AnnuAL REPORT OF BORD SCAnnÁn nA ... - Irish Film Board

annpháirtíochta a bheidh ag pearsanra, gnéithe agus
Éireannaigh sa réimse sin, agus cúinge an mhargaidh
saoráidí Éireannacha sa dtionscadal, agus (c) go bhfuil
idirnáisiúnta pictiúrlainne atá ann do phríomhscannáin
gealltanas i bhfeidhm ag an gcomhléiritheoir tromlaigh go bheochana. Mar sin féin, tabharfar tús áite do shaothar
ndéanfaidh sé comhalartú trí ghníomhú mar chomhstiúrthóir cruthaitheach ó thalainn Éireannacha a bhfuil an cuma air
mionlaigh ar scannán Éireannach sa todhchaí
go bhfuil sé cruthaitheach agus suntasach a dhóthain lena
62
CORDuROY
Cuirfidh BSÉ/IFB fáilte faoi leith i gcónaí roimh iarratais ar son
scannán a bhfuil sé i gceist iad a dhéanamh go príomha trí mheán
na Gaeilge.
chur in oiriúint d’fhormáid an mhórscáileáin ach an deis
chuige sin a bheith ann.
• Go ndéanfar ficsean teilifíse, cláracha aonair nó sraitheanna,
a bhreithniú dá chaighdeán bunúsach ach go gcuirfear tosca
63
Beidh BSÉ/IFB airdeallach i gcónaí lena chinntiú i gcás scannán eile san áireamh freisin. Cuirfear béim láidir ar thacaíocht a
AGuISín 4
a dhéanann sé infheistíocht iontu go ndéantar cuid mhór dá
gcaiteachas ar phearsanra Éireannach agus sa dtionscal in
thabhairt do stiúrthóirí (agus, ó am go chéile, do scríbhneoirí)
a dtaispeánann a dtaifead gairme go dtí seo go soiléir go
Éirinn, agus tá sé dóchúil go mbeidh an gné sin den iarratas bhfuil an cumas iontu scannáin cineama a dhéanamh, nó go
PRIOnSABAIL AGuS CRITÉIR
an-thábhachtach maidir le cinneadh dearfach a dhéanamh. Ann bhfuil siad, i dtuairim BSÉ/IFB, ag dul i dtreo gairm bheatha
Tá roinnt bunphrionsabal atá mar bhonn ag a chritéir
chosúlacht orthu go bhfuil siad ar ardchaighdeán ach go bhfuil
féin, áfach, ní bheidh sé ina thoisc chinntitheach, i gcás nach a bhaint amach sa scannánaíocht cineama. Ina theannta
cinnteoireachta cláir maoiniúcháin BSÉ/IFB. Tá na prionsabail sé inbhraite go bhfuil siad leithleach agus difriúil ó scannáin atá
bhfuil BSÉ/IFB cinnte dearfach maidir le caighdeán tionscadail, sin, beidh sé riachtanach a chur ina luí ar BSÉ/IFB go bhfuil
sin mar seo a leanas:
ar fáil i bpríomhshruth an mhargaidh. Ní chiallaíonn sé sin nach
nó i gcás nach comhlíonann an tionscadal aon cheann de na a rannpháirtíocht airgeadais ríthábhachtach leis an gclár a
• Breisíocht
bhfuil spéis ag BSÉ/IFB ach i dtacaíócht a thabhairt d’ábhar
tosaíochtaí leagtha amach thuas ar bhealaí eile. Tugtar níos mó thabhairt chun críche agus beifear ag súil le rannpháirtíocht
• Tosaíochtaí Cultúir/Tosaíochtaí Tionscail
‘neamhthráchtála’. A mhalairt ar fad atá fíor, tá raidhse fianaise
sonraí i dtaca leis an gceist sin faoi na Cúínsí Eile thíos.
eagarthóireachta maidir lena lánas. Ní bheidh tacaíocht
• Cineama a Dhéanamh
• Úrnuacht
Mínítear iad sin thíos ar bhealach níos mionsonraithe. Ina
dhiaidh sin leagann muid amach roinnt comaoineacha eile
a d’fhéadfadh tionchara bheith acu ar chinneadh i bhfábhar
tionscadail amháin seachas ceann eile.
Breisíocht
Is réasúnaíocht riachtanach í nuair a chuirtear airgead poiblí
ar fáil do thionscal gur chóir go gcruthódh sé gníomhaíocht
nach dtarlódh seachas sin i.e. nach nginfeadh an margadh é as
a stuaim féin. Dá réir sin ciallaíonn sé gur chóir gur scannáin
iad nach ndéanfaí iad nó scannáin nach mbeadh an sochar
céanna ag baint leo ó thaobh na hÉireann de, ach amháin i
gcás go gcuirfí ar a gcumas é sin a dhéanamh le tacaíocht ón
ngníomhaireacht, na scannáin sin a fhaigheann tacaíocht ó
BSÉ/IFB. Léireoidh scannáin den tsaghas sin, agus na sochair a
eascróidh uathu, gníomhaíocht eacnamaíochta ‘breise’.
