writing_womans_lives_symposium_paper_book_v2

olarak görüldü (Kollontai, 2000:33‐35). Sonuçta Marksizm’e göre ekonomik yapı değişmediği sürece
toplumsal cinsiyet eşitsizliği de devam edecektir. İşlevselci yaklaşıma göre ise, ilkel toplumlardan
başlayarak süre gelen bir rol farklılaşması vardır. Kadın aile kurumu için ev içindeki fonksiyonları
yerine getirir. Erkek ise ekonomik geçim için gerekli fonksiyonu yerine getirir. Bu roller işlevselcilere
göre iş bölümünün bir gerekçesidir. Aile kurumunun devamlılığı açısından ise oldukça önemlidir.Son
olarak Etkileşimciler, cinsiyet rollerinin kimlik duygusundan türediğini belirtmişlerdir. Onlar cinsel
kimliğin çocukluğun ilk yıllarında ebeveynler, yaşıtlar, öğretmenler ve medya gibi araçlarla etkileşim
sonucunda geliştiğini ileri sürerler. Etkileşimciler, kadınlara yönelik ayırımcılığın ve önyargının
sosyalleşmedeki farklılıklardan ortaya çıktığına işaret ederler (Coleman ve diğ., aktaran Demirbilek
2007).
Biyolojik, psikolojik ve sosyolojik kuramların hepsi toplumsal cinsiyete sorunsal ya da işlevsel
olarak bir anlam yükler ve buna göre değerlendirme yapar. İster sorunsal ister işlevsel olsun
toplumsal cinsiyet dönemin konjonktürel yapısına bağlı olarak değişir ve bu değişim nedeniyle bu
kavram temelinde kuşaklar arasında farklılıklar gözlemlenir. Bu nedenle bu çalışmanın amacı,
toplumsal cinsiyet rolleri algısının farklı kuşaklara göre değişim gösterip göstermediğini incelemektir.
Yaşlı, orta yaşlı ve genç kadınlar arasındaki algı farklıklarının neler olduğunu, kadın ve erkek rolleri
algısındaki, cinsiyet eşitliği konusundaki görüşlerinin nasıl farklılık gösterdiğini açıklamak bu
çalışmanın temel odak noktasıdır. Araştırmanın temel amacı ve odak noktası göz önünde
bulundurularak şu alt araştırma sorularına cevap aranmıştır: (a) Cinsiyet rollerindeki farklılıklar
kadınların günlük faaliyetlerini ne şekilde etkiler?, (b) farklı kuşaklardaki kadınların cinsiyet eşitliği
algıları da farklılık gösterir mi?, (c) aynı kuşaktan gelen kadınların cinsiyet rolleri algıları benzerlik
gösterir mi?, (d) hangi cinsiyet rolleri algıları kuşaktan kuşağa transfer olmayı sürdürmektedir?, (e)
hangi cinsiyet rolleri algıları kuşaktan kuşağa aktarılmamıştır?
Yukarıda belirtilen amaçlara yönelik gerçekleştirilen bir araştırmanın cinsiyet sosyolojisine katkı
sağlayacağı düşünülmüştür. Çünkü cinsiyet rolleri algılarındaki değişme ve ilerleme toplumsal cinsiyet
eşitsizliğine yönelik bilimsel çalışmaların, uygulamaların ve toplumsal değişimin yönlendirilmesi için
önemlidir. Ayrıca değişimin hangi noktada durduğunu bilmek, cinsiyet eşitsizliğini ortadan kaldırmaya
yönelik geliştirilecek politika, program ve projelere destek sağlayabilir. Bu nedenler açısından söz
konusu araştırmanın önemli olduğu düşünülmüştür.
Araştırma yöntemi
Bu araştırmanın yöntemi nitel araştırma desenidir. Bu araştırmanın amaçlarına ulaşmak için nitel
araştırma desenlerinden derinlemesine görüşme tekniği kullanılarak veri toplanmıştır. Araştırmanın
evrenini Ankara ili içerisindeki 20 yaş ve üzeri kadınlar oluşturmaktadır. Örneklem seçiminde
raslantısal, amaçlı ve kartopu örnekleme teknikleri aynı zamanda kullanılmıştır. Bu araştırma
amaçlarını ulaşmak için üç kuşak kadın ile görüşme yapılması gerekmektedir ve üç kuşak kadın tanımı
şu şekilde yapılmıştır; 60 yaş ve üzeri birinci kuşak, 40‐59 yaş dilimi ikinci kuşak ve 20‐39 yaş ise
üçüncü kuşaktır. Araştırmanın örneklemini her kuşaktan 7 kadın olmak üzere 21 kadın
oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak iki araç kullanılmıştır. İlk olarak katılımcıların demografik
bilgilerinin toplandığı Katılımcı Bilgi Formu ve ikinci olarak derinlemesine görüşme için hazırlanmış
soruların bulunduğu formdur. Derinlemesine görüşme için alan yazından altı ana tema olduğu
belirlenmiştir. Bu ana temalar şunlardır: (a) Çalışma hayatı ve eğitim, (b) aile içi iş bölümü, (c) cinsellik
ve dış görünüm, (d) evlilik, (e) iktidar ilişkileri ve aile içi kararlar ve (f) kadına yönelik şiddet.
Araştırmacı bu ana temaların belirlenmesine yönelik sorular hazırlamış ve hazırlanan sorular uzman
görüşüne sunulmuştur.
Bulgular
Bu araştırmanın amaçları doğrultusunda gerçekleştirilen derinlemesine görüşme verileri üç aşama
da raporlaştırılmıştır. İlk olarak kategoriler ve o kategoriden veri toplamak için sorulan derinlemesine
624