15.07.2017 Views

Positive Goal

Monthly Magazine

Monthly Magazine

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

;kmntf / ;DkGgtfsf] nflu<br />

/fli6«o dfl;s klqsf<br />

3/sf] lzIfs<br />

…h]g s'dÚ sf]<br />

nf]enfUbf]<br />

;kmntf<br />

Knfhf] k]G6sf] hfb'<br />

k9fO{df dg<br />

nufpg] dGq<br />

;fpg @)&$<br />

c+u|]hL<br />

n]Vbf Wofg<br />

lbg' kg]{<br />

s'/fx?<br />

hnljGb'<br />

Un'sf]df<br />

s] xf]


@ . ;sf/fTds nIo÷@)&$, h]7<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, h]7 . #


o; leqsf c+sx?<br />

emns<br />

$. ;sf/fTds nIo÷@)&$ ;fpg<br />

k|]/s k|;·<br />

…h]g s'dÚsf] nf]enfUbf] ;kmntf ====================================&<br />

JolQmTj ljsf;<br />

;'vL hLjgsf % dGqx? =============================================!!<br />

;kmntfsf] lzv/df /xg] % pkfo ================================!@<br />

hLjg abNg] rf0fSosf !) dGqx? ===============================!$<br />

:jf:Yo<br />

hnljGb' Un'sf]df s] xf]


;sf/fTds nIo<br />

;kmntf / ;DkGgtfsf] nflu<br />

jif{ – %, c+s – %*<br />

sf=lh=k|=sf=b=g+= @(%÷)^*÷)^(<br />

k|sfzs tyf ;Dkfbs<br />

hLjg e'h]n<br />

k|aGw lgb]{zs<br />

cr{gf lnDa'<br />

lgb]{zs<br />

k'ikf e'h]n<br />

;+kfbsLo ;xsdL{<br />

lty{ e'h]n<br />

z'idf /fO<br />

kbd a= l/lsdL du/<br />

e"kfn e'h]n<br />

tl:j/<br />

cdg >]i7<br />

snf ;+of]hg<br />

lgzf klnv]<br />

6fOk /fO6/<br />

s';'d lnDa'<br />

ahf/ Joj:yfks<br />

z'lznf /fO{<br />

;Gh' lnDa'<br />

/+lhtf du/<br />

cfZyf >]i7<br />

;/Ltf lnªb]g<br />

dfs]{l6·<br />

lji0f' sfsL{ -lrq/]vf cfo'j]{lbs_<br />

pnf{af/L<br />

;Nnfxsf/<br />

ltnsh+u v8\sf<br />

an/fd kf]v/]n<br />

sfof{no 7]ufgf<br />

sf]6]Zj/–#%, sf7df8f}<br />

Email : posgom@yahoo.com<br />

k"jf{~rn ;Dk{s M )@%–%@!(%#<br />

ef]6]k'n, w/fg<br />

d'b|s M lk|G6 lk|Eo" ckm;]6 k|];,sf7df8f}<br />

^. ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

&; n<br />

;DkfbsLo<br />

;kmntfsf hlt klg pbfx/0f ;'gf}nf] cIf/df n]lvPsf 5g\ . lt<br />

;a}n] hLjgdf s'g} g s'g} ?Kfdf c;kmntfsf] :jfb rfv]sf 5g\ . o;<br />

;Gbe{df yf]d; PNjf P8L;g eGbf /fd|f] c? s'g} pbfx/0f x'g ;Sb}g . h;n]<br />

Pp6f aNj agfpgsf nflu !))) k6s c;kmntfsf] :jfb rfVg' k¥of] .<br />

yf]d; h:tf w]/} sd JolQm x'G5g\ , hf] ;kmntf kfpg cfk\mgf] lh4Ldf cl8u<br />

/xG5g\ . s]lx JolQmx? lar}df k|of; 5f]8\g] u5{g\ eg] s]lx t k|of; klg<br />

ub}{gg\ . t/ Pp6f ;kmn JolQmsf] nIo ;kmntf k|fKt u/]kl5 dfq ;dfKt<br />

x'G5 . olb c/:t', 8flj{g / k|mfo8 lo ;a}sf] ljrf/sf] d"Nof+sg ug]{ xf] eg]<br />

Pp6} lgZsif{ lglSnG5 , Tof] xf] c;kmntf . lt ;a}sf] egfO{df c;kmntf<br />

Pp6f o:tf] pks/0f xf], h;n] ;kmntfsf] lzv/df k'¥ofpg] sfd u5{ .<br />

w]/}h;f] JolQmx? hLjgdf o;sf/0f ;kmn x'Fb}gg\ ls pgLx? c;kmntf<br />

;Fu olt 8/fpF5g\ ls ;kmntfsf nflu k|of; g} ub}{gg\ . pgLx?nfO{ of]<br />

yfxf x'Fb}g ls c;kmntf / hLjgsf] v]ndf xf/ dflg;sf] hLjgsf] ;a}eGbf<br />

7"nf] lzIfs xf] . s'g} d'Nojfg nIo ;Dd k'Ugdf c;kmntfn] Pp6f dfu{<br />

bz{ssf] sfd u5{ . hLjgsf] x/]s c;kmntfn] ;kmntf lt/ a9\g] k|]/0ff<br />

lbG5 . hf] c;kmntfaf6 lg/fz x'G5, p slxNo} klg ;kmntflt/ cu|;/ x'g<br />

;Sb}g . dflg;n] cfk\mgf] x/]s c;kmntfnfO{ ;kmntf ;Dd k'Ug] af6f]sf] ?kdf<br />

lng' k5{ . h;/L st} hfg af6f] k'/f ug}{ k5{ . To;/L g} ;kmn aGgsf nflu<br />

xf/sf] klg ;fdgf ug'{k5{ .<br />

;kmntf 3/df a;]/ kfOb}g . of] t ;+3if{ / sl7g kl/>d kl5 dfq<br />

k|fKt x'G5 . ;kmntf k|fKt ug{ hlt sl7g kl/>d ul/G5 . To;sf] kmn Tolt<br />

g} dL7f] x'G5 . Efujfg a'4sf] hLjgdf cfwfl/t Pp6f k|l;4 36gf /x]sf]<br />

5 . Psk6s pgL ePsf] 7fpFdf Ps dlxnf cfk\mgf] d[t 5f]/fnfO{ k]ml/<br />

hLljt agfO{ lbg cg'/f]w ub}{ cfO{g\ . a'4n] lt dlxnfnfO{ dflg; gd/]sf]<br />

3/af6 leIff lnP/ cfpg eg] . lt dlxnf w]/} 3'ldg\ t/ dfG5] gd/]sf] 3/<br />

e]§fOgg\ . d[To' hLjgsf] zfZjt\ ?k xf] . olb oxfF d[To'sf] 7fpFdf c;kmntf<br />

/fVg] xf] eg] klg km/s gknf{ . x/]s dflg;n] cfk\mgf] hLjgdf c;kmntf<br />

ef]u]s} x'G5 . ;kmntf / c;kmntf 3fd / 5fofF h:t} xfd|f] hLjgdf cfO{<br />

/xG5 . ;kmntfsf] pT;fxdf xfdL c;kmntfnfO{ lj:d[t ul/<br />

lbG5f} . c;kmntfnfO{ xfdLNf] gcfltO{sg gofF 9+un] k]ml/ ;'?jft\ ug]{ xf] eg]<br />

c;kmntfsf] df6f]df klg ;kmntfsf] k"mn k"mnfpg ;lsG5 .<br />

@<br />

k|]/s k|;+u k|]/s k|;Ë<br />

sf7df08f}<br />

olb d]xgt, nug, ljZjf; / OR5f<br />

5 eg] h] klg k|fKt ug{ ;lsG5 . Oltxf;<br />

;fIfL 5 ls cfh ;Dd hlt klg JolQm<br />

;kmn eP ,pgLx¿n] cfˆgf] d]xgtsf]<br />

e/df hldg b]lv cfsfz ;Ddsf] ofqf<br />

;‹if{sf] v'8\sLnf r9]/ k'/f u/] . JolQmn]<br />

ha cfkm"nfO{ lrG5, cfkm" leq lrxfp5,<br />

dgsf] s'/f ;'G5 / ha nIo lt/<br />

nDsLG5 ta Pp6f pbfx/0f aGg k'U5 .<br />

To;f] t o; ;+;f/df o:tf y'k|}<br />

pbfx/0fLo JolQmx¿ 5g\ . t/ tL dWo]<br />

s]xLn] dflg;nfO{ Ps k6s ;f]Rg ljjz<br />

u/L lbPsf 5g\ . s]xL JolQmx¿sf] syf<br />

;fdfGo x'G5 t/ s]xLsf] syf o:tf] x'G5 ls<br />

;'Gbf klg crDd nfU5 . cfhsf] ;‹if{sf]<br />

syf klg o:t} 5, h;sf] :yfg s;}n]<br />

lng ;Sb}g . g]6jls{ª ;fO6 Jxf6\;P]ksf<br />

;x–;+:yfks h]g s'd o:tf JolQmTj<br />

x'g\ h;n] hLjgdf sl7g kl/>d /<br />

of]Uotfsf] e/df cfkm"nfO{ ;+;f/sf zLif{<br />

Joj;foLx?sf] ;"rLdf pEofpg ;kmn eP .<br />

;f]zn g]6jls{ªsf] b'lgofdf<br />

qmflGt Nofpg] s'dsf] hGd ;g\ !(&^ km]<br />

a'|c/L @$ df o'qm]gsf] ;x/ sLjdf ePsf]<br />

lyof] . pgL Ps dhb'/sf 5f]/f lyP . pgL<br />

!^ jif{sf] x'Fbf dha'/Lsf sf/0f a'afnfO{<br />

5f]8L xh'/cfdf / cfdf ;Fu cd]l/sf<br />

cfPsf lyP . pgn] cfˆgf] sl/o/sf]<br />

;'?jft\ k;nx?df emf8' nufP/ u/]sf<br />

lyP . olt dfq xf]Og, pgL lk|mdf vfgf<br />

vfgsf nflu s}of} 306f nfOgdf pleg]<br />

uy]{ . t/ klg pgn] ;a} ;d:ofx¿sf]<br />

…h]g s'dÚ<br />

;fdgf 86]/ u/] / ;+;f/ ;fd' o:tf]<br />

pTkfb lnP/ cfP % jif{ leq g} pgL zLif{<br />

v/aktLx?sf] ;"rLdf ;fd]n x'g k'u] .<br />

o'jf lk9Lsf nflu Jxf6\;P]k s'g} gofF<br />

gfd xf]Og . o;sf] nf]slk|otfsf af/]df<br />

o;af6 g} cg'dfg nufpg ;lsG5 ls ;'?<br />

ePsf] % jif{df g} o;sf] k|ofustf{ $%<br />

s/f]8 eO{ ;s]sf lyP . o;sf] ;a}eGbf 7'nf]<br />

ljz]iftf of] 5 ls o;df lj1fkgsf nflu<br />

s'g} :yfg 5}g . o;sf] /]j]Go" df]8n k"0f{<br />

¿kdf ;A;qmLK;gdf cfwfl/t 5 . o;sf<br />

nflu k|of]ustf{n] klxnf] jif{ k|of]u u/L<br />

;s] kl5 x/]s jif{ )=(( 8n/ z'Ns<br />

ltg'{ k5{ .<br />

k|foM x/]s ;kmntfsf] syf k5fl8<br />

;‹if{sf] syf n's]sf] x'G5 . h]g s'dn]<br />

klg hLjgsf] lttf] cg'ejsf] ;fdgf<br />

u/]sf 5g\ . s'g} a]nf ;f]leot ;‹df<br />

k|fKt gf]6a'saf6 pgsf] k|f/lDes lzIffsf]<br />

;'?jft\ eof] . pgn] emf8' nufpg] sfd<br />

ub}{ ubf{ pgsL cfdfnfO{ SofG;/n]<br />

RofKof] . cfdfn] kfPsf] ;/sf/L pkrf/<br />

sf] eQfsf] s]xL k};fn] pgn] sDKo'6/<br />

lsg] / g]6jls{ªsf] 1fg k|fKt u/] / kl5<br />

k'/fgf] lstfa lsGg] k;ndf a]rL lbP .<br />

To; kl5 pgL l;lnsg EofnLsf] Pp6f<br />

;/sf/L ljZjljBfnodf egf{ eP ;fy}<br />

Pp6f sDkgLdf ;]So"l/6L 6]:6/sf] sfd<br />

ug{ yfn] . o;} qmddf ;g\ !((& df<br />

pgn] ofx" sDkgLdf sfd kfP / pgsf]<br />

e]6 a|fog P]S6g ;Fu x'g k'Uof] . pgLx¿<br />

kl5 lahg]; kf6{g/ ag] . gf} jif{ ;Dd<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . &


