Britain and Greece.
THE END
63

REAL ESTATE | PROPERTY SERVICES
PATMOS
LEROS
ΑRKI
MARATHI
Invest in Patmos Island...
Your dream summer house is waiting for you!
Τ: +30 697 209 3076
Ε: skebespatmos@gmail.com
www.patmosproperty.gr
64

65

66

67

Ãíùñßæïõìå ôçí ÏéêïäïìÞ
áðü ôá èåìÝëéá ôçò.
Αξιοπιστία, Εμπιστοσύνη, Ποιότητα
ÁíáëáìâÜíïõìå
ÌéêñÜ êáé ÌåãÜëá ¸ñãá
UNDER WATER SERVICESGiannaros
Construction
UNDER WATER SERVICES
Χ Ω Μ ΑΤ Ο Υ Ρ Γ Ι Κ Α - Σ Κ Υ Ρ Ο Δ Ε Μ Α - Κ ΑΤΑ Σ Κ Ε Υ Ε Σ
& UNDER WATER SERVICES
Σ κά λα Π ά τ μ ο ς Τη λ . : 6 9 7 7 9 0 2 8 8 2 - 6 9 7 2 2 1 2 0 7 3
e-mail: betonpatmos@gmail.com
68

To Ξενοδοχειο Αθηνά είναι
χτισμένο στο ομορφότερο
σημείο του Γροίκου, με θέα,
πάρκινγκ και παραλία για
μπάνιο στα 100 μέτρα.
Με θέα την
Πέτρα Καλικατσού
Overlooking
the Petra Κalikatsou
HOTEL
A THINA
info@athinahotelpatmos.com t. +30 22470 29341 / +30 6940796157341 / Grikos
69

