Farmers with a View / Fermerë me pamje nga deti

Introduction
Farmers with
a View
There is a 70km stretch of mountainous
coastline in the south of Albania that is referred
to by tourism agencies and residents alike as the
“Riviera.” As its name suggests, the Riviera has
come to resemble a European vacation space
in the mould of the Mediterranean stereotype.
The name Riviera only entered popular usage
here after 1991 though, when a form of tourism,
based on the beach, began to emerge as a viable
business enterprise. Prior to this, the region had
been known only as Bregu i Detit or Bregdet,
literally meaning “sea coast.” It was the seafacing
side of a rugged mountain range whose
remote villages were not maritime in nature
but just the outermost edge of the Laberia;
an ancient chain of agricultural settlements.
Farmers with a view.
The shift from an agricultural society
protected high in the hills, to one of beach-going
entrepreneurs occurred practically overnight.
Riviera powerfully evokes a sea coast that is
geared toward tourism; an altogether different
kind of space. Riviera space is organized with
its own logic of urbanization; one that requires
physical and visual proximity to the shoreline.
Riviera space insists on a completely different
cuisine than what existed before as well; of
fish, kalamari and octopus, pastas, pizzas and
other foods deriving from the romanticization
of Greece and Italy and sharing nothing with
any local culinary tradition. Riviera implores
the space of summer and its mentality: bathing
suits, sunglasses, tanning lotion—partying, and
glamour—a deliberate association with modern,
European youthfulness.
Meanwhile, above, the villages of the
Bregdet stand idle, gazing out across the space
of the new tourism economy that so far has been
out of reach to them. These two spaces—these
two “sea-coasts”—constitute different worlds
separated by elevation. At the beach you eat
seafood, ten minutes above you eat roasted goat,
and these two messages never intertangle. If you
Hyrje
Fermerë me Pamje
nga Deti
Shtrirja prej 70 km e plazheve shkëmbore në
zonën jugore të bregdetit shqiptar, njihet nga
agjencitë turistike dhe nga banorët vendas si
“Riviera.” Siç sugjeron dhe emri, Riviera ka filluar
t’i përngjajë një hapësire pushimi europiane
në kallëpin e modeleve të ngjashme rajonale
që spikasin në Mesdhe. Emri Riviera, hyri në
përdorim të gjerë vetëm pas 1991, kur një formë
turizmi e bazuar në plazh, filloi të shfaqej si një
sipërmarrje e suksesshme biznesi. Më herët,
rajoni njihej vetëm si Bregu i Detit apo Bregdet.
Ai është faqja përballë detit e vargmalit bregdetar,
fshatrat e largët të të cilit, nuk kanë pasur një
natyrë bregdetare, por janë konsideruar skaji më
i largët i Labërisë; një rrjet i lashtë vendbanimesh
agrikulturore. Fermerë me pamje nga deti.
Shndërrimi, nga një shoqëri agrikulturore e
mbrojtur në kodrat lart, tek ajo e sipërmarrësve
plazhistë u bë praktikisht brenda natës. Riviera
ngjall një bregdet që është orientuar plotësisht
drejt turizmit, një hapësire krejtësisht ndryshe.
Hapësira e Rivierës është organizuar me logjikën
e vet të urbanizimit, një logjikë që kërkon afërsinë
pamore dhe fizike me bregun. Ajo këmbëngul
gjithashtu, në një menu tërësisht të ndryshme
nga ajo që ka ekzistuar më parë, tashmë e përbërë
nga peshk, kallamarë dhe oktapod, pasta, pica
dhe ushqime të përftuara nga një romanticizëm
ndaj Greqisë dhe Italisë; duke mos pasur asnjë
të përbashkët me traditat vendase të gatimit.
Riviera i gëzohet hapësirës së sezonit të verës
dhe mentalitetit të tij me rroba banjo, syze
dielli, krem plazhi, të qeshura, festa si dhe jetës
‘glamour’, një lidhje e qëllimshme me rininë
moderne europiane.
Ndëkohë, lart, fshatrat e Bregut të Detit
qëndrojnë të plogëta, duke parë përtej frytet e
ekonomisë së turizmit që deri tani kanë qenë të
paarritshme për ta. Këto dy hapësira, dy “bregdetet”,
janë botë të ndryshme të ndara nga afërsia
me plazhin. Në plazh, ti mund të hash peshk,
10 minuta më sipër ti mund të hash mish dhie
të pjekur dhe këto dy mesazhe, asnjëherë nuk
26