writing_womans_lives_symposium_paper_book_v2

yine iç bahçede yanyana bulunan mezarlarda gömülü idiler. Salih Bey’in ölümü ile 9 yaşındaki Ruhiye,
7 yaşındaki Kalbiye 5 yaşındaki Naciye ve 1,5‐2 yaşındaki Şem’i, dört kardeş yetim kaldılar.
Çocukların bakımını anneanneleri Zühre Hanım üstlendi. Zühre Hanım çok genç yaşta kocasını
kaybetmiş ve dört çocuğunu tek başına büyütmüş dirayetli bir kadındı. Şimdi de zorluklar içerisinde
dört torununa bakıyordu. Bu dört torun, art‐arta kaybettiği kızı Şaziye Hanım ve Salih Bey’in çocukları
idi. Zühre Hanım’ın en küçük oğlu Nuri Bey beyazlar giyinerek beyaz bir ata binmiş. ”Komşular
hakkınızı helal edin” diyerek Çanakkale Savaşına gitmiş ve orada 1915’te şehit olmuştu. Zühre
Hanım’ın büyük oğlu Burhan Bey ve kızı Edibe Hanım yetim kalan çocukların bakımı için Zühre Hanıma
yardım etmeye çalıştılar. Zühre Hanım’ın kızkardeşinin oğlu, Şaziye Hanım’ın kuzeni Şükrü Bey (daha
sonra Şükrü Tığlı) Konya İdadisi’nde ikinci sınıfta okuyordu. Okulu bırakarak gönüllü oldu ve
Çanakkale Savaşına katıldı. Gazi oldu. Daha sonra da Kurtuluş Savaşına katıldı ve yine gazi oldu.
Cumhuriyet döneminde Sayıştay’da önemli mevkilerde çalıştı. 1990’da Ankara’da öldü. Zühre Hanım,
Çanakkale’de şehit olan oğlu Nuri Bey için çok gözyaşı döktü. Kendisine şehit maaşı bağlanmıştı ama o
oğlunun öldüğüne inanmazdı. Hep “O gelecek” der ve Nuri Bey’in bir gün geleceğine inanırdı.
Çocukların parasal kaynakları yoktu. Dört yetim çocuk, Zühre Hanım’a Nuri Bey’den kalan şehit
maaşı ile büyüdüler. Konakta bazı odaları kiraya verdiler. Ayrıca anneleri Şaziye Hanım’dan kalan
mücevherleri de paraya çevirip geçindiler. Fakat bir gün konakta çıkarılan yangın sırasında içinde
mücevherlerin bulunduğu çanta çalındı. Bu yangını kiracılardan birisi çıkarmış ve mücevherleri de
çalmıştı. Böylece, bu kaynaktan da mahrum kaldılar. Anneanneleri Zühre Hanım öldüğü zaman şehit
maaşı kesildi. İşte o zaman çok büyük yoksulluk çektiler. Yoksulluk içinde kaldılar ve işte o zaman
Fatih Muhtarlığına yardım için başvurdular.
Cumhuriyetin İlanı
Zaman çabuk geçti. 29 Ekim 1923’te Cumhuriyet ilan edildiği zaman Kalbiye 10 yaşındaydı. Kalbiye
ve kardeşleri Cumhuriyetin ilanını sevinçle karşıladılar. 3 Mart 1924’te Tevhid‐i Tedrisat Kanunu
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) kabul edildi. 29 Ekim 1924’te Cumhuriyet’in ilanının birinci
yıldönümü törenlerle kutlandı. 30 Kasım 1925’te tekke ve zaviyeler ile türbelerin kapatılmasına dair
kanun Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edildi. Şazeli Tekkesi de 1925’te kapatıldı. Mülkiyeti
kamulaştırılarak Vakıflar İdaresine devredildi. Konağın eşyaları kamulaştırıldı. Kalbiye ‘nin sözleri ile
“Bir dokun bin ah dinle kase‐i fağfurdan,” usulü kaseler, seramik eşyalar, Çin’den gelme büyük
vazolar, gümüş takımlar ve şamdanlar, minyatür levhalar, bakır ve ahşap eşyalar götürüldü. Salih
Bey’in Osmanlıca, Arapça, Farsça ve Fransızca kitaplar içeren çok zengin kitaplığı, el yazması eserler
dahil Süleymaniye Kütüphanesi’ne devredildi. 1 Kasım 1928’de TBMM yeni Türk harflerinin kabulü ve
uygulanmasına yönelik kanunu kabul etti. Kalbiye yeni harflerle okuma ve yazmayı, okulda kısa
sürede öğrendi ve hep kullandı. Fakat çocukluk yıllarında öğrendiği eski harflerle yazmayı bütün
yaşamı boyunca kullanmaya devam etti. Özellikle not tutarken eski yazıyı steno gibi kullandı. Hatta,
pazar alışverişi listesi tutarken eski yazıyı kullandığı çok olmuştur.
Zaman çabuk ilerliyordu. Yaşam bütün zorlukları ve acımasızlıkları ile devam ediyordu. Bir gün
küçük kardeşleri Şem’i’nin üzerine kaynar su döküldü. İleri derecede yanıklar oluştu. Tedavi ettirme
olanakları olmadığı için bakımsızlıktan 14 yaşında öldü.
Kalbiye, Ruhiye ve Naciye okumakta ve eğitimlerini sürdürmekte çok kararlı idiler. İstanbul’da
önce Vefa Ortaokulu’nu sonra da Vefa Lisesi’ni bitirdiler. Her üçü de çok zeki ve çalışkandılar.
Oğretmenleri tarafından çok seviliyorlardı. Lise bitirmede Bakalorya sınavını başarı ile verdiler.
Kalbiye üniversitede tıbbiyede okuyarak doktor olmak istiyordu. Fakat parasal durumları uzun
sürecek olan tıp eğitimini desteklemeye yeterli değildi. Kalbiye, bu yüzden tıbbiyeye girmekten
vazgeçti. Bunun yerine İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türkoloji Bölümü’ne girdi ve 1939’da
mezun oldu. Ruhiye ise aynı fakültedeki Felsefe Bölümüne girdi ve 1939’da mezun oldu. Naciye de
59