lj/f6gu/<br />

ofx"df sfd u/] kl5 s'dn] nueu @%<br />

nfv hDdf kf/L ofx"nfO{ 5f]8] . nueu<br />

Ps jif{ Tolts} latfP kl5 pgn] s]xL<br />

gofF ;'? ug]{ ;f]r agfP . ;g\ @))(<br />

df pgn] Pp6f cfOkmf]g lsg] / :sfOk<br />

k|of]u ug{ yfn] . t/ Ps lbg kf;j8{<br />

la;]{sfn] pgn] lgs} ;d:of ef]Ug' k/]sf]<br />

lyof] . o;af6 lbSs nfuL pgn] o:tf]<br />

P]k agfpg] lg0f{o u/] h;n] Pp6f kmf]g<br />

gDa/sf dfWodaf6 dfq dflg;x¿ nfO{<br />

hf]8]/ /fvf];\ . To;kl5 pgn] cfˆgf<br />

;fyL P]S6gnfO{ cfˆgf] cfOl8of ;'gfP<br />

/ b'j} ldnL Jxf6\;P]k dfly sfd ug{<br />

yfn] . h]g hflu/ vf]Hb} km];a'ssf]<br />

clkm;df klg k'u]sf lyP . t/<br />

pgnfO{ hflu/ lbOPg ;fy} 6\jL6/n] klg<br />

k|]/s syf<br />

ha l;sGb/ dxfg\sf] d[To' eof]<br />

gu/sf nfvf}F JolQmx¿ ;8sdf<br />

>4fGhnL lbgsf nflu pleP .<br />

dflg;x¿ l;sGb/sf] cyL{sf] k|tLIff u/L<br />

/x]sf lyP . dxnaf6 l;sGb/sf] cyL{<br />

lnP/ ;}lgsx? ;8sdf lg:s] kl5 ;a}<br />

dflg;x? 5Ss k/] . ha dflg;x¿n]<br />

l;sGb/sf] cyL{ b]v], pgLx¿sf]<br />

dgdf Pp6} k|Zg p7\of] / o;n] 7'nf]<br />

lh1f;fsf] ¿k lnof] . k|foM dfG5] dbf{<br />

dfG5]sf] xft v'§f afw]/ cfo{3f6df nluG5<br />

t/ l;sGb/sf] xft b'j}lt/ em'08L/x]sf]<br />

lyof] . dflg;x¿n] crDd dfGb} k|Zg<br />

ul//x]sf lyP ls o:tf] lsg eof] <<br />

;fFem ;Dddf dflg;x¿n] To;sf] /x:o<br />

yfxf kfP . jf:tjdf l;sGb/ dxfGf\n]<br />

dg]{ a]nfdf d]/f] xft gafWg' / d]/f] vfnL<br />

xft ;a}hgfn] b]v'g\ eGg] OR5f JoQm<br />

u/]sf lyP . o;f] eGg'sf] k5fl8 l;sGb/<br />

cfˆgf hgtfnfO{ ;To ;Fu cjut<br />

vfnL xft<br />

pgnfO{ lg/fz agfof] t/ klg pgn]<br />

lxDdt xf/]gg\ . ljleGg b'Mv tyf<br />

;d:ofx¿ ef]u]sf s'd To; kl5 cfˆg}<br />

pTkfbgdf nfu] . o;df pgsf ;fyL<br />

P]S6gn] pgnfO{ ;fy lbP .<br />

Jxf6\;P]ksf] lgdf{0f ug]{ qmddf<br />

ofx'sf s]xL k"j{ clwsf/Lx¿n] To;df<br />

nufgL ug]{ OR5f htfP . To;kl5 ;a}n]<br />

ldn]/ ;+;f/ ;fd' Jxf6\;P]ksf] cjwf/0ff<br />

NofP . ;g\ @)!) sf] ;'?jfTf\df sDkgL<br />

n~r ePkl5 o;sf] cfDbfgL %)))<br />

8n/ k|lt dlxgf lyof] , h'g lgs} sd<br />

lyof] . ;g\ @)!! df o;n] ult lnof]<br />

/ ;a}eGbf nf]slk|o ;f]zn g]6jls{ª<br />

;fO6 km];a'snfO{ g} 6Ss/ lbg k'Uof] .<br />

u/fpg rfxGy] ls l;sGb/ h:tf] dxfg\<br />

/fhf hf] ;+;f/el/ /fHo ug{ rfxGYof]<br />

p klg dbf{ p;sf] xft vfnL lyof]<br />

cyf{t\ xfdL ;a}n] dg]{ a]nfdf vfnL xft<br />

lnP/ d5f}F .<br />

xfdL ;a} hgf dflg;x¿<br />

hLjge/ cfˆgf] xft eg]{ k|of;<br />

u5f}{ cyf{t\ ;DklQ sdfpgsf nflu s'bL<br />

/x]sf x'G5f} . t/ cGTodf d/]/ hfg]<br />

a]nfdf klg xfd|f] xft vfnL g}<br />

x'G5 . w]/} JolQmx¿ c;kmn g}<br />

d5{g\ . sltn] lgs} ;kmntf kfPsf<br />

klg x'G5g\ t/ klg dg]{ a]nfdf vfnL<br />

xft c;kmn eP/ g} dg]{ u5{g\ . To;}n]<br />

hLjgdf ;+t'i6L k|fKt ug'{xf];\, ;DklQ<br />

xf]Og .<br />

Ps hgf dxfTdfsf] cf>ddf b'O{hgf<br />

lziox? a:y] . b'j} lziox? dxfTdfn]<br />

l;sfP adf]lhd eujfgsf] k"hf, ehg<br />

lst{g ug]{ uy]{ . cf>dsf ;a} sfdx¿<br />

b'j} hgf lgs} dg nufP/ uy]{ . cf>dsf]<br />

;/;kmfO{, af]6la?jfsf] /]vb]v kz'x?sf]<br />

:ofxf/ rfs/ tyf u'?sf] ;]jf b'j} hgf<br />

lgs} dg nufP/ ug]{ uy]{ . t/ b'O{ lzio<br />

dWo] Ps hgf ;w}F b'MvL /xGYof] eg] csf]{<br />

;w}F k|;Gg /xGYof] . hals b'j}sf] kl/l:ylt<br />

;dfg lyof] . klxnf] lzio ;fgf ;fgf<br />

s'/fx¿df klg l56} cfltg] uYof]{ eg]<br />

csf]{ ljk/Lt kl/l:yltdf klg /fd|f] s'/f<br />

vf]h]/ k|;Gg x'g] uYof]{ . s]xL lbg kl5<br />

dxfTdf ;lxt b'j} lziosf] klg d[To' eof] .<br />

w]/} ;do cl3sf] s'/f xf], cfO;Nof08sf]<br />

pQ/L If]qdf Pp6f ls;fg a:Yof] .<br />

p;nfO{ cfˆgf] v]tdf sfd ug]{ dfG5]<br />

rflxPsf] lyof] . t/ To; If]qdf k|foM<br />

x'/L, atf;, cfFwL cfpg] uYof]{ . To;}n]<br />

sf]xL klg To; vt/gfs If]qdf sfd ug{<br />

hfg rfxb}gy] . ls;fgn] Ps lbg ;x/sf]<br />

Pp6f klqsfdf sfd ug]{ dfG5]sf nflu<br />

lj1fkg lbof] . lj1fkg x]/]/ y'k|} JolQmx¿<br />

ls;fgnfO{ e]6\g cfP . t/ hf] klg 7fpFsf]<br />

gfd ;'Ggf ;fy sfd ug{ c:jLsf/<br />

ub}{ lx+8\Yof] . cGTodf Pp6f b'Anf], kftnf]<br />

cwa+}z] JolQm ls;fg sxfF cfO{ k'Uof] .<br />

ls;fgn] p;nfO{ ;f]Wof], …s] ltdL sfd<br />

;'v / b'Mv<br />

b"/blz{tf<br />

;+hf]un] :ju{df klg tLg} hgfsf] e]6<br />

eof] . t/ oxfF klg klxnf] lzio b'MvL<br />

/ czfGt lyof] / bf];|f] k|;Gg . b'MvL<br />

lzion] u'? ;Fu o;sf] sf/0f ;f]Wb} eGof],<br />

…u'?hL, eG5g\ :ju{df ;'v / cfgGb<br />

k|fKt x'G5 t/ xfdL t oxfF klg b'MvL<br />

g} 5f} .Ú To; kl5 u'?n] eg], …jT;,<br />

elQmaf6 :ju{ t k|fKt x'G5 t/ ;'v /<br />

b'Mv t dgsf] b]g xf] . dg z'4 eof] eg]<br />

gs{df klg ;'v k|fKt x'G5 / olb dg z'4<br />

ePg eg] :ju{df klg b'Mv k|fKt x'G5 .Ú<br />

lzIff M k|To]s l:yltdf k|;Gg /xg]<br />

JolQmn] k|lts'ntfdf klg cg's'ntf<br />

vf]Hg] u5{ / b'Mv tyf lg/fzfdf ljho<br />

k|fKt u/L ;'vL algG5 .<br />

ug{ OR5's 5f}


'xaL÷vgf/<br />

nfUof] . p;n] dhb'/nfO{ af]nfpb} eGof],<br />

…l56f] p7, cfFwL cfpg cf6]sf] 5 .<br />

v]tdf ePsf] afnL afFw]/ ;'/lIft<br />

7fpFdf /fv .Ú t/ dhb'/n] cf]5\ofg<br />

nufpb} a8f] cf/fdn] eGof], …<br />

cxF d}n] tkfO{FnfO{ klxnf g}<br />

eg]sf] lyP ls ha xfjf rN5 d<br />

;'T5' .Ú dhb'/sf] s'/f ;'g]/ ls;fg lgs}<br />

l/;fof] . p;nfO{ dhb'/nfO{ Tolt<br />

a]n} 3f]qmfP/ aflx/ lgsfNg' h:t} l/;<br />

p7\of] . t/ Tolt a]nf afnL ;'/lIft<br />

:yfgdf /fVg' h?/L lyof] . To;}n] p<br />

v]t lt/ s'b\of] . ls;fg v]tdf k'Ubf<br />

Ps k6s Pp6f h8\ofFxf Pp6f<br />

;fw' sxfF uP5 / ljgd| eO{ eg]5, …<br />

afaf, d d]/f] lkpg] afgLn] ubf{ cfkm}<br />

lbSs eO{ ;s]sf] 5' . o;n] ubf{<br />

d]/f] 3/af/ lalu|g cf6L ;Sof] . d]/f<br />

gfgLx? ef]sef]s} 5g\ . o;n] ubf{ d]/f]<br />

3/sf] zfGtL gi6 eO{ ;Sof] . t/ d<br />

/S;L 5f]8\g} ;SbLg . s[kof, tkfO{ dnfO{<br />

s'g} ;/n pkfo atfpg'xf];\ . h;af6<br />

d]/f] 3/af/ km]l/ ;'vL x'g ;sf];\ .Ú<br />

;fw'n] eg], …ha ltd|f] lkpg] afgLn]<br />

ltdLnfO{ olt w]/} b'Mv lbO/x]sf] 5 eg]<br />

lsg 5f]8\b}gf}


Og?jf<br />

glbof];\ . tkfO{sf] o:tf] Jojfxf/n]<br />

tkfO{sf] hLjgdf v';LofnL Nofpg]5 .<br />

h;af6 ;w}F tkfO{ k|]d, cfsif{0f, d2t,<br />

bof / s?0ffsf] jftfj/0fdf /xg'<br />

x'g]5 . o;af6 tkfO{Fsf] :jf:Yo / ;DktL<br />

b'j} ;'/lIft /xg]5 .<br />

hLjgdf oL ;t{x¿ nfu"<br />

ug'{xf];\<br />

hLjgdf ;sf/fTds kl/jt{g Nofpgsf<br />

nflu ljgd|tf ,OdfGbf/L h:tf<br />

u'0fx?sf] ljsf; ug'{ k5{ . cfˆgf]<br />

hLjgsf] p4]ZonfO{ /x]s If0f tyf<br />

x/]s lbg ofb /fVg' k5{ . cfkm"df ePsf<br />

sdL sdhf]/Lx? tyf x'g'kg]{ u'0fx?sf]<br />

Pp6f ln:6 agfpg'xf];\ / o:tf] ;"lr<br />

k|foM xfdLn] b]v]sf 5f} ls s'g}<br />

;dodf 6kdf /x]sf] Joj;fo klg<br />

s]xL ;do kl5 la:tf/} cf]/fnf] nfUg<br />

yfN5 . pbfx/0f :j¿k ljj]s eGg]<br />

JolQmn] cfˆgf] ;x/df ls/fgfsf<br />

;fdfgx¿ 3/ 3/df 8]lne/L ug]{ Pp6f<br />

Joj;fo vf]Nof] . p;n] lgs} d]xgt u¥of]<br />

/ la:tf/} p;sf] Joj;fo lgs} rNg<br />

yfNof] t/ s]xL ;do kl5 ToxfF c¿ klg<br />

To:t} Joj;foLx? Vf8f eP . la:tf/}<br />

ljj]ssf] k;nsf] rNtL sd x'g<br />

yfNof] . of] b]v]/ ljj]s lrlGtt x'g yfNof]<br />

ls s;/L p;sf] Joj;fo v:sLg yfNof] .<br />

ljj]s h:t} 36gf cGo JolQmx¿ ;Fu klg<br />

36]sf] 5 . dflg;x¿ cfkm"nfO{ dg k/]sf]<br />

tkfO{sf] cfFvfn] ;w}F b]Vg] :yfgx?df<br />

/fVg'xf];\ . af/Daf/ oL s'/fx¿df<br />

cfFvf k'Ubf la:tf/} tkfO{Fsf] Jojfxf/<br />

;fy} hLjgdf klg kl/jt{g cfpg]5 .<br />

/fd|f cfbtx? ckgfpg'xf];\<br />

dflg;x¿df g/fd|f] cfbt rf8}<br />

ckgfpg] / ljsl;t ug]{ afgL x'G5<br />

hals /fd|f] cfbt lgs} cEof; u/] kl5<br />

dfq a:g] u5{ . hLjgnfO{ ;'vL / ;kmn<br />

agfpg /fd|f cfbtx?sf] lgs} 7'nf] xft<br />

x'G5 . To;}n] hLjgdf g/fd|f cfbtx?<br />

TofuL /fd|f cfbtx? ckgfpg'xf];\ . o;n]<br />

la:tf/} hLjgnfO{ ;kmn agfpg d2t<br />

ug]{5 .<br />

;kmntfsf] lzv/df<br />

/xL /xg] % pkfo<br />

;kmntf kfpgsf nflu lbg/ft d]xgt<br />

u5{g\ / olb d]xgt of]hgf ;lxt ;xL<br />

lbzfdf ul/G5 eg] Ps lbg ;kmntfsf]<br />

lzv/df cfjZo k'luG5 . ;kntfsf]<br />

lzv/df k'u]sf] s]xL ;do kl5 dx;';<br />

x'g yfN5 ls xfd|f] Joj;fo v:sLb} uO{<br />

/x]sf] 5 . olb tkfO{F klg lzv/df a;L /xg<br />

rfxg'x'G5 eg] lgDg pkfo ckgfpg' xf];\ .<br />

cfk\mgf] sfddf ;o k|ltzt<br />

lbg'xf];\<br />

;kmntf k|fKt ug'{ x/]s JolQmsf]<br />

;kgf x'G5 . o;sf nflu JolQmn]<br />

cfˆgf] ;o k|ltzt of]ubfg lbP/<br />

sfd u5{g\ / ;kmntfsf] lzv/df k'Ug]<br />

u5{g\ . t/ lzv/df k'u]sf] s]xL ;do<br />

kl5 p;sf] Ouf], cf]e/ sGkmL8]G;<br />

cflbsf sf/0f p;n] cfˆgf] ;o k|ltzt<br />

lbg kfpb}g / oxL sf/0fn] ubf{<br />

pgLx¿ cf]/fnf] emg{ yfN5g\ . olb<br />

tkfO{F klg ;kmntfsf] lzv/df<br />

/xL /xg rfxg'x'G5 eg] ;w}F cfˆgf]<br />

sfddf ;o k|ltzt of]ubfg lbg'xf];\ .<br />

cfk\mgf] sfd ;“usf] gof“<br />

s'/fsf] hfgsf/L lng'xf];\<br />

;kmn eO{;s] kl5 klg ;w}F<br />

;kmntfdf /xL /xgsf nflu of]<br />

tl/sf ckgfpg' h?/L 5 . tkfO{ h'g<br />

If]qdf ;kmn x'g' ePsf] 5, To; If]q ;Fu<br />

;DalGwt s] s] gofF s'/fx¿ 36L/x]sf<br />

5Gf\ , tL s'/fx¿sf] hfgsf/L x'g' h?/L<br />

x'G5 . o;af6 To; If]qsf] ;Defjgfsf]<br />

cWoog u/L gofF of]hgf agfpg d2t<br />

k'U5 .<br />

cfk\mgf] ! ldg]6 ;do klg<br />

aaf{b gug'{xf];\<br />

;a}nfO{ yfxf 5 ls h;n] ;do aaf{b<br />

u5{, ;don] klg p;nfO{ Ps lbg aaf{b<br />

kfg]{5 . k|foM dflg;x¿ ;kmntfsf] lzv/df<br />

k'u] kl5 lj>fd lng vf]H5g\ . ;kmn<br />

JolQmsf] o:t} ;f]rn] p;nfO{ ;do v]/<br />

kmfNg nufp5 . kl/0ffd :j¿k Joj;fo<br />

la:tf/} vl:sb} hfG5 . To;}n] olb tkfO{<br />

cfkm\gf] ;kmntf hf]ufO /xg rfxg'x'G5<br />

eg] cfkm\gf]<br />

cd"No ;do v]/<br />

gkmfNg'xf];\ .<br />

lzv/df<br />

/xgsf<br />

nflu :df6{<br />

js{ ug'{xf];\<br />

;kmntfsf]<br />

lzv/df k'uL<br />

;s] kl5 s8f<br />

d]xgt eGbf klg<br />

:df6{ js{ ug'{ k5{ . h;n] lbdfun] ;f]r]/<br />

sfd u5{Gf\ , pgLx¿ ;w}F ;kmntfsf]<br />

lzv/df /xL /xg]5g\ . s'g} klg sfd<br />

To;sf] u'0f:t/df sdL gNofOsg<br />

;lhn} ug'{nfO{ g} :df6{ js{ elgG5 .<br />

pbfx/0f :j¿k olb tkfO{n] s'g} ;"rgf<br />

csf]{ ;x/df k7fpg' 5 eg] lr7L n]v]/<br />

x'nfs 4f/f k7fpg'sf] ;§f d]n k7fP/<br />

l56f] / 5l/tf] ¿kdf k7fpg ;lsG5 .<br />

o;/L 6]Sgf]nf]hLsf] k|of]uaf6 :df6{ js{<br />

ug{ vKkL; x'g'xf];\ .<br />

;w} gof“ s'/f l;sL<br />

/xg'xf];\<br />

;kmntfsf] lzv/df ;w}F emG8f<br />

uf8L /xg rfxg'x'G5 eg] of] tl/sf<br />

lgs} pkof]uL x'g]5 . tkfO{F h'g sfd<br />

u/L /xg' ePsf] 5, To;sf] af/]df ;w}F<br />

gofF gofF s'/fx¿ l;sL /xg'xf];\ . o:tf<br />

gofF s'/fx?n] tkfO{nfO{ gofF of]hgf<br />

agfpg d2t ug]{5, h'g Joj;fosf]<br />

ljsf;sf nflu clt cfjZos x'G5 .<br />

O6x/L÷xf]6n<br />

!@. ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . !#


O6x/L ÷ xf]6n+u|Ln<br />

hLjg abNg]<br />

rf0fSosf<br />

!) dGqx?<br />

rf0fSosf af/]df yfxf gx'g]<br />

sd} dfq 5g\ . pgL Ps k|l;4 cy{zf:qL<br />

/fhgLlt1 tyf s"6gLlt1 lyP . pgn]<br />

dfgj hLjgnfO{ ;/n agfpg] y'k|}<br />

pkof]uL s'/fx¿ n]v]sf 5g\ . h;<br />

dWo] !) pTs[i6 s'/fx?sf af/]df<br />

lj:t[t ¿kdf j0f{g ug{ uO/x]sf 5f},<br />

h;n] xfd|f] hLjgdf lgs} dxTj /fV5 .<br />

rf0fSosf cg';f/ xfdLn] slxNo}<br />

d"v{x? ;Fu ljjfb ug{‘ x'Fb}g . d"v{ ;Fu<br />

laNs'n} a'l4 x'Fb}g, To;}n] pgLx¿ ;Fu<br />

ljjfb ubf{ xfd|} gf]S;fg x'G5 . o:tf<br />

JolQm ;Fu ax; ubf{ xfd|} OHht sd<br />

x'g]5 . o:tf JolQmn] dfgl;s ¿kdf<br />

xfdLnfO{ sdhf]/ agfp5g\ . d"v{ JolQm<br />

;Fusf] ljjfbaf6 aRgsf nflu r'k<br />

nfUg'xf];\ / ljj]sn] sfd lng'xf];\ .<br />

\<br />

w]/} JolQmx¿ cfˆgf] dgkg]{<br />

JolQmnfO{ jf glhssf] JolQmnfO{ cfˆgf]<br />

sdhf]/Lsf] af/]df jf /x:ox? atfpg]<br />

u5{g\ . h'g kl5 uP/ pgLx?sf nflu Pp6f<br />

;d:of aGg k'U5 . To;}n] cfˆgf] /x:o jf<br />

sdhf]/Lsf af/]df xtkt s;}nfO{ ;'gfO{<br />

xfNg' x'Fb}g rfx] p hlt ;'s} lk|o lsg<br />

gxf];\ .<br />

{<br />

w]/} h;f] JolQmx¿ ;Fu ;a} s'/f<br />

x'Fbf x'Fb} klg o:tf] uNtL u5{g\ ls<br />

pgLx¿sf] :ju{ h:tf] hLjg gs{ algg<br />

k'U5 . tkfO{df y'k|} u'0fx¿ eP klg<br />

Pp6f cju'0fn] tkfO{Fsf] ;a} u'0fx?nfO{<br />

cf]em]ndf kf/L lbG5 . x'g ;S5 tkfO{F<br />

bofn', ;xof]uL tyf wgL x'g'x'G5 . t/<br />

tkfO{df olb /S;L ;]jg ug]{, h'jf tf;<br />

v]Ng], 3d08 ug]{, l/;fpg] afgL 5 eg]<br />

tkfO{sf] /fd|f] u'0f ;a} v]/ hfg] u5{ .<br />

dflg;x?n] tkfO{sf] Pp6f bf]ifn] ubf{<br />

tkfO{ dfly cf}nf p7fpg] df}sf kfpg]<br />

5g\ .<br />

hLjgdf wgsf] 7'nf] dxTj<br />

x'G5 . wg sdfpg an / a'l4<br />

b'j}sf] cfjZostf x'G5 . wgn] ubf{<br />

g} JolQmn] ;'v tyf ;Ddfg kfpg]<br />

u5{ . w]/} JolQmx¿ d]xgt u/]/ k};f<br />

sdfp5g\ . t/ tL k};fnfO{ kfgL h:t}<br />

aufpg] u5{g\ . olb k};f v]/ kmfNg' g}<br />

5 eg] d]xgt lsg ug'{ . olb tkfO{;Fu<br />

y'k|} k};f 5 eg] klg ;Lldt ¿kdf<br />

vr{ ug'{xf];\ lsgls ;dosf] s'g} e/<br />

x'Fb}g . s'a]/n] klg cfDbfgL eGbf a9L vr{<br />

u/]df Ps lbg s+ufn x'g]5g\ . To;}n]<br />

wg vr{ ug'{ cl3 Ps k6s ;f]r]/ dfq<br />

vr{ ug'{k5{ .<br />

rf0fSosf cg';f/ ckdflgt<br />

x'g' eGbf dg'{ pko'Qm x'G5 . d[To'n]<br />

If0f e/ dfq b'Mv lbG5 t/ ckdfgn]<br />

hLjge/ dg b'vfO{ /xG5 . xfdL ;a} leq<br />

abgfdLsf] 8/ x'g' k5{ . olb of] 8/<br />

x/fof] eg] xfdL 5f8f x'g]5f} . hLjgsf]<br />

;a} eGbf 7'nf] b'Mv abgfdL xf] . o;n]<br />

JolQmnfO{ hLpb} df5{ . ha<br />

xfd|f] cfTdfn] klg tF unt 5;\<br />

eG5, To; a]nf xfdL r}gn] a:g<br />

;Sb}gf} . To;}n] hLjgdf s'g} o:tf] sfd<br />

gug'{xf]:f\ , h;af6 tkfO{sf] abgfdL<br />

xf];\ .<br />

\<br />

o; ;+;f/df @) k|ltzt<br />

JolQmx¿ dfq o:tf 5Gf\ , hf] ;kmn<br />

JolQmx¿sf] ;"lrdf cfpF5g\ . afsL *)<br />

k|ltzt JolQmx¿ ;fdfGo hLjg lhpg]<br />

u5{g\ . o;/L *) k|ltzt dflg;x¿ ul/a<br />

x'g'df pgLx¿sf] cN5Lkg d"No sf/0f<br />

xf] . cN5L dflg;sf] s'g} jt{dfg / eljio<br />

x'Fb}g . To;}n] cfn:o Tofu u/L d]xgtL<br />

aGg'xf];\ .<br />

tkfO{n] ljrf/ ug'{ ePsf] xf]nf<br />

s]xL JolQmx¿ tkfO{Fn] hlt ;'s} dxTjk"0f{<br />

s'/f eg] klg Wofg lbP/ ;'Gb}gg\ . o:tf<br />

JolQmx¿df ljZjf; ug'{ x'Fb}g lsgls<br />

logLx¿n] hlt a]nf klg wf]sf lbg<br />

;S5g\ . o:tf JolQmnfO{ cfˆgf] lghL tyf<br />

dxTjk"0f{ s'/fx¿ g;'gfpg'xf];\ .<br />

rf0fSosf cg';f/ cfkm" eGbf sd<br />

:t/sf JolQm;Fu ldqtf gug'{xf];\ .<br />

o:tf] ldqtfn] tkfO{nfO{ v';L agfpg<br />

;Sb}g . cfkm" eGbf sd :t/sf] JolQm;Fu<br />

ldqtf ubf{ p;n] tkfO{af6 ;xof]<br />

usf] cfzf /fVg]5 / tkfO{af6 kmfObf<br />

lng] s'/f ;f]Rg]5g\ . tkfO{F ;Í6df x'Fbf<br />

klg pgLx¿n] s'g} clfy{s ;xof]u ug{<br />

;Sb}gg\ . o;} u/L cfkm" eGbf dfYnf]<br />

:t/sf] JolQm;Fu ldqtf ug{‘ klg ;xL<br />

xf]Og lsgls o;n] tkfO{Fdf Oiof{sf]<br />

efjgfsf] ljsf; ug]{5 . o;af6 tkfO{<br />

cfkm"nfO{ ;fgf] ;DemLg yfNg'x'g]5, h'g<br />

tkfO{Fsf] cfTd ;Ddfgsf nflu /fd|f]<br />

xf]Og .<br />

\<br />

rf0fSo eG5Gf\ , …xfdLn] e"tsf<br />

O6x/L÷kmlg{r/<br />

!$. ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . !%


O6x/L÷xf8{j]o/+On]S6«f]lgS;<br />

af/]df slxNo} k5'tf] dfGg' x'Fb}g g t<br />

eljiosf] lrGtf ug'{k5{ . ljj]szLn<br />

JolQm ;w}F jt{dfgdf lhpg] u5{g\ .<br />

olb tkfO{ ;'vL hLjg lhpg rfxg'x'G5<br />

eg] ;w}F cfhnfO{ /fd|f] agfpg'xf];\ /<br />

cfhnfO{ g} hLpg'xf];\ . lat]sf] ;do<br />

km]l/ kms]{/ cfpb}g . To;}n] To;sf]<br />

af/]df ;f]Rg' Joy{ x'G5 . To:t} eljiosf<br />

af/]df ;f]r]/ cfhsf] ;donfO{ si6k"0f{<br />

gagfpg'xf];\ . cfhsf] ;donfO{ o:tf]<br />

sfddf vr{ ug'{xf];\ h;n] tkfO{sf]<br />

hLjgnfO{ ;'vL agfpg]5 .Ú<br />

dfofaf6 6f9f /xg'xf];\<br />

w]/} dflg;x¿ vfpg nfpgsf]<br />

b'Mv eGbf klg cfˆgf] ;DaGwx?sf]<br />

sf/0f b'MvL 5g\ . h;sf] dg p ;Fu}<br />

5}g, p ;w}F b'MvL /xG5 . o;sf] Pp6f<br />

sf/0f dfof xf] . rf0fSosf cg';f/ hf]<br />

JolQm cfˆgf ;DaGwx? ;Fu cTolws<br />

hf]l8Psf] x'G5, p;n] eo, lrGtfsf]<br />

;fdgf ug'{kg]{ x'G5 . h'g dflg;sf]<br />

b'Mvsf] Pp6f sf/0f xf] . To;}n] xb eGbf<br />

a9L dfof tyf df]xdf klg kg'{ x'Fb}g .<br />

O6x/L ÷ js{zk+d]gkfj/<br />

sf]xL klg JolQm To;} wgL<br />

x'g ;Sb}g . p;df ePsf] v'aL jf<br />

u'0fsf sf/0f g} p wgL aGg] u5{ . s'g}<br />

JolQmsf] hGd wgL kl/jf/df ePsf] 5<br />

/ p;n] cfkm\gf] c+zdf y'k|} wg ;DkQL<br />

k|fKt u¥of] t/ To; wgnfO{ cem} j[l4<br />

ug{df jf ;Sgdf To; JolSt leqsf]<br />

u'0fn] g} sfd u5{ . y'k|} wgL JolQmx?<br />

s+ufn x'g] u5{g\ t/ hf] ;Fu wg sdfpg]<br />

u'0f 5, p;sf] wg lbg k|ltlbg a9\b} g}<br />

hfg]5 . /fd rl/tdfg;df n]lvP<br />

O6x/L ÷ js{zk<br />

cg';f/ eujfg >L/fdn] JolStsf s]xL<br />

u'0fx?sf af/]df pNn]v u/L tL JolStx?<br />

slxNo} wgL x'g g;Sg] atfpg' ePsf] 5<br />

. cfh xfdL s:tf JolStn] wg sdfpg<br />

;Sb}gg\ jf ul/a x'g'df s] s:tf u'0fx?sf]<br />

xft x'G5 tL tTjx?sf af/]df JofVof<br />

ub}{5f} .<br />

nfu" kbfy{ b'Jo{;gL<br />

hf] JolStdf s'g} klg<br />

k|sf/sf] gzfn' kbfy{ ;]jg jf k|of]u<br />

ug]{ afgL x'G5 . pgLx? slxNo} wgL aGg<br />

;Sb}gg\ . o:tf] JolQm ;Fu k"vf{sf]<br />

vhfgf g} eP klg Tof] klg rf8} l/lQg]5 .<br />

To;}n] wgjfg aGg] rfxgf 5 eg]<br />

cfkm"nfO{ s'g} klg k|sf/sf] gzfaf6 6f9}<br />

/fVg'xf];\ .<br />

Jolerf/L<br />

k/fO{ :qL ;Fu ;DaGw /fVg] JolQm<br />

slxNo} wgjfg / ;'vL /xg ;Sb}g .<br />

logLx?sf] wg Jolerf/ d} gi6 x'G5 .<br />

h;n] cem wgL aGgdf cj/f]w ;[hgf<br />

u5{ .<br />

nf]eL JolQm<br />

hf] wgsf] k5fl8 s'b\5, p<br />

af6 wg / oz Tolt g} k/ efU5 .<br />

nf]eL JolQmnfO{ g t dof{bfsf] Wofg<br />

x'G5 g t c?sf] ;Ddfgsf] Wofg<br />

x'G5 . To;}n] o:tf JolQm cfb/<br />

?kL wgaf6 klg jl~rt x'G5g\ .<br />

cx+sf/L<br />

cledfgL tyf cx+sf/L JolQm ;Fu<br />

wg w]/} ;do ;Dd a:b}g lsgls logsf]<br />

cx+sf/n] lognfO{ 8'afpg] u5{ . cx+sf/L<br />

JolStsf] a'l2 e|i6 x'g k'U5 / cem wg<br />

sdfpgdf cj/f]w ;[hgf x'g k'U5 .<br />

hflu/]<br />

hflu/ vfg] JolQm slxNo} wgL<br />

x'g ;Sb}g . logLx? ;Fu /fd|} Aofª\s<br />

Aofn]G; eP klg slxNo} ;'vL /xg<br />

;Sb}gg\ lsgls logsf] ;'v logsf]<br />

dflnsdf e/ k5{ . c;n dflns eP<br />

;'vL x'g]5g\ . gq tfgfzfx k|j[ltsf<br />

dflnsn] dgsf] r}g klg vf];]/<br />

nfg]5g\ .<br />

!^. ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . !&


O6x/L ÷ kf]N6«L+Hj]n;{<br />

;'lgZrt ug'{xf];\ h:t} zf/Ll/s jf<br />

!* . ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

wgL aGg] ^ lgodx¿<br />

k|s[ltn] x/]s s'/fsf nflu<br />

s]xL lgod agfPsf] 5 . k|s[ltn] o:tf]<br />

lgodsf] kfng u5{ / xfdLaf6 klg oxL<br />

rfxG5 . h;n] k|s[ltsf] lgodsf] kfngf<br />

u5{, p;n] k'/:sf/ kfp5 / h;n] lgod<br />

kfngf ub}{g, p;n] s]xL klg kfpb}g .<br />

tkfO{sf] b[9 OR5fzlQmn] g} tkfO{sf]<br />

;kgf k'/f u5{ . t/ To;sf] ;fy;fy}<br />

xfdLn] k|s[ltsf] lgodnfO{ klg lal;{g'<br />

x'Fb}g . To;}n] cfh xfdL wgL aGg]<br />

lgodx?sf] JofVof ug{ uO{ /x]sf 5f} .<br />

h;nfO{ kfng ug]{ xf] eg] xfdL klg wgL<br />

aGg ;Sg]5f} .<br />

wgL aGg] k|an OR5f, …d ;Fu w]/}<br />

k};f xf]:f\ Ú eGf]/ dfq x'Fb}g . tkfO{F<br />

;Fu slt k};f xf];\ eGg] nfU5, To;sf]<br />

Pp6f lglZrt kl/df0f tf]Sg'xf];\<br />

pbfx/0f :j¿k d ;Fu %) nfv x'g'k5{<br />

eg]/ Pp6f lglZrt cÍ ;f]Rg'xf];\ .<br />

cfk"mn] sdfpg rfx]sf] kl/df0f ;f]r]<br />

kl5 To;n] cgf}7f] tl/sfn] sfd u5{ .<br />

sdfpg rfx]sf] /sd xfd|f] ;kgf xf] /<br />

o;n] xfdLnfO{ cl3 a9\g k|]l/t u5{ .<br />

k|s[ltsf] lgod cg';f/ o;<br />

;+;f/df s]xL kfpg'sf nflu s]xL u'dfpg'<br />

k5{ . To;}n] tkfO{F k};f sdfpgsf]<br />

abnfdf s] lbg rfxg'x'G5 eGg] s'/f<br />

dfgl;s d]xgt, ;do cflb lsgls s]xL<br />

gu'dfO s]xL kfOb}g . s]xL dflg;x? ;Fu<br />

;kgf t x'G5 t/ pgLx? ;Fu u'dfpgsf<br />

nflu s]xL klg x'Fb}g cyf{t\ pgLx? cfkm\gf]<br />

;do jf d]xgt lbg g} rfxb}gg\ . h;n]<br />

ubf{ pgLx?sf] ;kgf cw'/f] g} /xg k'U5 .<br />

wgL aGgsf nflu sfd ;'? u/]<br />

b]lvsf] Pp6f lglZrt ;do leq<br />

olt k};f sdfpg] eGg] lglZrt<br />

ug'{xf];\ lsgls o;n] olt ;do leq<br />

wgL aGg] eGg] cgf}7f] hf]zsf] sfd<br />

u5{ . ;fy} Tof] ;do l;df s6L ;s] kl5<br />

Tof] sfd ug{ dg gnfUg klg ;S5 .<br />

To;}n] ;do l;df tf]Sg' clgjfo{ x'G5 .<br />

s'g} klg sfd of]hgf a]u/ ul/b}g .<br />

olb ul/of] eg] klg To; sfddf ;kmntf<br />

kfpg sl7g x'G5 . k};f sdfpg] s'/f<br />

u|fxs Joj;foLsf nflu b]ptf<br />

;/x x'G5g\ . h;sf] w]/} u|fxs x'G5g\,<br />

p;sf] Joj;fon] ;kmntf kfp5 .<br />

Joj;foLn] u|fxs agfpg lgs} ;do<br />

nfU5 . Joj;fosf] ;kmntfsf nflu<br />

u|fxs agfpg hlt dxTjk"0f{ x'G5,<br />

Tolt g} dxTjk"0f{ k'/fgf u|fxsnfO{ sfod<br />

/fVg' x'G5 . u|fxs ;Fu ;DaGw ;'dw'/<br />

/fvL /xgsf nflu lgDg s'/fx?df Wofg<br />

lbg'xf];\ .<br />

klg rfgr'g] s'/f xf]Og . To;}n] k};f<br />

s;/L sdfpg] Pp6f lglZrt of]hgf<br />

agfpg'xf];\ . To; kl5 of]hgfsf]<br />

sfof{Gjogsf nflu hf]8 tf]8sf ;fy<br />

nfUg'xf];\ .<br />

k};f sdfpg] of]hgfnfO{<br />

n]Vg'xf];\ . To;df s'g sfd,slt k};f<br />

sdfpg], slt ;do leq cflb ;a} :ki6<br />

n]Vg'xf];\ / lbgsf] ! k6s To;nfO{ x]/]/<br />

lrGtg cjZo ug'{xf];\ . o;n] tkfO{sf]<br />

rfxgfsf] af/Daf/ :d/0f u/fpg]5 /<br />

To; tkm{ cu|;/ x'g k|]l/t ug]{5 .<br />

cfˆgf] of]hgfnfO{ lnlvt ¿k lbO{<br />

;s] kl5 lbgdf b'O{ k6s k9\g'xf];\ .<br />

k9\bf v]l/ cfkm" ;Fu Tolt k};f ePsf]<br />

dx;'; ug'{xf];\ . o;n] ;fFRr} g} tkfO{FnfO{<br />

d]xgt ug{ k|]l/t ug]{5 .<br />

Uf|fxs ;Fu ;'dw'/ ;DaGw agfpg] pkfo<br />

af]n]sf] s'/f k'/f<br />

ug'{xf];\<br />

tkfO{n] u|fxs<br />

;Fu s'g} s'/f af]n]sf]<br />

5 eg] Tof] k'/f ug'{xf];\<br />

h:t} tkfO{n] u|fxs ;Fu<br />

;fdfg lkmtf{ lng] jf<br />

s'g} pkxf/ lbg] s'/f<br />

ug'{ePsf] 5 eg] Tof]<br />

k'/f ug]{ k|of; ug'{xf];\ . af]n]sf] s'/f<br />

k'/f ug'{ klg /fd|f] ;DaGwsf] cfwf/<br />

xf] .<br />

u|fxsnfO{ cg'kof]uL ;Nnfx<br />

glbg'xf];\<br />

slxn]sfxL k;n]x? tTsfnsf]<br />

kmfObfsf nflu u|fxsnfO{ s'g} ;fdfg<br />

lsGg] ;Nnfx lbG5g\ . h;n] u|fxsnfO{<br />

s'g} kmfO{bf lbb}g . t/ u|fxsn] kl5<br />

O6x/L ÷ kfn{/<br />

;sf/fTds nIo÷@)&#, ;fpg . !(


O6x/L ÷ kfn{/+k]mG;L<br />

k;n]sf] rnfvL yfxf kfp5g\ . o;af6<br />

pgLx?sf] dgdf k;n] k|ltsf] ljZjf;<br />

x6\5 / pgLx? km]l/ km]l/ ;f]xL k;ndf<br />

hfg lxRsLrfp5g\ . To;}n] u|fxsnfO{<br />

cg'kof]uL x'g] ;Nnfx lbgaf6 aRg'xf];\ .<br />

u|fxsn] lbPsf] ;'rgfdf<br />

Wofg lbg'xf];\<br />

u|fxsn] klg k;n]nfO{ gofF<br />

gofF s'/fx?sf] hfgsf/L lbg] jf<br />

dfu ug{ ;S5g\ . u|fxsn] o;/L<br />

lbg] ;'rgfnfO{ k;n]n] cjx]ngf<br />

gug'{xf];\ . a? To;af6 s] kmfObf lng<br />

;lsG5 ljrf/ ug'{xf];\ . u|fxsn] lbg]<br />

;'rgfaf6 klg k;n] ck8]6 x'g' k5{ .<br />

u|fxssf] a9L ;do vr{<br />

gu/fpg'xf];\<br />

slxn]sfxL u|fxsx? s:tf] ;fdfg<br />

lsGg] bf]wf/df x'G5g\ . To:tf] a]nfdf<br />

k;n]n] Pp6f b'O6f ub}{ y'k|} ;fdfgx?<br />

b]vfO{ u|fxsnfO{ b'ljwfdf kfg'{sf ;fy}<br />

pgLx?sf] cd"No ;do klg vr{ u/fO{<br />

/x]sf x'G5g\ . olb u|fxs b'ljwfdf 5<br />

eg] jf:tjdf p s] rfxG5 eGg] s'/f<br />

a'em\g'xf];\ / p;n] vf]h]sf] s'/f yf]/} eGbf<br />

yf]/} ;dodf lsgfpg] k|of; ug'{xf];\ .<br />

;d:of cfpg' cl3 g} ;dfwfg<br />

ug'{xf];\<br />

k;n]df olt b"/blz{tf x'g' k5{ ls<br />

p;n] ;d:of cfpg' cl3 g} ;dfwfg<br />

u/L ;s]sf] x'g'k5{ . o;sf nflu k;n]n]<br />

cfkm\gf j:t'x?sf] af/]df /fd|f] ;Fu yfxf<br />

kfO{ To;sf] sdL sdhf]/Lx?sf af/]df<br />

klxnf g} yfxf kfO{ /fVg' k5{ . o;af6<br />

cfpg ;Sg] ;d:ofsf] s;/L ;dfwfg<br />

ug]{ To;sf] k"j{ tof/L ug{ ;lsG5 .<br />

*)÷@) sf] kmd'{nf k|of]u<br />

gug'{xf];\<br />

k|foM k;n]x? cfkm\gf] k;ndf<br />

cfpg] @) k|ltzt u|fxs hf] ;w}F<br />

cfpg] u5{g\, ltgLx?nfO{ dfq a9L ;do<br />

vlr{g] u5{g\ . afFsL *) k|ltzt u|fxs<br />

hf] slxn]sfFxL cfp5g\ pgLx?nfO{ Tolt<br />

Wofg lbb}gg\ . of] ;/f;/ unt xf] .<br />

k;n]sf nflu ;a} u|fxs ;fdfg x'g' k5{ .<br />

s;}nfO{ klg e]befj gu/L Gofo ;+ut<br />

t/Lsfn] ;]jf k|bfg ug'{ k;n]sf] st{Jo<br />

xf] .<br />

gof“kg Nofpg'xf];\<br />

cfkm\gf] Joj;fodf ;w}F gofFkg<br />

Nofpg'xf];\ . of] ;+;f/ k/Ljt{gzLn 5<br />

/ dflg;x? kl/jt{g dg k/fpF5g\ . gofF<br />

s'/fn] dflg;x?nfO{ cfslif{t ug]{ u5{ .<br />

To;}n] cfkm\gf] k;n jf Joj;fodf s;/L<br />

gofFkg Nofpg ;lsG5 eg]/ ;w}F ;f]rL<br />

/xg'xf];\ .<br />

w]/} ;fdfg klg gle8fpg'xf];\<br />

s]lx k;n]x? l3p u|fxs<br />

kfpgf ;fy a9L eGbf a9L ;fdfg<br />

le8fpg] u5{g\ . pgLx?sf] rfkn';Ln] ubf{<br />

u|fxsn] klg gfO{ eGg ;Sb}gg\ . o;/L<br />

cfkm\gf] dfq kmfObf x]g'{ x'b}g . u|fxssf]<br />

cfjZostf cg';f/ k;n]n] plrt<br />

;fdfg dfq lsgfpg' k5{ . u|fxsnfO{<br />

a9L cfyL{s ef/ af]sfpbf ck|ToIf<br />

?kdf k;n]nfO{ g} 3f6f eO{ /x]sf] x'G5 .<br />

cfkm\gf] cfGtl/s ;d:of<br />

u|fxsnfO{ g;'gfpg'xf];\<br />

s]xL k;n]x? u|fxsnfO{ g} cfkm\gf]<br />

cfGtl/s ;d:of ;'gfpg yfN5g\ h:t}M<br />

gfkmf g} 5}g, clxn] t lals| g} 5}g, ef8f<br />

ltg{ klg xDd] x'G5 cflb . u|fxsnfO{<br />

k;n]sf] cfGtl/s ;d:of ;Fu s'g}<br />

dtna x'b}g . pgLx?nfO{ cfkm"n] lsg]sf]<br />

;fdfg ;Fu dfq dtna x'G5 . To;}n]<br />

cfkm\gf] ;d:ofx? ;'gfpg'sf] ;§f<br />

u|fxsnfO{ s;/L v';L kfg{ ;lsG5<br />

,To;df Wofg lbg'xf];\ .<br />

g]kfn ;/sf/<br />

;"rgf tyf ;~rf/ dGqfno<br />

;"rgf ljefu<br />

o; ljefudf cf=j= @)&$÷&% sf nflu lgDgfg';f/sf sfo{x? ug{ u/fpg b]xfosf of]Uotf / cfwf/<br />

k"/f u/]sf O{R5's JolQm, kmd{, sDkgL jf ;+:yfn] of] ;"rgf k|yd k6s k|sflzt ePsf] ldltn] !%<br />

lbgleq of]Uotfsf cfwf/ / k|df0fkqx?sf] k|dfl0ft k|ltlnlk;lxt ;fj{hlgs vl/b P]g, @)^# tyf<br />

;fj{hlgs vl/b lgodfjnL, @)^$ sf] k|of]hgsf] nflu ;"rL btf{ ug{ o; ljefudf cfk"mn] ug{ rfx]sf<br />

sfo{sf] nflu 5'§f5'§} lgj]bg k]z ug'{ x'g of] ;"rgf k|sflzt ul/Psf] 5 . cfj]bsnfO{ df}h'bf ;"rLdf<br />

;dfj]z ug]{ jf gug]{ ;Dk"0f{ clwsf/ o; ljefudf lglxt /xg] 5 .<br />

!= :6]zg/L ;fdfgx? cfk"lt{ ug]{ sfo{ .<br />

@= ;jf/L ;fwg–df]6/ tyf df]6/ ;fOsn_sf] kf6{k"hf / ;f]sf] dd{t / ;Def/ sfo{ .<br />

#= ljleGg k|sf/sf kmlg{r/ tyf kmlg{l;Ë;DaGwL ;fdfg cfk"lt{ sfo{ .<br />

$= d]lzg/L cf}hf/ -sDKo'6/, lk|G6/, o'lkP;, kmf]6f]skL d]lzg, On]S6«f]lgS; ;fdfg Sofd]/f n]G;,<br />

6]lnkmf]g, k|f]h]S6/, ;f]nf/ Kofgn, k+vf, lx6/, Po/ slG8;g, h]g]/]6/, Eofs'd SnLg/_cfk"lt{ /<br />

dd{t ;Def/ ;DaGwL sfo{ cflb .<br />

%= sd{rf/L sDKo'6/ k|lzIf0f / efiff k|lzIf0f;DaGwL sfo{ .<br />

^= 5kfO{;DaGwL sfo{ .<br />

&= lkpg] kfgL cfk"lt{ ;DaGwL sfo{ .<br />

*= lj1fkg Ph]G;L ;DaGwL sfo{ .<br />

(= k/fdz{ ;]jf ;DaGwL .<br />

!)= kqsf/ cfwf/e"t tyf ;]jfsflng tflnd ;DaGwL .<br />

!!= ;ˆ6j]o/ lgdf{0f ;DaGwL .<br />

!@= ejg lgdf{0f tyf dd{t ;Def/ ;DaGwL .<br />

s_ ;DalGwt sfo{ ug{ kfpg] Ohfhtkq jf kmd{ btf{ k|df0fkq / lgodfg';f/ gjLs/0f ePsf] k|df0fkq .<br />

v_ d"No clej[l4 s/ btf{ k|df0fkq k|fKt u/]sf] k|df0f .<br />

u_ ;fj{hlgs vl/b P]g, @)^# sf] bkmf, ^# adf]lhdsf] sfnf];"lrdf gk/]sf] Joxf]/fsf] lnlvt hfgsf/L .<br />

3_ cf=j= @)&@÷&# sf] s/r"Qmf k|df0fkqsf] k|ltlnlk .<br />

@). ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . @!


