You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
TRIAIL TUISCEANA 1<br />
Viewing Sample<br />
Daire Mac Pháidín<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 30
TRIAIL TUISCEANA 1<br />
Réamhrá<br />
Tá ceithre aonad déag sa leabhar seo agus tá dhá leathanach i ngach<br />
ceann acu. Is ionann an leagan amach do gach aonad; <strong>Triail</strong> tuisceana<br />
le ceisteanna, cleachtaí gramadaí agus puzail de shaghas éigin ina<br />
ndiaidh.<br />
Cumadh na scéalta seo chun éagsúlacht foclóra agus briathra a<br />
thabhairt don dalta agus bunaíodh na scéalta féin ar a ngnáthábhair<br />
chainte.<br />
Tá sé i gceist go mbunófaí ceacht ar gach aonad. Ba cheart go ndéanfaí<br />
atáirgeadh ar na leathanaigh agus iad a chur ar dhá thaobh an<br />
leathanaigh don dalta.<br />
Daire Mac Pháidín<br />
Clár<br />
Leathanaigh Teideal<br />
1-2 ................. Uachtar Reoite<br />
3-4 ................. Liomanáid<br />
5-6 ................. Seacláid<br />
7-8 ................. Candaí Floss<br />
9-10 ................. Milseáin<br />
11-12 ................. Cácaí<br />
13-14 ................. Brioscaí<br />
15-16 ................. Úlla<br />
17-18 ................. Pizza<br />
19-20 ................. Pancóga<br />
21-22 ................. Búnóga<br />
23-24 ................. Criospaí<br />
25-26 ................. Spaghetti<br />
27-28 ................. Glóthach<br />
Viewing Sample<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 29
Uachtar Reoite<br />
Bhí an ghrian ag taitneamh sa spéir.<br />
Chuala Liam agus Lúcí veain uachtar reoite ag teacht.<br />
Rith siad isteach sa teach agus fuair siad airgead.<br />
Cheannaigh Liam agus Lúcí uachtar reoite.<br />
Chuir an fear seacláid san uachtar reoite.<br />
Bhí an t-uachtar reoite an-fhuar.<br />
'Is maith liom uachtar reoite',arsa Liam.<br />
'Is maith liom seacláid freisin',arsa Lúcí.<br />
Bhí dath bán ar an uachtar reoite.<br />
A. Ceisteanna<br />
1. Cad a bhí ag taitneamh sa spéir?<br />
Viewing Sample<br />
2. Cad a chuala na páistí?<br />
3. Cár rith na páistí?<br />
4. Cad a cheannaigh na páistí?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 1
Uachtar Reoite<br />
5. Cad a chuir an fear san uachtar reoite?<br />
6. Cén dath a bhí ar an uachtar reoite?<br />
7. An raibh an t-uachtar reoite fuar?<br />
B.<br />
Ar Tháinig?<br />
Tháinig<br />
Níor Tháinig<br />
1. Ar tháinig an veain uachtar reoite?<br />
2. Ar tháinig fear an phoist?<br />
Viewing Sample<br />
3. Ar tháinig an dochtúir?<br />
4. Ar tháinig an madra abhaile?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 2
Liomanáid<br />
Chuaigh na páistí go dtí an phictiúrlann.<br />
Thug mamaí airgead do Lúcí agus do Liam.<br />
Bhí tart ar na páistí.<br />
Cheannaigh Lúcí agus Liam canna liomanáide.<br />
Thug an bhean sop do Lúcí agus do Liam.<br />
D'oscail Liam an canna agus chuir sé an sop isteach.<br />
D'oscail Lúcí an canna agus chuir sí an sop isteach.<br />
'Is maith liomsa liomanáid bhán',arsa Liam.<br />
'Is fearr liomsa liomanáid' dhearg',arsa Lúcí.<br />
Chuir Liam liomanáid ar a uachtar reoite. Bhí sé go hálainn.<br />
A. Ceisteanna.<br />
1. Cá ndeachaigh na páistí?<br />
Viewing Sample<br />
2. Cé a thug airgead do Lúcí agus do Liam?<br />
3. An raibh tart ar na páisti?<br />