Tá sé mar aidhm ag na nósanna imeachta i dtaca le breithniú
a dhéanamh ar iarratais ar mhaoiniú léiriúcháin a chinntiú
níos éifeachtúla i gcás go mbíonn BSE/IFB rannpháirteach
i dtionscadal go léiríonn sé go fíor a mhéid is go bhfuil a
rannpháirtíocht riachtanach: go sonrach, gurb é leibhéal
infheistíochta BSÉ/IFB an leibhéal atá riachtanach chun
maoiniú an scannáin a chur i gcríoch ach nach bhfuil an leibhéal
níós airde ná mar is gá. Gan amhras tá sé an-deacair póilíniú
ann i stair na scannán a léiríonn gur minic gur ábhar iontais,
ceannródaíochta agus imeallacha iad na móréachtaí cineama.
Is cosúil go mbíonn athnuachan rialta de dhíth ar an margadh.
Tabharfaidh BSÉ/IFB tacaíocht fhuinniúil do léiritheoirí a
thaispeánann go bhfuil uaillmhian acu rath a bhaint amach sa
mhargadh – le tionscadail a léiríonn feasacht maidir leis an
margadh ach nach bhfuil ró-umhal dó.
Tosaíochtaí Cultúir/Tosaíochtaí Tionscail
De réir a chuid téarmaí tagartha ón Rialtas, agus ag freagairt
do na riachtanais a mbraitear atá ag tionscal na scannán
in Éirinn faoi láthair, tá BSÉ/IFB den tuairim go léiríonn
tionscadail áirithe, ó thaobh a n-ábhar, a bhfoinse nó a leas don
tionscal, tosaíochtaí soiléire dá mhaoiniúchán maoiniú seachas
tionscadail eile.
Tabharfar tosaíocht láidir d’iarratais ar son tionscadal:
• a ‘tionscnaíodh in Éirinn’ ó thaobh na cruthaitheachta de;
is é sin le rá gur cheap agus gur scríobh talainn Éireannacha
iad agus go stiúróidh talainn Éireannacha iad
• a insíonn scéalta Éireannacha, a tharraingíonn as agus a
léiríonn cultúr, stair agus modh maireachtála na hÉireann
agus an chaoi a fhéachann muintir na hÉireann ar an saol
agus orthu féin
• a bhfuil sé i gceist leo go mbeidh talann scannánaíchta nua
Éireannach sna príomhróil chruthaitheacha i.e. stiúrthóir,
scríbhneoir, léiritheoir, cumadóir, príomhaisteoir
Cineama a Dhéanamh
Cúis bhunúsach go bhfuil BSÉ/IFB ar an tsaol is ea chun saothar
in Éirinn a dhéantar lena thaispeáint ar an scáileán mór a
spreagadh, a chothú agus a chur chun cinn.
Níl cosc curtha aige sin ar BSÉ/IFB ó thacaíocht a thabhairt do
shaothar gurb í an teilifís an príomh-mhargadh i bhfeidhm dó.
Thairis sin, sa mhéid is go gcuireann sé ar chumas chuideachtaí
léiriúcháin maireachtáil agus fiú amháin maireachtáil faoi bhláth,
agus go léiríonn sé sineirge atá folláin agus riachtanach idir na
mheán na teilifíse agus meán na scannán, bheadh sé míréadúil, i
dtír atá chomh beag le hÉireann, go dteorannódh BSÉ/IFB a gcuid
tacaíochta don scannánaíocht cineama amháin.
Mar sin féin, cé go leanfaidh BSÉ/IFB ar aghaidh ag freagairt go
dearfach i dtaca le hiarratais a fhaightear ó am go chéile ar son
tionscadal gurb é an dóchúlacht is mó ina dtaobh go bhfaighidh
siad lucht féachana teilifíse, agus fiú ag cur scannán agus
sraitheanna a dhéantar don dteilifís san áireamh, leagfaidh BSÉ/
IFB béim níos treise amach anseo ar a chuid oibligeáidí maidir le
saothar don cineama agus talainn cineama.
I bhfeidhm, ciallóidh sé sin:
• Go ndéanfar measúnú níos deine ar scannáin faisnéise ó
thaobh na hacmhainne atá acu chun eisiúint pictiúrlainne
a bhaint amach nó chun spéis ó fhéilte idirnáisiúnta scannán
a spreagadh. Tabharfar tús áite do ‘phríomhscannáin
forbartha ó BSÉ/IFB d’ábhar atá dírithe go sonrach ar léirú
teilifíse ar fáil ach go hannamh ar fad.
