Al-Adab al-Mufrad [@kitob_nuri]

Al-adab al-mufrad. Imom Ismoil al-Buxoriy
353-bob. Abul Hakam kunyasi haqida
834. Shurayx bin Honiy aytdi: Honiy ibn Yazid qav-mdoshlari bilan hay'at tuzib
Payg'ambarimiz huzurlariga bordi. Rasululloh (s.a.v.) qavmdoshlari uni Abul Hakam, deb
chaqirayotganlarini eshitib, uni yonlariga chorladilar va: "Hakam - Alloh taolodir, barcha
xukm Unga oiddir. Nega sening kunyang Abul Hakam?" - deb so'radilar. U:
"Qavmdoshlarim o'zaro ixtilof qilib qolsalar, mening oldimga kelishadi, men o'rtalarida
Hakamlik qilaman, urishganlari yarashib ketishadi", Deb javob berdi. Ul zot: "Bu qanday
yaxshi ish!" - dedilar. So'ng: "Farzandlaring bormi?" - deb so'radilar. U: "Mening
Shurayh, Abdulloh va Muslim degan o'g'illarim bor", dedi. Ul zot: "Ularning katgasi
qaysi?" deb so'radilar. "Shurayh", deb javob berdi u. Shunda Rasululloh (s.a.v.):
"Bo'lmasa, sen Abul Shurayh bo'la-qol", dedilar va uni o'zining va farzandlarining haqiga
duo qildilar. Rasululloh (s.a.v.) bir kishini odamlar "Abdulxajar, deb chaqirayotganlarini
eshi-tib, "Isming nima?" - deb so'radilar. "Abdulxajar", dedi. Ul zot: "Yo'q, sen
Abdullohsan", dedilar.
Shurayh aytadi: (Otam) Honiy yurtiga keytib kettach, Rasululloh (s.a.v.) huzurlariga
yana qaytib keldi va: "Menga jannatni yujib qiladigan narsa haqida xabar bering", dedi.
Ul zot: "Senga xush kalom, xush muomalali bo'lish va (muhgojlarga) taom berishni
kanda kushma", dedilar.
Abdulhajar - toshning quli.
354-bob. Rasululloh (s.a.v.) chiroyli ismni yaxshi ko'rardilar
835. Abu Hadrad (r.a.)dan rivoyat qilindi: Rasululloh (s.a.v.): "Mana shu tuyamizni kim
sug'orib keladi?" yoki: "Mana shu tuyamizni kim (Makkagacha) haydab boradi?" -
dedilar. Bir kishi: "Men", dedi. Ul zot undan: "Isming nima?" - deb so'radilar. "Falonchi",
deb ismini aytdi. Ul zot "O'tar", dedilar. So'ng boshqa odam turdi. Rasulul-loh (s.a.v.)
undan ham: "Isming nima?" - deb so'radilar. U ham ismini aytdi, unga ham "O'tir",
dedilar. So'ng boshqasi turdi. Ul zot: "Isming nima?" - deb so'radilar. "Nojiya" , dedi u.
Rasululloh (s.a.v.): "Tuyani senga top-shiramiz, uni sen (Makkagacha) haydab bor",
dedilar.
Nojiya - najot topgan, mo'min-qobil degani. Ismning ma'nosiga qarab insonning fe'latvorini
belgilash haqidagi fan bizning zamonamizda endigana yuzaga keldi. Ehtimolki,
bu fanta Rasululloh (s.a.v.) asos solgandirlar, vallohu a'lzm.
355-bob. Tez yurish haqida
836. Ibn Abbos (r.a.) aytdilar: Rasululloh (s.a.v.) juda ham shoshib keldilar. Biz
o'tirgandik, ul zot-ning naqadar shoshganlari bizni tashvishga soldi. Ol-dimizga kelib
to'xtagach, salom berdilar, so'ng: "Siz-larga "Laylatu-l-qadr"ning xabarini yetkazayin,
deb shoshilib keldim, lekin shu orada uning qaysi kun-daligini unutib qo'ydim, Uni
Ramazon oyining oxirgi o'n kunligidan izlang", dedilar.
356-bob. Alloh taologa yoqimli ismlar haqida
837. Uqayl bin Shabib Abu Vahbdan rivoyat qiladi: Rasululloh (s.a.v.) dedilar:
www.ziyouz.com kutubxonasi 130