4. Cad a cheannaigh siad leis an airgead?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 3
Liomanáid<br />
5. Ar chuir Lúcí an sop isteach sa channa?<br />
6. Cén sort liomanáide is fearr le Lúcí?<br />
7. Cad a rinne Liam lena liomanáid?<br />
B.<br />
Ar Cheannaigh?<br />
1. Ar cheannaigh Liam leabhar?<br />
2. Ar cheannaigh mamaí cáca?<br />
3. Ar cheannaigh Daidí mála?<br />
Cheannaigh<br />
Níor Cheannaigh<br />
Viewing Sample<br />
4. Ar cheannaigh Lúcí Liathróid?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 4
Seacláid<br />
D'fhág mamaí mála ar an úrlár.<br />
Bhí barra seacláide sa mhála.<br />
Shiúil babaí isteach sa seomra.<br />
Chonaic sé an barra seacláide.<br />
D’oscail sé an mála agus d'ith sé an barra seacláide.<br />
Bhí seacláide ar a aghaidh agus ar a lámha.<br />
Tháinig daidí isteach.<br />
'Gú Gú' arsa babaí<br />
Thosaigh daidí ag gáire.<br />
A. Ceisteanna<br />
1. Cad a d’fhág mamaí ar an urlár?<br />
Viewing Sample<br />
2. Cad a bhí sa mhála?<br />
3. Cé a shiúil isteach sa seomra?<br />
4. Ar ith babaí an barra seacláie?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 5
Seacláid<br />
5. Cad a bhí ar a aghaidh agus ar a lámha?<br />
6. Cé a tháinig isteach sa seomra?<br />
7. Ar thosaigh daidí ag gáire?<br />
B.<br />
Ar oscail?<br />
1. Ar oscail Liam an buidéal?<br />
D’oscail<br />
Níor oscail<br />
2. Ar oscail Daídí doras an gharáiste.<br />
3. Ar oscail mamaí an fhuinneog sa seomra?<br />
Viewing Sample<br />
4. Ar oscail Lúcí a mála scoile?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 6
Candaí Floss<br />
Chuaigh Liam agus Lúcí go dtí an sorcas inné.<br />
Cheannaigh na páistí candaí Floss.<br />
Chuir an fear candaí floss ar bhata.<br />
Bhí candaí floss bán ag Liam.<br />
Bhí candaí floss bán-dearg ag Lúcí.<br />
Thit candaí floss Liam ar an talamh.<br />
Thosaigh sé ag caoineadh.<br />
'Ná bí ag caoineadh', arsa Lúcí.<br />
Thug Lúcí a candaí floss do Liam.<br />
'Go raibh maith agat,a Lúcí ', arsa Liam.<br />
A. Ceisteanna<br />
1. Cá ndeachaigh Liam agus Lúcí?<br />
Viewing Sample<br />
2. Cad a cheannaigh siad?<br />
3. Cén dath a bhí ar chandaí floss Lúcí ?<br />
4. Ar thit candaí floss Liam?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 7
Candaí Floss<br />
5. Ar thosaigh Liam ag caoineadh?<br />
6. Ar thug Lúcí a candaí floss do Liam?<br />
7. Cad a dúirt Liam le Lúcí?<br />
B.<br />
Ar Chuir?<br />
1. Ar chuir mamaí a háta uirthi?<br />
2. Ar chuir daidí a chóta air?<br />
Chuir<br />
Níor chuir<br />
3. Ar chuir an madra cnámh ina bhéal?<br />
Viewing Sample<br />
4. Ar chuir Liam a mhála scoile ar an mbord?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 8
Milseáin<br />
Scríobh Lúcí scéal an-mhaith ar scoil.<br />
'Maith an cailin', arsa an múinteoir.<br />
Léigh sí an scéal do na páistí eile.<br />
Thug na páisti bualadh bos mór do Lúcí<br />
Thug an múinteoir mála milseán di.<br />
D’ith Lúcí na milseáin go léir.<br />
Níor thug sí milseán do Liam.<br />
Bhí pian ina bolg ag Lúcí.<br />
'Bhí an-bhrón ar Lúcí.<br />
A. Ceisteanna<br />
1. Cé a scríobh an scéal?<br />
Viewing Sample<br />
2. Ar léigh Lúcí an scéal do na páistí eile?<br />
3. Cad a thug na páistí di?<br />
