BIOLOGIJA-GLJIVA

Gimnotecije su sliĉne kleistotecijama, tj. rijeĉ je o potpuno
zatvorenim askokarpima, ali je njihova peridija mekana i izgraĊena iz labavo
povezanih hifa (Slika 29). Ovaj tip plodnog tijela imaju npr. Gymnoascus i
Arthroderma.
Apotecije su potpuno otvorena plodna tijela i imaju izgled pehara ili
ĉinije (Slika 30). Drška stipes nosi proširenu osnovu hipoteciju na kojoj se
nalazi himenija. Boĉne sterilne strane izdignute u odnosu na hipoteciju su
oznaĉene kao ekscipulum. Spore se lako rasijavaju pošto su askusi potpuno
izloţeni, ali su i pod direktim uticajem uslova spoljašnje sredine. Ovaj tip
plodnog tijela imaju gljive iz rodova Peziza, Morchella, Tuber, kao i
askomikote koje ulaze u sastav lišajeva. Iako se uglavnom radi o sitnim
askokarpima, neki predstavnici Ascomycota imaju krupna plodna tijela. Gljive
iz familije Pezizaceae imaju krupnu tanjirastu apoteciju sa mesnatom
peridijom bez drške. Kod smrĉaka (Morchella) jestivi askokarp izgledom
podsjeća na peĉurke jer ima jasno diferenciranu šuplju dršku i mesnati klobuk,
ali ustvari predstavlja masu sraslih apotecija u jedno plodno tijelo. Za razliku
od peĉuraka, kod kojih se himenija nalazi sa donje strane klobuka, kod njih je
himenija smještena u komoricama po ĉitavoj površini klobuka.
A B C
Slika 30. Apotecija: A – šema; B – Peziza sp.; C – Morchella sp.
Peritecije (grĉ. peri – okolo, thekion – vreća, dţak) su sferiĉna ili
flašolika plodna tijela koja na peridiji imaju otvor ostiolum ili ostiola kroz
koji zrele spore izlaze napolje (Slika 31). Ostiolum se moţe nalaziti na tijelu
sferiĉne peritecije ili se nalazi na suţenom vratnom regionu rostrumu kod
flašolikih formi. Rostrumi mogu biti dugaĉki i uski ili kratki i široki i takoĊe
32