BIOLOGIJA-GLJIVA

Slika 84. Tinea unguium
Slika 85. Tinea pedis
Duboke opšte ili sistemske mikoze zahvataju unutrašnje organe.
Obiĉno ih izazivaju gljive koje ţive u zemljištu, a ĉovjek se zarazi udisanjem
aerosola ili direktnim kontaktom sa tlom. Infekcija se ne prenosi direktno sa
ĉovjeka na ĉovjeka. U duboke mikoze spadaju histoplazmoza, blastomikoza i
kokcidioidomikoza. Histoplazmoza se javlja u dolini rijeke Misisipi kod ljudi
i ţivotinja, naroĉito kod pasa, maĉaka, goveda, konja i svinja. Uzrokuje je
gljivica Histoplasma capsulatum koja normalno ţivi u zemljištu, a prenose je
ptice svojim izmetom. Same ptice ne oboljevaju budući da njihova tjelesna
temperatura od 40-41 °C spreĉava razvoj gljivice. Kad ĉovjek udahne spore,
gljivica dospijeva u pluća, odakle se moţe raširiti na jetru, slezenu, bubrege, i
nervni sistem. Blasatomikozu uzrokuje Blastomyces dermatitidis, gljivica koja
je endem istoĉnog dijela Sjeverne Amerike. Kao i histoplazma, i ova gljiva
ţivi kao saprotrof u zemljištu ili raspadajućem drvetu, a kada ĉovjek udahne
spore dolazi do sistemskog oboljenja praćenog kašljem, temperaturom,
mršavljenjem i promjenama na plućima. Treće gljiviĉno sistemsko oboljenje
uzrokuje Coccidioides immitis, endem pustinjskih krajeva jugozapadnog dijela
SAD-a. Kokcidioidomikoza je takoĊe praćena dugotrajnom temperaturom,
iscrpljenošću, gubitkom tjelesne mase i promjenama na plućima.
Opurtinistiĉke mikoze su oboljenja izazvana gljivicama koja se mogu
javiti iskljuĉivo kod osoba kojima je već oslabljen imunitet. Takve su npr.
kandidijaze – oboljenja izazvana gljivicama iz roda Candida. Candida
albicans se normalno moţe naći na koţi, u digestivnom traktu i usnoj duplji
ljudi. Kod novoroĊenĉadi koja nemaju dobro razvijen imuni sistem se u
ustima ĉesto obrazuju kolonije kandide poznate kao mljeĉica ili soor. Naime,
u ustima beba je konstantno vlaţna sredina, stabilna temperatura i prisutni su
ostaci mlijeka, što predstavlja idealne uslove za razvoj kandide. Na kandidu su
106