70

71

72

73

74

75

76

77

78

79

80

81

82

83

ÉåñÜ ÌïíÞ ÐÜôìïõ
Ç ÌïíÞ ôïõ Áãßïõ ÉùÜííç
ôïõ Èåïëüãïõ Üñ÷éóå íá
êôßæåôáé ôï 1088 áðü ôïí
1⁄4óéï ×ñéóôüäïõëï. Ï üóéïò
×ñéóôüäïõëïò, åðåéäÞ ôïí
êáôáäßùêáí ïé Ôïýñêïé, æÞôçóå
áðü ôïí áõôïêñÜôïñá ôïõ
Âõæáíôßïõ ÁëÝîéï Á´ Êïìíçíü,
íá ôïõ äïèåß ôï ìéêñü Üãïíï
êáé Üíõäñï íçóß ÐÜôìïò, ãéá
íá åãêáôáóôáèåß. Åêåßíïò,
ôïõ ôï ÷Üñéóå ìå ÷ñõóüâïõëï,
ìáæß äå ìå áõôü êáé ôá ãýñù
íçóéÜ.. Ï ×ñõóüâïõëïò Ëüãïò
ôïõ áõôïêñÜôïñá Áëåîßïõ
Á´, ðïõ áðïôåëåß ôï Ýããñáöï
ôåêìÞñéï ôçò äùñåÜò ôçò ÐÜôìïõ óôïí 1⁄4óéï ×ñéóôüäïõëï,
êáôáãñÜöçêå óôïí Ðáãêüóìéï ÊáôÜëïãï ÔåêìçñéùìÝíçò
ÊëçñïíïìéÜò ôçò UNESCO.
Ìå ôïí üóéï ×ñéóôüäïõëï, óôï íçóß Þñèáí êáé
åãêáôáóôÜèçêáí ìïíá÷ïß êáé ðïëßôåò, áðü ôçí ÊñÞôç êáé
ôçí ìéêñÜ Áóßá, áñ÷éêÜ ÷ùñßò ãõíáßêåò êáé ðáéäéÜ.
Ìüëéò ïëïêëçñþèçêå ç ÌïíÞ êáé ôï êÜóôñï ôçò, öÜíçêå ç
áíÜãêç íá êáëëéåñãçèåß ôï íçóß êáé åðåéäÞ äåí Þôáí äõíáôü
íá åîáóöáëßóåé ìüíéìïõò êáôïßêïõò ÷ùñßò ïéêïãÝíåéåò,
ï 1⁄4óéïò åðÝôñåøå ôçí åãêáôÜóôáóç ïéêïãåíåéþí ìáêñéÜ
áðü ôçí ÌïíÞ, óôï âüñåéï Üêñï ôïõ íçóéïý, áðü ôïí
Üãéï Íéêüëá ôïí Åýäçëï ìÝ÷ñé ôçí ðåñéï÷Þ ôçò ÂáãéÜò!
Ïé ëáúêïß áõôïß, åñãÜæïíôáí êáé Ýìåíáí ðÝíôå çìÝñåò
ôçí åâäïìÜäá óôç ÌïíÞ êáé ôéò õðüëïéðåò ðÞãáéíáí
óôéò ïéêïãÝíåéåò ôïõò! Áðü ôïí 12ï áéþíá ì.×. ï ôüôå
çãïýìåíïò ôçò ÌïíÞò, åðÝôñåøå óôïõò ÷ùñéêïýò êáé óôïõò
óôñáôéþôåò íá ìÝíïõí ìÝóá óôç ÌïíÞ ôïõò êáëïêáéñéíïýò
ìÞíåò, ãéá íá ôçí ðñïöõëÜîïõí áðü ôéò åðéäñïìÝò ôùí
ðåéñáôþí ðïõ Üñ÷éæáí åêåßíç ôçí ðåñßïäï, ôïí äå 13ï
áéþíá ïé ëáúêïß æçôïýí íá åãêáôáóôáèïýí óôçí ðåñéï÷Þ
ãýñù áðü ôï êÜóôñï ôçò ÌïíÞò, þóôå íá ðñïóôáôåýïíôáé
óå áõôü êáé íá ôï õðåñáóðßæïíôáé óå þñåò êéíäýíïõ!
Ç ÌïíÞ õðÜãåôáé óôï Ïéêïõìåíéêü Ðáôñéáñ÷åßï, êáé
åßíáé Ðáôñéáñ÷éêÞ Åîáñ÷ßá ìå Ðáôñéáñ÷éêü Ýîáñ÷ï
ôïí çãïýìåíï ôçò, ìå åéäéêÜ ðñïíüìéá. Ìå ôá ôåñÜóôéá
15 ìÝôñùí ýøïõò ôåß÷ç ôïõ, ôï êÜóôñï ôçò ÌïíÞò
äåóðüæåé ôïõ íçóéïý. ÊáôÜ ôç äéÜñêåéá ôùí ðåéñáôéêþí
åðéäñïìþí, ïé êÜôïéêïé Ýâñéóêáí ðñïóôáóßá ìÝóá ó áõôÜ.
ÐÜíù áðü ôéò äýï êáé ìïíáäéêÝò ðüñôåò ôïõ, õðÜñ÷åé
ï ëåãüìåíïò öïíéÜò, Ýíá åßäïò åîþóôç, áðü ôïí ïðïßï
Ýñé÷íáí æåìáôéóôü ëÜäé, ãéá íá åìðïäßóïõí ôçí åßóïäï