O6x/L ÷ k]mG;L<br />

@@ . ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

;fdflhs k/Dk/f lj?4<br />

s7f]/ x'“b} sfg'g<br />

ljjfx, a|taGw, r"8fsd{, kf:gL,<br />

Gjf/fg, hGdlbj;, 5}7L, rf}/f;L / lkt[–<br />

sfo{ cflb x/]s g]kfnLn] dgfpg] jf<br />

ug]{ sfo{qmd x'g . o:tf z'e tyf<br />

cz'e sfo{x¿ ubf{ ljleGg ;+:sf/,<br />

rng / k|lqmof cg';f/ dgfO{g]<br />

ul/G5 . o;nfO{ ;a}n] JolQmut<br />

s'/fx¿ tyf cfˆgf] dgk/L<br />

lx;fan] dgfpg] clwsf/ 7fGb5f} .<br />

o:tf ljljw sfo{qmddf /dfO{nf]<br />

ug]{, e]nf x'g] / ;Sbf] ;dfhdf cfˆgf]<br />

zlQm / t8se8s b]vfpg] cj;/sf]<br />

¿kdf k|of]u ug]{ ;fdfGo rng xf] .<br />

t/ o:tf sfo{qmddf klg sfg'gn] s]xL<br />

;Ldf tf]sLlbPsf] 5 . o:tf sfo{qmddf<br />

slt ;xefuL x'g kfpg] s:tf]<br />

Jojfxf/ ;dfhdf b]vfpg kfOg] eGg]<br />

s'/f hyfeflj ubf{ sfg'gsf] pNn‹g<br />

sfg"g<br />

eO{ sfg'g adf]lhd sf/afxL x'G5<br />

eGg] s'/f ;dflhs Jojxf/ -;'wf/_<br />

P]g, @)## df JofVof ul/Psf] 5 .<br />

of] P]g ;dflhs Jojxf/df eO<br />

/x]sf] / a9\bf] k|lt:kwf{Tds<br />

t8se8s / kmh'n vr{df lgoGq0f<br />

u/L ;'wf/ ug{ ag]sf] xf] . To;}n]<br />

e8\sLnf] Jojfxf/ klg ck/fw xf] .<br />

;dfhdf To:tf] Jojxf/ b]vfpgsf<br />

nflu a9L kmh'n vr{ u/]df ;hfP x'G5 .<br />

o; P]g cg';f/ ljjfx x'Fbf<br />

ltns lng lbg x'Fb}g . olb lnPdf<br />

lauf] hkmt u/L afx| xhf/b]lv<br />

klRr; xhf/ ?k}ofF;Dd hl/jfgf<br />

jf tL; lbg;Dd s}b ;hfo x'g]5 .<br />

To;} u/L 5f]/La]6Lsf] ljjfx u/L lbFbf<br />

;f] afkt b'nxL kIfn] cfˆgf] nflu<br />

s'g} gubL lhG;L lng x'Fb}g . s;}n]<br />

lnPdf lauf] hkmt u/L afx| xhf/b]lv<br />

klRr; xhf/ ?k}ofF;Dd hl/jfgf jf<br />

Ps jif{;Dd s}b jf b'j} ;hfo x'g]5<br />

/ lbg]nfO{ To;sf] cfwf;Dd ;hfo<br />

x'g] . sltko rngdf dfO{lt kIfn]<br />

lng} kg]{ rng klg /x]sf] kfOG5 .<br />

ljjfx x'g] 5f]/La]6Lsf] nflu<br />

b'nxf kIfn] olt uxgf, sk8f,<br />

gub–lhG;L jf h]yf lbg'k5{ egL<br />

s/ nufpg x'Fb}g . o:tf] s/ s;}<br />

n] u/]df bz xhf/ ?k}ofF;Dd hl/<br />

jfgf jf kGw| lbg;Dd s}b x'g]5 .<br />

ljjfx x'Fbf jf ljjfx kl5 b'nxL kIfaf6<br />

b'nxL jf b'nxfnfO{ olt gub<br />

lhG;L bfOhf], bfg, as;, e]6L, labfO<br />

pkxf/ ;d]t h'g;'s} ¿kdf lbg'k5{<br />

egL b'nxf kIfn] s/ nufpg jf<br />

olt lng] lbg] egL b'j} kIfn] cufj}<br />

to ug{ x'Fb}g / bfOhf] lbPg egL<br />

b'nxf kIfn] ljjfx ug{ OGsf/ ug]<br />

{ jf ljjfx eO;s]sf] eP b'nxL labfO<br />

u/fO{ ;fy gnUg] jf bfOhf] kl5<br />

dfq labfO u/L nUg] k|yf ePsfx?n]<br />

labfO u/fO{ nfg OGsf/ ug{ x'Fb}g .<br />

ljjfx x'Fbf lhpdf nufPsf]<br />

Ps;/f] uxgf afx]s cfˆgf] s'n k/<br />

Dk/f cg';f/ /fhLv'zLn] lbg]n] klg<br />

a9Ldf bz xhf/ ?k}ofF;Ddsf] dfq<br />

bfOhf] lbg x'G5 eGg] Joj:yf of] P]<br />

gdf 5 . s;}n] o:tf] u/]df lng lbg<br />

gkfpg] lauf] eP lauf] hkmt u/L<br />

bz xhf/ ?k}ofF;Dd hl/jfgf jf kG„<br />

lbg;Dd s}b jf b'j} ;hfo x'g]5 .<br />

st} st} b'nxfsf] k9fOdf<br />

nfu]sf] jf nfUg] vr{ jf lghnfO{ Jofkf/<br />

jf Joj;fodf nufpg rflxg] k'FhL<br />

jf b'nxf tkm{sf] ljjfx vr{ b'nxL<br />

kIfaf6 dfUg] jf lng] rng<br />

klg kfOG5 . o:tf] ug'{ klg o;<br />

P]g cg';f/ ck/fw g} xf] .<br />

To;}n] hGt nUbf nfu]sf] af6f] vr{<br />

tyf vfgf vr{ b'nxL kIfn] Joxf]g{<br />

kfO{b}g / s]6f kIfn] lt/fpg kfO{b}<br />

g, o:tf] u/]df lauf] hkmt u/L @)<br />

xhf/b]lv rfln; xhf/ ?k}ofF;Dd<br />

hl/jfgf jf kG„ lbg;Dd s}b jf b'j}<br />

;hfo x'g]5 .<br />

hGtL hfg]x?nfO{ s'g} lsl;dsf]<br />

gub lhG;L pkxf/ lbg x'Fb}g . olb<br />

s;}n] lbPdf @) xhf/b]lv rfln;<br />

xhf/ ?k}ofF;Dd hl/jfgf jf kG„<br />

lbg;Dd s}b x'g]5 . t/ hGtLsf] ;fy<br />

hfg] el/ofx?nfO{ gubL jf lhG;L<br />

Hofnf lbg eg] afwf kg]{ 5}g . To;}<br />

u/L of] P]gn] ;xefuLsf] ;Î\of /<br />

sfo{qmdsf] cfsf/df klg ;Ldf<br />

tf]s]sf] 5 .<br />

lax]df afhfjfnf nufot<br />

PsfpGg hfgfeGbf a9L hGtL jf<br />

al/oft nfg gx'g], hGtdf s'g}<br />

k|sf/sf] ef8fjfn gfr nUg gx'g],<br />

hGtdf cflt;afhL ug{ gx'g]<br />

/ hGtdf P3f/ hgf eGbf a9L<br />

afhfjfnf /fVg gx'g] k|fjwfg 5 .<br />

o:tf s;'/ s;}n] u/]df bz xhf/<br />

?k}ofF;Dd hl/jfgf jf kG„ lbg;Dd<br />

s}b jf b'j} ;hfo x'g]5 .<br />

5}7L, Gjf/fg, hGdbLj;, kf:gL,<br />

r"8fsd{, a|taGw, rf}/f;L ubf{ ;f]<br />

sd{sf08;Fu ;DalGwt glhssf]<br />

gft]bf/ afx]s c¿ 5/l5d]sL<br />

Oi6ldqx? dWo]af6 klRr; hgfeGbf<br />

a9L JolQmnfO{ ef]hdf cfdGq0f<br />

u/]df bz xhf/ ?k}ofF hl/jfgf jf<br />

;ft lbg;Dd s}b jf b'j} ;hfo<br />

x'g]5 .<br />

s'g} klg JolQmsf] d[To'<br />

pk/fGt ul/g] sfh lsl/of, >f4 P+j<br />

cGo ljleGg lqmof ubf{ ghLssf]<br />

gft]bf/ / dnfdL afx]s c¿<br />

5/l5d]sL Oi6ldqx? dWo]af6<br />

kRrL; hgfeGbf a9L JolQmnfO{<br />

ef]hdf cfdGq0f u/]df bz xhf/<br />

?k}off;Dd hl/jfgf jf ;ft<br />

lbg;Dd s}b jf b'j} ;hfo x'g]5 .<br />

s'g} klg ;fdfgx¿ bfOhf],<br />

pkxf/ / cGo ;fdfu|Lx¿ e8\lsnf]<br />

¿kdf k|bz{g u/L n}hfg jf k7fpg<br />

x'Fb}g . o:tf] u/]df kfFr xhf/<br />

?k}ofF;Dd hl/jfgf jf ;ft lbg;Dd<br />

O6x/L ÷ ljljw<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . @#


t/x/f ÷ ljljw<br />

:jf:Yo<br />

hnlaGb'-Un'sf]df_ s] xf] <<br />

t/x/f ÷ ljljw<br />

s}b jf b'j} ;hfo x'g]5 . ;fdflhs<br />

Jojxf/ ubf{ s'g} cj;/ jf pknIodf<br />

rflxg] eGbf a9L x'g]u/L e8\sLnf]<br />

¿kdf 3/ ;hfpg] jf aQL afnL 3/<br />

;hfpg] u/]df bz xhf/ ?k}ofF;Dd<br />

hl/jfgf jf ;ft lbg;Dd s}b x'g]5 .<br />

s;}n] plNnlvt Jojxf/<br />

;Fu ;DalGwt s;'/x? u/]df<br />

To:tf] JolQm pk/ sfg'gL sf/afO{<br />

lhNnf sfof{non] ug]{5 . ;fy} o:tf<br />

ljjfx, a|taGw, r"8fsd{, kf:gL,<br />

rf}/f;L tyf lkt[–sfo{ cflbdf ul/g]<br />

vr{sf] ;DaGwdf xbaGbL nufO{ g]kfn<br />

;/s/fn] g]kfn /fhkqdf ;"rgf<br />

k|sflzt u/L cfb]z hf/L ug{ klg<br />

;Sg]5 / ;fdflhs Jojxf/sf]<br />

l;nl;nfdf ef]hsf] nflu cfdGq0f<br />

ul/Psf JolQmx¿sf] nfut tyf P]gdf<br />

tf]lsPadf]lhd eP gePsf] ljj/0f<br />

;DalGwt k|d'v lhNnf clwsf/Ln]<br />

dfu ug{ ;Sg]5, o;/L k|d'v lhNnf<br />

clwsf/Ln] ljj/0f dfu ubf{ P]gsf]<br />

Dofbleq ph'/ k/]sf] xsdf dfq<br />

dfu ug{ ;Sg]5 . olb k|d'v lhNnf<br />

clwsf/Ln] dfu]sf] ljj/0f glbPdf<br />

tLg xhf/ ?k}oFf;Dd hl/jfgf jf tLg<br />

lbg;Dd s}b jf b'j} ;hfo x'g]5 .<br />

o:tf ultljlw af/] ePsf]<br />

k}Flt; lbg leq d'4f bfo/ gu/]df d'4f<br />

rnfpg ;lsg] 5}g . ;fwf/0f gful/s<br />

ePdf a9Ldf tL; xhf/ ?k}ofF;Dd<br />

hl/jfgf jf tL; lbg;Dd s}b x'g]5<br />

eg] ;/sf/L sd{rf/L jf g]kfn<br />

;/sf/sf] :jfldTj jf lgoGq0f ePsf]<br />

;Ël7t ;+:yfsf] sd{rf/L jf g]kfn<br />

;/sf/af6 :yfkgf ul/Psf] ;+:yfg jf<br />

;Ël7t :jzfl;t ;+:yfsf sd{rf/Lx?n]<br />

o:tf s;'/ u/]df tf]lsPsf] ;hfosf]<br />

cltl/Qm lghsf] ;]jf zt{;DalGw<br />

sfg'g adf]lhd ljefuLo sf/afxL ;d]t<br />

ul/g]5 .<br />

;fy} ;/sf/n] s'g} klg ;do o:tf<br />

;fdflhs Jojfxf/sf cGo s'/fx¿df<br />

klg sfg'g agfO{ nfu' ug{ ;Sg]5 .<br />

8f= n]vgfy Gof}kfg]<br />

x/]s k|f0fLsf nflu cfFvf ;a} eGbf<br />

dxTjk"0f{ cË dWo] Pp6f xf] . ;+;f/ x]g{sf<br />

nflu cfFvf clgjfo{ x'G5 . log} cfFvfdf<br />

;do ;dodf ljleGg vfn] ;d:ofx¿<br />

b]vf kg]{ u5{g\ tL dWo]sf] Pp6f xf]<br />

hnlaGb' . cfFvfleq z/L/sf cGo<br />

efudf h:t} kfgLsf] dfqf /xG5 . oxL<br />

kfgLnfO{ PSo'; Xo'd/ elgG5 /, oxL<br />

kfgLsf] dfqf cfjZos eGbf w]/} /lx<br />

/x]df of ag]/ lgsf; sd ePdf<br />

cgfjZos kfgLsf] bafasf sf/0f cfFvfdf<br />

cfpg] clK6s ge{-g;f_df c;/ k'Ug<br />

hfG5 . h;sf sf/0f Hof]lt sd x'g] of k"0f{<br />

¿kdf x/fpg] u5{ . o:tf] /f]u of cfFvfsf]<br />

;d:ofnfO{ hnlaGb'-Un'sf]df_ elgG5 .<br />

cfhsf] cÍdf hnlaGb'af/] rrf{ ug]{5' .<br />

cfFvfsf /f]u dWo] hnlaGb' Pp6f<br />

3fts /f]u xf] . cfFvfsf] Hof]lt g} n}hfg<br />

;Sg] of] /f]usf sf/0f / k|sf/ s] s] x'g<br />

t . ;j{ k|yd t k|sf/ af/] rrf{ u/f}F .<br />

Un'sf]df hGdhft / kl5 cfFvfdf cfPsf]<br />

u8a8L af6 x'g] u5{ . of] sGh]gfO6n<br />

/ PSjfo/{\8 u/L b'O{ k|sf/sf x'G5g\ .<br />

hGdhft g} cfFvfdf k|];/ a9L ePsf<br />

sf/0f afNofj:yf b]lv g} cfFvf laemfpg]<br />

,dw'/f] b]lvg] of b]Vb} gb]lvg] x'g<br />

;S5 . csf]{ pd]/;Fu} cfFvfdf dw'/f]kgf<br />

cfpg] / b]Vg g;lsg] cj:yf cfpg<br />

;S5 . of] eg]sf] PSjfo/{\8 Un'sf]df xf] .<br />

PSjfo/{\8 Un'sf]df klg b'O{ k|sf/sf<br />

x'G5g\ . k|fOd/L h;df s'g} lglZrt<br />

@$. ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . @%


t/x/f ÷ xf]6n ± ljljw<br />

sf/0f x'Fb}g / bf];|f] ;]s]08/L h;df<br />

lglZrt sf/0f b]lvG5 . o;/L g} cf]kg<br />

P+un / Snf]H8 P+un u/]/ k|fOd/L Un'sf]<br />

df b'O{ k|sf/sf x'G5g\ . cfFvfdf aGg]<br />

kfgLsf] ;lhn} lgsf; x'g g;Sbf cfFvfdf<br />

bafa a9]/ cfFvfleq x'g] P+un v'Ng' /<br />

cfFvfdf ;d:of cfpg'nfO{ cf]kg P+un<br />

elgG5 / of] cj:yfdf yfx} gkfO{ cfFvf<br />

b]Vg aGb x'G5 . olb cfFvfdf ;d:of<br />

of wldnf]kgf cfpFb} u/]sf] yfxf ePdf<br />

Snf]H8 P+un Un'sf]df ePsf] yfxf<br />

x'G5 . o:tf] cj:yfdf rf8f] pkrf/ u/fPdf<br />

b]Vg] zlQm aRg ;S5 . / o;df klg hfGg}<br />

kg]{ s'/f s] 5 eg] w]/}h;f] dflg;nfO{<br />

cf]kg P+un hnljGb' x'g] u5{ / yfx} gkfO{<br />

cfFvfsf] Hof]lt k"0f{ ¿kdf u'Dg k'U5 .<br />

sf/0f / nIf0fx?M hGdhft}-sGh]<br />

gfO6n_Un'sf]df x'g] ;d:of ;fg}<br />

pd]/ b]lv g} b]vf k5{ . o;df klg<br />

s]6L eGbf s]6fsf] ;+Vof a9L k|efljt<br />

x'G5 . o;n] w]/}nfO{ b'O{j6} cfFvfdf c;/<br />

ug]{ u5{ . o;n] b]Vg] ;Defjgf sd<br />

/xG5 . csf]{ eg]sf] PSjfo/{\8 Un'sf]df<br />

xf] hf] jo:s eP kl5 dfq b]vfk5{ /<br />

la:tf/} nIf0fx? cfp5g\ h:t} ;fFemkv<br />

6fpsf] b'Vg], aQLdf OG›]0fL h:tf]<br />

b]lvg] cflb . cfFvfsf] hfFr ubf{ eg]<br />

la/fdLsf] s8f k|sfz ;xg gx'g], sf]lg{of<br />

a9]sf] of ;'lGgPsf] h:tf] b]lvg], cfFvfsf]<br />

bfgf g} 7'nf] ePsf] b]lvg] . kfgL hd]sf]<br />

b]lvg] h:tf nIf0f / b[li6 sd x'Fb} hfg'<br />

cuf8Lsf] j:t' :ki6 b]lvg' t/ cfkm" j/k/<br />

bfFofafFof ePsf j:t' 7Dofpg g;Sg' d'Vo<br />

nIf0f / lrGx x'g\ . pd]/n] $) jif{ k'u]sf<br />

jf $) sf6L ;s]sf dflg;df w]/} ;Defjgf<br />

x'g] / oxL ;dodf cfFvfsf] Hof]lt klg sd<br />

x'Fb} hfg] x'Fbf /f]u hl6n eP kl5 dfq<br />

yfxf x'g] u5{ . of] pd]/df /Qmrfk pRr<br />

x'g] / dw'd]x klg x'g;Sg] ePsf sf/0f<br />

hnlaGb' x'g] ;Defjgf klg w]/} x'G5 .<br />

o;/L g} hnlaGb' j+zfg'ut ;d:of klg<br />

ePsfn] kl/jf/df 5 eg] cfpg] ;Gtfgdf<br />

klg x'g] ;Defjgf pRr x'G5 / ;t{stf<br />

ckgfpg' / lgoldt cfFvf hfFr u/fpg' k5{ .<br />

pkrf/M hnlaGb' ;dod} kQf<br />

nfu]df cf}ifwLsf] k|of]uaf6 g} l7s<br />

x'G5 . olb cf}ifwLaf6 lgsf] gePdf cfw'lgs<br />

k|ljlwsf] k|of]uaf6 n]h/ ;h{/L klg x'g]<br />

u/]sf] 5 . t/, u'ld;s]sf] b[li6 eg] kmsf{pg<br />

k|foM g;lsg] x'Fbf ;dodf g} ;hu x'g' /<br />

sDtLdf jif{df Ps k6s cfFvfsf] k/LIf0f<br />

bIf lrlsT;s;Fu u/fpg' plrt x'G5 .<br />

-n]vs xf]ldof]Koflys<br />

lrlsT;s x'g ._<br />

:j:y z/L/, dl:tis tyf cfTdfsf nflu of]uf lgs} kmfObfhgs 5 . t/ of]uf<br />

ubf{ klg lgs} ;fjwfgL k"j{s ug'{ k5{ . of]ufsf s]xL lgodx¿ 5Gf\ , h'g kfngf ug'{<br />

cfjZos x'G5 . o;sf] kfngf ul/Pg eg] of]ufaf6 kmfObf x'g'sf] ;§f gf]S;fg x'g<br />

;S5 . To;}n] of]uf ubf{ lgDg s'/fx¿df Wofg lbg'xf];\ .<br />

of]u ugf{n] z/L/ tfltG5 . To;}n] of]u ugf{ ;fy gg'xfpg'xf];\ . of]u u/]sf] !<br />

306f kl5 dfq g'xfpg'xf];\ . of]u ugf{ ;fy g'xfpbf ?3f, dsL{, hLp b'Vg] cflb<br />

;d:ofn] ;tfpg ;S5 .<br />

of]u ug]{ qmddf afy?ddf hfg' x'Fb}g . a? cfˆgf] z/L/sf] kfgL kl;gfsf]<br />

dfWodaf6 aflx/ lgsfNg' k5{ .<br />

of]u ubf{ z/L/ tfltG5 . o; qmddf lr;f] kfgL lkpbf PnhL{, ?3f vf]sL, skm<br />

h:tf ;d:of b]vf kg{ ;S5 .<br />

jh|f;gnfO{ 5f]8]/ cGo ;a} of]u / vfgf vfg] ;do lar sDtLdf # 306fsf]<br />

km/s x'g' k5{ . ;a}eGbf /fd|f] laxfg vfnL k]6 of]u ug'{xf];\ .<br />

;w}F ;lhnf] of]uaf6 ;'?jft u/L cK7\of/f] of]u ug'{xf];\ . ;'? b]lv g} cK7\of/f]<br />

cf;g ubf{ uf¥xf] x'g ;S5 jf tkfO{ rf8} yfSg ;Sg' x'g]5 .<br />

la/fdL x'Fbf of]u gug'{xf];\ . olb of]u ug{ rfxg'x'G5 eg] 8fS6/ jf of]u u'?sf]<br />