4. Ar ith Lúcí na milseáin go léir?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 9
Milseáin<br />
5. Ar thug Lúcí milseáin do Liam?<br />
6. Cad a bhí ag Lúcí nuair a chuaigh sí abhaile?<br />
7. An raibh brón ar Lúcí?<br />
B.<br />
Ar ith?<br />
1. Ar ith an múinteoir úll?<br />
2. Ar ith an madra banana?<br />
D’ith<br />
Níor ith.<br />
Viewing Sample<br />
3. Ar ith an t-éan an phéist?<br />
4. Ar ith Seán a dhinnéar?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 10
Cácaí<br />
D’fhág mamaí cáca deas ar an mbord.<br />
Bhí subh agus seacláid ar an gcáca.<br />
Tháinig an madra isteach sa chistin.<br />
Léim sé suas ar an mbord.<br />
Rug sé greim ar an gcáca.<br />
Rith sé amach go dtí an gairdín agus d’ith sé an cáca.<br />
Chonaic mamaí an madra. Bhí an-fhearg uirthi<br />
'Madra dána', arsa mamaí.<br />
'Woof Woof', arsa an madra.<br />
Thosaigh mamaí ag gáire.<br />
A. Ceisteanna<br />
1. Cad a d'fhág mamaí ar an mbord?<br />
Viewing Sample<br />
2. Cad a bhí ar an gcáca?<br />
3. Cé a tháinig isteach sa chistin?<br />
4. Ar léim an madra suas ar an mbord?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 11
Cácai<br />
5. Cár rith an madra?<br />
6. An raibh fearg ar mhamaí?<br />
7. Ar thosaigh mamaí ag gáire?<br />
B.<br />
An ndearna?<br />
Rinne<br />
1. An ndearna daidí an dinnéar?<br />
2. An ndearna Lúcí ceapaire?<br />
Ní dhearna<br />
3. An ndearna Mamaí cupán tae?<br />
Viewing Sample<br />
4. An ndearna Liam a obair bhaile?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 12
Brioscaí<br />
Dhúísigh Lúcí i lár na hoíche.<br />
D'éirigh sí agus léim sí as an leaba.<br />
Chuaigh sí síos staighre.<br />
Fúair sí cúpla briosca agus gloine bhainne.<br />
Bhí seacláid agus subh ar na brioscaí.<br />
Léim sí ar ais sa leaba.<br />
D'ith sí na brioscaí agus d'ól sí an bainne.<br />
Léigh sí a leabhar nua.<br />
Thit sí ina codladh arís.<br />
A. Ceisteanna<br />
1. Cé a dhúisigh i lár na hoíche?<br />
Viewing Sample<br />
2. Ar léim Lúcí as an leaba?<br />
3. An ndeachaigh sí síos staighre?<br />
4. Cad a fuair Lúcí?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 13
Brioscaí<br />
5. An raibh seacláid ar na brioscaí?<br />
6. Ar ith Lúcí na brioscaí?<br />
7. Ar thit sí ina codladh arís?<br />
B.<br />
Ar oscail?<br />
D’oscail<br />
Níor oscail<br />
1. Ar oscail an madra a bhéal?<br />
2. Ar oscail mamaí a mála?<br />
3. Ar oscail daidí an doras?<br />
Viewing Sample<br />
4. Ar oscail Lúcí an fhuinneog?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 14
Úlla<br />
Bhí crann úll sa ghairdín.<br />
D'fhás úlla ar an gcrann úll<br />
Shuigh Liam faoin gcrann úll.<br />
Thit úll amháin ar a cheann.<br />
Thóg Liam an t-úll isteach sa teach.<br />
Nigh daidí an t-úll. Thug daidí an t-úll do Liam.<br />
Bhí áthas ar Liam.<br />
'Ní maith liom an crann úll sin', arsa Liam.<br />
A. Ceisteanna<br />
1. Cá raibh an crann úll?<br />
Viewing Sample<br />
2. Cad a d’fhás ar an gcrann úll?<br />
3. Cé a shuigh faoin gcrann úll?<br />
4. Cad a thit ar a cheann?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 15
Úlla<br />
5. Ar thosaigh Liam ag caoineadh?<br />
6. Ar thóg Liam an t-úll isteach sa teach?<br />
7. Ar nigh daidí an t-úll?<br />
B.<br />
Ar Shuigh?<br />
Shuigh<br />
Níor Shuigh<br />
1. Ar Shuigh mamaí ar an gcathaoir?<br />
