13.03.2018 Views

Farmers with a View / Fermerë me pamje nga deti

“Fermerë me Pamje nga Deti” pati qëllim që të shqyrtonte gjendjen e turizmit në katër fshatra malorë të Rivierës Shqiptare-Pilur, Kudhës, Qeparo Fshat dhe Himarë Fshat- dhe t’i përgjigjej pyetjes përse këto fshatra janë indiferentë ndaj të ardhurave prej turizmit, ndërkohë që fshatrat përgjatë bregut kanë një vërshim të parasë. Synimi: nxitja e këtyre fshatrave drejt turizmit nëpërmjet ideve të ndjeshme, me kosto të ulet dhe me rezultat të shpejtë.

“Fermerë me Pamje nga Deti” pati qëllim që të shqyrtonte gjendjen e turizmit në katër fshatra malorë të Rivierës Shqiptare-Pilur, Kudhës, Qeparo Fshat dhe Himarë Fshat- dhe t’i përgjigjej pyetjes përse këto fshatra janë indiferentë ndaj të ardhurave prej turizmit, ndërkohë që fshatrat përgjatë bregut kanë një vërshim të parasë. Synimi: nxitja e këtyre fshatrave drejt turizmit nëpërmjet ideve të ndjeshme, me kosto të ulet dhe me rezultat të shpejtë.

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Events<br />

Events: ‘Experience’<br />

has a quasi-scientific origin,<br />

sharing the sa<strong>me</strong> root <strong>with</strong><br />

‘experi<strong>me</strong>nt’ 1<br />

When we return ho<strong>me</strong> from traveling for pleasure,<br />

what do we have to show for the money we spent?<br />

Usually very little—and that is the point. What<br />

we pay for on vacation are experiences. We travel<br />

to learn, to enrich our understanding of cultures<br />

and histories that are different from our own. The<br />

actual product of tourism is intangible; it is, more<br />

or less, <strong>me</strong>mories.<br />

Even <strong>with</strong> regard to the physical objects we<br />

buy while on vacation, the ele<strong>me</strong>nt of <strong>me</strong>mory<br />

is key. For example: imagine that an Albanian<br />

from Saranda and a German tourist are equal<br />

lovers of bracelets. When faced <strong>with</strong> the<br />

sa<strong>me</strong> pink plastic bracelet in a market stall in<br />

Saranda, only the German tourist will bother<br />

to buy it—the Albanian would scoff. Why?<br />

Because for the German, the bracelet is tied<br />

to the unique experience of being in exotic<br />

Albania. The bracelet has symbolic value. The<br />

pink plastic bracelet is objectively undesirable<br />

to everyone until it beco<strong>me</strong>s attached to a story.<br />

To the German tourist, the story is what is<br />

valuable.<br />

Tourism businesses monetize for travelers<br />

what for locals is ordinary. To lay on a beach<br />

in a tourism area you must pay for a chair, and<br />

so on. 2 In Albania (and other similar kinds of<br />

destinations) the exoticism of an unfamiliar<br />

culture—customs, rituals, practices, and the<br />

artifacts that go along <strong>with</strong> them—beco<strong>me</strong>s a<br />

product to sell. This is the concept of authenticity,<br />

which is so<strong>me</strong>thing that the Breg<strong>deti</strong> villages<br />

contain a tre<strong>me</strong>ndous amount of (and which<br />

distinguishes them most from the beach areas<br />

below). An “authentic” experience in Albania<br />

is buying mjalt i Nënes (Grandma’s honey).<br />

The mjalt is made in a traditional way, and that<br />

connection to tradition and the people who<br />

maintain traditional practices is of special value<br />

Eventet<br />

Eventet: ‘Eksperienca’ ka një<br />

origjinë pothuajse shkencore,<br />

duke ndarë të njëjtat rrënjë<br />

<strong>me</strong> ‘eksperi<strong>me</strong>ntin’. 1<br />

Kur kthehemi në shtëpi <strong>nga</strong> udhëtimi për<br />

kënaqësi, çfarë kemi për të treguar për paratë që<br />

kemi shpenzuar? Zakonisht shumë pak—dhe<br />

ky është thelbi . Ajo për të cilën paguajmë gjatë<br />

pushi<strong>me</strong>ve është përvoja. Ne udhëtojmë për të<br />

mësuar, për të pasuruar të kuptuarit e kulturave<br />

dhe historive, që janë ndryshe <strong>nga</strong> e jona.<br />

Produkti i vërtetë i turizmit është i paprekshëm;<br />

është, pak a shumë, një kujtim.<br />

Edhe në lidhje <strong>me</strong> objektet që blejmë gjatë<br />

pushi<strong>me</strong>ve dhe sjellim <strong>me</strong> vete në shtëpi, rëndësia<br />

e ele<strong>me</strong>ntit të kujtesës është e dorës së parë. Për<br />

shembull, imagjinoni sikur një shqiptar <strong>nga</strong><br />

Saranda dhe një turist gjerman janë të dy shumë<br />

të apasionuar pas byzylykëve. Megjithatë, kur<br />

të përballen <strong>me</strong> të njëjtin byzylyk, plastik, rozë,<br />

në një tezgë në tregun e Sarandës, vetëm turisti<br />

gjerman do të interesohet për të blerë atë -<br />

shqiptari do të tallet. Përse? Sepse për gjermanin,<br />

byzylyku është i lidhur <strong>me</strong> eksperiencën unike<br />

të të qenurit në Shqipërinë ekzotike. Ai <strong>me</strong>rr<br />

vlerë simbolike. Byzylyku plastik rozë, është<br />

objektivisht i padëshirueshëm për këdo, deri kur<br />

i bashkangjitet një historie. Për turistin gjerman,<br />

historia është ajo që është e vlefsh<strong>me</strong>.<br />

Bizneset e turizmit, i japin vlerë monetare<br />

për udhëtarët, gjërave që janë të zakonsh<strong>me</strong><br />

për vendasit. Për t’u shtrirë në një plazh, në<br />

një zonë turistike, të duhet të paguash për një<br />

shezllon dhe kështu <strong>me</strong> rradhë. 2 Në Shqipëri dhe<br />

në destinacione të tjera, ekzotizmi i një kulture<br />

të panjohur -zakonet, ritualet, praktikat dhe<br />

artefaktet që shkojnë së bashku <strong>me</strong> të - përbën<br />

një produkt për të shitur. Ky është koncepti i<br />

autenticitetit, të cilin fshatrat e Breg<strong>deti</strong>t e kanë<br />

<strong>me</strong> sasi të madhe dhe që i dallon ata më shumë,<br />

<strong>nga</strong> zonat e plazhit më poshtë. Një përvojë<br />

“autentike” në Shqipëri është blerja e mjaltit të<br />

Nënës. Mjalti, i bërë në njëmënyrë tradicionale<br />

36

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!