;Nnfx lng'xf];\ .<br />

of]u ug'{ cl3 clnslt hLp ttfpg'xf];\ . To;kl5 k|f0ffofd ug'{xf];\ / of]u<br />

ug'{xf];\ . To; kl5 cGTodf zjf;g ug'{xf];\ .<br />

u'? a]u/ lstfa k9]/ jf l;8L x]/]/ of]u ubf{ gf]S;fg x'g ;S5 . ;fy} c¿nfO{<br />

x]/]/ klg of]u gug'{xf];\ .<br />

olb tkfO{ 9f8, 3'F8f jf df+;k]zL ;Fu ;DalGwt ;d:ofn] u|:t x'g'x'G5 eg]<br />

of]u ug'{ cl3 ljz]if1 ;Fu cjZo ;Nnfx lng'xf];\ .<br />

of]u ubf{ uxgf, r'/f nufpbf of]uf;gdf ;d:of x'g ;S5 / rf]6 klg nfUg<br />

;S5 . To;}n] ;fbf e]ife'iffdf g} of]u ug'{ pko'Qm x'G5 .<br />

w/fg ÷ Hj]n;{<br />

@^. ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . @&


w/fg ÷ Hj]n;{<br />

@*. ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

…o'l/s Pl;8Ú<br />

8f= OZj/ clwsf/L<br />

cfo'j]{b lrlsT;s<br />

/utdf o"l/s Pl;8sf] dfqf<br />

;fdfGo eGbf a9L x'g'nfO{ cfo'j]{bdf<br />

jft/Qm /f]u elgG5 eg] cfw'lgs lj1fg<br />

cg';f/ Gout or Gouty Arthritis<br />

elgG5 . lrlsT;fzf:qsf] b[li6sf]0fn]<br />

of] clt k|frLg /f]u xf] . klxn] klxn]<br />

;DkGgzfnL Pjd\ wlgdgL kl/jf/sf]<br />

JolQmx?nfO{ of] /f]u a9L b]vf k/]sf]<br />

kfOPsf]n] pQm ;dodf jft/Qm /f]unfO{<br />

King lf diseases sf] ;+1f klg lbPsf]<br />

kfOG5 . cfhsf] c+sdf o"l/s Pl;8sf]<br />

sf/0faf6 pTkGg x'g] …jft/Qm /f]uÚ u/]<br />

5f]6s/Ldf rrf{ ug]{ hdsf]{ u/]sf] 5' .<br />

;fdfGo cj:yfdf xfd|f]<br />

z/L/df pTkGg x'g] o'l/s Pl;8<br />

d[uf}nf x'Fb} lk;fjsf] dfWodaf6 aflx/<br />

lgl:sG5 . ha ldYof cfxf/<br />

ljxf/sf] clws cEof;n] cyjf cGo<br />

s'g} sf/0faf6 d[uf}nfdf ;d:of pTkGg<br />

eO{ /utdf o'l/s Pl;8 aGg] / lk;fjsf]<br />

dfWodaf6 aflx/ lg:sg] k|lqmofdf<br />

u8a8L x'g k'U5 ta /utdf<br />

kof{Kt dfqfdf o'l/s Pl;8 3'Ng<br />

kfpb}g / lj:tf/}–lj:tf/} pQm<br />

Pl;8 k|foM u/]/ v'§fsf] ;fgf]<br />

hf]gL{x? -a'l9 cf}nf_ df uP/ hDdf eO{<br />

jft/Qm (Gout) sf] ?k lnG5 . s;}<br />

s;}df of] /f]u j+zf0f'ut klg x'g ;S5 .<br />

of] /f]usf] ;'?sf] cj:yfdf<br />

/f]uLsf] d'vsf] :jfb lkmSsf x'g], 5ftL<br />

kf]Ng], k]6 km'Ng], slAhot x'g], ef]s<br />

gnfUg] jf clws nfUg], z/L/df<br />

lr8lr8fkg x'g] cflb h:tf nIf0fx?<br />

b]lvG5 .<br />

lj:tf/}–lj:tf/} /utdf o'l/s<br />

Pl;8sf] dfqf a9\b} hfFbf ljz]if u/L<br />

/f]uLsf] v'§fsf] a'l9cf}Fnf / cf;kf;sf<br />

hf]gL{x?df cs:Dfft\ b'Vg] tyf ;'lGg]<br />

x'G5 . k|foM u/]/ hf]gL{sf] b'vfO{ lbgdf<br />

eGbf /ftdf al9 x'G5 / slxn] sfFxL<br />

;xg} g;Sg] u/L b'vfO{ -kf]Ng]_ x'G5 .<br />

o;sf ;fy;fy} ef]hgdf c?rL x'g], Hj/f]<br />

cfpg], /f]uL lx+88'n ug{ g;Sg], z/L/df<br />

a]r}gL x'g], 6fpsf] b'Vg], gf8Lsf] ult<br />

a9\g] cflb nIf0fx? b]lvG5 . o; /f]uaf6<br />

nfdf] ;do b]lv lkl8t JolQmx?nfO{ eg]<br />

z/L/sf] ;Dk"0f{ hf]gL{x?df b'vfO{ x'g<br />

;S5 .<br />

o; /f]usf] ;dodf g} pkrf/<br />

gugf{n] ljz]if u/L o;sf] c;/ d[uf}nfdf<br />

b]lvG5 . ;'?sf] cj:yfdf o;n]<br />

d[uf}nf kTy/L pTkGg u/fpg ;S5 eg]<br />

sfnfGt/df d[uf}nf km]n klg x'g<br />

;S5 . o; /f]un] d'6'df klg c;/<br />

ug]{ ePsf] x'Fbf bL3{sfndf uDeL/<br />

;d:ofx? lgDTofpg ;S5 . of] /f]unfO{<br />

;dodf g} pkrf/ uof]{ eg] lgsf] x'G5 .<br />

t;y{ lrlsT;ssf] k/fdz{df /xL lgoldt<br />

?kdf cf}iflw ;]jg ugf{n] o; /f]uaf6<br />

pGd'lQm kfpg'sf ;fy} eljiodf pTkGg<br />

x'g] hl6n ;d:ofx?af6 aRg ;lsG5 .<br />

…:j:y:o :jf:Yo /If0fd\Ú eGg]<br />

cfo'j]{bsf] d'Vo l;4fGt cg';f/ k|To]s<br />

:j:y JolQmn] o; /f]uaf6 aRgsf] nflu<br />

l;u/]6sf] nt 5'6fpg]<br />

k|efjsf/L pkfo<br />

w]/}h;f] w"d|kfg ug]{ JolQmnfO{<br />

o;sf] xflgsf af/]df /fd|f] ;Fu yfxf x'G5<br />

/ pgLx¿ 5f]8\g klg rfxL /x]sf x'G5g\<br />

t/ ;ls/x]sf x'b}gg\ . o:tf] nt nfuL<br />

;s] kl5 xtkt 5'6fpg uf¥xf] x'G5 . olb<br />

tkfO{F ;fFRr} g} l;u/]6 lkpg 5f]8\g rfxg'<br />

x'G5 eg] lgDg pkfo ckgfpg'xf];\ .<br />

cfo'j]{lbs pkfo<br />

w"d|kfg ug'{ o:tf] Hofgdf/f nt<br />

lgDg pkfox? cjnDag ug{ ;lsG5 .<br />

!= /ftf] df;', u]8fu'8L, uf8]sf] crf/,<br />

tfdf, uf]ne]+8f, Rofp, s'l/nf], lr;f]<br />

k]o kbfy{, kfn'ª\uf], sfpnL, aGbf<br />

cflbsf] ;]jg sd ug]{ .<br />

@= k|z:t dfqfdf kfgL lkpg] -k6s–<br />

k6s_<br />

#= lgoldt Jofofd ug]{ .<br />

$= w"dkfg / dBkfgaf6 6f9f /xg] .<br />

%= w]/} u'lnof] kbfy{x?sf] ;]jgdf sld<br />

Nofpg] .<br />

^= z/L/sf] tf}n lgoldt /fVg] .<br />

&= lrlsT;ssf] k/fdz{af6 cf}iflwsf]<br />

;]jg ug]{ cflb .<br />

-n]vsnfO{ lrq/]vf cfo'j]{lbs cf}iflw<br />

k;n df]/Ë, pnf{af/Ldf e]6\g ;lsG5 ._<br />

xf], h;af6 5'6\sf/f kfpg sl7g x'g'sf<br />

;fy} of] nt 5f]8\g' x/]ssf] jzsf] s'/f<br />

xf]Og . of] nt 5'6fpg lgs} uf¥xf]<br />

eP klg c;Dej eg] 5}g . ljleGg<br />

cfo"j]{lbs pkfox¿ ckgfO{ w"d|kfgsf]<br />

nt 5'6fpg ;lsG5 ;fy} To;sf] c;/<br />

z/L/df % ldg]6 d} b]vf kg{ yfN5 .<br />

cb'jf M cb'jf ;fgf] ;fgf] 6'qmf kf/L<br />

To;df clnslt sfnf] g'g / sfutL<br />

w/fg ÷ Hj]n;{±kfn{/<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . @(


w/fg ÷ u|Ln<br />

ljleGg b'3{6gfdf lbOg] k|fylds pkrf/<br />

w/fg ÷ lu|n+xf]6n<br />

hLjgdf b'3{6gfx? hlta]nf klg<br />

x'g ;S5 . ;8s b'3{6gf, Åbo3ft,<br />

c:ydf P6\ofs jf c¿ s'g} 36gf xf];\<br />

,o:tf b'3{6gfnfO{ cem uDeL/ x'gaf6<br />

/f]Sg ;lsG5 . olb tkfO{FnfO{ 8fS6/n]<br />

lbg] pkrf/ eGbf klxnf lbOg] k|fylds<br />

pkrf/ -km:6 P8_ sf] af/]df /fd|f]<br />

hfgsf/L 5 eg] s'g} klg b'3{6gfnfO{ cem<br />

uDeL/ x'gaf6 /f]Sg ;lsG5 . cfh xfdL<br />

o:t} s]xL km:6 P8sf af/]df hfgsf/L<br />

/xg'xf];\ .<br />

– p;nfO{ cToGt cfjZos gx'Gh]n<br />

;Dd lxF8\g glbg'xf];\ .<br />

– olb JolQmn] ;f; km]g{ uf¥xf] eO<br />

/x]sf] 5 eg] p;sf] lk7\o"F k5fl8<br />

l;/fgL /fvL cUnf] agfpg'xf];\ .<br />

– Åbo3ft ePsf] # 306f leq ;xL<br />

pkrf/ ul/of] eg] vt/f 6fg{ ;lsG5 .<br />

– Odh]{G;L, dx;'; x'gf ;fy PDa'n]G;nfO{<br />

kmf]g ug'{xf];\ / x:kL6n n}hfg'xf];\ .<br />

bn]/ 3fddf ;'sfpg'xf];\ . ha of] ;'S5<br />

clg uf]hLdf af]Sg'xf];\ . ha tkfO{FnfO{<br />

l;u/]6sf] tntn nfU5, cb'jfsf] 6'qmf<br />

d'vdf xfNg'xf];\ . cb'jfdf kfOg] ;Nkm/n]<br />

l;u/]6 jf s'g} dfbs kbfy{sf] tntn<br />

x6fp5 . of] pkfo ckgfPsf] % ldg]6 d}<br />

o;sf] c;/ b]vf k5{ .<br />

cdnf M cb'jf h:t} cdnfn] klg<br />

w"d|kfgsf] nt x6fpg d2t u5{ . o;sf<br />

nflu cdnfsf] 6'qmf kf/L g'g ld;fP/<br />

;'sfpg'xf];\ . w"d|kfg ug]{ OR5f nfUbf<br />

o;sf] 6'qmf r':g'xf];\ . o;df kfOg]<br />

le6fdLg ;Ln] lgsf]6Lgsf] rfxgf sd<br />

u5{ .<br />

/ftf] vf];f{gL M /ftf] vf];f{gLdf<br />

s]K;fOl;g afx]s le6fdLg ;L klg<br />

kfOG5 . h;n] Zjf; k|Zjf;<br />

k|0ffnLnfO{ alnof] / w"d|kfgsf]<br />

rfxgf sd u5{ . vf];f{gL vfg]s'/fdf<br />

k|of]u ug'{ afx]s Ps lunf;<br />

kfgLdf Ps lrD6L ld;fP/ lkpg klg<br />

;lsG5 . o;af6 tkfO{FnfO{ cf/fd<br />

ldNg'sf ;fy} o;n] nfdf] ;do ;Dd<br />

sfd u5{ .<br />

dx M w"d|kfg dfq xf]Og, s'g} klg<br />

k|sf/sf] g;faf6 d'lQm kfpg dx<br />

lgs} pkof]uL x'G5 . dxdf le6fdLg,<br />

PGhfOd / k|f]6Lg k|z:t dfqfdf kfOG5,<br />

h;n] w"d|kfgsf] tntn 5'6fpg d2t<br />

u5{ . o;sf nflu ;w}F z'4 dx g} k|of]u<br />

ug'{xf];\ .<br />

d'n]7L M tkfO{Fsf] uf]hLdf l;u/]6sf]<br />

;§f d'n]7L af]Sg'xf];\ . ha w"d|kfg ug{<br />

dg nfU5 d'n]7L rkfpg'xf];\ . o;n]<br />

w"d|kfg ug]{ OR5f sd u5{ ;fy} o;n] k]6<br />

klg ;kmf /fV5 .<br />

lbg uO/x]sf 5f} . h'g xfdL d]l8sn<br />

Odh]{G;Lsf qmddf ckgfpg ;S5f} .<br />

xf6{ P6\ofs -Xbo3ft_ x'“bf<br />

ckgfpg'kg]{ km:6{ P8 l6K;<br />

– Åbo3ft ePsf] JolQmnfO{ ;lhnf] x'g]<br />

u/L a;fpg'xf];\ jf ;'tfpg'xf];\ .<br />

– ;a} eGbf pko'Qm JolQmnfO{ e"O{df letfdf<br />

6;fP/ a;fpg'xf];\ . 3'F8f clnslt bf]af/]/<br />

6fpsf] / 3fF6L letfdf c8\ofP/ a;fpg'xf];\ .<br />

– JolQmnfO{ a]xf]z x'g glbg xfjf rNg]<br />

7fpFdf ;'tfpg] jf a;fpg] ug'{xf];\ .<br />

– p;sf] d'6'sf] w8\sg, gf8L, An8 k|];/<br />

/ r]tgfsf] :t/ a]nf a]nfdf r]s u/L<br />

P;Ll86L<br />

– kLl8tnfO{ cf]5\ofgdf ;'tfpg'xf];\ /<br />

l;/fgL ^ b]lv * OGr cUnf] agfpg'xf];\ .<br />

– b'O{, tLg j6f l;/fgL eg] gxfNg'xf];\ .<br />

– tf/]sf], d;nfbf/ vfgf, s}lkmg,<br />

cNsf]xn / kfrg sfo{nfO{ c;/ kfg]{<br />

vfg]s'/f glbg'xf];\ .<br />

– vfgf /fd|f] ;Fu kRgsf nflu ;'Tg'<br />

eGbf b'O{, c9fO{ 306f klxnf g} vfgf<br />

vfg' k5{ .<br />

#) . ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg. #!


w/fg ÷ xf]6n<br />

#@. ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

– tgfj /lxt /xg] k|of; ug'{k5{ .<br />

c:ydf P6\ofs<br />

– JolQmnfO{ cf/fdbfos l:yltdf<br />

s';L{df a;fpg'xf];\ . p;nfO{<br />

g;'tfpg'xf];\ .<br />

– kLl8tnfO{ PSn} g5f]8\g'xf];\ / jl/kl/<br />

le8 klg gagfpg'xf];\ .<br />

– c:ydf kLl8t JolQmn] cfkm" ;Fu<br />

OGx]n/ / l/lnj/ kkm /fVg] u5{g\ .<br />

To;}n] l9nf] gu/L o:tf j:t' /f]uLnfO{<br />

lbg' k5{ .<br />

– olb OGx]n/ / l/lnj/af6 s'g} ;'wf/<br />

gePdf t'?Gt 8fS6/ sxfF n}hfg' k5{ .<br />

a]xf]z x'“bf<br />

– kLl8tnfO{ xfjf rNg] 7fpFdf ;'tfP/<br />

v'§f d'lg @, # j6f l;/fgL /fvL lbg'xf];\ .<br />

– lrp8f]nfO{ cUnf] agfP/ /fVg'xf];\ .<br />

– olb xftv'§f lr;f] 5 eg] xftn] bn]/<br />

tftf] agfpg] k|of; ug'{xf];\ .<br />

– kfgL, df]xL, sfutL kfgL h:tf t/n<br />

kbfy{ gv'jfpg'xf];\ .<br />

gzf ;l8\sbf jf x8\8L<br />

eflRrbf<br />

– rf]6 nfu]sf] 7fpFnfO{ s'g} ;kf]6{ lagf<br />

grnfpg'xf];\ / oxfF bafa klg<br />

gagfpg'xf];\ .<br />

– olb xNnfpg' k/]df rf]6 nfu]sf] :yfg<br />

d'lg klqsf kmf]N8 u/]/ /fVg'xf];\ /<br />

;fjwfgLk"j{s sk8fn] afFWg'xf];\.<br />

– ;'lGgPsf] / b'vfO{ sd ug{sf nflu<br />

rf]6 nfu]sf] 7fpFdf a/km bNg'xf];\ .<br />

– s'g} t]nn] dflnz gug'{xf];\ .<br />

– 6fpsf], ub{g / 9f8df rf]6 nfu]df<br />

a9L lx+8•'n gug'{xf];\ .<br />

– r]f6 nfu]sf] 7fpF lgs} ;'lGgPdf<br />

8fS6/nfO{ b]vfpg'xf];\ .<br />

kf]n]df<br />

– sk8fdf cfuf] nfu]df otfplt efUg'sf]<br />

;§f e"O{df n8La'8L v]Ng'xf];\ .<br />

– cfuf] nfu]sf] JolQmn] hLpdf kfgL<br />

vGofpg'sf] ;§f cf]9\g]n] 5f]Kg'xf];\ .<br />

– kLl8tnfO{ ;'/lIft :yfgdf nu]/ t'?Gt<br />

sk8f km]/fpg'xf];\ .<br />

– kf]n]sf] cËnfO{ kfgLsf] wf/df !), !%<br />

ldg]6 ;Dd /fVg'xf];\ .<br />

– kf]n]sf] 7fpFdf a/km gbNg'xf];\ g t<br />

lr;f] kfgLdf 8'afpg'xf];\ .<br />

– b'vfO{ / ;'lGggaf6 aRgsf nflu<br />

P]nf]e]/f o'Qm dnd nufpg'xf];\ .<br />

;8s b'3{6gf<br />

– /ut aUgaf6 /f]Sgsf nflu To;<br />

:yfgnfO{ a]:;/L lyr]/ /fVg'xf];\ jf<br />

;kmf sk8fn] afWg'xf];\ .<br />

– b'3{6gfu|:t JolQmsf] Zjf; / gf8L<br />

k/LIf0f u/L /xg'xf];\ .<br />

– ;8s b'3{6gfdf 6fpsf] jf d]?b08sf]<br />

x•Ldf rf]6 nfu]df kLl8tnfO{ a9L<br />

xlNng glbg'xf];\ .<br />

– olb 8fS6/ sxfF k'Ug l9nf] eO/x]sf] 5<br />

eg] v'§f cUnf] agfP/ /fVg'xf];\ .<br />

– ctflnP/ kLl8tsf] xftv'§f lr;f] x'g<br />

;S5 . o:tf] cj:yfdf p;sf] xftv'§fsf]<br />

dflnz ug'{k5{ .<br />

k]m;g<br />

km]zg kl/jt{gzLn x'G5 . o:tf]<br />

cj:yfdf km]zg]an b]lvg' x/]s JolQmsf]<br />

rfxgf x'G5 . ablnbf] kl/j]z ;Fu}<br />

km]zgdf lgTo gofF kl/jt{g<br />

b]Vg kfOG5 . lxhf]cfh o'jtLx? tyf<br />

lszf]/Lx?df Knfhf] k]G6 nufpg]<br />

km]zg a9]sf] 5 . Knfhf] k]G6 3]/fbf/<br />

xn{Ë k/]sf] k]G6 xf], h'g em§ x]bf{ nË<br />

d]8L h:t} b]lvG5 . of] ljleGg km]la|s,<br />

/Ë tyf :6fOndf ahf/df pknAw 5 .<br />

Knfhf] k]G6 kmd{n tyf Sofh'cn<br />

b'j} tl/sfn] nufpg ;lsG5 . o;sf]<br />

3]/f klg OR5f cg';f/ sd jf a9L<br />

ePsf] x]/]/ nufpg ;lsG5 . dWod tyf<br />

w]/} 3]/f ePsf] Knfhf]n] o'jtLx?nfO{<br />

lgs} ;'xfp5 . ;Q/Lsf] bzssf] k|l;4<br />

k]G6 clxn] cfP/ km]l/ nf]slk|o aGb}<br />

uO/x]sf] 5 . of] nf]slk|o x'g'df<br />

cf/fdbfoL tyf xn'sf x'g' klg<br />

xf] . Knfhf] lk|G6]8 tyf ;fbf b'j}<br />

l8hfOgdf plQs} ?rfOPsf] 5 . Knfhf]<br />

k]G6 sDd/df 6fO6 x'G5 / tn v's'nf]<br />

x'Fb} hfG5 . of] k]G6 h'g;'s} df};ddf<br />

klg nufpg ;lsG5 . of] k]G6 6k, s'tf{,<br />

l6z6{, 8]lgd Hofs]6, qmk 6k cflb ;Fu<br />

nufpg ;lsG5 . uxgfsf] ;Gbe{df eg]<br />

w/fg ÷k]mG;L<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . ##


w/fg ÷ k]mG;L<br />

#$. ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

o; k]G6 ;Fu ;fwf/0f uxgf nufpg'<br />

pko'Qm x'G5 .<br />

Knfhf] k]G6 nufpbf Wofg<br />

lbg'kg]{ s'/fx¿ M<br />

:6fOn<br />

Knfhf] k]G6 hxfF klg cf/fdn]<br />

nufP/ hfg ;lsG5 . clkm;df<br />

lzkmgsf] sk8faf6 ag]sf]<br />

Knfhf] gnufpg'xf];\ lsgls of] v'§fdf<br />

6fl;P/ l6lkSs b]lvg ;S5, h;n]<br />

nfhdbf]{ agfpg ;S5 . clkm;df<br />

;fbf, km'na'§], k/Dk/fut ,cfdL{ cflb<br />

lk|G6]8 Knfhf] nufpg' pko'Qm x'G5 .<br />

lkml6ª<br />

Knfhf] k]G6sf] 3]/f ;Fu Dofr<br />

ug]{ u/L 6k nufpg' k5{ . s'tf{,<br />

qmk ;Fu sd 3]/f ePsf] lkml6ª<br />

Knfhf] nufpg' pko'Qm x'G5 eg]<br />

l6z6{ ;Fu 3]/fbf/ Knfhf]n] ;'xfp5 .<br />

km'6j]o/<br />

Knfhf] ;Fu KjfOG6]8 lxn nufpg'<br />

x'Fb}g lsgls n'h n'uf ;Fu o:tf] lxn<br />

Dofr ub}{g . Knfhf] ;Fu sd lxn ePsf]<br />

:ofG8n, ˆNof6 :ofG8n cflbn] ;'xfp5 .<br />

cGo<br />

– Knfhf] ;Fu n'h 6k gnufpg'xf];\ .<br />

Knfhf] k]G6 lgs} n'h ePsfn] n'h 6k<br />

g} nufpbf cln cgf}7f] b]lvG5 . o;<br />

;Fu xn'sf n'h 6k, qmk 6k, Anfph<br />

6k, nË, s'tL{, l6z6{ afFw]/ nufpg<br />

;lsG5 .<br />

– Knfhf] ;xL lkml6Ësf] x'g'sf] ;fy} ;xL<br />

nDafO{ klg x'g' h?/L x'G5 . Knfhf]<br />

e"O{df l3l;|g] x'g' x'Fb}g ;fy} uf]nLuf7f]<br />

eGbf dlfy klg x'g'x'Fb}g .<br />

– Knfhf] xn'sf tyf g/d sk8faf6<br />

ag]sf] x'g' k5{ h:t} lng]g, qm]k,<br />

lzkmg, s6g cflb km]la|saf6 ag]sf]<br />

nufpg' pko'Qm x'G5 .<br />

– Knfhf] k]G6 ;Fu xNsf d]sck ug'{<br />

pko'Qm x'G5 .<br />

– lk|G6]8 Knfhf] ;Fu ;fbf 6k ;'xfp5 .<br />

– olb tkfO{sf] xfO6 sd 5 eg]<br />

Knfhf] ;Fu ;fwf/0f 6k nufpg'xf];\<br />

/ lxn nufpg'xf];\ . Knfhf] k]G6nfO{<br />

xfOnfO6 ug{sf nflu o ;Fu a]N6<br />

klg nufpg ;lsG5 .<br />

lxhf]cfh o'jfx?df 6\of6'<br />

agfpg] qm]h :ki6 b]Vg ;lsG5 .<br />

cfhsf] ;dodf s]6f xf];\ jf s]6L cfˆgf]<br />

z/L/sf] c+ux?df ljleGg l8hfOgsf<br />

6\of6' agfpg dg k/fp5g\ . l;wf s'/f<br />

ug]{ xf] eg] 6\of6' clxn] Pp6f<br />

km]zgsf] ¿kdf /x]sf] 5 . t/ olb 6\of6'<br />

agfpg' cl3 / kl5 s]xL s'/fx¿df Wofg<br />

glbbf o;af6 ;+qmd0fsf] l;sf/ eO{<br />

ljleGg ;d:of b]vf kg{ ;S5 . To;}n]<br />

lgDg s'/fx¿df ljz]if Wofg lbg'xf];\ .<br />

6\of6' agfpg' cl3<br />

– 6\of6' agfpbf x]kf6fOl6;, PrcfO{eL,<br />

u|]g'nf]d; / s]Nof]8 h:tf /f]ux¿ nfUg<br />

;S5 . To;}n] 6\of6' agfpbf ljz]if<br />

;ts{tf ckgfpg' k5{ .<br />

– 6\of6' agfpbf k|foM Pp6} ;'O{sf]<br />

k|of]u ul/G5 . h;af6 ;lhn} ;+qmd0f<br />

x'g ;S5 . o;af6 5fnf /ftf] x'g],<br />

lrnfpg], PnhL{ cflb b]vf kg{ ;S5 .<br />

– lxhf]cfh rfOlgh OGs k|of]u<br />

ug]{ rng a9]sf] 5 . of] z/L/sf<br />

nflu vt/gfs x'G5 . To;}n] 6\of6'<br />

agfpbf d;Ldf klg Wofg lbg'xf];\ .<br />

–6\of6' agfpg' cl3 x]kf6fOl6; aL sf]<br />

OGh]S;g nufpg' pko'Qm x'G5 .<br />

– olb tkfO{nfO{ d'6' /f]u, PnhL{, dw'd]x<br />

h:tf /f]u nfu]sf] 5 eg] 6\of6' agfpg'<br />

cl3 8fS6/ ;Fu ;Nnfx ug'{xf];\ .<br />

agfO{ ;s] kl5<br />

– 6\of6' agfO{ ;s] kl5 t'?Gt<br />

:sLgdf bfgf jf wAaf b]lvg hfG5 .<br />

o;sf nflu s'g} lqmd jf t]n nufpg'sf]<br />

;§f :sLgsf] lx;fan] pko'Qm nf]zg<br />

k|of]u ug'{xf];\ .<br />

– 6\of6' agfO{ ;s] kl5 sDtLdf @, #<br />

lbg ;Dd ;fa'g k|of]u gug{‘xf];\ lsgls<br />

;fa'gdf ePsf] s]ldsnn] :sLgdf<br />

k|efj kfg{ ;S5 . olb ;fa'g k|of]u ug}{<br />

k/]df aRrfsf] ;fa'g k|of]u ug{ ;lsG5 .<br />

– 6\of6' agfO{ ;s] kl5 x/]s k6s g'xfO{<br />

;s] kl5 To; :yfgnfO{ /fd|f] ;Fu<br />

k'5\g'xf];\ lsgls leHf]/ 6\of6' agfPsf]<br />

:yfg km'Ng ;S5 / PnhL{ x'g] u5{ . 6\of6'<br />

ePsf] :yfgnfO{ xn'sf u/L k'5\g'xf];\ .<br />

– 3fddf lgl:sbf 6\of6' agfPsf] 7fpF<br />

/fd|f] ;Fu 5f]Kg'xf];\ lsgls 3fdsf]<br />

ls/0fn] ubf{ klg PnhL{ x'g ;S5 .<br />

– 6\of6' agfPsf] !@ lbg ;Dd To;<br />

:yfgdf lrnfpg' :jfefljs x'G5 .<br />

o:tf] cj:yfdf ToxfF gsGofpg'xf];\<br />

/ xn'sf xftn] a]aL cf]On bNg'xf];\ .<br />

– ;do;Fu} 6\of6' jl/kl/sf] 5fnf lgl:sg<br />

yfN5 . To;}n] Tof] efunfO{ g/d agfO{<br />

/fVg' k5{ . o;sf nflu pko'Qm<br />

df]OZr/fOh/ k|of]u ug'{xf];\ .<br />

– 6\of6' agfPsf] $% lbg ;Dd j]lS;Ë<br />

gug'{xf];\ .<br />

– :sLg OGkm]S;gaf6 aRgsf nflu dnd<br />

klg k|of]u ug{ ;lsG5 . o;n] :sLg<br />

;kmf /fVg'sf ;fy} AofS6]l/ofaf6 x'g]<br />

OGkm]S;gaf6 klg arfp5 .<br />

w/fg÷k]mG;L±js{;k<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . #%


w/fg÷js{;k±:jf:Yo<br />

;f}Gbo{<br />

cf“vf jl/kl/sf]<br />

rfp/Lkg sd<br />

ug]{ pkfo<br />

w/fg ÷ On]lS6«f]lgS;<br />

x'G5 , o;n] gª ;fy} xftsf] ;'Gb/tf<br />

klg a9fpF5 .<br />

a9\bf] pd]/ ;Fu} Tjrfdf ljleGg<br />

kl/jt{gx? b]vf kg{ yfN5g\ . ;a}eGbf<br />

a9L k|efj cfFvf jl/kl/ b]Vg kfOG5 . #)<br />

jif{ s6] kl5 z/L/df sf]n]hg / Onf:6«Lg<br />

sd algg yfN5, h;af6 5fnf tlGsg<br />

yfN5 . o:tf] cj:yfdf ha xfdL xfF:5f},<br />

xfd|f] cfFvf jl/kl/ dl;gf] rfp/L kg{<br />

yfN5 . t/ cfltO xfNg' kb}{g . o;nfO{ s]xL<br />

3/]n' pkfox¿ ckgfO{ sd ug{ ;lsG5 .<br />

Pnf]j]/f<br />

o;df kfOg] PG6L cS;L8]G6n]<br />

cfFvf j/k/ rfp/L pTkGg ug]{ k|mL<br />

/]8LsN;nfO{ x6fpg d2t u5{ . o;sf<br />

nflu lbgx'F /flt ;'Tg' cl3 P]nf]j]/f h]n<br />

cfFvf jl/kl/ nufpg'xf];\ / laxfg kfgLn]<br />

kvfNg'xf];\ . o;af6 Tjrfn] le6fdLg /<br />

ldg/N; k|fKt u5{ / rfp/Lkg sd u5{ .<br />

h}t'g / abfdsf] t]n<br />

rfp/Lkg sd ug{sf nflu h}t'g,<br />

hf]hf]af / abfdsf] t]nn] cfFvf jl/kl/<br />

dflnz ug'{xf];\ . o;afx]s gl/jnsf]<br />

t]n / c/+8Lsf] t]nn] klg dflnz ug{<br />

;lsG5 . lbgx'F /flt ;'Tg' cl3 oL<br />

t]n dWo] s'g} Ps t]nn] cfFvf<br />

jl/kl/ d;fh ubf{ lgs} kmfObf x'G5 .<br />

b"w<br />

b"wdf kfOg] UnfOsf]lns Pl;8n]<br />

d[t sf]lzsf x6fpg / sf]n]hgsf] dfq<br />

a9fpgdf d2t u5{ . x/]s lbg b"w<br />

lkpgfn] rfp/Lkgaf6 5'6\sf/f ldN5 /<br />

Tjrfdf lgvf/ cfpF5 . o;afx]s Pp6f<br />

a6'sfdf lr;f] b"w lng'xf];\ / To;df<br />

s]xL yf]kf abfdsf] t]n ld;fpg'xf];\ . ca<br />

o;df a|]8sf] b'O{ j6f :nfO; xfNg'xf];\ /<br />

x/]s 6'qmfnfO{ sk8fdf a]/]/ cfFvf dfly<br />

!) ldg]6 ;Dd /fVg'xf];\ . lbgx'F of]<br />

k|lqmof bf]xf]¥ofpbf rfp/Lkgdf s]xL<br />

sdL cfpF5 .<br />

sfutL / c08f<br />

clnslt sfutLsf] /; rfp/L ePsf]<br />

:yfgdf bn]/ !) ldg]6 kl5 cg'xf/<br />

kvfNg'xf];\ . o;afx]s c08fsf] ;]tf] efu<br />

/fd|f] ;Fu lkm6]/ cfFvf jl/kl/ nufpg'xf];\<br />

/ ;'s]kl5 kfgLn] kvfNg'xf];\ . o;af6<br />

5fnf sl;nf] x'g]5 / rfp/L klg sd<br />

cfpg]5 .<br />

d]jf / gfzkftL<br />

rfp/L sd ug{sf nflu sfFrf]<br />

d]jf cfFvf jl/kl/ /ul8g'xf];\ / ;'s]<br />

kl5 kvfNg'xf];\ . o;afx]s gfzkftLsf]<br />

u'bL rfp/Ldf nufpg'xf];\ / @) ldg]6<br />

kl5 kvfNg'xf];\ . o;df kfOg] PG6L<br />

AofS6]l/on / cS;L8]G6n] ;'Vvf /<br />

d[t 5fnfnfO{ k'gM hLljt u/L lgvf/<br />

Nofp5 .<br />

pM cf]OnL Tjrf x'g]n] nf]zg cyjf<br />

h]n a]zsf] k|zfwg nufpg' plrt<br />

x'G5, lqmd a]zdf a9L lrNnf]kg x'G5 .<br />

skfndf cf]On d;fh ubf{ yf]/} t]ndf<br />

dgtftf] kfgL ld;fP/ d;fh ug]{ clg<br />

!%÷F@) dLg]6 kl5 :ofDk' ul/xfNg],<br />

/ftel/ g/fVg] . skfndf t]n lgl:s<br />

/fV5 eg] t]n nufpg h?/L 5}g t/<br />

xKtf cyjf bz lbgdf PskN6 cf]On<br />

d;fh dfly eg] cg';f/ ug'{xf];\ .<br />

pM xft v'§fnfO{ lAnr ug'{xf];\,<br />

d]lgSof]/, k]l8Sof]/ ug'{xf];\ . nf]6;\<br />

sDkgLsf] lqm:6n :kf -nShl/o;<br />

d]lgSof]/–k]l8Sof]/_ ug{ ;Sg'<br />

x'G5 . ls6 lsg]/ cfk}m 3/df ug{ klg<br />

;lsG5 . of] lqm:6n :kfn] 3fdn] 89]sf]<br />

sfnf]kg %) k|ltzt x6fOlbG5 . ;fy}<br />

5fnf g/d klg agfpF5 .<br />

pM gª g/d eP/ To:tf] x'G5,<br />

g]n xf8{g/ nufpg'xf];\ . sfutLsf]<br />

af]qmfn] gªdf xNsf /u8bf klg<br />

gª b¥xf] x'G5 . olb ;fx|} g} 6]9f] eO{<br />

/fV5 eg] g]n PS:6]Gzg ubf{ /fd|f]<br />

k|Md]/f] pd]/ !^ jif{sf] 5 . d]/f]<br />

skfn hGd}b]lv ?vf] / c//f]<br />

5 . d]/f] skfndf s+8LZg/,<br />

d]x]GbL k|of]u ubf{ klg l;NsL<br />

x'Fb}g . d]/f] skfnnfO{ l;NsL<br />

agfpg] s'g} pkfo 5 <<br />

pM hGd]b]lv ?vf] / c//f] skfn<br />

5 eg] 3/]n' pkfox?n] s]xL ug{<br />

;lsGb}g . g t To;sf] eNo'dnfO{ sd<br />

ug{ ;lsG5, g l;NsL g} agfpg<br />

;lsG5 . s]xL dfqfdf g/d agfpg<br />

;lsG5 . d]yLsf] bfgfnfO{ lk;]/<br />

bxLdf ld;fP/ skfndf nufpgfn]<br />

g/d / rlDsnf]sf] ;fy} lrNnf]kg<br />

cfpF5 . s+8LZg/ / d]x]GbLsf]<br />

k|of]un] Psbd} l;NsL x'Fb}g . g/d<br />

rfFlx agfpF5 . s'g} kfn{/df uP/<br />

:6«]6lgª ug'{xf];\ .<br />

pM ;fgf] pd]/sf] gfgLx?sf] nflu<br />

hf]G;g sDkgLsf] a]aL nf]zg, lqmd,<br />

kfp8/x? k|of]u ubf{ a]; x'G5,<br />

cf]l/ˆn]d sDkgLsf k|f]8S6x? klg<br />

k|of]u ug{ ;Sg' x'G5 .<br />

#^. ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . #&


w/fg ÷ On]S6«f]lgS;±6«]lg·<br />

dlxnfx¿nfO{ nfdf] / alnof]<br />

gª lgs} dg k5{ . lxhf]cfh g]n cf6{sf]<br />

km]zg klg lgs} 6«]G8df 5 . o;sf nflu<br />

gª nfdf] x'g' cfjZos x'G5 t/ 3/sf]<br />

sfd ubf{ k|foM gª eflRrg] u5{ / gª<br />

klg kmf]x/ b]lvg] u5{ . o:tf] cj:yfdf<br />

gª alnof] / nfdf] agfpgsf nflu<br />

s]xL 3/]n' pkfo ckgfpg ;lsG5 .<br />

h}t'gsf] t]n M gª alnof]<br />

agfpgsf nflu o;sf] d;fh ug'{<br />

cfjZos x'G5 . o;s]f nflu<br />

Ps rDrf h}t'gsf] t]ndf s]xL<br />

yf]kf sfutLsf] /; ld;fO{ lbgx'F<br />

/flt ;'Tg' cl3 gªsf] d;fh ug'{xf];\ .<br />

c08f / b"w M c08fsf] kx]Fnf] efudf<br />

clnslt b"w ld;fO{ d;fh ubf{ klg<br />

kmfObf x'G5 .<br />

Eof;lng M gªnfO{ alnof] / rlDsnf]<br />

agfpgsf nflu lbgdf b'O{ k6s<br />

Eof;lngn] d;fh ug'{xf];\ .<br />

gl/jnsf] t]n M nfdf] / alnof]<br />

gªsf nflu gl/jnsf] t]n klg lgs}<br />

kmfObfhgs x'G5 . ;w}F /flt ;'Tg' cl3<br />

gl/jnsf] t]nn] xNsf d;fh ug'{k5{ .<br />

n;'g M n;'gsf] Pp6f s];|f lng'xf];\ .<br />

To;nfO{ lar} b]lv sf6]/ gªdf !) ldg]6<br />

;Dd 3f]6\g'xf];\ . o;f] ubf{ !) lbg leq}<br />

/fd|f] kl/0ffd kfpg ;Sg'x'G5 .<br />

;'Gtnfsf] /; / c08fsf]<br />

;]tf] efu M c08fsf] ;]tf] efu Pp6f<br />

a6'sfdf 5'6\ofP/ /fVg'xf];\ . o;df<br />

b'O{ rDrf ;'Gtnfsf] /; ld;fpg'xf];\ .<br />

pQm ld>0f gªdf bnL % ldg]6 Tolts}<br />

5f]8\g'xf];\ . o;df le6fdLg ;L x'G5, h;n]<br />

sf]n]hgsf] ;'/Iff u5{ / gª alnof] x'G5 .<br />

afof]l6g M gª skfn h:t} k|f]6Lgaf6<br />

ag]sf] x'G5, h;nfO{ s]/f6Lg elgG5 .<br />

:j:y gªsf nflu ljleGg le6fdLgx?sf]<br />

cfjZostf x'G5 . To:t} Pp6f<br />

le6fdLg afof]l6g xf] . o;n] s]/f6Lgsf]<br />

;+/rgfdf ;'wf/ u/L gª / skfnsf]<br />

ljsf;nfO{ k|f]T;flxt u5{ . of] le6fdLg<br />

c08f, cGg, ufh/, uf]ne]8f, abfd, sfpnL,<br />

sfFqmf, b"w, e6df;, bfn ,hf}, cf]v/ h:tf<br />

vfBkbfy{x?df k|z:t dfqfdf kfOG5 .<br />

cGo l6K;<br />

– s;} s;}sf] gª 6f]Sg] afgL x'G5 . olb<br />

nfdf] / alnof] gª rflxG5 eg] gª<br />

6f]Sg] afgL x6fpg' k5{ .<br />

– alnof] gªsf nflu k|z:t kfgL<br />

lkpg'xf];\ / gª j/k/sf] efunfO{ g/d<br />

/fVg'xf];\ . o;sf nflu df]OZr/fOh/<br />

klg k|of]u ug{ ;lsG5 .<br />

– ahf/df gª alnof] agfpg] g]n kf]lnz<br />

klg kfOG5 . h;n] gª alnof]<br />

agfp5 . o:tf] g]n kf]lnz k|of]u<br />

ug'{k5{, h;af6 kmd{n8Lxfo8 h:tf]<br />

xflgsf/s /;fog of]u ul/Psf] x'g'<br />

x'Fb}g .<br />

– gªnfO{ xltof/sf] ¿kdf h:t} gªn]<br />

;dft]/ s'g} s'/f tfGg], sf]6\ofpg] ubf{<br />

klg gª eflRrG5 .<br />

– gªnfO{ ;'/lIft /fVg g]n kf]lnz nufO{<br />

/xg'xf];\ .<br />

– ef8f df‰bf UnA; k|of]u ug'{xf];\ .<br />

#*. ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . #(


$) . ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . $!


