Al-Adab al-Mufrad [@kitob_nuri]

Al-adab al-mufrad. Imom Ismoil al-Buxoriy
uni nasyaga almashtirib kelganda, Abdulloh uni qamchin bilan urib: "hozir qaytib borib,
pulning o’zini menga qaytarib olib kel!" - dedilar".
Shariati islomiya hukmida oltinni kumushga yoki kumushni oltinga almashtirlisa ikkalasi
naqd va qo’lma-qo’l berilishi shart. Aks holda bu ish ribo hisoblanadi.
171. Abu Mas'ud (r.a.) aytdilar: "Men o’zimning gulomimni urayotgan edim, shu paytda
orqamdan: "Ey, Abu Mas'ud! Bilib qo’yki, Alloh taoloning senga qodirligi sening qulingga
qodirligingdan albatta zo’rroqdir", degan ovozni eshitdim. Bunday qarasam ovoz egasi
Rasuli Xudo ekanlar. Shu onda men: "Yo Rasululloh! Allo? taoloning rizosi uchun bu
gulomimni ozod qildim", dedim. Rasululloh (s.a.v.): "Agar buni ozod qilmaganingda, seni
albatta do’zax o’ti kuydirar edi", dedilar".
91-bob. Birovni yuzi qora bo’lsin, deb qarg’amaslik haqida
172. Abu Hurayra (r.a.) Rasuli akram (s.a.v.)dan rivoyat qildilar: "Rasululloh(s.a.v.:
"Falonchining yuzini Alloh hunuk qilsin, deb duoibad qilmanglar", dedilar".
173. Abu Hurayra (r.a.) aytdilar: "Hech kimni Alloh taolo yuzingni va mening yuzimga
o’xshagan yuzni xunuk qilsin, deb aslo duoibad qilma, chunki Alloh taolo Hz. Odam
(a.s.)ni ham o’z suratida yaratgandir".
Bu "o’z suratida" degan ibora manosida ulamolar har xil fikr bildirganlar. Bazilar
suratdan murod sifatdir, ya'ni Allohning sifatlaridan bazisi: bilish, ko’rish, eshitish kabilar
Odam (a.s.)da va uning avlodlarida ham bor. Shuning uchun "Sening yuzishta o’xshagan
yuzga ham" deganida, Alloh taologa qarata aytgan bo’ladi, deb talqin qilsalar, ba'zilar
"(O’z surati) deb Odam (a.s.)ning suratini iroda qilgan, u vaqtda Odam (a.s.)ni duoibad
qilgan bo’ladi", deydilar. Bu haqda yana boshqa e'timodli manbalarga murojaat qilish
mumkin .
92-bob. Yuzga urmaslik haqida
174. Abu Hurayra (r.a.) Payg’ambarimiz (s.a.v.)dan rivoyat qildilar. "Rasululloh (s.a.v.):
"Qaysi biringiz o’z qulini ursa, yuziga ehtiyot bo’lsin", dedilar".
Yuzda ko’zga tashlanadigan nozik a'zolar bor, ularga musht tegsa inson aybli va xunuk
bo’lib qoladi.
175. Jobir ibn Abdulloh (r.a.) aytdilar: "Rasululloh (s.a.v.) belgi qilish uchun yuziga
tamg’a bosilgan bir hayvon yonidan o’tib qoldilar. Uning ikki burun teshigidan tutun
chiqayotgan edi. Shunda Rasululloh (s.a.v.) "Shu ishni qilgan kishiga Alloh taoloning
la'nati bo’lsin! Hech kim biron maxluqning yuziga tamg’a bosmasin va yuziga urmasin",
dedilar".
93-bob. Kim qulining yuziga ursa, uni ozod qilsin
176. Bilol ibn Yasof (r.a.)dan rivoyat qilindi: "Suvayd ibn Muqarrin (r.a.) hovlisida kiyimbosh
sotayotgan edik. Bir cho’ri qiz chiqib bir kishiga nimanidir gapirdi, u kishi cho’rining
yuziga bir shapaloq urdi. Shunda Suvayd ibn Muqarrin (r.a.) unga qarab: "Cho’rining
www.ziyouz.com kutubxonasi 31