Dhuratë Speciale për Drilon Gashin

se njerëzit i krijojnë vetë punët e tyre dhe se Allahu nuk ka dorë e caktim në to
(prej këtu janë quajtur “kaderije”), thënia se fasiku është në një vend të
mesëm midis dy vendeve, etj.
[6] - Xhehmijet janë pasuesit e Xhehëm ibën Safvan. Bidati i tij është shfaqur
në Tirmidh. Atë e vrau Selem ibën Ahvez el Mazini në Merva, nga fundi i
sundimit të Beni Umejjes. Ai u bashkangjitet mu’tezilive në mohimin e cilësive
të përhershme të Allahut, mohimin e shikimit te Ai dhe se Fjala e Allahut është
e krijuar. Por ai ka shtuar edhe disa fjalë të tjera, si: Thënia e tij se nuk lejohet
që Allahu të cilësohet me një cilësi, me të cilën mund të cilësohet edhe njeriu,
sepse sipas tyre, kjo do të thotë ta krahasosh Allahun me krijesat. Kështu, ai
mohoi të qënurit e Allahut i Gjallë e i Ditur dhe pohoi se Ai është i Mundshëm,
Veprues dhe Krijues. Ai thotë gjithashtu se njeriu është i detyruar në veprat e
tij dhe nuk ka të drejtë të zgjedhë e të veprojë dhe se Xheneti e Xhehenemi do
të shuhen e do të kenë fund. Sipas tij, Imani është njohja e Allahut dhe se ai
është njëlloj te të gjithë besimtarët (nuk shtohet e nuk pakësohet). [Marrë nga
libri “El Milel uen nihal” i Shehristanit (RahimehUllah)].
[7] - Mushebbihitë janë ata që e krahasojnë Allahun me krijesat e Tij.
Krahasimi është dy llojesh: I pari është krahasimi i krijesave me Krijuesin, siç
kanë krahasuar të krishterët Isain me Allahun, apo siç kanë krahasuar
idhujtarët idhujt e tyre me Allahun.
Lloji i dytë i krahasimit është krahasimi i Krijuesit me krijesat e Tij, siç është
fjala e mushebbihive se Allahu ka Dorë dhe ajo është si dora jonë, apo se Ai
dëgjon si ne (I Lartë është Allahu ngo ajo që i përshkruajnë). [Et tenbihat es
senije ala el akide el vasitije: f. 13].
El Bagdadi përmend se mushebbihitë, ata të llojit të dytë të krahasimit, janë dy
grupe: njëri krahason Qënien e Allahut me atë të krijesave dhe tjetri krahason
Cilësitë e Allahut me ato të krijesave. [El ferku bejnel firak: f.214].
[8] - “Pasuesit e Sunetit” janë të kapurit për rrugën e të Dërguarit të Allahut
(sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) dhe shokëve të tij. Imam Ibën Tejmije, në librin
“El Akide el Uasitije”, duke sqaruar rrugën e pasuesëve të Sunetit thotë: Prej
Rrugës së Ehli Sunetit dhe Xhematit është pasimi i gjurmëve të të Dërguarit të
Allahut (sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem), në kuptimin e drejtpërdrejtë apo të
tërthortë të tyre, si dhe pasimi i i rrugës së emigruesëve të parë dhe ensarëve
(ndihmuesëve të tyre në Medine). Ata janë pasuesit e amanetit të të
Dërguarit (sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem), i cili ka thënë: “Kapuni për Sunetin
(rrugën) time dhe rrugën e halifëve të drejtë e të drejtëudhëzuar që do
jenë pas meje! Kapuni për të dhe shtrëngojeni fortë me dhëmballë!”. Ata e
dinë se fjala më e vërtetë është Fjala e Allahut dhe se udha më e mirë, është ajo
e Muhamedit (sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem). Ata i japin epërsi Fjalës së Allahut
mbi fjalën e çdokujt prej njerëzve dhe udhës së Muhamedit (sal-lAllahu ‘alejhi
ue sel-lem) mbi udhën e çdokujt tjetër. Për këtë shkak janë quajtur “Ehlul