$@. ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . $#


$$. ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . $%


$^. ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . $&


$*. ;sf/fTds nIo÷@)&$, c;f/ ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . $(


lzIff<br />

w/fg ÷ 6«]lg·+xf8{j]o/<br />

c+u|]hL l;sf}<br />

cFu|]hL n]Vbf Wofg lbg'kg]{ s'/fx?<br />

%) . ;sf/fTds nIo÷@)&$, a}zfv<br />

tkfO{n] n]v]sf] zAb ha<br />

s;}n] ;lhn} a'em\5 ta dfq yfxf x'G5<br />

ls tkfO{ /fd|f] n]Vg' x'G5 . x/]s efiffx?sf]<br />

h:t} cFu|]hL efiffsf] klg n]vg ;DalGw<br />

lgodx? 5g\ . h'g o; k|sf/ /x]sf]<br />

5 .<br />

1. Time and Tense<br />

s'g} s'/f n]Vbf of] s'/f Wofgdf /fVg'<br />

k5{ ls jfSo agfpbf ;do / sfnsf]<br />

ljz]if Vofn /fVg' k5{ . P[p6f s'/fsf]<br />

k|;Ëdf ;w}F Pp6} Tense sf] k|of]u<br />

ug'{k5{ .<br />

Example :<br />

- I went to my friends's college<br />

yesterday and we played<br />

tennis together. (Correct)<br />

- I went to my friend's college<br />

yestaerday and we play<br />

tennis together. (incorrect)<br />

2. Subject verb agrement<br />

cFu|]hLdf s'g} klg jfSo ;xL t/Lsfn]<br />

n]Vgdf ;a}eGbf 7'nf] e"ldsf Subject<br />

verb agrement sf] x'G5 . olb tkfO{n]<br />

o; lgoddf Wofg lbg' ePg eg] tkfO{n]<br />

;xL t/Lsfn] n]Vg ;Sg'x'Gg .<br />

Example :<br />

- Everyone has done his/her<br />

homework. (correct)<br />

- Everyone have done his/her<br />

homework (incorrect)<br />

3 . Articles<br />

o;sf] /fd|f] hfgsf/L gx'Fbf<br />

tkfO{nfO{ vf;} km/s gk/] klg o;sf]<br />

k|efj jfSo ljGof;df w]/} kb}{g eg]/<br />

;f]Rg' unt x'G5 . Article ( a, an,<br />

The) sf] hfgsf/L /fd|f] ;Fu gx'Gh]n<br />

;Dd tkfO{n] cFu|]hL /fd|f] ;Fu n]Vg ;Sg'<br />

x'Gg .<br />

Exmple :<br />

- I watched a movie yesterday.<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . %!


w/fg ÷ ljljw<br />

(Correct)<br />

- I watched movie yesterday.<br />

(Incorrect)<br />

4. Preposition<br />

o;sf] lgodsf] cfwf/e"t hfgsf/L<br />

x'g' clt cfjZos x'G5 . o;df<br />

ks8 agfpgsf nflu k|m]hn Verb<br />

/ zAb ;Fu k|of]u ul/g] Preposition<br />

ofb /fVg' k5{ . nuftf/ n]Vg]<br />

cEof;af6 o;sf] /fd|f] hfgsf/L kfpg<br />

;lsG5 . Preposition ofb /fVgsf<br />

nflu pkGof;, Go'hk]k/, klqsf cflb<br />

k9\g' k5{ .<br />

Example :<br />

- I am at work. (correct)<br />

- I am in work. (incorrect)<br />

5. \<br />

xfdL ha s]xL n]V5f}, To;sf]<br />

p4]Zo cufl8sf] JolQmn] a'emf];\<br />

jf cfkm\gf] s'/f p ;Dd k'¥ofpg'<br />

x'G5 . 5f]6f] jfSo n]Vg ;lhnf]<br />

x'g]5 / k9\g]nfO{ k9\g ;lhnf] x'g]5 .<br />

6.<br />

u|fd/sf] lgod cg';f/ olb tkfO{nfO{<br />

s'g} jfSo ;xL 5}g h:tf] nfU5 eg]<br />

Tof] x6fO{ lbg'xf];\ . ;xL xf] jf unt<br />

xf] eg]/ b'ljwfdf g/xg'xf];\ . unt<br />

n]Vg' eGbf lstfa kN6fP/ u|fd/sf] lgod<br />

kN6fpg' pko'Qm x'G5 .<br />

By : Binod Chaudhary (Deep Thinker)<br />

7.<br />

h;sf] dft[efiff cFu|]hL x'b}g ,pgLx?<br />

n]Vg] sfd t cFu|]hLdf u5{g\ t/ ;f]Rg r}<br />

cfkm\g} efiffdf ;f]rL /x]sf x'G5g\ . o;f]<br />

ubf{ n]vfO{df s]xL sdL /xg hfG5 h'g<br />

s'/f n]Vg] JolQmnfO{ yfxf x'Fb}g . To;}n]<br />

n]Vg] s|ddf hlxn] klg cFu|]hL d}<br />

;f]Rg'xf];\ .<br />

8.<br />

n]Vg] s|ddf ;w}F Pp6f zAb csf]{<br />

;Fu hf]l8Psf] x'g'k5{ . cyf{t\ jfSo ;nn<br />

au]sf] x'g' k5{ . h'g k9\bf v]/L klg<br />

cfgGb cfcf];\ .<br />

k9fOdf dg nufpg] d+q<br />

x/]s jif{ gofF sIffsf] ;'?jftdf<br />

;a}nfO{ k9\g hf]z cfpF5 . t/ ha ha<br />

lbgx¿ laTb} hfG5 Ps} lsl;dsf] ?6Lg tyf<br />

k9fOn] ubf{ s]xL ljBfyL{x¿sf] k9fOaf6<br />

Wofg x6\b} hfG5 . kmn:j?k k/LIff<br />

cfpGh]n ;Dddf pgLx?sf] :t/ v:sL<br />

;s]sf] x'G5 . To;}n] k9fOdf s;/L dg<br />

nufpg] To;af/] s]xL l6K;x?df Wofg<br />

lbg'xf];\ .<br />

;j{k|yd t ljBfyL{n] cfˆgf] ;f]r<br />

;sf/fTds /fVg' k5{ . tkfO{F h:tf]<br />

;f]Rg' x'G5, To:t} aGg'x'Gf]5 . ;f]rnfO{<br />

;sf/fTds agfO /fVgsf nflu<br />

;sf/fTds lstfax¿, k|]/s JolStsf<br />

syfx¿ k9\g'xf];\ . o;n] hLjgdf cl3<br />

a9\g k|]/0ff lbG5 .<br />

hLjgdf s]xL alggsf nflu<br />

cfˆgf] nIo lgwf{/0f ug'{ cToGt h?/L<br />

x'G5 . emg\ ljBfyL{sf nflu t nIo lng'<br />

dxTjk"0f{ x'G5 . ;xL nIo cyf{t\ olb s'g}<br />

ljBfyL{sf] kl5Nnf] sIffdf %) k|ltzt<br />

dfS;{ cfPsf] lyof] eg] ca p;sf] nIo<br />

*) k|ltzt dfS;{ Nofpg] x'g' k5{ .<br />

o;/L nIo lgwf{/0f u/L ;s] kl5 slt<br />

306f, slt a]nf, s'g ljifo / s;/L k9\g]<br />

Pp6f of]hgf agfP/ k9\g' k5{ . cfˆgf]<br />

nIonfO{ ;'Tg' cl3 / p7] kl5<br />

bf]xf]¥ofpg'xf];\ . o;n] ubf{ k9\g dg<br />

nfUg] x'G5 .<br />

w]/} l6eL x]g'{, OG6/g]6 rnfpg',<br />

df]afOn rnfpg' tyf k|]d<br />

;DaGwsf sf/0f k9fOdf afwf pTkGg<br />

x'g hfG5 . l6eL x]g]{, df]afOn tyf<br />

OG6/g]6 rnfpg] cflb s'/fx?sf nflu<br />

Pp6f lglZrt ;do tf]Sg'xf];\ / To;<br />

a]nf dfq o:tf sfdx¿ ug'{xf];\ .<br />

k9\g] qmddf df]afOn cfˆgf] 5]pdf<br />

g/fVg'xf];\ . w]/} s]6f jf s]6L ;fyLx¿<br />

klg gagfpg'xf];\ . km];a'sdf klg w]/}<br />

;fyLx? gagfpg'xf];\ . l6eL sf]7fdf a;]/<br />

k9\g] sfd gug'[{xf];\ . gq l6eL vf]n]/<br />

x]g{ dg nfU5 jf c?n] l6eL x]bf{ x]g{ dg<br />

nfU5 .<br />

k9fOdf dg gnfUg] d'Vo sf/0f<br />

e]8]6f/ ÷ xf]6n<br />

%@. ;sf/fTds nIo÷@)&$, c;f/<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . %#


;'Gb/x/}rf<br />

Psfu|tfdf sdL x'g' xf] . Psfu|tf<br />

eg]sf] s'g} sfd ug{ xfd|f] dg nfUg'<br />

xf] . ha xfd|f] Wofg y'k|} s'/fx¿df<br />

hfG5, To; a]nf xfd|f] Psfu|tfdf sdL<br />

cfpF5 . pbfx/0f :j¿k xfdL<br />

k9L/x]sf] a]nfdf xfd|f] df]afOndf<br />

kmf]g cfpFbf jf dgkg]{ l;l/on<br />

cfpFbf xfd|f] Wofg cGoq df]l8g ;S5 .<br />

To;}n] hLjgdf s]xL aGg' 5 eg] o:tf<br />

jflxoft sfdx?df Wofg glbg'xf];\ .<br />

h'g ljifo uf¥xf] nfU5, Tof] ljifo<br />

k|m]z ePsf] a]nf k9\g'xf];\ . k9\g] Pp6f<br />

lglZrt 7fpF /f]Hg'xf];\ / lbgx'F kl/jt{g<br />

gug'{xf];\ . ?6Lg cg';f/ k9\g'xf];\ lbgdf<br />

sDtLdf !) ldg]6 d]l86]zg ug'{xf];\ .<br />

– lx8\bf k|To]s rf/ kfOnfdf ! b]lv rf/<br />

;Dd uGb} ;f; 5f]8\g'xf];\ . of]<br />

d]l86]zg ;'? ug]{ ;a}eGbf ;lhnf]<br />

tl/sf xf] .<br />

–st} cf/fdn] a;]/ ! b]lv !)) ;Dd<br />

cf/fdn] uGg'xf];\ .<br />

– ;f; km]g]{ ultdf Wofg lbg'xf];\ . ;f;<br />

lng] / ;f; km]g]{ sfddf Wofg<br />

lbg'xf];\ .<br />

–= k9\g] qmddf klg /f]lsP/ ! b]lv @)<br />

;Dd uGg'xf];\ .<br />

–= 38Lsf] ;]s]G8sf] ;'O{nfO{ 3'd]sf]<br />

x]g'{xf];\ . tyf lbgdf k6s k6s nfdf]<br />

;f; km]g'{xf];\ .<br />

–= /flt rf8} ;'t]/ rf8} p7\g] k|of;<br />

ug'{xf];\ . lbgdf sDtLdf !) ldg]6<br />

Jofofd ug'{xf];\<br />

–=@$ 306fdf cf7 306f d:t lgbfpg'xf];\ .<br />

–= cfˆgf] jl/kl/sf] jftfj/0f ;kmf<br />

/fVg'xf];\ . o;n] klg Psfu|tfdf j[l4<br />

u5{ .<br />

oL pkfox? ! dlxgf ;Dd ckgfpbf<br />

lgs} kmfObf lng ;lsG5 .<br />

cleefjs<br />

aRrfsf] cIf/<br />

s;/L ;'wfg]{ <<br />

/fd|f] cIf/sf] k9fOdf lgs} 7'nf]<br />

dxTj x'G5 . cIf/sf sf/0f klg k/LIffdf<br />

sd jf a9L cÍ cfpg] x'G5 . sltko<br />

gfgLx¿sf] cIf/ g/fd|f] x'g] u5{, h'g<br />

cleefjssf nflu lrGtfsf] ljifo x'g<br />

;S5 . lxhf] cfh :s'ndf klg gfgLx¿nfO{<br />

/fd|f] cIf/ n]Vg k|f]T;flxt ul/G5 . t/<br />

klg s]xL aRrfx¿sf] cIf/df s'g} ;'wf/<br />

cfpb}g . To;sf nflu cleefjsn]<br />

lgDg pkfox¿ ckgfpg ;Sg' x'g]5 .<br />

k9\g] 6]ansf] prfO ;xL<br />

x'g'k5{<br />

aRrf k9\g], n]Vg] 6]an w]/} cUnf]<br />

jf xf]rf] geO{ l7Sssf] x'g' k5{ . 6]an<br />

olt cUnf] x'g' k5{ ls aRrfn] ;lhn}<br />

s'lxgf c8\ofP/ n]Vg ;sf];\ . ;fy}<br />

s';L{ klg o:tf] x'g' k5{ ls aRrfsf]<br />

v'§fn] ;lhn} e"FO{ 5f]Psf] x'g'k5{ .<br />

k]G;Ln ;dfTg] tl/sf<br />

aRrfnfO{ ;xL tl/sfn]<br />

k]G;Ln ;dfTg l;sfpg'xf];\ .<br />

unt tl/sfn] k]G;Ln ;dfTbf klg<br />

n]Vg cK7\of/f] x'G5 / cIf/ g/fd|f]<br />

x'G5 . aRrfnfO{ k]G;Ln a'9L cf}nf /<br />

rf]/ cf}nfsf] lardf /fvL ;dfpg<br />

nufpg' k5{ .<br />

gof“ tl/sf<br />

olb tkfO{F cfˆgf] gfgLnfO{<br />

gofF tl/sfsf] cIf/ n]Vg l;sfpg<br />

;'Gb/ x/}rf<br />

%$. ;sf/fTds nIo÷@)&$, h]7<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . %%