ôùí ðåéñáôþí. Ç ÌïíÞ åßíáé êôéóìÝíç óå ðÝíôå åðßðåäá
ìå ðïëëÜ óôïé÷åßá áðü ôçí ðáñáäïóéáêÞ íçóéþôéêç
áñ÷éôåêôïíéêÞ. Ç áñ÷éêÞ ôçò ìïñöÞ ðëïßïõ, ìå ðëþñç óôï
ÉêÜñéï ðÝëáãïò, áëëïéþèçêå ëüãù ôùí äéáöüñùí áíáãêþí
ðïõ ðñïÝêõøáí ãéá ðñïóèÞêåò êáé äéáìïñöþóåéò. Ôá
êåëéÜ ôùí ìïíá÷þí åßíáé êôéóìÝíá ãýñù áðü ôï êáèïëéêü.
Ç ÌïíÞ Ý÷åé äÝêá ðáñåêêëÞóéá åê ôùí ïðïßùí ôá ôÝóóåñá
åßíáé óôçí áõëÞ. Óôï Êáèïëéêü ôçò ÌïíÞò, õðÜñ÷åé ôï
ôÝìðëï, ìïíáäéêÞò ôÝ÷íçò, Ýñãï ôïõ 1820, öéëïôå÷íçìÝíï
áðü 12 îõëïãëýðôåò.
Ïé åéêüíåò êáé ïé ôïé÷ïãñáößåò ôïõ Êáèïëéêïý åßíáé
áîåðÝñáóôçò ïìïñöéÜò êáé áîßáò.
Ìïõóåßï (ÓêåõïöõëÜêéï)
êáé ÂéâëéïèÞêç
Ôï Ìïõóåßï êáé ç âéâëéïèÞêç, îåêßíçóáí íá äçìéïõñãïýíôáé
áðü ôïí 1⁄4óéï ×ñéóôüäïõëï. Óôçí åßóïäü ôïõ ìïõóåßïõ, õðÜñ÷åé
áíôßãñáöï åéêüíáò ôçò ÁðïêÜëõøçò ôïõ 1626. Óôï Ìïõóåßï,
öõëÜóóåôáé Ýíá ìåãÜëï ìÝñïò áðü ôá êåéìÞëéá ôçò ÌïíÞò, êáèþò
êáé åéêüíåò áíåêôßìçôçò áîßáò . Ìåôáîý áõôþí êáé ç øçöéäùôÞ
åéêüíá ôïõ Áã. ÍéêïëÜïõ ôïõ 11ïõ áéþíá. ÖõëÜóóïíôáé åðßóçò
õöáíôÜ êáé Üìöéá ÷ñõóïêÝíôçôá, äùñåÝò ðëïõóßùí Ðáôìßùí.
ÁóçìÝíéá êáé ÷ñõóÜ óêåýç, ìïíáäéêÜ áñéóôïõñãÞìáôá, ìå
ãíùóôüôåñï áðü áõôÜ ôçí ìßôñá ôïõ ÐáôñéÜñ÷ç Íåüöõôïõ ôïõ
ÓÔ ´ ðïõ åßíáé äéáêïóìçìÝíç ìå ðïëýôéìá ðåôñÜäéá êáé ÷ñõóü.
¸íá Üëëï ìåãÜëï êåöÜëáéï ôçò ÌïíÞò åßíáé ç ÂéâëéïèÞêç ôçò.
Áðïôåëåß ôç ãñáðôÞ éóôïñßá ôçò ÉåñÜò ÌïíÞò êáé ôçò ÐÜôìïõ.
ÌÝóá óôá Ýããñáöá ôçò ðåñéÝ÷åôáé ôï éäñõôéêü ÷ñõóüâïõëï, üðïõ
ï ÁëÝîéïò ï Á’ ï Êïìíçíüò ðáñá÷ùñïýóå ôï 1088 óôïí 1⁄4óéï
×ñéóôüäïõëï ôçí ÐÜôìï.
Åßíáé ìéá ðëïýóéá ðçãÞ ðëçñïöïñéþí ãéá ôïí ìïíáóôéêü âßï êáé
ôéò óõíèÞêåò ðïõ Ýèåôáí ïé åêÜóôïôå êáôáêôçôÝò.(ð.÷. öüñïõò,
ìïñöÝò åìðïñßïõ êáé äéïßêçóçò). Óôï ðáñåêêëÞóé ôïõ Ïóßïõ
×ñéóôïäïýëïõ äßðëá óôï Êáèïëéêü, óþæïíôáé óå åéäéêü åêèåôÞñéï:
ôï óêÞíùìá ôïõ Ïóßïõ ×ñéóôïäïýëïõ, ç êÜñá ôïõ Áðïóôüëïõ
ÈùìÜ, ç ëÜñíáêá ôïõ Áãßïõ ÓôåöÜíïõ, ôïõ Áãßïõ Éáêþâïõ ôïõ
ÐÝñóïõ, ôïõ Áãßïõ ÐáíôåëåÞìïíïò êáé Üëëùí. Áîßæåé åðßóçò íá
áíáöåñèåß ðùò ôï ðïëýôéìï ÷åéñüãñáöï ìå ôïõò äéáëüãïõò ôïõ
ÐëÜôùíá ðïõ âñéóêüôáí óôçí ÉåñÜ ÌïíÞ ÐÜôìïõ, êëÜðçêå ãýñù
óôï 1800 êáé âñßóêåôáé óÞìåñá, óôï ÐáíåðéóôÞìéï ôçò Ïîöüñäçò.
Åßíáé ï êþäéêáò áñéè. 39 ôçò óõëëïãÞò ÊëÜñê.
84

