writing_womans_lives_symposium_paper_book_v2

sonra araştırma sorularına geri dönmek görüşmecinin dikkat ve ustalığını gerektirmektedir.
Sonuç
“(Kaç yaşına kadar halı dokudunuz? 16 yaşına kadar halı dokudunuz mu?) Evet. 16
yaşına kadar halı dokudum. 16 yaşında da artık beni verdiler, biz seni, sana bu adamı koca
olarak seçtik.
İyidir, akrabamızdır. (Önceden görmüş müydünüz?) Görmedim. Sadece nişan
yaptıkları zaman geldi eşim ve ben yüzüne bile bakmamıştım. Hatta arkadaşlarım bu
adamla evleniceksin hiç yüzüne bile bakmadın, evlenmek yani beynimde evlenmek
istemiyorum bu adamla niye bakayım ki ben bu adama. Çocuktuk zaten, bilmiyorsunuz,
hiçbir şey bilmiyorsunuz… Evlilik nedir, ne değildir. Bilmiyorsunuz sadece çevreniz sizi artık
büyüdün, artık yetişkin bir genç kızsın sen, çünkü eee dokuz yaşında üç kardeşe
bakıyorsunuz, yemek yapıyorsunuz, halı dokuyorsunuz, ev temizliyorsunuz işte 16 yaşına
geldiğinde de düşünün artık ev işlerini tam olarak bilen, yemek yapmayı bilen, bir şeyleri
çevirmesini bilen bir insansınız. Çocuk yaşta öğrendiniz onları mecburen ve şey hakkımız
yok orda, ben çocuğum… Mesela ip atlamak isterdim. Annem derdi k hadi kızım hadi
halının başına, ne ipi, ne şeyi büyüdün artık kocaman kız oldun…
Niteliksel yöntem olguların sayısına değil niteliklerine ağırlık verir. Az sayıda anlatının bizi veri
doyumuna ulaştırdığı ve verileri tek kişinin, teknolojik destek aramadan, geleneksel biçimde
değerlendirdiği çalışmalarda analize güvenmek daha kolay olacaktır. Bunun anlamı, ekip gerektirecek
kapsamdaki araştırma tasarımlarından vazgeçmek gerektiği değildir. Ancak, ekipler halinde yürütülen
araştırmalarda alandaki zamanı uzatmak, görüşmelere geniş zaman ayırmak, izin veren katılımcılarla
mükerrer görüşmeler yapmak ve yapılan her görüşmenin sıcağı sıcağına incelenmesi, kaliteyi
arttıracaktır. Araştırma ekibinin görüşme rehber formlarının kullanımı, özellikle takip sorularının nasıl
formüle edileceği konusunda iyi bir eğitim görmesi önemlidir. Veri oluşumu başladıktan sonra da
görüşme çözümleri ekipteki meslektaşlar arasında sık sık paylaşılmalı ve değerlendirilmeli, başka bir
deyişle iletişime dayarlı geçerlilik sağlanmalıdır.
Niteliksel yöntemle yapılan araştırmalarda sonuçlara değil sürece odaklanmak gereklidir. Veri
oluşturmanın nitelikli bir süreç olması ve ince ayrıntılara dikkat etmek önemlidir. Kısa sürede elden
geldiğince çok görüşme yapmak telaşıyla yönlendirilen ve katılımcının paylaşma gereksinimi duyduğu
konuları ıskalayan anlatıların yöntemin asıl amacına uygun olmadığı açıktır. Bu durum özellikle
gündelik yaşam içinde zaten kulak kabartılmayan kadın seslerinin arandığı araştırmaları
değersizleştirebilir; zira kadınların anlatacak çok şeyleri vardır, ama susturulmaya ve bunu
kabullenmeye de çok alışkındırlar.
Keywords: Group discussions, Women’s narratives
Prof. Belkis KÜMBETOĞLU
Marmara University, Department of Sociology
Associate Prof.İnci USER
Marmara University, Department of Sociology
Notlar
1
Sarah J. Tracy, “Qualitative Quality: Eight ‘Big‐Tent’ Criteria for Excellent Qualitative Research.” Qualitative
Inquiry 16:10 (2010): 837‐851.
2
Arni Halldorsson ve Jesper Aastrup, “Quality Criteria for Qualitative Inquiries in Logistics.” European Journal of
Operational Research 144 (2003): 321‐332.
566