;'Gb/ x/}rf<br />

%^. ;sf/fTds nIo÷@)&$, c;f/<br />

rfxg'x'G5 eg] To;sf] gd'gf pgLx¿nfO{<br />

b]vfpg'xf];\ . o;sf nflu slksf]<br />

x/]s kGgfdf Pp6f Pp6f cNkmfa]6 n]vL<br />

aRrfnfO{ cEof; ug{ nufpg'xf];\ . o;f]<br />

ubf{ pgLx¿n] gofF tl/sfsf] cIf/ n]Vg<br />

;lhn} l;Sg]5g\ .<br />

klxnf] kf7<br />

;fgf] aRrfnfO{ n]Vg l;sfpgsf<br />

nflu sfnf] :n]6 jf JxfO6 af]8{ / dfs{/<br />

k|of]u ug{ ;lsG5 . o;/L af]8{df n]v]/<br />

aRrfnfO{ l;sfpg ;lsG5 . aRrfnfO{<br />

x/]s cNkmfa]6 jf b]jgflu/L cIf/sf]<br />

gSsn ug{ nufpg'xf];\ . o:tf] cEof;<br />

To; a]nf ;Dd hf/L /fVg'xf];\ ,ha ;Dd<br />

p;n] gx]/Lsg To:t} cIf/ n]Vb}g . /fd|f]<br />

n]Vbf :ofaf;L lbg'xf];\ / p;sf] pT;fx<br />

a9fpg'xf];\ .<br />

n]Vg] u[xsfo{ lbg'xf];\<br />

n]Vg] u[xsfo{ lbP/ klg gfgLx¿sf]<br />

cIf/ ;'wfg{ ;lsG5 . o;sf nflu<br />

p;nfO{ lgDg u[xsfo{x? lbg ;lsG5 .<br />

– ;fyLnfO{ lr7L n]Vg nufpg'xf];\ .<br />

– km]G;L k]k/df sljtf n]Vg nufpg'xf];\<br />

/ leQfdf 6fF:g'xf];\ .<br />

– lgdGq0ff sf8{ agfpg'xf];\ .<br />

– lrq agfP/ To;sf] zLif{s n]Vg<br />

nufpg'xf];\ .<br />

/fd|f] cIf/sf nflu :df6{<br />

l6K;<br />

– s]/d]6 gu/L ;kmf tl/sfn] n]Vg<br />

nufpg'xf];\ . olb n]Vbf uNtL eof] eg]<br />

Ps k6s dfq sf6\g nufpg'xf];\ .<br />

– ;a} cIf/ Pp6} wsf{ d'lg n]Vg<br />

nufpg'xf];\ .<br />

– zAbx?sf lardf l7Sssf] Uofk /fVg<br />

nufpg'xf];\ .<br />

– gofF Kof/fu|fkm ;'? ug'{ cl3 b'O{ cf}nf<br />

hltsf] 7fpF 5f]8\g nufpg'xf];\ .<br />

cIf/n] aRrfsf] JolQmTj<br />

bzf{p5<br />

cIf/nfO{ /fOl6Ë ckm a|]g elgG5<br />

lsgls cIf/sf] z}lnaf6 klg x]G8/fOl6Ë<br />

ljz]if1n] JolQmsf] dgsf] s'/f yfkf<br />

kfpg] u5{g\ . x/]s JolQmsf] n]Vg] a]Un}<br />

tl/sf x'G5 h:t}M cIf/sf] agfj6, ult,<br />

bafa cflb . o;}af6 JolQmsf] :jfefj jf<br />

JolQmTjsf af/]df yfxf kfpg ;lsG5 .<br />

k|]dsf]<br />

k|tLs<br />

…;f/;Ú<br />

;f/; ljZjsf] ;a}eGbf ljzfn<br />

p8\g] r/f xf] . ljz]ifu/L blIf0f Pl;ofnL<br />

b]zx¿df o;sf] jf;:yfg /x]sf] 5 .<br />

o;nfO{ u|; PG6Luf]g klg elgG5 . of]<br />

u'Okmf]d{; kl/jf/sf] ;b:o xf] . of] r/f<br />

;]tf] 6fpsf], /ftf] 3fF6L / v}/f] z/L/sf]<br />

x'G5 . o;nfO{ cË|]hLdf ;f/; qm]g klg<br />

elgG5 . of] r/f g]kfn nufot blIf0f k"jL{<br />

Pl;of tyf c:6«]lnofsf] /}yfg] r/f xf] /<br />

of] ;+;f/s} 7'nf] r/fx?df u0fgf x'G5 .<br />

of] r/f Ps} If]qdf a:g ?rfp5 / a;fO{<br />

;b}{g . of] r/f ^ lkm6 ;Dd cUnf] /<br />

;f9] # lsnf] tf}nsf] x'G5 eg] o;n] kv]6f<br />

lkmhfpbf b'j} kv]6fsf] nDafO{ * lkm6<br />

;Dd k'U5 .<br />

Gf]kfndf o;sf] d'Vo jf;:yfg<br />

lrtjg xf] . g]kfnsf] /fli6«o lgs'~h<br />

tyf jGohGt' P]g @)#( n] o; k|hfltsf]<br />

;f/;nfO{ ;+/lIft k+IfLsf] k+lQmdf ;dfj]z<br />

u/]sf] 5 . of] r/f l;d;f/ -bnbn_ o'Qm<br />

If]qdf a:5 . o;sf] c08f, df;' / KjfFvsf<br />

nflu o;sf] cj}w l;sf/ x'G5 . sf]nfxn,<br />

k|b"if0f / af;:yfg ljgf;sf, sf/0f ogsf]<br />

;Î\of lbgk|ltlbg 36\b} uO/x]sf] 5 .<br />

;+;f/el/df ;f/;sf] cf7 j6f<br />

k|hflt kfOG5 . o;sf] d'Vo jf;:yfg<br />

l;d;f/ If]q af9L cfpg] If]q, tnfp,<br />

tfn, wfg v]t cflb xf] . of] b'O{ b]lv<br />

% sf] ;Î\ofdf a:g] u5{ . o;n] cfˆgf]<br />

u'F8 xl/of] 3fF;sf] 3f/Ldf agfp5 . of]<br />

k|foM zfsfxf/L x'G5 / s+bd'n tyf cGgx?<br />

;]jg ug]{ u5{ . slxn]sfxL o;n] s]xL<br />

;fgf hLjx? klg vfG5 . ;f/;sf] efn]<br />

/ kf]yL Ps csf{ k|lt ;dlk{t x'G5g\ .<br />

o;sf] hf]8L hLjge/ ;fy /xG5g\ . olb<br />

b'3{6gfjz s'g} Pssf] d[To' ePdf klg<br />

hLjge/ PSn} a:5g\ . jiff{ofd o;sf]<br />

k|hggsfn xf] . kf]yLn] Ps kN6df b'O{<br />

b]lv tLg j6f c08f kf5{ . tL c08fx?<br />

efn] / kf]yL b'j} ldnL kfn} kfnf]<br />

cf]yf5{g\ . nueu ! dlxgf kl5 c08faf6<br />

aRrf lgl:sG5 . c08faf6 lg:s]sf] nueu<br />

b'O{ dlxgf kl5 ;f/; p8\g ;SGf] x'G5 .<br />

o;sf] efn] eGbf kf]yL s]xL ;fgf] x'G5 .<br />

;f/;nfO{ k|]dsf] k|tLs dflgG5 .<br />

o; r/fn] hLjgdf Ps k6s dfq hf]8L<br />

agfp5 / hLjg e/ ;Fu} a:5g\ . olb<br />

efn] jf kf]yL dWo] s'g} Pssf] d[To' ePdf<br />

o;n] vfg, lkpg 5f]8\5 / ;+ejtM o;sf]<br />

d[To' g} x'G5 . To;}n] klg ;f/;nfO{ kljq<br />

/ ;f}efUobfos k+IfLsf] ¿kdf lrlgG5 .<br />

o;sf] j0f{g lxGb' wd{u|Gy /fdfo0fdf klg<br />

ul/Psf] 5 .<br />

36\bf] v]tL of]Uo hldg, jgh+un<br />

ljgfz, /f;folgs cf}ifwLsf] k|of]u<br />

a9\bf] k|b"if0f tyf Unf]an jfld{Ësf sf/0f<br />

o;sf] ;Î\ofdf ulx/f] k|efj k/]sf] 5 .<br />

s]xL 7'nf] ePsfn] o;nfO{ lu4, lrnaf6<br />

sd vt/f 5 eg] :ofn ˆofp/f]n] o;sf]<br />

;Lsf/ ug]{ u5{g\ . ;fy} o;sf] c08f tyf<br />

rNnfsf] cj}w rf]/L l;sf/L klg a9\bf] 5 .<br />

a]naf/L<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . %&


a]naf/L÷8fuLxf6<br />

lj1fg ;dfrf/<br />

cGtl/Ifdf sxfF a:5g\<br />

cGtl/IfofqLx? <<br />

cGtl/Ifsf] ;+;f/ /x:o g} /x:on]<br />

el/Psf] 5 . To;}n] g} xf]nf tL<br />

/x:osf af/]df yfxf kfpgsf nflu<br />

cGtl/IfofqLx? cGtl/If ldzgdf<br />

hfG5g\ . t/ olt 7'nf] cGtl/Ifdf<br />

cGtl/IfofqLx? sxfF a:5g\ xf]<br />

nf eGg] k|Zg p7\g ;S5 . jf:tjdf<br />

cGtl/IfofqLx? cGt{/fi6«Lo :k]; :6];g<br />

(ISS) df a:g hfG5g\ . h'g dflg;x¿sf]<br />

;'ljwfnfO{ Wofgdf /fvL agfOPsf]<br />

5 .<br />

s] xf] cGtl/If :6];g <<br />

cGtl/If :6];gnfO{ cla{6n<br />

:6];g klg elgG5 . o;nfO{ dflg;x¿<br />

a:gsf nflu ;'ljwfhgs ¿kdf<br />

l8hfOg ul/Psf] 5 . csf]{ zAbdf eGg]<br />

xf] eg] of] cGtl/Ifdf dfgj lgld{t o:tf]<br />

:6];g xf], h'g ;Fu k[YjLsf] s'g} klg<br />

cGtl/If ofg uO{ e]6\g ;S5 .<br />

oxfFaf6 cfsfzsf] /x:osf af/]df kQf<br />

nufOG5 . ;g\ !((* df cGt{/fli6«o<br />

:k]z :6];gsf] lgdf{0f ul/Psf] lyof] .<br />

;'?df o;nfO{ !% jif{sf nflu dfq<br />

cGtl/Ifdf /fVg] of]hgf lyof] . t/ Pp6f<br />

s/f/ kl5 o;sf] k|of]u ;g\ @)@) ;Dd<br />

ul/g] ePsf] 5 . ;g\ @))# df z6n<br />

ofg sf]nDaLof b'3{6gfsf] l;sf/ ePsf]<br />

lyof] . To; kl5 gf;fn] cGtl/If :6];g<br />

5f]8\g] lg0f{o u/]sf] lyof] . t/ kl5<br />

s]xL sf/0fjz x/]s If0f ToxfF<br />

cGtl/IfofqL /fVg] lg0f{o u¥of] .<br />

cGtl/If<br />

:6];gsf<br />

/f]rs tYox¿<br />

– cGt{/fli6«o cGtl/If :6];g agfpgsf<br />

nflu cd]l/sf, ?;, Sofg8f, hfkfg,<br />

a]lNhod, a|flhn, 8]gdfs{, k|mfG;,<br />

hd{gL, O6nL, gLb/Nof8, gj]{, :k]g,<br />

:jL8]g, :jLh/Nof08 / o"s] ;lxt hDdf<br />

!^ j6f b]zx¿sf] of]ubfg /x]sf] 5 .<br />

– o; cGtl/If :6];gn] x/]s () ldg]6df<br />

k[YjLsf] Ps rSs/ nufp5 .<br />

– cGtl/If :6];g #%^ lkm6 df algPsf]<br />

5, h'g Pp6f km'6ansf] d}bfg eGbf<br />

7'nf] 5 .<br />

– o;sf] tf}n $, @), ))) lsnf]u|fd<br />

5 . of] #@) j6f sf/x?sf] tf}n a/fa/<br />

5 .<br />

– cGtl/Ifsf] /x:o kQf nufpg<br />

algPsf] of] :6];g lgdf{0f ug{ nueu<br />

!@) lalnog 8n/ vr{ ePsf] lyof] .<br />

– cGtl/Ifdf s'g} klg a]nf ha<br />

s'g} cGtl/IfofqLn] ofgaf6 lg:s]/<br />

cGtl/Ifdf kfOnf 6]S5, To;nfO{ :k];<br />

jfs elgG5 . ;g\ !(^% dfr{ !*<br />

df ?;L cGtl/IfofqL PNs];L<br />

lnof]gf]jn] klxnf] k6s :k]; jfs<br />

u/]sf lyP .<br />

– cGtl/If :6];g /ftsf] ;dodf rG›df<br />

/ z'qm u|x kl5 t];|f] ;a}eGbf<br />

rDsLnf] j:t' x'G5 . olb tkfO{Fsf]<br />

cfFvf t]lhnf] 5 eg] tLj| ultdf<br />

lxl8/x]sf] Kn]g h:t} cfsfzdf b]Vg<br />

;Sg'x'g]5 .<br />

– cGtl/IfofqLn] lbgdf # k6s vfgf<br />

vfG5g\ . t/ pgLx¿n] a;]/ gvfO{<br />

xfjfdf p8L/x]sf] cj:yfdf :yL/ eO{<br />

vfG5g\ .<br />

– cGtl/If :6];gsf] %@ j6f sDKo'6/df<br />

klg Ps eGbf a9L k6s efO/;<br />

P6\ofs eO{ ;s]sf] 5 .<br />

– ToxfF On]S6«f]nfOl;; k|lqmof 4f/f<br />

cS;Lhg k|fKt ul/G5 .<br />

– cGtl/If :6];gdf b'O{j6f afy?d 5 .<br />

cGtl/IfofqL tyf hgfj/x?sf] o"l/g<br />

-lkzfa_ lkmN6/ eO{ k'gM lkpg] kfgL<br />

agfOG5 . h;af6 cGtl/IfofqLnfO{<br />

kfgLsf] sdL gxf];\ .<br />

– cGtl/Ifdf klg c08f, df;', t/sf/L,<br />

a|]8 h:tf vfg]s'/f pknAw x'G5 . k|foM<br />

oL vfg]s'/fx? cd]l/sf, hfkfg /<br />

?;df algPsf] x'G5 .<br />

– cGtl/IfofqLx?n] a|z u/] kl5 ls t<br />

lgNg' k5{ ls t g]klsgdf y'Sg' k5{<br />

lsgls ToxfF h] s'/f klg xfjfdf<br />

t}l/g yfN5 . ToxfF kfgL klg kmf]sf<br />

-aan_ h:t} eP/ t}l/G5 .<br />

– cGtl/IfofqLn] ;'Tg] a]nfdf cfkm"nfO{<br />

Pp6f :nLlkª Aofudf Kofs ug'{k5{ .<br />

– cGtl/IfofqLx?n] ljz]if u/L<br />

c/]Gh :k]; ;'6 / ;]tf] :k]; ;'6<br />

nufpg] u5{g\ . o:tf] ;'6 nufpg'sf<br />

k5fl8 klg ljz]if sf/0f /x]sf] 5 .<br />

c/]Gh sn/sf] ;'6 OG6«L ;'6 xf] .<br />

of] /Ë NofG8:s]kdf klg ;lhn} b]Vg<br />

;lsG5 eg] ;]tf] /Ën] ;"o{sf] k|sfznfO{<br />

k/fjt{g ug'{sf ;fy} cGtl/Ifsf] sfnf]<br />

jftfj/0fdf of] ;lhn} b]Vg ;lsG5 .<br />

8fuLxf6<br />

%*. ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . %(


ao/jg÷n]6fª<br />

/f]rs ;+;f/<br />

ls/f vfg dg<br />

k/fpg] lqmdLgf<br />

g]zgn lhof]u|flkms Rofgnaf6<br />

‘Man vs Wild' eGg] sfo{s|d<br />

lbOGYof] . h;df h:tf] ;'s}<br />

kl/l:yltdf klg afFRgsf nflu ls/f<br />

km6\ofª\u|f vfg l;sfOGYof] . h'g<br />

x]bf{ bz{sx?sf] cfª l;l/Ë x'GYof] . t/<br />

a'Nufl/ofsL Ps o'jtL …lqmdLgfÚ nfO{<br />

ls/f vfg olt dg k5{ ls pgL ljut<br />

6\of6'sf] cgf}7f] q]mh<br />

b'O{ jif{ b]lv ls/f dfq vfO{ /x]sL l5g\ .<br />

lqmdLgf nueu b'O{ jif{ b]lv ls/fsf] kl/<br />

sf/x? ;+;f/e/ vf]hL/x]sL l5g\ . pgsf<br />

cg';f/ pgL k|f]6Lgsf] ;j{>]i7 ;|f]t<br />

ls/fnfO{ dfG5Lg\ . pgsf cg';f/ ls/<br />

fx?df xdf]{g, k|f]6Lg / s]xL dfqfdf<br />

Pldgf] Pl;8 klg kfOG5 . lqmldgfnfO{<br />

km6\ofª\u|f lgs} dg k5{ . km6\ofª\u|fsf]<br />

v'§f / kv]6f efr]/ vfbf lgs} :jflbnf]<br />

x'g] pgsf] dfGotf 5 . pgnfO{ rfdnsf]<br />

ls/f, e}+;Lsf] lsgf{, /]zd ls/f h:tf<br />

;a} ls/fx? dg k5{g\ . ls/fsf] kl/sf/<br />

sf nflu pgL o"/f]k tyf yfO{Nof08af6<br />

ls/f lsGg] ul5{g\ . klxnf klxnf pgL<br />

cfkm} To:tf] ls/fx? kfNg] uly{g\ . t/<br />

pgL ofqfsf qmddf aflx/ hfFbf To;sf]<br />

/]vb]v ug]{ sf]xL x'b}gYof] .<br />

lhpbf] e"t<br />

lkmlnlkmG;sf Ps JolQmnfO{ b]Vgf<br />

;fy dflg;x? e"t e"t eGb} lrRofpg]<br />

u5{g\ . gfgLx? t pgsf] glhs klg<br />

kb}{gg\ . o:tf] x'g'sf] sf/0f tL JolQmsf]<br />

5fnf s'g} vt/gfs hgfj/ h:t} x'b} uO{<br />

/x]sf] 5 . pgsf] cfFvf hlt v]/ klg<br />

/ftf] / km'sfn]sf] h:tf] b]lvG5 ,h'g<br />

b]Vgf ;fy dflg;x? 8/fpg] u5{g\ /<br />

sf]xL klg p ;Fu s'/f ug{ klg tof/<br />

x'Fb}gg\ .<br />

@^ jif]{ tL JolQmnfO{<br />

o:tf] /f]u nfu]sf] 5 ls<br />

pgL hjfgL d} a'9f] b]lvG5g\ .<br />

pgnfO{ OlSyof]+l;; eGg] b"n{e<br />

/f]u nfu]sf] 5 . dflg;x? pgL<br />

;Fu 8/fpg] ePsfn] pgL 3/<br />

af6 aflx/ klg lgl:sb}gg\ .<br />

pgsf] gfd PG6f]lgof] xf] . pgL<br />

On]S6«Ll;og aGg rfxG5g\<br />

/ cfkm\gf] kl/jf/ agfpg<br />

rfxG5g\ . t/ pgsf] glhs sf]xL klg<br />

hfg rfxb}g . pgL hGdgf ;fy pgsf<br />

a'afn] 5f]8]/ uP / pgL !@ jif{sf]<br />

x'Fbf cfdfn] 5f]8]/ uOg\ . To; kl5<br />

pgnfO{ pgsL xh'/cfdfn] kfn]sL<br />

lyOg\ .<br />

ky/L<br />

lxhf]cfh Pshgf dlxnfsf]<br />

kmf]6f] ;f]zn ;fO6x?df efO/n eO{<br />

/x]sf] 5 . o;sf] sf/0f pgn] cfkm\gf]<br />

z/L/sf c+ux?df vf]kfPsf] 6\of6' xf] .<br />

x'g t y'k|} dflg;x?n] cfkm\gf] z/L/ el/<br />

6\of6' vf]kfPsf 5g\ . t/ tL dlxnfn]<br />

cfkm\gf] z/L/sf] o:tf] efudf 6\of6'<br />

agfPsL 5g\, h'g x]gf{ ;fy dflg;x?sf]<br />

cfª l;l/Ë x'G5 . ‘Morgan Joyce<br />

varn' gfdsL @$ jif]{ dlxnfnfO{ xfn} dfq<br />

ckx/0f / n'6kf6sf] cleof]udf ks|fp<br />

ul/Psf] lyof] . @$ jif]{ tL dlxnf cfkm\gf]<br />

vt/gfs 6\of6'sf sf/0f rrf{df l5g\ .<br />

jf:tjdf 6\of6' agfpg' ;lhnf]<br />

5}g o;sf nflu lgs} b'vfO{ ;xg' k5{ .<br />

6\of6' agfpg lgs} lxDdt klg<br />

rflxG5 . o:tf] cj:yfdf tL<br />

dlxnfn] cfkm\gf] cfFvfsf] gfgLdf 6\of6'<br />

agfPsL l5g\, h'g cfkm}df cgf}7f] 5 .<br />

pgnfO{ xfn} dfq ;fpy Sof/f]lngfdf<br />

lu/km\tf/ ul/Psf] lyof] . o; cl3 klg<br />

pgnfO{ ljleGg cf/f]kx?df ks|fp<br />

ul/Psf] lyof] .<br />

hjfg algg<br />

/utaf6 ag]sf] lqmd<br />

dflg;x? cfkm\gf] ;'Gb/tf sfod<br />

/fVg s] ub}{gg\ xf]nf < sltn] t<br />

cfkm\gf] c+usf] Knfli6s ;h{/L jf<br />

6«fG;KnfG6 klg u/fpg] u5{g\ . o:t}<br />

Ps a]nfotL df]8n x]n] af]n8ljgn]<br />

cfkm\gf] ;'Gb/tf sfod /fVgsf nflu<br />

cgf}7f] pkfo ckgfPsL l5g\ . h'g<br />

;'Gbf xfdLnfO{ cgf}7f] nfUg ;S5 .<br />

x]n] cfkm\gf] ;'Gb/tf sfod ug{sf<br />

nflu cfkm\g} /utn] algPsf] lqmd<br />

nufpg] ul5{g\ . Ps l/kf]6{ cg';f/<br />

pgs]f lqmddf pgsf] xftsf] /ut<br />

k|of]u ul/G5 . h;nfO{ Ps lsl;dsf]<br />

ljz]if d]l;gn] lkmN6/ ul/G5 . To;kl5<br />

To;nfO{ k]:6 h:t} agfOG5 . x]n] klxnf]<br />

df]8n xf]Ogg\ , h;n] :sLgs]o/sf nflu<br />

/ut k|of]u u/]sL l5g\ . o; cl3 klg lsd<br />

sfb{lzog / cGo s]xL df]8nn] of] pkfo<br />

ckgfO{ ;s]sf 5g\ . Ps cGt{jftf{df<br />

x]n]n] g/d / ;kmf :sLg kfpgsf nflu<br />

cfkm" h] klg ug{ tof/ /x]sf] v'nfPsL<br />

l5g\ .<br />

^). ;sf/fTds nIo÷@)&$, c;f/<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . ^!


syf<br />

sf7df+8f}sf] s7\ofªu|Lg] hf8f]n]<br />

;'bz{ghLsf] /ut g} hdfpnf h:tf] ePsf]<br />

lyof] . clkm; k"u] kl5 s]xL Gofgf] cg'ej<br />

eof] . clkm;sf] eL8, sfdsf] k|];/n]<br />

zl//nfO{ Gofgf] agfpFb} uof] . ;'bz{ghLsf<br />

;fyL ;xsdL{x? pgsf] bfofF tyf<br />

afFof lt/sf] 6]andf a;]sf lyP . bfofF lt/<br />

/d]zhL / afofF lt/ ZofdhL . tL b"j} ;Fu<br />

;'bz{ghLsf] 7\ofs ldNb}g lyof] . ;'bz{ghL<br />

u+eL/ lsl;dsf dWodjuL{o JolQm<br />

lyP . pgL sf]7f efF8fdf a:y] / b'Ohgf<br />

5f]/f5f]/L / >LdtLsf] kl/jf/ s/}n]<br />

wfgL /x]sf lyP eg] /d]zhL / ZofdhL<br />

clns /l;s / d'vfn] k|j[lQsf lyP .<br />

pgLx?sf] cfly{s l:ylt ;'bz{ghL eGbf<br />

s]xL /fd|f] lyof] . pgLx? df}sf kfP lkR5]<br />

;'bz{ghLsf] v'§f tfGg kl5 kb}{g lyP .<br />

cfh k]ml/, /d]zhLn] ;'bz{ghLnfO{<br />

JoËo xfGb} eg] …;'bz{ghL, of] sf]6 ;Fu<br />

tFkfO{sf] lgs} dfof lk/tL ufFl;Psf] 5 ls<br />

Sof xf] < of] yf]qf] sf]6 5f]8\g dfGg' x'Gg,<br />

o;kfnLsf] hf8f] of] sf]6n] ;xnf h:tf]<br />

rfFlx 5}g .Ú …xf] t gL, ZofdhLn] klg s'/f<br />

yKb} eg] …oqf] ;/sf/L sfof{nosf] v/bf/<br />

dfG5], of] yf]qf] sf]6n] cln ;'xfpFb}g klg,<br />

;'bz{ghL Pp6f gofF sf]6 lsGg' k¥of] lg ÛÚ<br />

pgLx?sf] s'/f ;'g]/ ;'bz{ghLnfO{ lgs}<br />

/L; p7\of] . d've/Lsf] hjfkm lbpFm ls<br />

h:tf] nfu]sf] lyof] t/ u+eL/ k|j[lQsf] dfG5]<br />

;'g]sf] g;'g] h:tf] eO{ cfk\mgf] sfddf<br />

nflu /x] . pgL dgdg} ;f]Rb} lyP<br />

…hfFaf] of] hf8f] klg slxn] ;lsG5 s'lGg,<br />

clg To;kl5 of] sf]6 nufpg' kg]{ lyPg<br />

/ logsf] cfFvf klg of] yf]qf] sf]6df kg]{<br />

lyPg . gofF sf]6 l;nfpg #,$ xhf/ kl/<br />

xfN5, Toltn] t sf]7f ef8f ltl/G5 . hfFaf]<br />

!% xhf/ ?lkofFn] sf]7fef8f lt/, gfgLx?sf]<br />

lkmz lt/, /f]uL >LdtLsf] cf}ifwL, dlxgf<br />

el/sf] /f;g, Tof] !% xhf/ t yfk]s}<br />

ef]nLkN6 sxfF k"U5 sxfF < ltgsf] kf]<br />

cfk\mgf] k"Vof}{nL ;Dklt 5 / k};fsf] wfs<br />

b]vfpF5g\ . o:t} s'/f ;f]Rb} sfd ubf{<br />

ub}{ ;fFem kg{ cf6\of] . cfh tna yfKg]<br />

lbg lyof] . To;}n] pgL xtkt kmfOnx?<br />

ldnfpg yfn] . To;f] t ;'bz{ghLn]<br />

rfxg] xf] eg] Pp6f gofF sf]6 t l;nfpg<br />

g;Sg] xf]Og . pgsf] lkmh'n vrL{ afgL<br />

h:t} r'/f]6 / a]n'sf /S;L kLpg] afgLn]<br />

ubf{ pgsf] sdfO{sf] s]xL efu To;df<br />

vr{ x'GYof] . pgL tL cfbtx? 5f]8\g<br />

rfxb}g lyP ;fy} pgL Ps OdfGbf/ JolQm<br />

lyP . pgL 3'; vfg dg k/fpFb}g lyP .<br />

pgL tna lng] sf]7fdf k"u]/ ;fOg u/L<br />

k};f ug]/ sf]6sf] vNtLdf xfn] . pgL<br />

o;f] kmls{bf pgsf] k5fl8 /d]zhL peLO{<br />

/x]sf lyP . /d]zhLn] xfF:b} eg] …cfh eg]<br />

of] yf]qf] sf]6n] klg k};fsf] Gofgf] kfpg]<br />

eof] .Ú t/ pgn] /d]zhL lt/ x]b}{ gx]/L<br />

cfk\mgf] af6f] ttfP . af6f]df s]xL k/ k'u]<br />

kl5 cfk\mgf] tntn d]6fpg r'/f]6 lsGg<br />

egL Pp6f k;n cuf8L k'u] / Ps a§f<br />

r"/f]6 dfu] r'/f]6sf] k};f lbg pgn] o;f]<br />

sf]6sf] vlNtdf xft xfn] t/ xftn] k};f<br />

e]6]g . ;'bz{ghLsf] cfË lhl/Ë eP/ cfof] .<br />

pgn] ;a}lt/ 5fd5fd 5'd5'd<br />

u/] . pgsf] sf]6sf] uf]hLdf b"nf] k/]sf]<br />

/x]5, pgnfO{ xf];} ePg . pgsf] cg'xf/<br />

b]vL k;n]n] ;f]w] s] eof] bfO{, k};f<br />

x/fpg' eof] ls Sof xf] < clxn] 5}g eg]<br />

ef]nL lbg'xf];\ g t .Ú pgn] k;n]<br />

nfO{ wGojfb lbO{ cfk"m lx8]sf] af6f]<br />

k]m/L kmls{P t/ x/fPsf] k};f s]<br />

e]l6GYof] . pgn] ;a}lt/ vf]h] . cGTodf<br />

pgL lgGofp/f] d'v lnP/ 3/df k"u] .<br />

3/df pgsL >LdtL vfgf ksfP/<br />

s'/L/x]sL lyOg\ . s]6fs]6Lx?<br />

kl9/x]sf lyP . pgL v'Oo\o ;':s]/f<br />

xfnL cf]5\ofgdf klN6P . pgnfO{ ca<br />

of] dlxgf s] u/L vr{ rnfpg] eg]/ kL/<br />

nfUg yfNof] . ca sf] ;Fu C0f dfUg]<br />

eg]/ ;f]Rg yfn] . ca h];'s} xf];\,<br />

;fyLx? ;Fu} ;xof]u dfUg' k5{ xf]nf .<br />

/S;L r'/f]6df sd vr{ u/L s6fpFb} lbg'<br />

knf{ egL dgdg} ;f]r] . Tolts}df pgsL<br />

>LdtL /fwfn] ;f]lwg\ …x}g cfh tFkfO{nfO{<br />

;Grf] 5}g ls Sof xf] LdtLsf]<br />

s'/f ;'gL pgL p7] clg ;a} j[tfGt<br />

;'gfP . Tof] /ft pgLx?nfO{ /fd|f] ;Fu<br />

lgGb|f klg nfu]g . laxfg eP kl5<br />

cfk\mgf] lbgrof{ ;sL pgL clkm;<br />

uP . cfh pgsf] dlng cg'xf/ b]vL<br />

ZofdhLn] ;f]w], …x}g ;'bz{ghL tFkfO{nfO{<br />

;Grf] 5}g ls Sof xf] < cg'xf/ t dlng<br />

5 gL .Ú ;'bz{ghLn] eg] … dnfO{ clnslt<br />

k};f rflxPsf] lyof], o;f] ;fk6L lbg' g,<br />

d dlxg} lkR5] cln cln ub}{ lt5'{ .Ú<br />

Tolts}df /d]zhL cfO{k'u] . …slt rflxof],<br />

tFkfO{nfO{ d lbG5', kGw| xhf/n] k"U5 eGb}<br />

k};f ug]/ lbP . Tof] b]v]/ ;'bz{ghL 5Ss<br />

k/] . /d]zhLn] xfF:b} eg] …lxhf] tFkfO{n]<br />

k};f lnPs} 7fpFdf emfg'{ eP5, wGg<br />

d}n] b]vL xfn] . Toltv]/} lbpFnf eg]sf]<br />

lyP tFkfO{ lxl8xfNg' eof] . dnfO{ klg<br />

3/ hfg ca]/ eof] , Ps/ftsf] s'/f t<br />

xf]gL egL 3/} uP . 3/df k"u]sf] t ;fnf]<br />

ljb]zaf6 cfPsf] /x]5 / p;n] dnfO{<br />

b'O{ hf]/ sf]6 NofO{ lbPsf] /x]5 . p;Fu<br />

ukmufkm ubf{ub}{ tFkfO{nfO{ kmf]g ug{<br />

klg e';'Ss} la;]{5' clg of] lng'xf];\ .<br />

of] sf]6 tFkfO{nfO{ d]/f] tk{maf6 pkxf/,<br />

d;Fu t tLg rf/ hf]/ 5g\, t/ o;sf]<br />

cfjZostf dnfO{ eGbf a9L tFkfO{nfO{<br />

5 .<br />

csf]{ dlxgf k]m/L tna yfk]/ v;fpg'<br />

gk/f];\ .Ú ;'bz{ghL v'zLn] ubub eP<br />

sxfF pgL C0f dfUg cfO /}y] . pgn]<br />

k};f klg e]§fP / gofF sf]6 klg pkxf/<br />

kfP . pgn] /d]zhLnfO{ wGojfb lbP .<br />

/d]zhLn] eg] …;'bz{ghL dfG5] wgL /<br />

u/La cfk\mg} Jojfxf/n] ubf{ x'G5 .<br />

tFkfO{n] sdfPsf] s]xL k};f r'/f]6<br />

/ /S;Ldf vr{ ug'{sf] ;§f art<br />

ug'{ePsf] eP cfh tFkfO{n] 3/ agfO{<br />

;Sg' x'g] lyof] . cln cln k};f hDdf<br />

ePkl5 g} ;d'Gb| aG5 . To;}n] d]/f] s'/f<br />

dfGg'xf];\ . cfhb]lv g} To:tf] lkmh'n vr{<br />

5f]8L lbg'xf];\ . ;'bz{ghLnfO{ cfh eg]<br />

/d]zhLsf] s'/fdf lrQ a'e\mof] / pgn]<br />

dgdg} r'/f]6 / /S;L 5f]8\g] ;+sNk u/] .<br />

r'6\lsnf<br />

Pp6f nf]eL a'9fsf] 3/df cfuf] nfu]5 .<br />

a"9L M -xtfl/b}_ P a'9f, bdsnnfO{ kmf]g u/]/ l56f] af]nfp g .<br />

a'9f M kv\ g gs/f . clxn] ev{/} d}n] ld;sn lbPsf] 5', pt}<br />

af6 kmf]g cfpnf .<br />

b'Ohgf k"hf/Lx?sf] ljjfb kb}{ lyof] . b'j} hgf cfkm' eujfg\<br />

ePsf] bfaL ub}{ lyP . olQs}df Pp6f h8\ofxf cfOk'Uof] .<br />

klxnf] k'hf/L M d xf] eujfg\ .<br />

bf]>f] k'hf/L M d xf] eujfg\ .<br />

h8\ofxf M x6\ ltdLx? b'a} hgf xf]Og .<br />

eujfg t d xf] .<br />

b"a} k"hf/L M s;/L <<br />

h8\ofxf M d k|dfl0ft u/]/ b]vfOlbG5' . h8\ofxfn]<br />

k"hf/Lx?nfO{ Pp6f el§df nUof] .<br />

el§ ;fx' leq}af6 s/fof], …x] eujfg tF km]l/ cfO;\


pnf{jf/L÷Ao"6L kfn{/<br />

^$. ;sf/fTds nIo÷@)&$, c;f/<br />

– ;/sf/n] sIff !! / !@ sf] glthf klg n]6/ u|l8ª k|0ffnLaf6 ;fj{hlgs ug]{ ePsf] 5 . l;l6Ole6L cGtu{tsf z}<br />

lIfs sfo{s|dsf]<br />

glthfdf klg<br />

n]6/ u|]l8ª k|0ffnL<br />

nfu' x'g]5 .<br />

–<br />

;+lIfKt ;dfrf/<br />

– klZrd n08gsf] nfl6d/ /f]l:yt @& tn] 6fj/<br />

Ansdf cfuf] nfu]/ lgs} Iflt ePsf] 5 . ;'?df<br />

ejgsf] ;a}eGbf dflyNnf] tnfdf rlDsnf] k|sfz<br />

b]lvPsf] lyof] . ;'?df o;nfO{ 6r{ nfO6sf] pHofnf]<br />

7flgPsf] lyof] t/ x]bf{x]b}{ ejgdf cfuf] km}lnPsf] lyof] .<br />

– ;f];n g]6jls{ª ;fO6 km];a'sn] sDKo'6/sf] j]aSofd tyf :df6{kmf]gdf<br />

tfKn]h'ªdf<br />

/x]sf] Sofd]/fsf] dfWodaf6 k|of]ustf{x?sf] uf]Ko Pg;]nsf] Pk<br />

?kdf lgu/fgL ug]{ tyf k|of]ustf{sf] ultljlw /]s8{ k|of]u u/L<br />

ug]{ of]hgf agfO/x]sf] 5 . h; cg';f/ km];a'sn] jfO{ndf rf/<br />

ca k|ljlwsf] dfWodaf6 k|of]ustf{sf k|ltlqmof tyf c+ssf] Dof;]h<br />

cfPkl5 kmf]g<br />

ub}{ 7uL ug]{ O{Gb|<br />

l;+ lnDa' /<br />

cfgLafgLsf ljifodf hfgsf/L xfl;n ug]{5 / ;f]xL<br />

cfwf/df k|of]ustf{n] s:tf] k|ltlqmof hgfpF5g\ eGg] s'/fn] lgu/fgL ug{ jf<br />

/]s8{ /fVg] sfd pQm k|ljlwn] ug]{5 .<br />

– blIf0f sf]l/ofdf rf/ jif{ !) dlxgf sfo{cjlwsf] le;f ;lsPkl5 sfo{/t sDkgL<br />

d} cfpg kfpg] OlkP; sfdbf/sf] k'gM k|j]z ;Demf}tf ug{<br />

;lsg] ;do ylkPsf] 5 . o:tf sfdbf/n] le;f cjlw<br />

;lsg]eGbf () lbgcl3 g} k'gM k|j]z ;Demf}tf lng ;lsg]<br />

ePsf] 5 . o;cl3 & b]lv #) lbgcl3 dfq k'gM kj]z<br />

;Demf}tf lng ;lsGYof] . %) hgf eGbf sd sf]l/og<br />

df]xg e§/fO{<br />

k|sfp k/]sf 5g\ .<br />

b'O{nfvsf] pkxf/<br />

k/]sf] / pkxf/<br />

afktsf] tL; xhf/<br />

?k}ofF s/ tTs-<br />

ug]{ tof/L cl3 a9fPsf] 5 . To;sf nflu ljleGg<br />

/fHox?df !@ s[ifsnfO{ sfg'gL ?kdf ufFhfv]tLsf]<br />

cg'dlt ;d]t ;/sf/n] lbPsf] 5 . ufFhfnfO{ SofG;/<br />

nufot /f]usf] pkrf/sf nflu k|of]u ug{ kfpg'kg]{ dfu<br />

klxNo} b]lv x'Fb} cfPsf] lyof] .<br />

– sf]nlDaofdf 8+'uf 8'Abf sDtLdf ( hgfsf] d[To' ePsf] 5 eg] @* hgf x/fO/x]sf<br />

5g\ . pQ/ klzrd sf]nlDaofdf !%) ofq' ;jf/ 8+'uf<br />

8'a]sf] clwsf/Lx?n] atfPsf 5g\ . ko{6sLo gu/L df]<br />

Ujf6fk] glhs} /x]sf] s[lqd hnfzo 8'+uf 8'a]sf] lyof] .<br />

– ;femf oftfoftn] Ho]i7 gful/s / ckfª\unfO{ lgz'Ns<br />

;]jf lbg] ePsf] 5 . ca Ho]i7 gful/ssf ;fy} s /<br />

v au{sf ckfª\un] ;femfsf h'g;'s} a; r9\bf klg<br />

ef8f ltg'{kg]{ 5}g . clxn] ;femf oftfoftsf a;x?<br />

pkTosf aflx/ klg hfg] u/]sf 5g\ . pkTosf aflx/<br />

klg ;femfn] Ho]i7 gful/s / ckfªunfO{ lgz'Ns<br />

;]jf lbg]5 . ;fy} ca ;femfsf ;a} uf8Ldf :df6{<br />

sf8{af6} ef8f ltg{ ;lsg] 5 .<br />

– gflosf gLzf clwsf/L / ls|s]6/ z/b e]ifjfs/ j}jflxs hLjgdf aflwPsf 5g\ . f n<br />

k7fpg' elg :yfl-<br />

s]xL jif{ nfdf] k|]d ;DaGwkl5 oL b'O{ j}jflxs hLjgdf go<br />

cfO{PdO{af6 hgxL<br />

sfdbf/ ePsf] sDkgLdf kl/jt{g gu/]sf sfdbf/n] ;f] ;'ljwf kfpg ;Sg]5g\ .<br />

afFlwPsf x'g\ .<br />

tL; xhf/ ?k}ofF /<br />

– ;fpbL c/asf /fhfn] cfkm\gf] pQ/flwsf/Ldf df]xDdb ljg ;Ndfg cn sd 7uL u/]sf x'g\<br />

– gjf}+ 5fFof5lj l8 l;g] cjf8{ cGtu{t o; jif{sf] 5fofF5lj<br />

.<br />

– ;fpbnfO{ lgo'Qm u/]sf 5g\ . pgL ;fpbLsf dfgj a]rlavgdf nfOkm6fOd lnh]G8«L cjf8{ @)&$<br />

k/L<br />

/fhf ;Ndfg ljg cAb'NnfhLhsf 5f]/f x'g\ . /fhf ljb]zdf cnkq<br />

af6 ;+uLtsf/ tyf ufos zDe'hLt<br />

k/]<br />

;Ndfgn] o;cl3 pQ/flwsf/L /x]sf df]xDdb sf JolQmn-<br />

af:sf]6fnfO{ ;Ddfg ul/g] ePsf] 5 .<br />

fO{<br />

ljg gfos ljg cAb'NnfxhLhnfO{ x6fpFb} cfkm\gf] p4f/ ug]{ rf/ bzs eGbf nfdf] ;dob]lv ;+uLt >[hgfdf nfu]/<br />

5f]/fnfO{ pQ/flwsf/Ldf lgo'Qm u/]sf] ;fpbLsf]<br />

p4]Zon] dxfgu/Lo rnlrq ;lxt ;a} k|sf/sf g]kfnL ;+uLtsf] ;+/If0f, k|j4{g<br />

ck/fw dxfzfvf<br />

;/sf/L ldl8of ;fpbL k|]; Ph]G;Ln] hgfPsf] 5 .<br />

/ ljsf;df of]ubfg k'of{Psf] ;+uLtsf/ af:sf]6fnfO{ ;Ddflgt ug{ nfluPsf]<br />

6] s'n] x6nfO{g<br />

;] – lnu km'6ansf] cGof}ntfaLr ahfh kN;/ df]6/;fOsnn] lqe'jg cfdL{ jf ;'? u/]sf] 5 .<br />

cfof]hs ;+:yfn] hgfPsf] 5 .<br />

g]<br />

SnanfO{ # jif{sf nflu k|fof]hg ug]{ ePsf] 5 .<br />

kfn b"/;~rf/ – u}/sfg'gL cfk|jf;Llj?4 dn]l;ofn] ;'? u/]sf] b]zJofkL w/ks8 cleofg cGtu{t<br />

x+z/fh x'nf;rGb P08 sDkgL k|flnsf] ahfhn]<br />

a;]{lg @% nfvsf b/n] cfdL{ k'?if / dlxnf<br />

sDkgL;Fusf]<br />

;xsfo{df<br />

@$ 306f otf ! xhf/ #% hgf k|s|fp k/]sf 5g\ . tL dWo]<br />

!)$ hgf g]kfnL 5g\ .<br />

k'm6an 6f]nLnfO{ v]ns'b ;fdfu|L pknAw<br />

dxfzfvfn]<br />

– ;f];n g]6jls{ª sDkgL km];a'sn] cfkm\gf] ljZjsf b'O{<br />

u/fpg] 5 . ;Demf}tf cg';f/ cfdL{ Snasf] dlxnf<br />

dfgj a]rlavg<br />

cj{eGbf w]/} k|of]ustf{nfO{ cfOcf]<br />

tyf pQm sfo{sf]<br />

/ k'?if km'6an 6f]nLsf] h;L{ / 6«ofs;'6df kN;/ n]lvPsf] x'g'kg]{5 .<br />

P; tyf PG8«f]O8 k|of]ustf{sf nflu Find Wifi lkmr/<br />

cg';Gwfgdf<br />

– c:6«]lnofsf cWofudgdGqL lk6/ 8'§f]gn] ;f] b]zsf] gful/stfsf nflu<br />

pknAw u/fpg] ePsf] xf] . km];a'sn] k/LIf0fsf] ?kdf<br />

;xhtf Nofpg<br />

ljZjljBofn :t/sf] c+u|]hL jfWofTds agfpg nfluPsf] !!&& g+ sf] cl3Nnf] jif{ of] lkmr/ ;'? u/]sf] lyof] . s]xL b]zsf PKkn<br />

eGg] n]j/ kf6L{sf] bfjLnfO{ k|fof]lht xNnfsf] ;+1f lbPsf x6nfO{g 6]lnkmf] k|of]ustf{n] dfq of] lkmr/ pkof]u ug{ kfO/x]sf lyP . of] lkmr/n] k|of]ustf{x?nfO{ g<br />

5g\ . n]j/ kf6L{n] ;+3Lo ;/sf/n] NofPsf] c:6«]lnog j;~rfngdf cfkm" cf;kf;sf] jfOkmfO x6:k6 klxrfg ug{df ;xof]u ub{5 .<br />

gful/stf ;DaGwL k|fjwfgdf kl/jt{gsf] vfsfnfO{ NofPsf] xf] . – ljZj laVoft km'6an/ lnof]gn d];Ln] cGttM lajfx u/]sf 5g\, pgn] afNosfnsL<br />