The Holy Monastery
of Patmos
Museum (Sacristy)
and Library
St Christodoulos began the work on the
Museum and the library. At the entrance
to the Museum, there is a copy of an icon
showing the Apocalypse dating from
1626. Most of the Monastery’s relics are
kept in the Museum, together with icons
of inestimable value. These include the
mosaic icon of St Nicholas from the 11 th
century. Also kept there are hand-woven
materials and vestments embroidered
with gold, donations from wealthy
Patmians. Silver and gold vessels, unique
creations, the most famous of these
being the mitre of Patriarch Neophytos
VI decorated with gold and precious stones. Another important
part of the Monastery is its Library, where the recorded history
not only of the Monastery itself but of the whole island is kept.
Among the documents is the founding chrysobull, the edict by
which Alexios Comninos I granted the island of Patmos to St
Christodoulos in 1088.
The library is a rich source of information on monastic life and
the conditions imposed by each conqueror (eg. taxes, forms of
trade and administration). In the chapel of St Christodoulos
next to the katholikon, a special display exhibits the relics of St
Christodoulos, the skull of Thomas the Apostle, the reliquary
of St Stephen, St James the Persian, St Panteleimon and others.
It is also worth noting that the valuable manuscript containing
Plato’s dialogues that used to be in the Holy Monastery of
Patmos, was stolen in c. 1800 and is today at Oxford University.
It is part of the Clark collection with code no. 39.
The building of the Monastery of St John the Theologian
was begun in 1088 by St Christodoulos. Under persecution by
the Turks, St Christodoulos asked the Emperor of Byzantium
Alexios Comninos I to give him the small, barren, arid island
of Patmos to be his home, and the Emperor donated it to
him by chrysobull, together with the surrounding islands. The
Chrysobull issued by Alexios I is written proof of the gift of
Patmos he gave to St Christodoulos, and it was recorded on the
UNESCO World Heritage List.
Monks and citizens from Crete and Asia Minor, initially
without women and children, came and settled on the island
with St Christodoulos.
As soon as the Monastery and its fortress were lnished, the
need arose to cultivate the island and as it was impossible
to ensure permanent residents without families, the Saint
permitted families to settle at a distance from the Monastery,
on the northern tip of the island between St Nikolas Evdilos
and the area of Vayia. These people lived and worked lve
days a week at the Monastery and spent the rest of the time
with their families. From the 12 th century AD onwards, the
then abbot of the Monastery allowed villagers and soldiers
to stay inside the Monastery walls during the summer months
to protect it from pirate raids that began at that time, and in
the 13 th century the peasant folk asked to be allowed to settle
around the fortress for their protection and also to defend it in
times of danger.
The Monastery belongs to the Ecumenical Patriarchy and is
a Patriarchal Exarchate with its abbot as Patriarchal Exarch
who enjoys special privileges. The Monastery like a fortress
dominates the island with its huge 15-metre high walls, which
during pirate raids, provided protection for its inhabitants.
Above its only two doors, there is the so-called ‘killer’, a type
of balcony from which the inhabitants could pour hot oil down
onto the pirates to prevent them from getting in. The Monastery
is built on lve levels with many elements of traditional island
architecture. Its initial form of a ship on course for the Ikarian
Sea was changed due to various needs arising for additions and
alterations. The monks’ cells are built around the katholikon.
The Monastery has ten chapels of which four are located in
the courtyard. Inside the Katholikon is the iconostasis with its
unique artwork fashioned in 1820 by 12 wood-carvers.
The icons and murals in the katholikon are of unrivalled beauty
and exceptional value.
85

