ULUSLARARASI HUKUK

Tuba ERGÜL
Tetkik Hâkimi
Rapporteur Judge
AVRUPA GÜVENLİK VE İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI (AGİT)
ORGANIZATION FOR SECURITY AND CO-OPERATION IN EUROPE (THE OSCE)
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT),
1970'li yılların başında Soğuk Savaş döneminde Avrupa'da
güvenlik ve istikrarın sağlanması, katılan Devletler
arasında işbirliğinin geliştirilmesi ve düzenli diyalog tesis
edilerek gerginliğin ve anlaşmazlıkların azaltılması
amacıyla kurulmuştur. AGİT; siyasî-askerî, ekonomi-çevre
ve insanî açıdan güvenlikle ilgili ilke, norm ve standartlar
geliştirmekte, katılımcı Devletler için bir müzakere ve
diyalog forumu oluşturmakta ve katılımcı Devletlerin
demokratikleşme, hukukun üstünlüğü ve insan haklarına
saygı konularındaki çalışmalarına destek ve yardımcı
olmaktadır.
AGİT'in bünyesinde; Avrupa, Kuzey Amerika ve
Asya'da olmak üzere üç kıtadan elli yedi katılımcı Devlet ve
toplam on bir Akdenizli ve Asyalı İşbirliği Ortağı
statüsünde Devlet bulunmaktadır. Türkiye, AGİT'in
kurucu üyelerinden olup, diğer katılımcı Devletler
şunlardır: ABD, Almanya, Andorra, Arnavutluk,
Avusturya, Azerbaycan, Belarus, Belçika, Bosna-Hersek,
Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Ermenistan,
Estonya, Finlandiya, Fransa, Gürcistan, Hırvatistan,
Hollanda, İngiltere, İrlanda, İspanya, İsveç, İsviçre, İtalya,
İzlanda, Kanada, Karadağ, Kazakistan, Kırgızistan,
Letonya, Lihtenştayn, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan,
Makedonya, Malta, Moğolistan, Moldova, Monako,
Norveç, Özbekistan, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya,
San Marino, Sırbistan, Slovakya, Slovenya, Tacikistan,
Türkmenistan, Ukrayna, Vatikan ve Yunanistan.
AGİT'in merkezi Viyana'da bulunmaktadır ve
Genel Sekreteri Lamberto Zannier'dir. AGİT'in 2016 yılı
için Dönem Başkanlığı, Almanya tarafından
yürütülmektedir. Tüm katılımcı Devletler eşit statüde
bulunmakta, kararlar uzlaşma ile alınmaktadır.
AGİT'in yapısında; Zirveler, Bakanlar Konseyi,
Üst Düzeyli Konsey, Daimi Konsey, Güvenlik ve İşbirliği
Forumu, Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi,
AGİT Misyonları, Sekreterya, Milli Azınlıklar Yüksek
Komiseri, Medya Özgürlüğü Temsilcisi yer almaktadır.
AGİT'in ana karar alma ve yönetme yetkisine sahip organı
Dışişleri Bakanlarından oluşan Bakanlar Konseyi olup,
günlük işler de Daimi Konsey tarafından yürütülmektedir.
Ayrıca, 1991 yılında AGİT katılımcı Devletleri
arasındaki siyasi diyalogu parlamenterler düzeyine taşımayı
amaçlayan AGİT Parlamenter Asamblesi (AGİT-PA)
kurulmuştur ve TBMM'de oluşturulan AGİTPA Türk
Grubu tarafından AGİTPA çalışmalarına katılım
sağlanmaktadır.
AGİT, ilk olarak Avrupa Güvenlik ve İşbirliği
Organization for Security and Co-operation in
Europe (the OSCE) was established in the early 1970s
during the Cold War period with a view to ensuring
security and stability in Europe, development of cooperation
between participant States and reduction of
tension and misunderstandings through establishing
regular dialogue. The OSCE develops principles, norms
and standards with respect to the politico-military,
economic-environment and human dimensions of
security, constitutes a forum for negotiation and
dialogue for the participant States, supports and assists
the participant States' works on democratization, the
rule of law and respect for human rights.
The OSCE comprises of fifty-seven participant
States from three continents, namely Europe, North
America and Asia and of a total of eleven States which
have the status of Mediterranean and Asian Partners for
Co-operation. Turkey is among the founding States of the
OSCE and other participating States are the followings:
the Un ted States of Amer ca, Germany, Andorra,
Alban a, Austr a, Azerba jan, Belarus, Belg um, Bosn a
and Herzegov na, Bulgar a, Czech Republ c, Denmark,
Armen a, Eston a, F nland, France, Georg a, Croat a,
the Netherlands, the Un ted K ngdom, Ireland, Spa n,
Sweden, Sw tzerland, Italy, Iceland, Canada,
Montenegro, Kazakhstan, Kyrgyzstan, L thuan a,
L echtenste n, Latv a, Luxembourg, Hungary, the
Republ c of Macedon a, Malta, Mongol a, Moldova,
Monaco, Norway, Uzbek stan, Poland, Portugal,
Roman a, Russ a, San Mar no, Serb a, Slovak a,
Sloven a, Taj k stan, Turkmen stan, Ukra ne, the Holy
See and Greece.
The headquarters of the OSCE is located in
Vienna and its Secretary General is Mr. Lamberto
Zannier. Germany holds the OSCE Chairmanship in
2016. All the participant States have equal status, and
decisions are taken by consensus.
The OSCE consists of Summits, Ministerial
Council, High-Level Council, Permanent Council,
Forum for Security and Co-operation, Office for
Democratic Institutions and Human Rights, OSCE
Missions, Secretariat, High Commissioner on National
Minorities and Representative on Freedom of the Media.
While the Ministerial Council, composed of Ministers of
Foreign Affairs, is the main decision-making and
governing body of the OSCE, the Permanent Council
performs the routine operational tasks.
Furthermore, the OSCE Parliamentary
Assembly (the OSCE-PA), which aims to bring the
political dialogue between the participant States to the
ULUSLARARASI HUKUK
B LTEN
28