writing_womans_lives_symposium_paper_book_v2

Salih Bey kızlarının eğitimine çok önem verdi. Ruhiye ve Kalbiye evde özel öğretmenlerden ders
alarak okuma ve yazmayı öğrendiler. Salih Bey’in artık evli olan arap dadısı Eyüp Sultan’da
oturuyordu. Fakat haftada üç gün konağa gelip çocukların bakımı ve eğitimi ile ilgileniyordu. Konağın
aşçısı, akşamları çocukları çevresine toplayıp onlara masallar anlatıyordu. Konağın arabacısı, akşam
üzerleri çocukları atlı araba ile İstanbul içerisinde gezmeye çıkarıyordu. Daha sonra Ruhiye ile Kalbiye
mahalle mektebine başladılar. O gün büyük bir tören yapıldı. Lokmalar döküldü ve dağıtıldı. Ruhiye ve
Kalbiye, özel olarak kutularda satın alınan beyaz elbiseleri giydiler. Başlarına mücevherlerden örülü
taçlar takıldı. Göğüsleri mücevherlerle bezendi ve altın saat takıldı. Fotograflar çekildi ve atlı arabaya
binip İstanbul içerisinde, mahalle aralarında gezdiler. Bugün Ruhiye ve Kalbiye’nin hep hatırladıkları
bir anı idi.
İstanbul İşgal Altında
Yıl 1918. İstanbul İtilaf Kuvetlerinin işgali altındaydı. Düşman işgali altındaki İstanbul’da Rumlar ve
Ermeniler sevinç içerisindeydi. Türkler ise bir sessizliğe bürünmüştü. Müslümanlar sokağa çıkmaya
çekiniyordu. Çıkanlar ise çekinerek saçak altından yürüyorlardı. Salih Bey’in konağında özellikle
akşamları çokça düşman işgali hakkında konuşuluyordu. Bir sonbahar öğleden sonra, Salih Bey ve kızı
küçük Kalbiye, Kalbiye’nin adını hatırlayamadığı bir semtte, bir caddede yürüyorlardı. Küçük Kalbiye
henüz beş yaşlarındaydı. Babası Salih Bey’in elinden tutmuştu. Birden karşılarına merasim kıyafetleri
giymiş bir grup Mevlevi çıktı. Uzun giysili ve külah şapkalı Mevlevi canlarını görmek Kalbiye’yi
heyecanlandırdı ve şaşırttı. Babasını kolundan çekerek heyecanla bağırdı: ”Baba, baba, düşman
bunlar mı?” Bunu duyan Mevleviler durakladılar. İçlerinden bir tanesi Salih Bey’e dönerek yüksek
sesle şöyle dedi: ”Efendi, efendi çocuğunu terbiye et.” Belli ki küçük Kalbiye evdeki akşam
konuşmalarından çok etkilenmişti. Bu küçük Kalbiye’nin bütün ömrü boyunca unutamadığı bir anı idi.
Kalbiye’nin çocukluk yıllarından diğer bir anısı hatim indirmesi idi. Ruhiye ve Kalbiye başarı ile
hatim indirdiler. Hatim indirmek Kur’anı baştan sona okumak, bu beceriyi göstermek demekti. Ruhiye
ve Kalbiye’nin bu başarısı da büyük bir tören ile kutlandı. Bu tören için Ruhiye ve Kalbiye’ye mavi
atlastan birer özel elbise dikilmişti. Bu elbiselerin dikiminde konağa terzi gelmiş ve Kalbiye’nin
halasının kızı olan Nigar Hala önce terzilere daha sonra törene nezaret etmişti. Misafirler ağırlanmış,
lokmalar dökülmüş ve dağıtılmıştı.
Kalbiye, annesi Şaziye Hanım’ı çok küçük yaşta kaybetti. Annesi Şaziye Hanım, şimdi
antibiyotiklerle kolaylıkla tedavi edilebilen zatürreye yakalanmıştı. Kalbiye, çok hassas bir çocuktu.
Annesinin öldüğü gece, olacakları sezmiş, bütün gece uyumamıştı. Şaziye Hanım ailenin direği idi. Çok
maharetli bir kadın idi. Çok güzel dantel ve iğne oyası yapardı. Şaziye Hanım öldüğü zaman kızları
Ruhiye ve Kalbiye sadece 9 ve 7 yaş civarında olmalarına karşın onlara birer sandık dolusu iğne oyası
eşyayı çeyiz olarak hazırlamıştı. Her biri birer sanat eseri gibiydi. Çocuklar daha sonraki yaşamlarında
parasız kaldıkları zaman bu eşsiz iğne oyası çeyizlerini satarak geçindiler. Hatıra olarak ellerinde bir
tane bile kalmadi.
Salih Bey, İstanbul’un işgalinden büyük bir rahatsızlık ve üzüntü duyuyordu. İşgale karşı olan ve
gizli bir cemiyet olan “Karakol Cemiyeti” üyesiydi. Karakol Cemiyeti daha sonra Kurtuluş Savaşı
sırasında Anadolu’daki Mustafa Kemal ile ilişki kurmuştu. Askerlerin Anadolu’ya geçmelerine yardımcı
oluyordu. Karısı Şaziye Hanım’ı kaybedeli henüz altı ay kadar olmuştu. Üzüntülü ve sıkıntılı idi. Bir
gece bir toplantıdan konağa dönüyordu. Sokakta yürürken bir İngiliz askeri tarafından nişan alarak
atılan ve başına isabet eden bir düşman kuşunu ile başından yaralandı. Hemen Alman Hastanesine
kaldırıldı. Tüm çabalara rağmen kurtarılamayarak orada öldü. Ölüm haberi konağa ulaştığı zaman
çocukları ve konaktaki herkes yıkıldı.
Salih Bey de karısı Şaziye Hanım gibi konağın iç bahçesinde bulunan ve sağlıklarında yapılmış,
yanyana olan mezarlığa gömüldü. Salih Bey’in annesi Naciye Hanım ve babası Şeyh Emin Efendi de
58