2. Ar shuigh daidí ar an mballa?<br />
3. Ar shuigh Liam ar an leaba?<br />
Viewing Sample<br />
4. Ar shuigh Lúcí ar an mbord?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 16
Pizza<br />
Bhí Liam agus Lúcí sa bhaile mór.<br />
Bhí ocras ar na páistí.<br />
Chuaigh siad isteach sa bhialann.<br />
Cheannaigh mamaí pizza mór.<br />
Ghearr mamaí an pizza le scian.<br />
D’ith Liam píosa amháin agus d’ith Lúcí an píosa eile<br />
'An féidir uachtar reoite a chur ar pizza' arsa Lúcí.<br />
'Ní féidir',arsa mamaí agus thosaigh sí ag gáire.<br />
A. Ceisteanna<br />
1. Cá raibh ná Liam agus Lúcí?<br />
2. An raibh ocras ar na páistí?<br />
Viewing Sample<br />
3. Cé a cheannaigh an pizza?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 17
Pizza<br />
4. Cé a ghearr an pizza dóibh?<br />
5. Ar ith Liam agus Lúcí an pizza?<br />
6. Ar thosaigh na páisti ag gáire?<br />
B.<br />
An ndeachaigh?<br />
1. An ndeachaigh Lúcí ar scoil?<br />
Chuaigh<br />
Ní dheachaigh<br />
2. An ndeachaigh Liam go dtí an pháirc?<br />
3. An ndeachaigh daidí go dtí an siopa?<br />
Viewing Sample<br />
4. An ndeachaigh mamaí go dtí an phictiúrlann?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 18
Pancóga<br />
Bhí Liam agus Lúcí ag déanamh pancóga sa chistin.<br />
Thit ubh ar an urlár.<br />
Tháinig daidí isteach. Sheas sé ar an ubh.<br />
Bhí fearg ar dhaidí.<br />
Rinne daidí pancóga do na páistí.<br />
Chaith sé na pancóga suas san aer.<br />
Chuir Lúcí subh agus im ar a pancóg.<br />
Chuir Liam im agus siúcra ar a phancóg.<br />
'Tá na pancóga seo go hálainn',arsa Lúcí.<br />
A. Ceisteanna<br />
1. Cé a bhí ag déanamh pancóga?<br />
Viewing Sample<br />
2. Cad a thit ar an urlár?<br />
3. An raibh fearg ar dhaidí?<br />
4. Cé a rinne na pancóga?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 19
Pancóga<br />
5. Ar chaith daídí na pancóga suas san aer?<br />
6. Cad a chuir Lucí ar a pancóg?<br />
7. Cad a chuir Liam ar a phancóg?<br />
B.<br />
Ar thit?<br />
Thit<br />
1. Ar thit daidí den chathaoir?<br />
2. Ar thit Lúcí ina codladh?<br />
3. Ar thit an t-úll den chrann?<br />
4. Ar thit Liam sa sneachta?<br />
Níor thit<br />
Viewing Sample<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 20
Búnóga<br />
Bhí Liam agus Lúcí ar scoil.<br />
Bhí siad ag déanamh bunóga.<br />
Chuir Liam an plúr isteach sa bhabhla.<br />
Chuir Lúcí an bainne isteach sa bhabhla.<br />
Bhris an múinteoir ubh isteach sa bhabhla.<br />
Mheasc Liam an plúr, an bainne agus an ubh sa bhabhla.<br />
'Is maith liom a bheith ag obair', arsa Liam.<br />
Nuair a bhí na bunóga réidh bhí siad go hálainn.<br />
Chuir Lúcí subh agus uachtar sna bunóga.<br />
A. Ceisteanna<br />
1. Cá raibh Liam agus Lúcí?<br />
2. Cad a chuir Liam sa bhabhla?<br />
Viewing Sample<br />
3. Ar chuir Lúcí bainne sa bhabhla?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 21
Búnóga<br />
4. Ar bhris an múinteoir ubh sa bhabhla?<br />
5. Ar mheasc Liam an plúr agus an bainne?<br />
6. Cad a chuir Lúcí sna bunóga?<br />
B.<br />
An Raibh?<br />
1. An raibh Lúcí dána?<br />
Bhí<br />
2. An raibh mamaí sa ghairdín?<br />
3. An raibh daidí sa chistin?<br />
Ní raibh<br />
Viewing Sample<br />
4. An raibh an madra sa gharáiste?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 22