Éåñü ÓðÞëáéï
ôçò ÁðïêÜëõøçò
Ôï 95 ì.÷. ï áãáðçìÝíïò ìáèçôÞò ôïõ ×ñéóôïý ÉùÜííçò,
Ýöèáóå óôçí ÐÜôìï, åîüñéóôïò áðü ôïí áõôïêñÜôïñá
Äïìçôéáíü, Ýæçóå óå ìßá óðçëéÜ, ìáæß ìå ôï ìáèçôÞ ôïõ
Ðñü÷ïñï êáé êåé Ýãñáøå ôï Éåñü âéâëßï ôçò ÁðïêÜëõøçò.
Ç óðçëéÜ ðïõ Ýæçóå êáé Ýãñáøå ôçí ÁðïêÜëõøç, åßíáé
ôï óçìåñéíü Éåñü ÓðÞëáéï êáé åõñßóêåôáé óôï ëüöï
ìåôáîý ÓêÜëáò êáé ×þñáò. Êáôåâáßíïíôáò óáñÜíôá ôñßá
óêáëïðÜôéá ðåñíÜò áðü ôï ðáñåëèüí óôï ìÝëëïí. Ç èÝá
ôïõ âñÜ÷ïõ ðïõ ó÷ßóôçêå óôá ôñßá, üôáí ï áãáðçìÝíïò
ìáèçôÞò ôïõ ×ñéóôïý ÉùÜííçò, Üêïõóå ôç öùíÞ ôïõ Èåïý
êáé Ýãñáøå ôï Éåñü êáé ðñïöçôéêü âéâëßï ôçò ÁðïêÜëõøçò
(åî ïõ êáé ÈåïâÜäéóôï) ìå ôç âïÞèåéá ôïõ ìáèçôÞ ôïõ
Ðñü÷ïñïõ, ðñïêáëïýí äÝïò.
Ôï ÓðÞëáéï áíáêáéíßóèçêå óå ÷þñï ëáôñåßáò áðü ôïí 1⁄4óéï
×ñéóôüäïõëï êáé ôï åðéóêÝðôïíôáé ü÷é ìüíï ×ñéóôéáíïß
áëëÜ êáé ïðáäïß üëùí ôùí èñçóêåéþí ôïõ ðëáíÞôç.
ÓÞìåñá ï ðñïóêõíçôÞò êÜôù áðü ôïí ðåëþñéï âñÜ÷ï,
ìðïñåß íá äåé ôï óçìåßï ðïõ ãñÜöôçêå ç ÁðïêÜëõøç,
ôïí ôüðï êáôáêëßóåùò ôïõ ÉùÜííç, ôï óçìåßï ðïý ï
ÅõáããåëéóôÞò áêïõìðïýóå ôï êåöÜëé ôïõ ãéá íá îåêïõñáóôåß
êáé Ýíá êïßëùìá áðü üðïõ ðéáíüôáí ãéá íá óçêùèåß. Ãéá ôéò
áíÜãêåò ôçò ëáôñåßáò ôùí ðéóôþí, ìÝñïò ôïõ Óðçëáßïõ Ý÷åé
ìåôáôñáðåß óå Íáü.
Ôé ëÝåé ç ðáñÜäïóç
Óôï âïõíü ÃÝíïõðáò ôïõ íçóéïý, åêåßíç ôçí åðï÷Þ, æïýóå ï
ìÜãïò Êýíùø Þ ÊÝíåøçò ðïõ üôáí Ýìáèå
üôé ï ÉùÜííçò êçñýôôåé ôï ëüãï åíüò
êáéíïýñãéïõ èåïý êáé âáðôßæåé üëï êáé
ðåñéóóüôåñïõò ÐÜôìéïõò ×ñéóôéáíïýò,
åîïñãßæåôáé! Ðñïêáëåß ôïí ÉùÜííç
óôçí ðåñéï÷Þ Âüôñõò, ôçò ðüëçò
ÖïñÜ, óçìåñéíÞò ÐåñíÝñáò êáé ôüôå
ðñùôåýïõóáò ôçò ÐÜôìïõ, üðïõ åß÷å ôï
âáðôéóôÞñéï ôïõ äßðëá óôç èÜëáóóá, íá
áðïäåßîåé óôïõò ðéóôïýò, ôçí ýðáñîç ôïõ
Èåïý, öÝñíïíôáò óôç æùÞ, ôïí ðáôÝñá
åíüò Ðáôìßïõ ðïõ âñéóêüôáí åêåß!
Ï ÉùÜííçò áñíåßôáé êáé ï Êýíùðáò
âïõôÜåé óôç èÜëáóóá êáé åðéäåéêíýïíôáò
ôç äýíáìç ôçò ìáãåßáò ôïõ, öÝñíåé óôçí
åðéöÜíåéá Ýíáí Üíèñùðï ìå ìéá ìïñöÞ
üìïéá ìå áõôÞ ôïõ ðáôÝñá ôïõ ÐÜôìéïõ !
Êé åíþ ôï ðëÞèïò æçôùêñáýãáæå õðÝñ
ôïõ Êýíùðá, ï ÉùÜííçò åðéêáëïýìåíïò
ôï üíïìá ôïõ ×ñéóôïý êáé êÜíïíôáò ôï
óçìåßï ôïõ Óôáõñïý, ìåôáìïñöþíåé ôïí
Êýíùðá óå ðÝôñá êáé ôïí áöÞíåé óôïí
ðÜôï ôçò èÜëáóóáò.
86