–<br />

c:jLsf/ u/]sf] lyof] .<br />

cfufdL kmfu'g b] ;fyL PGtf]g]nf /f]s'hf];Fu ljjfx u/]sf 5g\ . #) jifL{o lv<br />

bfªsf] 3f]/fxLdf x'g]<br />

…<br />

– cGo d'n'sdf em}F c:6«]lnofdf klg ufFhf nfu"kbfy{sf] ?kdf k|ltalGwt 5 t/<br />

bfª Jofkfl/s tyf<br />

clxn] ToxL ufFhfaf6 c:6«]lnofn] SofG;/sf] pkrf/sf nflu cf}iflw lgdf{0f ko{6g dxf]T;j Pj+<br />

ch{]lG6gL km'6an/ d];Ln] cfkm"eGbf Ps jif{ sfG5L PGtf]g]<br />

nf ;Fu lajfx u/]sf x'g\ . nfdf] ;do Ps;fy a:b} cfPsf<br />

pgLx?sf] b'O{ 5f]/f 5g\ .<br />

pnf{jf/L÷Ao"6L kfn{/±6]n;{<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . ^%


llsrg l6K;<br />

pnf{jf/L÷6]n;{±Hj]n;{<br />

O{hL<br />

s'ls·<br />

a];g / kgL/sf] /f]6L<br />

;fdfu|LM<br />

a];g – @)) u|fd<br />

kgL/ – &% u|fd<br />

Kofh – @ j6f dl;gf] sf6]sf]<br />

n;'g – ^, & j6f dl;gf] sf6]sf]<br />

xl/of] vf];f{gL – $ j6f dl;gf] sf6]sf]<br />

xl/of] wlgofF – dl;gf] sf6]sf]<br />

-clnslt_<br />

cb'jf – ! ;fgf] lrof rDrf<br />

w'nf] vf];f{gL – ! lrof rDrf<br />

;f}+km – ! lrof rDrf<br />

kgL/sf] vL/<br />

;fdfu|L<br />

ls|d o'Qm b"w – ! nL6/<br />

Hjfgf] – ! lrof rDrf<br />

t]n, g'g cflb .<br />

ljlwM–<br />

– ;j{k|yd kgL/nfO{ dl;gf] kf/L<br />

ldRg'xf];\ . To;kl5 a];g 5fg]/ To;df<br />

;a} ;fdfu|L ld;fpg'xf];\ .<br />

– ca ld>0fdf cln cln kfgL<br />

ld;fpb} g afSnf] g kftnf]<br />

3f]n agfpg'xf];\ . 3f]n /fd|f] ;Fu<br />

lkm6]/ !% ldg]6 5f]k]/ /fVg'xf];\ .<br />

kgL/ – !)) u|fd -ldr]sf]_<br />

lrgL – @)) u|fd<br />

s:68{ kfp8/ – ! ;fgf] rDrf<br />

abfd – $, % j6f dl;gf]<br />

sf6]sf] lk:tf<br />

– $, % j6f<br />

dl;gf] sf6]sf]<br />

;'s'd]n – @, #<br />

j6f cflb .<br />

ljlw<br />

– kgL/sf] vL/<br />

agfpg ;a}<br />

eGbf klxnf<br />

afSnf] ef8fdf<br />

– To;kl5 gg :6Ls tfjf ttfP/<br />

clncln t]n xfnL tfltP kl5 cfFr<br />

sd ug'{xf];\ .<br />

– ca tfjfdf 3f]n xfn]/<br />

lkm+hfpg'xf];\ . Psfk§L ;'gf}nf] eP<br />

kl5 csf]{ kl§ kmsf{pg'xf];\ . b'j} lt/<br />

kfs] kl5 :jflbnf] /f]6L tof/ eof] .<br />

o;nfO{ uf]ne]8fsf] r6gL ;Fu ;j{<br />

ug'{xf];\ .<br />

b"w pdfNg'xf];\ . b"w pDnLb} ubf{<br />

cfwf sk lr;f] kfgLdf s:68{ kfp8/<br />

3f]Ng'xf];\ / b"wdf ld;fpg'xf];\ .<br />

– b"w Ps k6s dHhfn] rnfP kl5<br />

lrgL xfNg'xf];\ . To;kl5 To;df<br />

kgL/ ld;fO{ rnfpb} ksfpg'xf];\ . b"w<br />

ha uf9f x'G5, Uof; aGb ug'{xf];\ .<br />

– ca b"wsf] ef8f lgsfnL lr;f]<br />

x'g lbg'xf];\ . lr;f] x'g] s|ddf klg k6s<br />

k6s rnfO{ /xg'xf];\ . To;kl5 dflyaf6<br />

sf6]sf] 8«fO{ km'6 5ls{g'xf];\ / lk|mhdf<br />

lr;f] kfg'{xf];\ . o;/L kgL/sf] vL/<br />

tof/ eof] .<br />

^^ . ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

bxL rfF8f] hdfpgsf nflu b"w dgtftf]<br />

agfpg'xf];\ . To;df Ps ;fgf] rDrf<br />

bxL ld;fO{ lasf]{n] 5f]Kg'xf];\ . ca To;<br />

ef8fnfO{ k|]z/ s's/df /fv]/ To;sf]<br />

lasf]{ nufpg'xf];\ . bxL rfF8} hDg]5 . of]<br />

pkfo ckgfpFbf hf8f] tyf jif{fdf klg<br />

bxL hDg]5 .<br />

tfhf wlgofsf] kft ahf/af6<br />

Nofpgf;fy To;sf] h/f sf6]/ k|mLhdf /<br />

fVg'xf];\ wlgofsf] kft !% lbg ;Dd tfhf<br />

/lx /xg]5 .<br />

dudu af:gf cfpg] eft ksfpgsf<br />

nflu eft ksfpFbf To;df Pp6f ;fgf]<br />

6'qmf bfnrLgL xfNg'xf];\ .<br />

t/sf/Lsf] u|]jL agfpg' 5 eg] To;df<br />

tftf] kfgL xfNg'<br />

k5{ . o;af6 :jfb klg a9\g]5 .<br />

olb cb'jf, n;"g cflbsf] k]:6<br />

ldS;r/df lk;]/ w]/} lbgsf nflu /fVg' 5<br />

eg] To;df Ps lrof rDrf tftf]<br />

t]n / clnslt g"g ld;fpFbf w]/} lbg<br />

;Dd lalu|b}g .<br />

w]/} s8f /+usf] lrof dg gk/]df kft<br />

o'Qm lrofktL<br />

k|of]u ug'{ /fd|f] x'G5 . b'w / rLgLsf] dfqf<br />

cfk\mgf] :jfb cg';f/ xfnL k"gM Psk6s<br />

pdfNg' k5{ .<br />

k"/fgf] cfn'sf] :jfb a9fpg o;nfO{<br />

pl;Gbf clnslt sfutLsf] /; / clnslt<br />

rLgL xfNg'k5{ . o;af6 cfn'sf]<br />

t/sf/L :jflbnf] aGg]5 .<br />

sfutL / ;'Gtnfsf] af]qmf ;'sfO{<br />

To;sf] kfp8/ kfgLdf xfnL s'Nnf ubf{<br />

d'v ;kmf x'G5 .<br />

s6x/sf] u]8f p;Lg]/ To;sf] t/<br />

sf/L jf a];g df]n]/ ksf}8f agfO{ vfbf<br />

:jflbi6 x'G5 . o;n] kvfnf nfu]sf]<br />

x6fpF5 / lkzfa /f]lsg] ;d:of eufpF5 .<br />

vfg]s'/fdf d;fnfsf] ;xL :jfbsf<br />

nflu To;nfO{ /fd|f] ;Fu ;fgf] cfFrdf e'6L<br />

lk:g'k5{ .<br />

lrof ksfO{ ;s]sf] lrofktL u'nfasf]<br />

af]6sf] k]mbdf xfNbf o;n] dnsf] sfd<br />

u5{ .<br />

sfutLsf] af]qmfdf clnslt ;f]8f<br />

ld;fO{ tfdfsf] ef8f ;kmf ubf{ 6nSs<br />

6lNsG5 .<br />

b"wsf] v'jf agfpFbf 7"nf] cfFrdf ksfpFbf<br />

v'jfsf] /+u<br />

;]tf] x'G5 .<br />

slxNo} klg Kofh / n;'g k|mLhdf /<br />

fVg' x'Fb}g .<br />

Uof;sf] nfO6/n] sfd gu/]df To;df<br />

d]zLgdf xfNg] t]n xfNg'k5{ . s]xL ;do<br />

kl5 k]m/L sfd ug]{5 .<br />

k"/L ksfpg kL7f] d'5\bf To;df<br />

clnslt a];g ld;fpFbf k"/L s'?d s'?d<br />

x'g]5 .<br />

s:68{ agfpFbf To;df rLgL ;Fu} dx<br />

klg ld;fpFbf cem :jflbi6 x'g]5 .<br />

vL/ ksfpFbf b"w kftnf] jf yf]/} ePdf<br />

rfdn lk;]/ xfNbf uf9f x'g]5 .<br />

b"w ttfO{ To;df Pp6f xl/of] vf];f{gL<br />

kvfn]/ xfnL tftf] 7fpFdf /fVg'k5{ . /ft<br />

e/Ldf bxL /fd|f] ;Fu hDg]5 .<br />

xl/of] s]/fpsf] bfgfsf] :j?k<br />

t/sf/Ldf h:tfsf] t:t} /fVg To;nfO{<br />

kfgLdf Ps rDrf rLgL xfnL pl;Gg' k5{<br />

/ kfgL ;lxt u|]jLdf xfNg' k5{ .<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . ^&


pnf{af/L÷Hj]n;{<br />

b]zx?<br />

– k"jL{ a+unfb]zsf] kxf8L If]q<br />

dl;nx6df ljleGg o:tf snfs[ltx?<br />

5Gf\ , h'g o"/f]kdf kfOg] snfs[ltx?<br />

;Fu d]n vfG5g\ .<br />

– a+unfb]zsf] ;a}eGbf k'/fgf] ;x/<br />

Dx:yu9 xf] .<br />

– oxfF ljZjsf] ;a}eGbf 7'nf] gbL 8]N6f<br />

/ ljZjsf] ;a}eGbf 7'nf] d+u|f]j jg<br />

5 .<br />

– oxfFsf] sf]s; ahf/ ljZjdf ;a}eGbf<br />

nfdf] c6'6 ;d'G›L t6 xf] .<br />

– a+Unfb]zdf ljZjs} ;a}eGbf dlnnf]<br />

hUuf 5, hxfF v]tL x'G5 .<br />

– 9fsf a+unfb]zsf] /fhwfgL x'g'sf<br />

;fy} oxfFsf] ;a}eGbf 7'nf] ;x/ klg<br />

xf] . o; ;x/sf] hg;+Vof !=% s/f]8<br />

/x]sf] 5, h'g ljZjsf ;a}eGbf 7'nf<br />

;x/x?sf] >]0fLdf cfp5 . o;<br />

;x/nfO{ d:hLbx?sf] ;x/ klg<br />

elgG5 .<br />

– oxfFsf] d'›fnfO{ 6sf elgG5 .<br />

– /f]on a+ufn 6fOu/ oxfFsf] /fi6«Lo<br />

kz' xf] .<br />

– oxfF lgdf{0f sfo{sf nflu 9'+ufsf] sdL<br />

5 . To;}n] oxfF O{6f e§fx?sf]<br />

laulauL 5 .<br />

– a+unfb]zsf #) k|ltzt eGbf a9L<br />

hg;+Vof ul/aLsf] /]vf d'lg hLjg<br />

latfp5g\ . t/ kl5Nnf s]xL jif{x?df<br />

km}lnbf] cy{Joj:yf ;Fu} hLjg :t/df<br />

klg s]xL kl/jt{g cfPsf] 5 .<br />

– sa•L oxfFsf] /fi6«Lo v]n xf] .<br />

– a+unfb]zsf] /fi6« ufg ef/tsf<br />

/ljG›gy 6}uf]/n] n]v]sf x'g\ .<br />

– oxfFsf dflg;x? lgs} sd<br />

d':s'/fp5g\ lsgls oxfF a9L xf:g'<br />

arkgf dflgG5 .<br />

– oxfFsf] /fi6«Lo km'n ;]tf] lnnL xf],<br />

h;nfO{ ;kmnf elgG5 .<br />

– a+unfb]z Pp6f ljsf;zLn b]z xf] .<br />

oxfFsf] k|ltJolQm cfo nueu *)<br />

xhf/ k|lt jif{ /x]sf] 5 .<br />

pnf{af/L÷xf]6n±js{;k<br />

a+unfb]zsf] cflwsf/Ls gfd<br />

People's Republic of Bangladesh<br />

xf] . a+Ufnfb]z zAbsf] cy{<br />

:yflgo efiffdf a+ufnLx?sf] b]z<br />

eGg] x'G5 . hg;+Vofsf] cfwf/df<br />

a+unfb]z ljZjsf] cf7f} :yfgdf 5,<br />

oxfFsf] hg;+Vof !^ s/f]8 eGbf a9L 5 .<br />

o; b]zsf] pQ/, k"j{ / klZrddf ef/t,<br />

blIf0fk"j{df DofGdf/ / blIf0fdf a+ufnsf]<br />

vf8L /x]sf] 5 . a+Ufnfb]z ;g\ !(&! df<br />

ef/tsf] ;xof]un] kfls:tfgaf6 :jtGq<br />

ePsf] lyof] . o; b]zsf af/]df ljleGg<br />

/f]rs tYox? o;k|sf/ /x]sf 5g\ .<br />

– a+unfb]zsf] cb\e't ef}uf]lns l:yltsf<br />

sf/0f oxfF dg;'gsf a]nf k|foM af9L<br />

tyf cfFwL cfpg] u5{ . k'/} b]zsf] e"–efu<br />

;dtn ePsf sf/0f tyf u+uf–a|Dxk'q<br />

gbLsf] 8]N6f ePsf sf/0f oxfF kfgL<br />

k|z:t dfqfdf kfOG5 .<br />

– a+unfb]zsf] cfwf eGbf a9L hg;+Vof<br />

v]tL ls;fgL u5{g\ .<br />

– ls;fg k|wfg b]z ePtf klg ufd]{G6<br />

pBf]u oxfFsf] cfosf] d'Vo ;|f]t xf] .<br />

– a+unfb]zdf @))) eGbf a9L<br />

kqklqsfx? tyf ;dfrf/kq k|sfl;t<br />

x'G5g\ hals oxfF kf7sx?sf] ;+Vof<br />

eg] hDdf hg;+Vofsf] !% k|ltzt<br />

dfq 5 .<br />

– a+unfb]znfO{ slxn]sfxL df};dx?sf]<br />

d}bfg klg elgG5 lsgls oxfF rf/<br />

xf]Og ^ j6f a]Unf a]Un} Ct'x? kfOG5 .<br />

– oxfFsf] cflwsf/Ls efiff a+ufnL xf] /<br />

oxfF c+u|]hL klg af]lnG5 .<br />

– a+unfb]zsf] k|d'v wd{ O:nfd xf] /<br />

oxfF **=# k|ltzt dflg;x? O:nfd<br />

wd{ dfG5g\ . o; afx]s oxfF yf]/}<br />

dfqfdf lxGb', af}4 tyf O{;fO{<br />

wdf{jnDaLx? klg /x]sf 5g\ .<br />

k|]/s syf<br />

3fd5fof“<br />

Psk6s Pp6f /fHodf lgs} b"/bzL{ dxfTdf cfP . dxfTdf lgs} 1fgL<br />

lyP . pgsf] k|lz4L ;'gL To; b]zsf /fhfn] pgnfO{ vfgf vfg lgDtf] lbP . /fhfn]<br />

dxfTdfsf] lgs} cfb/ ;Tsf/ u/] . vfgf vfO{ ;s] kl5 /fhfn] dxfTdf ;Fu cfk"mnfO{<br />

s]xL 1fgsf s'/f ;'gfpg eg] . Tof] ;'gL dxfTdfn] /fhfnfO{ b'O{ j6f sfuhsf] krf{ lbP<br />

/ eg] klxnf] krf{ To;a]nf vf]Ng', ha ltdL c;fWo} v'zL x'g]5f} / bf];|f] krf{ To;a]<br />

nf vf]Ng' ha ltdL c;fWo} b'MvL x'g]5f} .Ú /fhfsf] s'g} ;Gtfg lyPgg\ . To;}n] pgL<br />

;Gtfgsf nflu lrlGtt /xGy] . Pslbg pgsf] 5f]/fsf] hGd eof] . /fhf To; lbg lgs}<br />

v'zL eP . pgn] dxfTdfn] lbPsf] krf{ vf]n] .<br />

To;df n]lvPsf] lyof] …of] lbg ;Fw} o:t} /xg] 5}g .Ú s]xL ;do kl5 zq' /fhfn]<br />

To; /fHodf cfqmd0f u/] / /fhfsf] ;a} yf]s vf]l;of] . To; lbg /fhf cGoGt} b'MvL<br />

lyP . /fhfn] dxfTdfsf] bf];|f] krf{ vf]n]/ x]/] . To;df n]lvPsf] lyof] …o:tf] klg ;Fw}<br />

/xg]5}g .Ú /fhfn] dxfTdfsf] s'/f a'em] ;'v / b'Mv eg]sf] 3fd5fofF h:t} xf] . /fhfnfO{<br />

s'g} ;do ;'v lyof] eg] cfh b'Mv lyof] . pgnfO{ ef]nL k]ml/ ;'vsf] lbg kmls{g]5 eg]<br />

k"0f{ ljZjf; eof] . pgL k"gM cfk\mgf] /fHo lkmtf{ kfpg nflu k/] .<br />

^*. ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . ^(


pnf{af/L<br />

;sf/fTds 1fgd~r<br />

– j}1flgsx?sf cg';f/ xfdL xfd|f] lbdfusf] @ k|ltzt dfq k|of]u ug]{ u5f}{ . afFsL<br />

(* k|ltzt xfd|f] d[To' ;Fu} a]sf/ hfG5 .<br />

– uf]xLn] vfg]s'/f vfFbf cfF;' aufpF5 .<br />

– ;d'›L 3f]8fsf] cfFvf o:tf] x'G5 ls o;n] Ps} ;dodf b'O{ lbzfdf cfkm\gf] b[li6<br />

s]lG›t ug{ ;S5 .<br />

– nueu ^)) j6f ;d'›L hLjn] cfkm\gf] z/L/af6 k|sfz pTkGg u5{g\ .<br />

– Jx]n df5f !* ld6/ ;Dd nfdf] x'G5 .<br />

– s6/ lkmzsf] z/L/df # j6f d'6' x'G5 .<br />

– s+uf? !) lkm6 dfly ;Dd plk|mg ;S5 .<br />

– olb uf]N8lkmznfO{ nfdf] ;do ;Dd cFWof/f] sf]7fdf /flvof] eg] ;]tf] /Ësf] x'G5 .<br />

– lxdfnL ofssf] b"w u'nfaL /Ësf] x'G5 .<br />

– df}/Ln] ! ln6/ dx pTkfbg ug{ $) nfv k"mnsf] /; r':g' k5{ .<br />

– On]S6«Ls On df5fsf] /Ë hf8f]df ;]tf] x'G5 .<br />

– Pp6f Jx]nn] lbgxF' # 6g ;Dd vfgf vfG5 . t/ crDdsf] s'/f s] 5 eg] of] ^<br />

dlxgf ;Dd gvfOsg klg a:g ;S5 .<br />

– H'fsfn] s'g} hgfj/sf] /ut @) ldg]6 ;Dd r':g kfpFbf o;sf] z/L/ % u'0ff a9]/<br />

hfG5 . To;kl5 o;n] ! jif{;Dd vfg] cfjZostf kb}{g .<br />

– kfOyg olt ljzfn clh+u/ xf] ls o;n] () lsnf]sf] efn'nfO{ klg lgNg ;S5 .<br />

– xfd|f] dl:tisn] !) xhf/ uGwx? :d/0fdf /fVg ;S5 tyf lrGg ;S5 .<br />

– xfd|f] d[uf}nfn] lbgx'F !@) ldnL ln6/ /ut 5fG5 . lbgel/df xfd|f] z/L/sf] ;a}<br />

/ut #) k6s ;Dd 5fg]/ ;kmf ul/G5 .<br />

– xfd|f] b]a|] kmf]S;f] bflxg] kmf]S;f] eGbf 5f]6f] x'G5 .<br />

– olb a/kmnfO{ Pdf]lgof dfly /flvof] eg] klUnb}g .<br />

– lnof]gfbf]{ bf leG;LnfO{ b; j6f k|ltef ePsf] dxfk'?if elgG5 . pgL Pp6f<br />

lrqsf/, cfljisf/s, afF;'/Ljfbs, OlGhlgo/, j}1flgs, l8hfOg/, cfls{6]S6 /<br />

d"lt{sf/ lyP .<br />

– ;a}eGbf xn'sf Uof; xfO8«f]hg , ;a} eGbf ef/L wft' cf]l:dod, ;a} eGbf xn'sf<br />

wft' lnlyod / ;a} eGbf 7f]; kbfy{ lx/f xf] .<br />

– s]xL la?jfx? gfO6«f]hg k|fKt ug{sf nflu df;' klg vfG5g\ . o:tf la?jfx?<br />

leg; ˆnfO{ 6«ofk, lkr/ KnfG6 cflb x'g\ .<br />

– ;"o{d'vLsf] km'n hlxNo} klg ;"o{ lt/ lgx'l/G5 .<br />

– Rofp ;ft lbg d} k"0f{ ljsl;t x'G5 .<br />

– ljZjdf cfFksf] !))) j6f lsl;d pTkfbg ul/G5 .<br />

– cfh ;+;f/df *)) eGbf a9L k|sf/sf u'nfa ljsl;t u/L ;lsPsf] 5 .<br />

– d}gfn] $) cGo r/fx?sf] af]nLsf] gSsn ug{ ;S5 .<br />

– ;'Fufn] dfq cfˆgf] dflysf] / tnsf] b'j} r'Rrf] xNnfpg ;S5 .<br />

– xfF;sf] z/L/df nueu @%))) eGbf a9L KjfFv x'G5 .<br />

– xfd|f] ;a}eGbf 5f]6f] df+;k]zL sfg xf] . o;sf] nDafO{ ! ld=dL= eGbf clnslt<br />

a9L 5 .<br />

– xfd|f] z/L/df lt3|fsf] x•L ;a}eGbf alnof] x'G5 .<br />

elgG5, nueu cf7 xhf/ jif{<br />

b]lv g} dx xfd|f] vfgkfgsf] cË /xb}<br />

cfPsf] 5 . s'g} klg dxdf kfgLsf]<br />

efu hlt sd x'G5, Tof] dx Tolt g}<br />

/fd|f] dflgG5 . %)) u|fd dx agfpgsf<br />

nflu df}/Ln] k[YjLsf] # rSs/ 3'Dg]<br />

hltsf] ofqf k'/f u5{ . z'4 dx o:tf]<br />

vfBkbfy{ xf], h'g nfdf] ;do ;Dd<br />

klg lalu|b}g . dxdf kfgLsf] efu sd<br />

ePsfn] ;g\ @))& df klxnf] k6s<br />

x]Ny Sofg8f / o"P; km"8 PG8 8«u<br />

Pl8\dlg:6«];gn] dxnfO{ 3fp tyf<br />

kf]n]sf] pkrf/df k|of]u ug]{ dfGotf<br />

lbPsf] 5 . dx :jf:Yo tyf ;f}Gbo{sf<br />

nflu kmfObfhgs 5 eGg] s'/f klg<br />

tkfO{nfO{ yfxf g} xf]nf . t/ klg o;sf]<br />

kmfObfsf] lj:t[t ljj/0f o;k|sf/ 5 .<br />

– dx Pp6f /fd|f] PG6L cS;L8]G6 xf],<br />

o;n] a9\bf] pd]/sf] nIf0fnfO{ sd \<br />

u5{ .<br />

dxsf] cb\e't<br />

pkof]lutf<br />

– df}/Lsf] rfsfaf6 agfOg] df]dn]<br />

jftfj/0f z'4 u5{ . o;n] /fd|f] ;'uGw,<br />

sd w'jfF / pHofnf] lbG5 .<br />

– dxn] :d/0fzlQmdf j[l4 ug'{sf ;fy}<br />

sdhf]/ k|0ffnLnfO{ b'?:t agfp5 .<br />

– dxdf SoflNzod, cfO;, DofUg]l;od,<br />

km:kmf]/;, kf]6flzod, ;f]l8od /<br />

lhGs h:tf vfBkbfy{ kfOG5 .<br />

– lgoldt ¿kdf dx ;]jg ubf{ alnof]<br />

x'g'sf ;fy} z/L/ ;'Gb/ / km"lt{nf] klg<br />

agfp5 .<br />

– dg'sf dx ;+;f/sf] ;a} eGbf<br />

/fd|f] dx dflgG5 lsgls o;df<br />

ljz]if PG6L AofS6]l/on u'0f kfOG5 . of]<br />

dx c:6«]lnof / Go"hLNof08df kfOG5 .<br />

– dx Pp6f xfOk/:df]6Ls Ph]G6<br />

ePsfn] of] 3fpdf nufpbf o;n]<br />

3fpsf] kfgL ;'sfO{ lbG5 / To;<br />

:yfgaf6 AofS6]l/of gi6 u/L rf8}<br />

3fp el/G5 . t/ 3fpdf dx nufpbf<br />

bds÷Ao"6L kfn{/<br />

&) . ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . &!


