Al-Adab al-Mufrad [@kitob_nuri]

Al-adab al-mufrad. Imom Ismoil al-Buxoriy
1086. Ummu Habiba binti Qays aytdilar: "Ovqatlanib o'tirganda Rasululloh (s.a.v.)ning
qo'llariga mening qo'lim tegab ketdi".
Islom dini barqaror bo'lgunga qadar arablar ayol kishini qul cho'ridan ham past
ko'rganlar, hatto ular bilan birga o'tirib taom yemak arab zodagonlari uchun or
hisoblanar edi. Islom hayotda barqaror bo'lshpi barobarida ayollarning qadr-qimmati
ko'tarildi, erkak va ayolning tengligi e'lon qilindi. Rasululloh (s.a.v.) ayollarni benihoya
hurmat qilar, Oyisha onamizning aytishlaricha, hatto ro'zgor ishlarida ham ayollarga
qarashar ekanlar. Ayollar bilan birga bir lagatstsan taom yeyish esa, odatga aylangan.
Yuqoridagi ikki hadis shu ma'noni anglatadi.
485-bob. Bo'sh uyga kirgan kishining salom berishi haqida
1087. Abdulloh ibn Umar (r.a.) aytdilar: "Hech kimsa bo'lmagan yerga kirmoqchi bo'lgan
kipsh: "Bizga va solih bandalarga Allohning salomi bo'lsin", deb kirsin".
1088. Ibn Abbos (r.a.) (ovoz chiqarib ushbu oyatlarni o'qidilar): "Ey, imon keltirganlar!
O'z uylaringizdan o'zga uylarga to izn so'ramaguningizcha va egalariga salom
bermaguningizcha kirmangiz!" Istisno ravishda yana ushbu oyatni ham o'qidilar:
"(Xususiy) maskan bo'lmagan (mehmonxona, karvonsaroy kabi) sizlar foydalanadigan
uylarga (izn so'ramasdan) kirishingizda sizga gunoh yo'qdir. Alloh oshkor qilayotgan
narsangizni ham, yashirayotgan narsangizni ham bilur" (24:29, 27).
486-bob. Xizmatchilaringiz huzuringizga kirish uchun sizdan izn so'rasinlar
1089. Abdulloh ibn Umar (r.a.): ("Nur" surasining 58-59-oyatlari) ayollargagina emas,
balkk erkaklarga ham tegishlidir", dedilar.
487-bob. Go'daklar balog'atga yetsa...
1090. Nofi'dan rivoyat qilindi: Ibn Umar (r.a.) bolalaridan birortasi balog'atga yetsa, uni
o'zlaridan uzoqlashtirardilar. Bolalari ularning huzuriga faqat izn so'rab kirishar edi.
488-bob. Onasining oldiga izn so'rab kirish haqida
1091. Alqama (r.a.)dan rivoyat qilindi: "Bir kishi Abdulloh ibn Mas'ud (r.a.)dan:
"Onamning oldilariga kirish uchun ham izn so'rashim kerakmi?" - deb so'radi. "Unihar
doim (har qanday holatda) ko'rging kelmasa kerak", deb javob berdilar Abdulloh (r.a.).
1092-hadis yuqoridagi hadisning takrori, faqat savol beruvchi Huzayfa (r.a.)ga murojaat
qilgan.
489-bob. Otasidan izn so'rab kirish haqida
1093-hadis. Muso bin Talha (r.al.) aytdilar: "Otam bilan men ham onam huzurlariga
kirayotgandik. Otam kirdilar, men ham ortlaridan kirmoqchi bo'lgandim, otam ko'ksimga
chunonam urdilarki, orqam bilan o'tirib qoddim. So'ng: "Izn so'ramay kirmoqchimisan?"
- dedilar".
www.ziyouz.com kutubxonasi 167