Holy Cave of
the Apocalypse
In 95 AD, Christ’s beloved disciple John, exiled by the
Emperor Domitian, arrived in Patmos where he settled in a
cave and wrote the Holy Book of the Apocalypse.
The cave in which John lived and wrote the Apocalypse is
today known as the Holy Cave and is located on the hill
between Skala and Hora. Descending forty-three steps one
journeys from the past into the future. The view of the rock
that split into three when John, Christ’s beloved disciple,
heard the voice of God and wrote the holy and prophetic
book of the Apocalypse with the help of his pupil Prochoros
(hence the term ‘god-trodden’), is awe-inspiring.
The Cave was refashioned into a place of worship by St
Christodoulos and is visited not only by Christians but by
believers from all religions on earth.
Today beneath the enormous rock, worshippers can see the
place where the Apocalypse was written, the place where
John slept, where the Evangelist laid his head to rest and a
crevice that he could hold onto for support as he stood. Part
of the cave has been made into a church to meet worshippers’
needs.
What tradition says
On the mountain of Genoupa at that time there lived a
magician named Kynops or Kenepsis who on learning that
John was preaching the word of a new god and baptizing
more and more Patmians as Christians, lew into a rage. He
summoned John to the area known as Botrys in the town of
Fora, today’s Pernera and then the capital of Patmos, where
John had his baptistery by the sea, and ordered him to prove
to the faithful the existence of God by bringing back to life
the father of a Patmian there present.
John refused and Kynops dove into the sea and to
demonstrate the power of his magic, brought to the surface
a person who looked like the father of the Patmian! While
the crowd was cheering Kynops, John invoking the name of
Christ and making the sign of the cross, transformed Kynops
into a rock and left him at the bottom of the sea.
87