Úrnuacht
Ar mhaithe le sainiúlacht a bhaint amach sa tslí ina úsáideann
sé a chuid acmhainní, agus go comhsheasmhach maidir leis
na spriocanna breisíocht a bhfuil cur síos déanta orthu cheana
féin, tabharfaidh BSÉ/IFB aird shuntasach ar úrnuacht agus é
i mbun tionscadal a lorg agus a roghnú le tacaíocht a thabhairt
dóibh. Seachas na sochair ealaíonta, tá neart fianaise ann i gcás
margaidh a bhfuil an lámh in uachtar ag táirgí mórbhuiséid, gurb
iad na scannáin is éifeachtúla a theann san iomaíocht na cinn
sin a thairgíonn don lucht féachana rud éigin nach bhfaca siad
cheana, ó thaobh ábhair conspóide, dearcadh spreagúil, greann
úrnua, séanra lúbtha nó doimhneas úr mothúcháin de.
Cuirfidh sé sin BSÉ/IFB i dtreo tús áite a thabhairt do stiúrthóirí
(agus scríbhneoirí) a bhfuil ‘guthanna’ sainiúla acu, a léiríonn a
gcuid saothar dearcadh atá go láidir aonaránach maidir leis an
tsaol, a léiríonn cúrsaí an tsaoil ar bhealach a thugann brí nua
dóibh, a léiríonn gnéithe den nadúr a theipeann ar scannánóirí
níós gnásúla iad a thabhairt faoi deara nó a sheachnaíonn siad ar
fad iad. Tá sé mar chuspóir ag BSÉ/IFB tacaíocht a thabhairt do
scannáin a aimsíonn lucht féachana chomh leathan agus is féidir,
agus tá sé ag súil go léireoidh lucht deanta scannán an uaillmhian
chéanna. Ag an am céanna aithníonn sé nach n-éiríonn ach le
fíórbheagán daoine rath a bhaint amach ag an ndíoloifig. Cibé an
a dhéanamh air sin le dearbh-chruinneas, ag cur san áireamh Tabharfar aird dáiríre ar iarratais:
faisnéise’; i gcás scannán atá dírithe ar shliotán teilifíse éiríonn le scannán nó má theipeann air, creideann BSÉ/IFB gur
nádúr na n-idirbheartaíochtaí a bhíonn da dhíth i dtaca le • a mholann tionscadal atá go soiléir Éireannach (ó thaobh
atá uair an chloig nó níos giorra ar fhad agus nach bhfuil aon féidir caiteachas airgid poiblí a chosaint go láidir matá rud éigin
hairgeadas scannán, ach seasann an prionsabal agus cloífear suímh, carachtar, etc. de) ach a bheidh á stiúradh ag
tarraingt nó nach bhfuil ach tarraingt an-bheag acu, ní dócha úrnua le rá ag an scannán,rud éigin úrnua le cur le hiomlán an
go docht leis.
talann nach as Éireann é, i gcás go bhfuil BSÉ/IFB den
go dtabharfar tacaíocht dóibh ach amháin i gcás go meastar cineama domhanda.
Beidh tionchar freisin ag an sprioc maoiniú a dhéanamh ar
scannáin a bhfuil ‘breisíocht’ ag baint leo ar thosaíochtaí
BSÉ/IFB agus tionscadail á lorg aige chun tacaíocht a thabhairt
dóibh. Tá sé i gceist le breisíocht go ndéanfaidh sé difríocht,
agu beidh claonadh i BSÉ/IFB luí i dtreo tionscadal a bhfuil an
tuairim go gcinntíonn teist an stiúrthóra go dtí seo go mbeidh
ardchaighdeán ann
• a mbíonn léiritheoir Éireannach i gceist mar chomhléiritheoir
mionlaigh i gcás (a) go bhfuil BSÉ/IFB iomlán sásta maidir
le caighdeán an tionscadail, (b) go bhfuil an méid
infheistíochta ar chomhchéim leis an leibhéal
go bhfuil caighdeán do-shéanta acu. I dteannta béim BSÉ/IFB
ar chúrsaí cineama, ceapadh an cur chuige seo chun
freagairt don mhéadú follasach ar an mian atá i measc lucht
féachana pictiúrlainne scannáin faisnéise a fheiceáil.
• Go léireofar níos mó solúbthachta i gcás scannán beochana,
mar aitheantas ar an méadú maidir le tábhacht an tsaothair
Cúinsí Eile
Ba chóir go dtabharfadh na treoirphrionsabail atá leagtha
amach thuas léargas d’iarratasóirí ar an gcaoi a dhéanfaidh
feidhmeannaigh agus comhairleoirí BSÉ/IFB measúnú ar
thionscadal ó thaobh ábhair de agus ó thaobh na foirne