ds÷km]G;L±6]n;{<br />

?jfdf bn]/ nufO{ AofG8]h ug'{k5{ .<br />

– 6fOkmfO8 jf lgdf]lgof x'Fbf dx ;]jg<br />

ubf{ sn]hf] / cfG›fsf] sfo{Ifdtfdf<br />

j[l4 u5{ .<br />

– lkzfadf OGkm]S;g x'Fbf bfnlrgLsf]<br />

w'nf] / dx dgtftf] kfgLdf xfn]/<br />

lkpbf cf/fd ldN5 .<br />

– ;SsnL dx df}/Lsf kv]6fdf<br />

6fl;b}g . hals gSsnL dx 6fl;G5 .<br />

– cfo'j]{bsf cg';f/ lgdsf] af]6af6<br />

kfOg] df}/Lsf] dx cfFvfsf nflu,<br />

hd'gfsf] af]6af6 kfOg] dx dw'd]xsf<br />

nflu / ;lhpgsf] af]6af6 kfOg] dx<br />

Åbo / /Qmrfkdf nfebfos x'G5 .<br />

– ! s]hL dxdf %%)) s]nf]/L pmhf{ x'G5 .<br />

– ;f; uGxfpg] ;d:ofaf6 5'6\sf/f<br />

kfpg dgtftf] kfgLdf dx / bfnlrgL<br />

ld;fO{ s'Nnf ug'{xf];\ .<br />

– Zf'4 dx cfFvfdf nufpbf kf]N5 t/<br />

RofkRofk x'Fb}g . o;n] cfFvfsf]<br />

Hof]lt a9fp5 .<br />

– 808Lkmf]/sf] ;d:ofdf /flt ;'Tg' cl3<br />

bfnlrgLsf] w'nf] / dx ld;fP/ nufO{<br />

laxfg kvfNg'xf];\ . o;af6<br />

808Lkmf]/sf] bfu klg hfG5 .<br />

– dx Pp6f /fd|f] ;g:qmLg /<br />

df]OZr/fOh/ klg xf] .<br />

– dxn] 5ftL kf]n]sf]df , jfGtf<br />

cfpFbf cf/fd lbG5 lsgls o;n]<br />

k]6df xfO8«f]Snf]l/s Pl;8 aGg]<br />

k|lqmofnfO{ ;':t agfp5 .<br />

– skfn l;NsL agfpgsf nflu dx<br />

/ h}t'gsf] t]n ld;fO{ skfndf nufO{<br />

6fj]nn] 5f]Kg' xf];\ / @) ldg]6 kl5<br />

g'xfpg'xf];\ .<br />

– Ps rDrf n;'gsf] /; / dx ld;fO{<br />

lbgdf b'O{ k6s laxfg a]n'sf ;]jg<br />

ubf{ An8 k|]z/ lgolGqt x'G5 .<br />

hLjgL<br />

hh{ jflz+u6gnfO{ ;+o'Qm /fHo<br />

cd]l/sfsf] klxnf] /fi6«kltsf] ¿kdf<br />

lrlgG5 . pgnfO{ cd]l/sfsf] /fi6«lktf<br />

klg elgG5 . cfh klg cd]l/sfdf pgsf]<br />

gfdsf] l;Ssf rN5 . jflz+u6gsf] hGd<br />

;g\ !&#@ df ePsf] lyof] . pgsf<br />

lktf cf}u:6fOg jfl;ª\6g / cfdf d]/L<br />

an jfl;ª\6g :yfgLo ljZjljBfnodf<br />

lzIfs lyP . jflz+u6gn] l9n} dfq<br />

ljBfnodf k|j]z u/]sf lyP . pgnfO{<br />

cd]l/sfsf klxnf] /fi6«klt eGbf klg<br />

dxfg\ ;]gfgLsf ¿kdf a9L :d/0f<br />

ul/G5 .<br />

jflz+u6gn] ;g\ !&$( df<br />

e"–dfkgsf] sfd ;'? u/] . To;kl5 pgL<br />

;]gfdf uP . ToxfF pgn] rr{,<br />

sfpG6L tyf ;]gfsf ljleGg kbx?df /xL<br />

cfkm\gf] of]Uotf k|bz{g u/] . ;g\ !&%@<br />

df d]h/ algP kl5 pgsf] ;}lgs hLjg<br />

cem ultzLn aGg k'Uof] . ;g\ !&&$<br />

sf] P]ltxfl;s lkmnf8]lNkmof ;Dd]ngdf<br />

pgn] elh{lgofsf] k|ltlglwTj u/]sf lyP .<br />

cd]l/sL ;]gfktLsf] ¿kdf gf} jif]{ o'4df<br />

pgn] la|l6; ;]gfnfO{ cfR5' cfR5' agfPsf<br />

lyP . pgs} sf/0f a]nfotn] ;+o'Qm<br />

/fHonfO{ :jtGq ug'{ k/]sf] lyof] . ;g\<br />

!&*( df pgnfO{ cd]l/sfsf] klxnf]<br />

/fi6«klt r'lgof] .<br />

hh{ jfl;ª\6g cd]l/sfsf ;a}<br />

eGbf wgL /fi6«klt klg lyP . pgsf] s"n<br />

bds÷6]n;{±u[n<br />

&@ . ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . &#


ds÷xf]6n<br />

;DktL cfhsf] 8n/ cg';f/ x]g]{ xf] eg]<br />

nueu %@% ldlnog 8n/ lyof] . pgL;Fu<br />

%) xhf/ lj3f eGbf a9L hUuf lyof] .<br />

ha pgL /fi6«klt eP To; a]nf s"n<br />

ah]6sf] b'O{ k|ltzt pgsf] tna lyof] .<br />

x'g t pgsf] hGd ;fwf/0f<br />

kl/jf/df ePsf] lyof] . ha ha ;do<br />

laTb} uof], pgsf] ;DktLdf klg j[l4<br />

x'Fb} uof] . ha hh{ !! jif{sf lyP,<br />

pgsf] a'afsf] d[To' eof] / pgn] klxnf]<br />

u'nfd ;DktLsf] ¿kdf kfP . To;kl5<br />

pgsf] kfngkf]if0f pgsf ;f}t]gL bfh'<br />

n/]G;n] u/] . n/]G;n] pgnfO{ plrt lzIff<br />

lbP . ha hh{ @) jif{sf eP pgsf<br />

bfh'sf] d[To' eof] . o; ;Fu} hh{<br />

elh{lgofdf l:yt bfh'sf] ;DktLsf]<br />

jf/]; ag] . pgn] v]tLsf] sfdnfO{ klg<br />

hf/L /fvL cf7 xhf/ la3f hldg hf]8] .<br />

;g\ !&%( df pgn] dfyf{ 8]+8l/h;Fu<br />

lax] u/] . o; lax]kl5 pgn] dfyf{sf<br />

b'O{ ;Gtfg ;Fu} cyfx ;DktL klg kfP .<br />

o;/L pgsf] ;DktLdf lj:tf/ x'Fb} g}<br />

uof] . ;g\ !&*( df /fi6«klt ePsf<br />

hh{n] l/6fo8{ eP kl5 lXj:sL<br />

agfpg] l8l:6n/L vf]n], h'g rf8} g}<br />

cd]l/sfsf] ;a}eGbf 7'nf] l8:6Ln/L<br />

aGg k'Uof] . ;g\ !&(( df pgsf] lgwg<br />

x'Fbf l8:6Ln/Ln] x/]s jif{ $@ xhf/<br />

ln6/ lXj:sL a]lr/x]sf] lyof] .<br />

cfO6L<br />

bds÷xf]6n+js{zk<br />

r'6\lsnf<br />

dfUg] M xh'/ dnfO{ ?= @) lbg'xf];\ g<br />

skmL lkpg dg nfUof] Sof .<br />

JolQm M lsg @) ?k}of < slkm t ?= !)<br />

d} cfO{ xfN5 lg .<br />

dfUg] M ;fxa d]/f] un{k|m\G8nfO{ klg t<br />

v'jfpg' k¥of] lg .<br />

JolQm M dfUg] eP/ klg un{k|m]G8 lsg<br />

agfPsf] t <<br />

dfUg] M xf]Og ;fxa, ToxL un{k|m]G8n] t<br />

dfUg] agfPsf] lg .<br />

;f;' -a'xf/L;Fu l/;fpb}_ eujfg\n] tFnfO{<br />

@ j6f cfFvf lbPsf 5g\ x]g{sf nflu t/<br />

rfdnsf] #, $ j6f 9'+uf] klg s]nfpg<br />

;lsg;\ .<br />

a'xf/L M eujfg\n] tkfO{nfO{ klg t #@<br />

j6f bfFt lbPsf 5g\ rkfpgsf nflu .<br />

Tolt hfaf] @ j6f 9'+uf rkfP/ vfg ;Sg'<br />

ePg <<br />

kTgL M tkfO{ ;fx}{ df]6f] x'g' eof] .<br />

klt M ltdL klg t df]6L eof} lg .<br />

kTgL M d t cfdf aGg] jfnf 5' lg t .<br />

klt M d klg t a'jf aGg] jfnf 5' lg .<br />

la/fdL M 8fS6/ ;fa, dnfO{ e'Ng] ladf/L<br />

5 .<br />

8fS6/ M slxn] b]lv of] la/fdL nfUof] <<br />

la/fdL M s'g ladf/L


ds÷js{zk<br />

Pp6f :Sofg/sf] ¿kdf klg k|of]u ug{<br />

;Sg'x'G5 . dfgf} tkfO{n] s'g} 8s'd]G6<br />

:Sofg ug'{kg]{5 / Tof] tkfO{ st} cknf]8<br />

ug{ jf st} k7fpg rfxg'x'G5 eg] tkfO{n]<br />

k7fPsf] 8s'd]G6nfO{ cfsif{s agfpg<br />

Kn] :6f]/af6 Evernote 8fpgnf]8<br />

u/L To;df 8s'd]G6sf] kmf]6f] :Sofg ug{<br />

;Sg'x'G5 / To;nfO{ cfˆgf] lx;fan] qmk<br />

ug{ ;Sg'x'g]5 .<br />

CCTV Sofd]/fsf]<br />

¿kdf k|of]u<br />

tkfO{n] df]afOn ;]So'l/6L<br />

Sofd]/fsf] ¿kdf klg k|of]u ug{ ;Sg'<br />

x'g]5 . o;sf nflu tkfO{;Fu s'g} k'/fgf]<br />

Sofd]/f ePsf] PG8«f]O8 kmf]g / Nofk6k<br />

x'g'k5{, h;af6 oL b'O{nfO{ jfO{kmfO{;Fu<br />

sg]S6 ug{ ;lsof];\ . o;sf nflu Kn]<br />

:6f]/af6 Pp6f P]k 8fpgnf]8 u/L<br />

Nofk6k ;Fu sg]S6 ug'{k5{ . To;kl5<br />

df]afOn st} lkm6 u/L Nofk6kaf6 nfOe<br />

x]g{ ;Sg' x'g]5 .<br />

s'g} s'/f lrGg<br />

olb tkfO{FnfO{ s'g} s'/fsf] gfd<br />

yfxf 5}g eg] df]afOnsf] Sofd]/fsf]<br />

k|of]un] kmf]6f] lvRg'xf];\ . u'unsf]<br />

Kn]:6f]/af6 Google Goggle<br />

P]k 8fpgnf]8 u/L cf]kg ug'{xf];\ /<br />

Sofd]/fn] kmf]6f] lvRg'xf];\ . Tof] kmf]6f]<br />

tkfO{sf] df]afOndf ;r{ x'g]5 /<br />

tkfO{n] To;sf] af/]df ;Dk"0f{ ljj/0f<br />

kfpg'x'g]5 .<br />

tf/f / u|xsf] lbzf yfxf<br />

kfpg'xf];\<br />

olb tkfO{ ;Fu 6]ln:sf]k 5}g eg]<br />

df]afOnsf] Sofd]/f k|of]u u/L tf/f jf u|xsf]<br />

af/]df kQf nufpg ;Sg'x'g]5 . o;sf<br />

nflu tkfO{n] Kn] :6f]/af6 Sky Free<br />

P]k 8fpgnf]8 ug'{kg]{5 . o;n]<br />

tkfO{nfO{ ;a} u|xx?sf] hfgsf/L lbg'sf]<br />

;fy} To;sf] kf]lhzgsf] af/]df klg<br />

atfpg]5 .<br />

s'g} klg :yfgsf] kmf]6f]<br />

af6 To;sf] nf]s]zg<br />

yfxf kfpg'xf];\<br />

tkfO{Fn] df]afOnsf] Sofd]/fsf]<br />

d4taf6 s'g} :yfgsf] nf]s]zg kQf<br />

nufpg ;Sg'x'g]5 . o;sf nflu Kn]<br />

:6f]/af6 Wikitude / Layer 8fpgnf]8<br />

u/L cf]kg ubf{ Sofd]/f cf]kg x'g]5 .<br />

To;kl5 tkfO{n] h'g kmf]6f] lvRg'x'g]5,<br />

To;sf] k'/f hfgsf/L kfpg' x'g]5 .<br />

wd{<br />

;fpg dlxgf el/ eujfg\ lzjsf]<br />

ljz]if ¿kdf k"hf cr{gf tyf hn<br />

r9fpg] ul/G5 . ;fpg dlxgfnfO{<br />

eujfg\ lzjsf] dlxgf dflgG5 . cflv/<br />

!@ dlxgf dWo] ;fpg dlxgfdf g}<br />

eujfg\ lzjsf] ljz]if k"hf lsg ul/G5<br />

t < cfh o;sf] af/]df s]xL /f]rs<br />

tYosf af/]df hfgf} .<br />

;d'Gb| d+yg<br />

ef]u nufP . o;af6 eujfg\ lzjsf]<br />

tfk zfGt eof] . To; 36gf kl5<br />

x/]s jif{ ;fpg dlxgfdf eujfg\<br />

lzjnfO{ hn r9fpg] k/Dk/f /xg<br />

uof] . To; cb\e't 36gfsf sf/0f<br />

eujfg\ lzjnfO{ ;fpg dlxgf<br />

cToGt lk|o 5 / o; dlxgfdf<br />

eujfg\ lzjsf] hnfleif]s ubf{<br />

cb\e't kmn k|fKt x'g] dfGotf /x]sf]<br />

5 .<br />

latf{df]8÷emfkf<br />

;d'› d+yg ug]{ qmddf ha<br />

xnfxn ljif ;fu/af6 lg:s]sf] lyof],<br />

To; a]nf ;[li6sf] /Iffsf nflu eujfg\<br />

lzjn] pQm ljifnfO{ cfˆgf] s07df wf/0f<br />

u/]sf lyP . of] 36gf ;fpg dlxgf<br />

d} 36]sf] lyof] . ljifsf] tfk zfGt ug{<br />

a|DxfhLsf] cfb]zdf b]jtfx?n] eujfg\<br />

lzjsf] hnfleif]s u/] tyf hl8a'6Lsf]<br />

eujfg\ lji0f'<br />

zf:qx?sf cg';f/ ;fpg dlxgf<br />

&^. ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . &&


latf{df]8÷emfkf<br />

&* . ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

eGbf l7s cl3 b]jzogL PsfbzLsf<br />

lbg b]lv eujfg\ lji0f' of]ulgG›fdf<br />

hfG5g\ . To;kl5 ;[li6sf] ;~rfngsf]<br />

pQ/bfloTj eujfg\ lzjsf] sfFwdf<br />

cfpF5 . To;}n] ;fpg dlxgfsf d'Vo<br />

b]jtf eujfg\ lzjnfO{ dflgG5 . o;}<br />

sf/0f ;fpg dlxgfdf cGo s'g} b]jtfsf]<br />

k"hf eGbf lzjsf] k"hf ubf{ s}of} u'0ff<br />

a9L kmn k|fKt x'g] dfGotf /x]sf] 5 .<br />

To;}n] klg eujfg\ lzjnfO{ ;fpg<br />

dlxgf lk|o 5 .<br />

b]jL kfj{tLn] k"hf<br />

u/]sfn]<br />

zf:q tyf k'/f0f cg';f/ eujfg\<br />

lzjnfO{ ;fpg dlxgf lk|o x'g'sf] Pp6f<br />

sf/0f dftf zlQn] bIf k|hfkltsf] o1<br />

s'08df b]xTofu u/]kl5 kfj{tLsf] ¿kdf<br />

lxdfnosf] 3/df hGd lnPsL lyOg\ .<br />

pgn] klg eujfg\ lzjnfO{ >LdfGf\sf]<br />

¿kdf kfpgsf nflu ;fpg dlxgfdf<br />

tk:of u/]sL lyOg\ / eujfg\ lzjn]<br />

b]jL kfj{tLnfO{ bz{g lbPsf lyP . cyf{t\<br />

;fpg dlxgf d} b]jL kfj{tL / eujfg\<br />

lzjsf] klxnf] e]6 ePsf] lyof] .<br />

o;sf/0f klg ;fpg dlxgfsf] ljz]if<br />

dxTj 5 .<br />

/fdsyf ;'gfPsf]n]<br />

o;} kljq dlxgfdf eujfg\ lzjn]<br />

dftf kfj{tLnfO{ ;j{k|yd /fdsyf<br />

;'gfPsf lyP . ;'Gg'nfO{ >j0f elgG5 .<br />

/fdsyf ;'Gg] / ;'gfpg] ->fj0f_ qmdd}<br />

o; kljq dlxgfnfO{ >fj0f -;fpg_<br />

elgPsf] xf] . ljZjel/sf lxGb'x?<br />

o; dlxgfdf ;Togf/fo0fsf] syf /<br />

/fd rl/t dfg;sf] kf7 u5{g\ . o;}<br />

dlxgfsf] cfwf/df d'l:ndx? /dhfg<br />

dgfp5g\ . ljZjdf /dhfgnfO{ …/fdbfgÚ<br />

jf …/dbfgÚ elgG5 . eujfg\ lzjsf]<br />

;a}h;f] j|t ;"of]{bo b]lv ;'? eO{ ;"of{:t<br />

kl5 ;lsG5 . o;} lx;fan] /f]hf j|t klg<br />

ul/G5 .<br />

j}jflxs hLjgdf ptf/ r9fjx?<br />

cfO{ /xG5g\ . oLg} ptf/r9fjx?n]<br />

j}jflxs ;DaGw sltsf] alnof] 5 eGg]<br />

s'/f bzf{p5 . h'g bDktLsf] b[li6sf]0f<br />

o:tf ptf/ r9fj k|lt ;sf/fTds<br />

x'G5, pgLx¿ ;'vL /xG5g\ eg] h;sf]<br />

b[li6sf]0f o; k|lt gs/fTds x'G5,<br />

pgLx¿ rf8} g} cfltP/ xf/ dfGg]<br />

u5{g\ . hLjgdf bDktLn] slxn] sfFxL<br />

o:tf] sl7g kl/l:yltsf] ;fdgf ug'{k5{<br />

ls h;n] j}jflxs ;DaGwsf] dw'/tf jf<br />

/f]dfG;nfO{ ;vfk agfpg] u5{ . o:tf]<br />

ljk/Lt kl/l:yltdf cfˆgf] hLjg;fyL<br />

;Fu s:tf] Jojfxf/ ubf{ k'gM ;DaGwdf<br />

xl/ofnL Nofpg ;lsG5 hfgL /fvf} .<br />

hLjg;fyL cfly{s ¿kdf<br />

sdhf]/ x'“bf<br />

– cfˆgf] ah]6nfO{ Wofgdf /fvL vr{ tyf<br />

nufgL ug'{xf];\ .<br />

– lkmh'nvr{af6 aRgsf nflu x/]s sfd<br />

ah]6 cg';f/ tyf hLjg;fyLsf] ;Nnfx<br />

lnP/ dfq ug'{k5{ .<br />

– hLjg;fyLnfO{ sfdfpg g;s]sf]<br />

u'gf;f] ug'{ x'Fb}g . a? s;/L b'j} ldnL<br />

cfDbfgL a9fpg ;lsG5 ljrf/ tyf<br />

5nkmn ug'{k5{ .<br />

– af/Daf/ hljg;fyLnfO{ xf]Rofpg] jf<br />

x]Kg] ug'{x'b}g .<br />

j}jflxs<br />

km/s<br />

kl/l:yltdf<br />

hLjg;fyL ;“u<br />

s:tf] Jojfxf/<br />

ug]{ <<br />

hLjg;fyLsf] hflu/ 5'6]df<br />

– hLjg;fyLsf] hflu/ 5'6]df bof<br />

b]vfpg] xf]Og a? ;Defjgf b]vfO{<br />

w}o{tf /fVg nufpg' k5{ .<br />

– hLjg;fyLnfO{ ;s] ;Dd v';L /fVg]<br />

k|of; /fVg' k5{ .<br />

– hLjg;fyLnfO{ ;sf/fTds /xg<br />

l;sfpg'xf];\ / csf]{ hflu/ kfpg ;s]<br />

;Dd ;xof]u ug'{xf];\ .<br />

– 3/sf] cfly{s ;d:of ;'ema'emsf ;fy<br />

b'j}sf] ;Nnfx adf]lhd ;dfwfg ug'{xf];\ .<br />

– hflu/ 5'6]/ lrlGtt eO{ /x]sf a]nf<br />

ckdfg jf cjx]ngf gug'{xf];\ ;fy} w]/}<br />

bofefj klg gb]vfpg'xf];\ .<br />

kl/l:yltnfO{ ;s] ;Dd ;dfGo<br />

agfpg'xf];\ .<br />

hLjg;fyL sfd k|lt qm]hL<br />

ePdf<br />

– lxhf]cfh wg sdfpg' g} JolQmsf]<br />

hLjgsf] p4]Zo aGb} uO/x]sf] 5 .<br />

o:tf] cj:yfdf tkfO{Fsf] hLjg;fyL<br />

klg tkfO{nfO{ ;do glbO{ lbg<br />

/ft sfd u/L /xg vf]H5g\ eg] lvNnL<br />

gp8fpg'xf];\ / lrt klg gb'vfpg'xf];\ .<br />

– o:tf] kl/l:yltaf6 aRgsf nflu<br />

3/sf] lhDd]jf/L afF8kmf8 ug'{xf];\ .<br />

o;af6 s'g} Ps dfly dfq<br />

lhDd]jf/Lsf] y'k|f] xF'b}g .<br />

emfkf<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . &(


sdnufp“<br />

– cfdfa'af dWo] a'af sfd k|lt kh]l;j<br />

x'Fbf cfdf cyf{t\ >LdtLn] gfgLx¿ ;Fu<br />

;do latfpg] ug'{k5{ .<br />

– cfˆgf] t'ngf c¿ bDktL ;Fu gug'{xf];\ .<br />

– 6fOd Dofg]hd]G6sf] tl/sf ckgfO{<br />

Jo:t hLjgz}nLsf lar klg cfˆgf]<br />

nflu v';Lsf b'O{ If0f lgsfNg] k|of;<br />

ug'{xf];\ .<br />

– hLjg;fyLnfO{ bf]if glbg'xf];\ / ;s]<br />

;Dd p;sf] Jo:ttf sd ug]{ k|of;<br />

ug'{xf];\ .<br />

– Ps csf{sf] efjgfnfO{ a'emL ;Ddfg<br />

ug'{xf];\ .<br />

hLjg;fyLn] s'6lk6 ubf{<br />

– ;s] ;Dd o:tf] l:ylt cfpg lbg'<br />

x'Fb}g . ha ljjfb a9] h:tf] nfU5,<br />

bDktL dWo] Ps hgf r'k nfUg' g}<br />

pko'Qm x'G5 .<br />

– hLjg;fyL cfqmfds ag]df ToxfFaf6<br />

cGt} hfg' g} plrt x'G5 .<br />

– k|foM h;f] nfu" kbfy{sf] ntsf sf/0f<br />

3/]n' lx+;fsf] l:ylt cfpF5 .<br />

To;}n] hLj;fyLsf] o:tf] nt 5'6fpg]<br />

k|of; ug'{k5{ .<br />

– s'6lk6 kl5 klg hLjg;fyLnfO{ dfkm<br />

u/L cfOGbf To:tf] gug{ ;Demfpg'<br />

k5{ .<br />

– olb hLjg;fyLn] af/Daf/ b'Jo{jxf/<br />

u/L /x]df 5'l§g' g} a]; x'G5 .<br />

hLjg;fyL uDeL/ la/fdL<br />

x'“bf<br />

– hLjg;fyL k|lt ;sf/fTds b[li6sf]0f<br />

/fvL p;nfO{ w}o{tf /fVg nufpg' k5{ .<br />

– p;nfO{ v';L /fVg], PSn} g5f]8\g] tyf<br />

:ofxf/ ug]{ ug'{k5{ .<br />

– p;nfO{ s]xL ePsf] 5}g / rf8} lgsf]<br />

x'g] cfZjf;g lbg' k5{ .<br />

– cfkm" klg b'MvL / efj's gaGg'xf];\ .<br />

hLjg;fyL dfofn' gx'“bf<br />

– s]xL hLjg;fyLx? s8f :jfefjsf<br />

x'G5g\ / cleefjs h:t} Jojfxf/<br />

ug]{ x'G5g\ eg] s]xL emgSs l/;fO{ xfNg]<br />

:jfefjsf x'G5g\ . o:tf] hLjg;fyLn]<br />

/f]dfG;nfO{ Tolt dxQ\j lbb}gg\ .<br />

– o:tf] hLjg;fyL x'Fbf klg cfˆgf]<br />

efjgf z]o/ u/L /xg'xf];\ .<br />

– hLjg;fyLsf] d"8 /f]dflG6s agfpg]<br />

k|of; u/L /xg'xf];\ .<br />

– pgnfO{ ljz]if dx;'; u/fpg'xf];\ /<br />

lg/Gt/ k|of; u/L /xg'xf];\ .<br />

– aflx/sf] emu8fnfO{ a]8?ddf gn}<br />

hfg'xf];\ .<br />

gflosf dlngf hf]zL / gfos<br />

cg'kljs|d zfxLn] k|]d l:jsf/ gu/]<br />

klg oL b'O s]xL jif{ ulx/f] k|]ddf 8'a]sf<br />

lyP . t/ s]xL ;do cufl8 oL b'Osf] k|]<br />

d sdhf]/ aGof] . clxn] oL b'O{ cfkm"nfO{<br />

/fd|f] ;fyL dfq ePsf] atfpF5g\ .<br />

gflosf tyf k"j{ ld; g]kfn dlngf<br />

hf]zLn] cg'k;Fusf] k|]ddf kbf{ cfkm"nfO{<br />

gzf nfu] h:tf] ePsf] atfPsL l5g\ .<br />

pgn] eg]sL l5g\ …Ps ;do ljZjf;<br />

u/]sf] dflg;sf] dfof t nfluxfN5<br />

lg . gzf nfu]h:tf] x'Fbf]/x]5 . s]<br />

ul//x]sL 5' < stf uO/x]sf] 5' < s]xL<br />

klg yfxf gx'g] . d TotL a]nf cfkm"nfO{<br />

Psbd} sdhf]/ dxz'z ug{ yfn]sL<br />

lyP .Ú<br />

b'Osf] k|]ddf t];|f] JolQmsf] k|j]z<br />

ePsf] xf] eGg] k|Zgdf 3'dfp/f] z}nLdf<br />

dlngfn] o;nfO{ l:jsf/ u/]sL l5g\ .<br />

pgn] eg]sL l5g\ …To;df c?sf] s] bf]if <<br />

7fpF t xfdLn] g} lbof} lg xf]Og / < cfkm}<br />

sdhf]/ ePkl5 c?nfO{ s] bf]if lbg'


uf}/fbx<br />

lgdf{tfsf] rnlrqdf sfd u/]/ cgfj-<br />

Zos dfu ub}{ cfPsf w]/} gflosfx?n]<br />

cfkm} rnlrq lgdf{0f ubf{sf] b'Mv dx;';<br />

ul//x]sf 5g\ .<br />

lxGbL rnlrqsf va/x?<br />

of] jif{ @ gflosfnfO{ rnlrq lgdf{0f<br />

u/]/ em6\sf nflu;s]sf] 5 . gflosf<br />

/]vf yfkf, em/gf yfkf, :j]tf v8\sf<br />

rnlrq lgdf{0fdf ;kmn dflgG5g\ .<br />

gflosf Crf l3ld/] rnlrq lgdf{0fdf<br />

c;kmn ePkl5 clxn] cd]l/sfdf g}<br />

a:g yfn]sL l5g\ .<br />

s]xL gflosfsf nflu<br />

rnlrq lgdf{0f ;kmn ePklg<br />

s]xLsf nflu eg] vf;} ;'vb<br />

x'g ;s]sf] 5}g . gflosf gd|tf<br />

>]i7 klg rnlrq lgdf{0fdf<br />

c;kmn e};s]sL gflosf<br />

x'g\ . gflosf sl/Zdf<br />

dfgGw/sf nflu klg rnlrq lgdf{0f<br />

vf;} kmfk]g . gflosf s]sL clwsf/L<br />

klg rf8} g} rnlrq lgdf{0fdf xft xfNb}<br />

l5g\ .<br />

clxn]sf clwsf+z gflosfx? cfkm\g}<br />

rnlrq lgdf{0f sDkgLsf] ;'?jft\<br />

ug]{ tof/Ldf 5g\ . t/, rnlrq lgdf{0fdf<br />

sd}n] dfq ;kmntf kfPsf] b]lvG5 .<br />

s[if $ ;g\<br />

@)!* df<br />

;'? x'g]<br />

alnp8 cleg]tf Clts /f]zgn] ljut<br />

s]xL dlxgf b]lv s'g} klg lkmNd ;fOg<br />

u/]sf 5}gg\ . w]/}n] cg'dfg u/]sf lyP<br />

ls zfob pgL s[if $ sf] tof/L ul//x]sf<br />

5g\ . t/ xfn} dfq Cltssf a'af /fs]z<br />

/f]zgn] Ps cGt{jftf{df Cltsn] rf8} g}<br />

Ps cGo lgb]{zssf] lkmNddf sfd ug{<br />

nfu]sf] atfP . pgn] ax'k|ltlIft s[if $<br />

sf] lgdf{0fsf af/]df klg pgn] v'n]/ s'/f<br />

u/]sf lyP . pgsf cg';f/ s[if $ cfpg<br />

cem} 8]9 jif{ nfUg]5 . pgsf cg';f/ pgL<br />

k'/} tof/L u/]/ dfq lkmNd agfpg]5g\<br />

lxGbL rnlrqsf va/x?<br />

/ clxn] pgnfO{ s[if $ agfpg] s'g}<br />

xtf/ 5}g . o; k6s s[if $ sf] syf<br />

dfld{s /xg] s'/f pgn] v'nfPsf 5g\ .<br />

/fs]zsf cg';f/ pgL cfˆgf] ;a}<br />

sfd of]hgfa4 tl/sfn] ub{5g\ . To;<br />

sf/0f g} pgL ;Lldt ah]6df lkmNd<br />

agfpg ;S5g\ . To;}n] ubf{ pgn] #))<br />

s/f]8 nfUg] s[if # nueu !$) s/f]8df<br />

agfpg ;s]sf lyP . pgL % ldg]6 klg<br />

PS:6«f z'l6Ë u/fpb}gg\ . o;af6 pgsf]<br />

lkmNdsf] ah]6 a9\g ;S5 .<br />

Gff;f hfg] tof/Ldf æ;'zfGtÆ<br />

e'mDsf<br />

j?0f wjg / cg'isf zdf{ klxnf]<br />

k6s ;Fu} lkmNd ug{ uO{/x]sf 5g\ .<br />

oz/fh lkmND; 4f/f lgdf{0f ul/g] pQm<br />

lkmNdsf] gfd ;'O{ wfuf xf] . lgb]{zs z/b<br />

s6fl/of / lgdf{tf dlgif zdf{sf] lkmNd<br />

…bd nuf s] xO{zfÚ bz{sx?n] lgs} dg<br />

k/fPsf lyP . ca km]l/ oL b'O{sf] hf]8L<br />

ldn]/ ;'O{ wfuf agfpg uO{ /x]sf] 5 .<br />

lkmNdsf] lzif{sn] g}<br />

dflg;x?sf] dgdf<br />

lh1fzf hufpg] sfd<br />

u5{ . j?0fsf cg';f/<br />

lkmNd lgs} dgf]/~hgfTds<br />

/xg]5 .<br />

pgnfO{ lkmNdsf]<br />

:qmLK6 lgs} dg k/]sf] 5<br />

/ pgL cg'isf ;Fu tyf<br />

oz/fh lkmND; ;Fu sfd<br />

ug{ kfPsf]df lgs} v';L 5g\ . cg'isf<br />

klg ;'O{ wfufdf sfd ug{ kfPsf]df<br />

lgs} v';L l5g\ . pgsf cg';f/ of]<br />

lkmNdsf] syf cfkm"df ljZjf; ug'{kg]{<br />

s'/fdf cfwfl/t /x]sf] 5 , h'g lgs}<br />

/f]rs 5 .<br />

;'zfGt l;+x /fhk"tsf] xfn} dfq<br />

lkmNd /fAtf k|bz{g ePsf] lyof] . h;n]<br />

aS; clkm;df vf;} wdfn b]vfpg<br />

;s]g . o; cl3sf] pgsf] lkmNd Pd<br />

P; wf]gL M b cg6f]N8 :6f]/Ln] eg] /<br />

fd|f] sdfO{ u/]sf] lyof] . ca rf8} g} pgL<br />

csf]{ lkmNd …rGbf dfdf b'/ s]Ú df<br />

b]lvg]5g\ . o;} lkmNdsf] tof/Lsf nflu<br />

pgL gf;f hfb}5g\ . va/ cg';f/ ;'zfGt<br />

o; lkmNddf cGtl/IfofqLsf] e'ldsfdf<br />

b]lvg]5g\ . of] lkmNd Pp6f :k];<br />

P8\j]Gr/ lkmNd x'g]5, h;df pgL ;Fu}<br />

gjfh'l4g l;l4sL / cf/ dfwjgsf] klg<br />

clego /xg]5 . ;'zfGtn] o; lkmNdsf<br />

nflu gf;fdf 6«]lgª lng]5g\ . lkmNdsf]<br />

z'l6Ë ;]K6]Da/ clgtd b]lv ;'? x'g]5 .<br />

*@. ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . *#


c?nfO{ cfkm" eGbf cufl8 a9]sf] x]/]/ ga; . k|To]s lbg cfˆg} lslt{dfg tf]8 lsgls<br />

;kmntf cfkm} ;Fusf] n8fO{ xf] .<br />

olb ;"o{ h:t} rlDsnf] x'g' 5 eg] ;"o{ h:t} hNg' k5{ .<br />

bofn] u/]sf] s'g} klg sfd hlt;'s} ;fgf] eP klg slxNo} v]/ hfb}g .<br />

h;/L Pp6f km"n ;'Gb/ 5 t/ To;sf] af:gf cfpb}g . 7Ls To;} u/L s;}n] eg]sf]<br />

/fd|f] s'/f Joy{ x'G5, olb To;nfO{ cdn ul/Pg eg] .<br />

olb tkfO{sf] sfd c?nfO{ a9L ;kgf b]Vg, a9L l;Sg, a9L sfd ug{, / cem k|utL<br />

ug{sf nflu k|]l/t ug'{ xf] eg] tkfO{ Pp6f g]tf xf] .<br />

cfˆgf] af6f]df cfpg] sfF8f ;Fu g8/fp, o;af6 dfq kmf]x/ /ut aUg]5 .<br />

ljleGg sf/0fx?n] ubf{ cGo wd{x?nfO{ ;Ddfg ug'{ k5{ . o;f] ubf{ cfˆgf] wd{sf]<br />

ljsf;df d4t k'Ug'sf ;fy} c? wd{nfO{ klg ;]jf k|bfg ug{ ;lsG5 .<br />

ha ;a}s'/f tkfO{ lj?4 x'G5, To;a]nf ofb /fVg'xf];\ ls xjfO{ hxfhn] xfjfsf] ljkl/t<br />

lbzfdf p8fg u5{, xfjf ;Fu} xf]Og .<br />

zfGtLsf] ;'?jft\ d':s'/fpg'af6 x'G5 .<br />

;kmntfsf] b'O{ j6f lgod 5, ;'? ug'{xf];\ / ;dfKt kfg'{xf];\ .<br />

slxNo} klg xfg]{ 8/nfO{ lhtsf] pT;fx eGbf 7'nf] x'g glbg'xf];\ .<br />

olb ltdL l;Sg] OR5f /fVb}gf} eg] s;}n] ltdLnfO{ l;sfpg ;Sb}g / olb ltdL l;Sg rfxG5f}<br />

eg] s;}n] /f]Sg ;Sb}g .<br />

;kmn x'g] ;/n t/Lsf c? eGbf a9L d]xgt ug'{, c?eGbf a9L hfGg' / c? eGbf sd cfzf /fVg' xf] .<br />

;kmntfsf] af6f] ;w}F lgdf{0ffwLg x'g' k5{ .<br />

ltdL ;kmntfsf] v'8\sLnf r9\g ;Sb}gf} ta ;Dd ha ;Dd ltd|f] xft ltd|f] uf]hLdf x'g]5 .<br />

c;kmntf ;kmntfsf] pN6f] xf]Og, of] t ;kmntfsf] Pp6f c+u xf] .<br />

hf] JolQm sfd ug]{ t/Lsf jf To;sf] Yof]/LnfO{ ga'emLsg cEof; ug{ yfN5 . To;sf] l:ylt o:tf]<br />

dfemLsf] h:tf] x'G5, h;nfO{ s'g lbzfdf hfg] eGg] g} yfxf x'b}g .<br />

tkfO{ lbgdf @$;} 306f s]xL gofF l;sL/xg' ePsf] 5 eg] klg lbdfu yfSb}g .<br />

JolQmn] ;a}eGbf 7'nf] wf]sf cfˆgf] ljrf/af6 g} kfp5 .<br />

k'/fgf] sfdsf] gSsn ubf{ To;af6 y'k|} sfd l;Sg ;lsG5 t/ olb df]8g{ sfdsf] gSsn ul/G5<br />

eg] s]xL klg k|fKt x'b}g .<br />

h;/L Pp6f af5f] xhf/f} ufO{sf] x'ndf cfˆgL cfdfsf] kl5 kl5 lx+8\5 , To;}u/L JolQmsf] /fd|f] /<br />

g/fd|f] sd{ klg p;sf] kl5 kl5 lx+8\5 .<br />

;a}eGbf 7'nf] u'? dGq cfˆgf] /x:o s;}nfO{ geGg' xf] .<br />

lstfax? Pp6f d"v{sf nflu To:t} xf], h'g Pp6f cGwf]sf nflu P]gf .<br />

u/Lan] wgsf] OR5f u5{, kz'n] af]Ng], JolQmn] :ju{sf] OR5f u5{g\ / wfld{s JolQm df]If k|fKtLsf] OR5f u5{g\ .<br />

ef]s h:tf] c? s'g} zq' 5}g .<br />

tfst hLjg xf] / sdhf]/L d[To' .<br />

*$. ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg . *%


*^ . ;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg<br />

;sf/fTds nIo÷@)&$, ;fpg

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!