Al-Adab al-Mufrad [@kitob_nuri]

Al-adab al-mufrad. Imom Ismoil al-Buxoriy
591-bob. Xo'rozning qichqirig'i haqida
1272. Abu Hurayra (r.a.) aytdilar: "Rasululloh (s.a.v.): "Xo'rozning kechasi qichqirganini
eshitsangiz, u fa-rishtani ko'rgan bo'ladi, Allohtsan fazlu marhamatini so'rang. Agar
eshakning hangraganini eshitsangiz, u shaytonni ko'rgan bo'ladi, "Auzu billahi mina-shshay-toni-r-rajim"
deng", deya marhamat qildilar".
592-bob. Burgani so'kmaslik haqida
1273. Anas ibn Molik (r.a.)dan rivoyat qilinishicha, bir kishi Payg'ambar (s.a.v.)ning
huzurlarida burgani la'natladi. Ul zot: "Burgani la'natlama, chunki u pay-g'ambarlardan
birini namozga uyg'otdi", dedilar.
593-bob. Peshin paytida uxlash haqida
1274. Hz. Umar (r.a.) aytdilar: "Quraysh qabilasining ba'zi erkaklari Gohida Abdulloh ibn
Masudning eshi-gi oldida to'planib o'garardilar. Soya orqa tarafga o'pun-ga qadar
ularga: "Turing, qaylula qiling, zero, soya or-qaga o'tgan vaqg shayton uchundir, dedim.
Ular qaylula uchun turib ketdilar. Biz Abdulloh ibn Mas'ud bilan qolganimizda unga:
"Hasxos o'g'illarining ozod qilgan qullaridan biri she'r bitar ekan", - dedim. Ibn Mas'-"ud
o'sha ozod qilingan qulni chaqirib: Qanday sherlar bitasan?" - deb so'radi. U esa ushbu
bayshi o'qidi: Sulaymga g'oziylik unvonini bermoqqa va'da aylading, mayli, Balli,
insonga yetar balki Islomu oq sochlarning tanbihi. Ibn Mas'ud: "Shuning o'zi yetarli.
Haqiqatni ayt-ding, haqqoniy gapni aytding", dedi".
1275. Soib bin Yazid (r.a.) aytdilar: "Hz. Umar (r.a.) bizga kunning yarmida yoki shunga
yaqin paytda: "Tu-ring, qaylula qiling (ya'ni, yotib uxlang), bundan qolgan (vaqt)
shaytonnikidir", der edilar".
1276. Abu Hurayra aytdilar: "Sahobiylar peshin payti uxlashardi".
1277. Anas ibn Molik (r.a.) aytdilar: "Madinalik-larga sharobning eng yoqadigani (u
paytda sharob harom bo'lish arafasida edi) xurmodan va xom xurmodan tayyor-langani
edi. Abu Talha (r.a.)ning uyvda sahobiylarga soqiylik qilayotgandim. (Shu payt) bir kishi
kelib: "Sharob harom qilivdi", dedi. Ular: "Kdchon?" - deb so'rashdi va bir fikrga kelib:
"Sharobni to'kib tajla, ey, Anas", deyishdi. So'ng Ummu So’laymnikida qaylula qilishdi.
Keyin salqinlab, g'usl qilishdi. So'ng Ummu Sulaym ularga xushbo'ylik surib qo'ydi.
Keyin ular Rasululloh (s.a.v.) huzurlariga yo'l olishdi. Borsalar, (haqiket-da) ham sharob
o'sha odam aytganiday (harom bo'lgan) ekan".
"Moida" surasining 90-oyati nozil bo'lishiga ishora, shu oyat bilan mast qiluvchi
ichimliklar, qimor, majusiylik, folbinlik qat'iy man qilindi.
594-bob. Kun oxiridagi uyqu haqida
1278. Xavot ibn Jubayr aytdilar: "Kunning avva-lida uxlash - tentaklik, o'rtasida uxlash
odob va oxi-rida uxlash ahmoqlikdir".
www.ziyouz.com kutubxonasi 191