Criospaí<br />
Bhí na páistí ag féachaint ar an teilifís.<br />
Chonaic Lúci bia ar an teilifís.<br />
Tháinig ocras ar Lúcí.<br />
Chuaigh sí amach go dtí an chistin.<br />
Fuair Lucí dhá mhála chriospaí.<br />
Thug sí criospaí do Liam.<br />
Rinne Liam ceapaire leis na criospaí.<br />
'Is maith liom a bheith ag féachaint ar an teilifís,' arsa Liam.<br />
'Is breá liom a bheith ag ithe criospaí freisin,'arsa Lúcí.<br />
A. Ceisteanna<br />
1. An raibh na páistí ag féachaint ar an teilifís?<br />
2. An bhfaca Lúcí bia ar an teilifís?<br />
Viewing Sample<br />
3. Ar tháinig ocras ar Lúcí?<br />
4. An ndeachaigh sí amach go dtí an chistin?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 23
Criospaí<br />
5. Ar thug sí criospaí do Liam?<br />
6. An ndearna Liam ceapaire leis na criospaí?<br />
B.<br />
An bhfaca?<br />
1. An bhfaca Liam éan?<br />
2. An bhfaca daidí liathróid?<br />
Chonaic<br />
Ní fhaca<br />
3. An bhfaca mamaí veain uachtar reoite?<br />
Viewing Sample<br />
4. An bhfaca Lúcí an eilifint?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 24
Spaghetti<br />
Bhí spaghetti ag Liam agus Lúcí don dinnéar.<br />
Chuir Lúcí an spaghetti ar a forc.<br />
Thit an spaghetti ar an bpláta.<br />
Chuir Liam an spaghetti ar a spúnóg.<br />
Thit an spaghetti ar an bpláta.<br />
'Ní féidir liom spaghetti a ithe' arsa Liam.<br />
Thosaigh daídí ag gáire.<br />
Fuair Dáídí arán do Liam agus do Lúcí.<br />
Rinne Lúcí agus Liam ceapairí leis an spaghetti.<br />
'Is maith liom ceapairí spaghetti' arsa na páistí.<br />
A. Ceisteanna<br />
1. Cad a bhí ag Liam agus Lúcí don dinnéar?<br />
2. Ar chuir Lúcí spaghetti ar a forc?<br />
Viewing Sample<br />
3. Ar thit an spaghetti ar an bpláta?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 25
Spaghetti<br />
4. Cé a thosaigh ag gáire?<br />
5. An bhfuair daidí arán do Liam agus Lúcí?<br />
6. Cad a rinne na páistí leis an spaghetti?<br />
B.<br />
Ar thosaigh?<br />
1. Ar thosaigh mamaí an carr?<br />
2. Ar thosaigh dadaí ag léamh?<br />
Thosaigh<br />
3. Ar thosaigh na páistí ag troid?<br />
Níor thosaigh<br />
Viewing Sample<br />
4. Ar thosaigh an madra ag ithe?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 26
Glóthach<br />
Bhí tinneas ar na páistí.<br />
Ghlaoigh mamaí ar an dochtúir.<br />
Thug an dochtúir instealladh do na páistí.<br />
Bhí na páistí an-mhaith.<br />
Thug mamaí glóthach do na páistí<br />
Bhí glóthach banana ag Liam.<br />
Bhí glóthach oráiste ag Lúcí.<br />
Chuir Lúcí uachtar reoite ar a glóthach.<br />
'Is maith liom a bheith tinn', arsa Liam.<br />
A. Cesiteanna<br />
1. Cad a bhí ar na páistí?<br />
Viewing Sample<br />
2. Ar ghlaoigh mamaí ar an dochtúir?<br />
3. Cad a thug an dochtúir do na páistí?<br />
4. An raibh na páistí go maith?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 27
Glóthach<br />
5. Cad a thug mamaí do na páistí?<br />
6. Cad a chuir Lúcí ar a glóthach?<br />
7. An maith le Liam a bheith tinn?<br />
B.<br />
Ar thug?<br />
Thug<br />
1. Ar thug Liam peann do Lúcí?<br />
Níor thug<br />
2. Ar thug dadaí cnámh don mhadra?<br />
3. Ar thug mamaí úll do Liam?<br />
Viewing Sample<br />
4. Ar thug Liam leabhar do Lúcí?<br />
Foilsitheoireacht Prim-Ed 28
Change language