88

89

90

91

92

93

Tarihçe – Doruk Noktası
Batnaz adını, Anadolu’daki Latmos
(Be parmak) dağlarından alır. Adanın
bilinen ilk yerle imcileri tarih öncesi
çağlarda Karyalılar, Dorlar ve İyonyalılardı. Tanrılar Apollo
ve Dionisus adına yapılan tapınaklarla iç kale surları ve bir
hipodrom, Batnaz’ın antik çağlarda ekonomik ve kültürel açıdan
geli meye ba ladığını göstermektedir.
Adanın koruyucu azizi olarak Patmia Artemis kabul edilir ve
Hristodulos, Hora’da (metropol) Artemis mabedi kalıntılarının
üzerine havari Aziz Yuhanna adına büyük bir manastır in a
etmi tir.
İ.S. 95 yılında İsa’nın havarilerinden Yuhanna, İmparator
Domitian tarafından sürgüne gönderilince Batnaz’a gelir. Vaaz
vermeye ve Hristiyanlığa geçen ehir sakinlerini vaftiz etmeye
ba lar; bu da Genupas dağında ya ayan büyücü Kinopas’ı
rahatsız eder. Efsaneye göre Yuhanna, kendisine meydan okuyan
Kinopas’ı ta a çevirir ve denizin dibine gönderir.
Batnaz’ın geli mesi 11. Yüzyılda, ke i Hristodulos Latrinos’un
Batnaz’a gelip havari Aziz Yuhanna adına büyük bir Manastır
in a etmesiyle ba lar. 13. Yüzyılda Manastır çevresine ehrin
sakinlerinin korsan baskınlarından korunabilmesini sağlayan
evler in a edilmeye ba lanır.
1453’te İstanbul’un fethiyle birlikte ehrin ileri gelenleri Batnaz’a
göç edip kültürlerini ve ticaret faaliyetlerini buraya aktarırlar.
“Allotina” yerle im yeri olu turulur. Oymalı mobilyalar ve
nakı larla dekore edilmi , büyük konaklar in a edilir. ehrin
sakinleri deniz ticareti ile uğra arak adanın refahına katkı
yaparlar. Çocukları batı ehirlerinde okurlar. Manastır a aalı
günlerine yeniden kavu ur.
1912’de Batnaz İtalyanlar tarafından ele geçirilir ve İkinci Dünya
Sava ının ardından 1947’de Yunanistan’a katılır.
Türk egemenliğinden bağımsızlığını kazanmak için büyük bir
mücadele veren Batnaz’dan, Filiki Eteryalı (Dostluk Cemiyeti)
Emanuel Zantos, İskenderiye Patriği Teofilus Pagkostas,
Dimitrios Temelis, M. Pangalos, Yorgo Kalos , Emanuel ve
Teodor Zenos’un da aralarında bulunduğu önemli ahsiyetler
yeti mi tir. Batnaz tarihinin önemli bir olayı da İstanbul’daki
ruhban okulunda ilahiyat ve felsefe öğrenimi görmü olan
Makarios Kalogeras tarafından 1713’de Apokalips mağarası
yakınında “halk ruhban okulu” denilen Patmiada’nın
kurulu udur.
Batnaz Manastırı Müzesi ve Kütüphanesi
Havari Aziz Yuhanna Manastırı’nın in asına 1088’de Hristodulos
Latrinos tarafından ba lanmı tır. Bizans imparatoru 1. Aleksi
Komnen çorak ve verimsiz Batnaz adasını ve etrafındaki adaları
yerle mesi için bir altın mühür e liğinde Latrinos’a hediye olarak
vermi tir. Manastır Ekümenik Patrikliğe bağlı olup, ba rahibi
bazı özel imtiyazlarla Patrikliğin temsilcisi olarak Ba piskopos
ünvanı ta ır. Manastır 15 metre yüksekliğinde surları ile ehre
hakim bir konumdadır. Ba tarafı Ege Denizi’ne dönük bir
gemi eklinde olmakla birlikte zaman içinde yapılan eklemelerle
ekli deği mi tir. Korsan baskınları sırasında ehrin sakinleri bu
surların ardında kendilerine koruma alanı bulabilmi lerdir. İki
kapısının üzerinde, korsanların girmesini engellemek için a ağıya
kızgın yağ dökülmek üzere in a edilmi ,“fonias” (katil), denilen
bir çe it balkon bulunur. Geleneksel ada mimarisinin özelliklerini
ta ıyan manastır, be kademeli olarak in a edilmi tir. Ke i lerin
hücreleri ana kilisenin etrafına in a edilmi tir. Manastırın on
adet apeli vardır. Manastır kilisesinde 1820’de 12 heykeltra
tarafından yapılmı olan, türünün tek örneği ikonları ve e siz
güzellikte resimleri ile değerine paha biçilemeyen mabet kısmı
bulunmaktadır.
Kütüphane gibi hazine dairesi de Hristodulos tarafından in a
edilmi tir. Manastırın mukaddes e yalarının büyük kısmını içinde
barındıran hazine dairesinde, 11.yüzyıldan kalma Aziz Nikola’nın
mozaik ikonu gibi paha biçilemeyen ikonlar bulunmaktadır.
Ayrıca zengin Batnazlılar tarafından bağı lanan dokuma kuma lar
ve i lenmi mukaddes e yalar da burada muhafaza edilmektedir.
Gümü ve altın i çiliğinde görkemli, türünün tek örneği
eserlerin en ünlüsü, 6. Yüzyıldan kalma efsanevi Patrik Neofitos’a
ait olanıdır. Daha sonraları in a edilen kanatta Helenistik,
Roma, erken Hristiyanlık ve Bizans dönemlerine ait arkeolojik
koleksiyonlar sergilenmektedir; bunların arasında Dianisus’un
büstü, kitabe ve erken Hristiyanlık dönemi Teologos bazilikasından
siperler bulunmaktadır.
Kütüphane Zengin bir bilgi kaynağı olu turmaktadır. Ana
kiliseye biti ik Hristodulos
apelinde önemli kanunnameler
ve değerli el yazmaları bulunmaktadır. Bunlardan biri, içinde
Markus İncili’nden bölümler bulunan ve Mor Nüsha da denilen
67 numaralı nüsha,. Bu nüshanın 33 sayfası Batnaz’da, 182 sayfası
Leningrad’da, 2 sayfası Viyana’da, 4 sayfası British Museum’da ,
6 sayfası Vatikan’da ve 1 sayfası Atina’daki Bizans Müzesi’ndedir.
Yine Eflatun’un el yazması diyaloglarının 1800 yılında Manastır
kütüphanesinden çalınan nüshası da Oksford Üniversitesinde,
Clark koleksiyonunda 39. nüsha numarası ile kayıtlıdır.
Kutsal Vahiy Mağarası
İsa’nın havarisinin Tanrı tarafından yazdırıldığına inanılan İncil’in
son bölümü Apokalips (Vahiyler)’i yazdığı Kutsal Mağara, Skala ve
Hora arasındaki tepenin ortasında yer alır. Hacılar Apokalips’in
yazıldığı noktayı, Yuhanna’nın uyuduğu yeri ve Tanrı’nın sesini
duyduğunda yarıldığına inanılan dev kayayı burada ziyaret ederler.
Bugünkü Batnaz
Batnaz, çevresinde bulunan çok sayıda küçük adacıkla, dantel
gibi plajları ve büyüleyici mavi deniziyle güzel bir adadır. Doğası,
el değmemi lik ve huzuru hem iç ısıtan, hem büyüleyici bir
karı ım olarak birle tirmi tir. Etrafını saran çekim alanı ve çevreye
yaydığı hava, adaya, ortak beklenti ve merakla akın eden dostlar
kazandırmı ve tek güzergah haline getirmi tir. Adada yeterli
miktarda yol mevcuttur. Yerle im yerleri birbirine otobüs, taksi,
yürüyü parkurları ve yerel tekne hatları ile bağlanmaktadır.
Yerle im yerleri Oniki Ada valiliğine bağlı, Pire limanından
94

yakla ık 293 km. uzaklıkta, 34 kilometre karelik bir alana yayılmı ,
son nüfus sayımına göre 2.973 ada sakininin ya adığı bir bölgeyi
kapsar. Çoğunlukla kuru olan ikliminde kuzey rüzgarları hakimdir.
Batnaz, UNESCO tarafından dünya mirası listesine alınmı olup,
Coesima Interreg III programı tarafından desteklenen Avrupa’nın
yedi hac merkezinden biridir. Groikos koyu “Dünyanın en güzel
koyları” organizasyonuna dahildir. Forbes dergisi tarafından
Avrupa’nın en huzurlu 10 tatil yöresinden biri arasında sayılmı tır.
Yerleşim Yerleri
Hora, Adanın ba kenti. Ortaçağdan kalma bir yerle im yeri olan
kasaba, Manastırını çevreleyen konakları ve Ege evlerinden olu an
mimarisiyle görkemlidir.
Skala Batnaz’ın en büyük yerle im yeri olup liman kıyısında
bulunan Skala, alı veri merkezi ile gece gündüz canlıdır.
Kampos Adanın en büyük ve en revaçta plajını barındırır.
Groikos Hristiyan münzeviler tarafından kayalıklara oyulmu
olan bir jeoloji harikası, Kalikatsos kayalığından görünen büyüleyici
güzellikte bir körfezdir.
Batnaz Çevresi Arkoii, Marathi, Agathonisi gibi küçük,
büyüleyici güzellikte adacıklardan olu maktadır. .
Plajlar
Bütün plajlarda balık ve ada mutfağının diğer örneklerini sunan
küçük tavernalar ya da Yunan rakısı ve bira sunan büfeler
bulabilirsiniz. Tam te ekküllü plajlarda su sporları yapabilirsiniz.
Yelken seviyorsanız ya da arkada larınızla yakındaki adalarda
gezintiye çıkmak isterseniz tekne kiralayabilirsiniz. Belli ba lı
plajlar: Agriolivadi, Aspri, Vagia, Groikos, Dhiakofti, Campos,
Meloi, Lambi, Ligkinou, Livadi Geranos, Livadi Kalogiron, Petra,
Psili ammos.
Dini kutlamalar
Kutlu Hafta ve Paskalya
Kutsal Per embe Son Yemeğinin temsili olan Niptira (kâse)’nin
manzarası e sizdir. Bu, yüzyıllar boyunca Kudüs, Batnaz, Roma ve
Bizans’da yer bulmu tur. Paskalya Gününde Manastır’da İncil’den
İsa’nın dirili ini anlatan kısımlar birçok dilde ve Homer lehçesinde
okunur. Paskalya Salısında ada evlerinin etrafında ikonların
ta ındığı tören alayları yapılır.
Kültür Festivali
Haziranda Batnaz Ege Damak Tadı ve Gelenekleri Festivali,
Temmuzda Batnaz Film Festivali, Eylül’de dini bir mekan olan
Apokalips’deki açık alanda bulunan küçük tiyatroda Dini Müzik
Festivali ve Halk Dansları Festivali düzenlenmektedir.
Yortular
27 Temmuzda Chiliomodi adasında Aziz Panteleimon yortusu,
5 ve 6 Augustos ‘ta Kato Kampos’taki İsa Kilisesinde kutlama
düzenlenmektedir.
14 Ağustosta (sabah) Hora’daki Meryem anıtının geçit töreni, 15
Augustosta (ak am) Geranos’taki Meryem anıtının geleneksel
yortu, müzik ve mutfakla kutlaması, 24 Eylül Agriolivadi’nin
kar ısında bulunan aynı adı ta ıyan adacıkta Azize Thekla yortusu
düzenlenmektedir.
95

96

97

98

99

100