writing_womans_lives_symposium_paper_book_v2

“Biz Batı’dan geleli epeyce zaman oldu, ama onlarla temasımızı kesmedik. Oradaki
sanat hareketlerini daima yakın bir ilgi ile takip ettik. Batı’daki meslektaşlarımızdan geri
kalmamak endişesi, belki bizi onlardan daha ileri adımlar atmaya sevk etmiştir. Onlar
müzelerinde Matisse gibi, Bonard gibi üstatların orijinal eserlerini yakından görmek
imkanlarına sahiptiler. Biz ise bu üstatların kopyalarından, bir resim atmosferinden
mahrum olduğumuz için çalışmalarımızda araştırmalarımızda daha titiz davranıyoruz.
Şimdi harp sonrası Avrupa’sının sanat cereyanlarını ve hareketlerini aksettiren dergiler
geldikçe resmin oralarda da bizdekinden pek ileri bir halde olmadığını görüyoruz. Onun
için, diyebilirim ki bizim neslimiz Avrupa’daki çağdaş nesilden hiç de geri kalmamıştır ve
Türkiye’de resim hareketi gerçekten ön plandadır.” 9
Eren Eyüboğlu’nun yapıtlarının üslup ayrımını yapmak çok zordur. Farklı arayışlar ve etkiler bir
arada görülmektedir. Zaman içerisinde sürekli gelişim ve değişim göstermektedir. André Lhote’unun
atölyesinden aldığı estetik dersler ufkunu açmıştır. André Lhote, Eren Eyüboğlu’nun resmindeki
gelişmeler açısından en önemli rolü oynamıştır. Buradan sürekli yeniliklere açık olmayı öğrenmiştir.
Anlaşılıyor ki Avrupa sanat akımları ona belirleyici bir yön vermiştir. Resimlerde Cézanne, Matisse,
Picasso, Braque ve Dufy gibi usta ressamların etkileri sezilmektedir. Biçimsel açıdan bu ressamların
estetik anlayışı Eren Eyüboğlu için temel bir kaynak oluşturmuştur. Ancak kendi birikimlerini
harmanlayıp farklı kültürlerin sentezini oluşturması, Eren Eyüboğlu’nun çeşitli etkilerden geçtikten
sonra kendi üslubunu bulduğunu gösterir. Aynı zamanda Eren Eyüboğlu’nun farklı kültürlere, farklı
sentezlere, akımlara ve eğitimlere açık olması onun serbest düşüncesini göstermektedir.
Eren Eyüboğlu’nun sanatını besleyen bir unsur da katılmış olduğu yurt gezilerinde gördüğü ve
yakından tanıdığı Anadolu’dur. Türkiye’de yerleşmesi ve Bedri Rahmi Eyüboğlu ile yaşaması, sanat
üretimine bambaşka boyutlar getirmiştir. 1938’de yurt gezilerine başlar ve Anadolu kültürünü
keşfeder; buranın motiflerini, renk zenginliğini, Batı’dan aldığı bilgilere harmanlaması ile kendine
özgü bir üslup geliştirir. Bu birikimlerini modern resmin teknik araçları ile tuvale aktarmıştır. Anadolu
insanını resimleyerek ve yöresel motifler kullanarak Türk resim sanatı tarihine girmiştir. Duyarlılığını
bu yönde de sergileyerek Türk resim sanatına yeni bir boyut da katmıştır.
Eren Eyüboğlu’nun resimlerine bakıldığında, biçim, renk uyumu ve kendine özgün tarzı ile Türk
resim sanatında yoğunluk kazandığı görülmektedir.
XX. yüzyıl Türk resminin önden gelen kadın sanatçılarımızdan biri olan Eren Eyuboğlu,
İpek Duben’e göre:
“… Batı’yı izleyen, hem de özgün, milli biçimler araya sanatçılar…”arasındadır. 10
Eren Eyüboğlu Anadolu kaynağından beslenmiştir. Folklor sanatının motiflerinden faydalanmıştır.
Batı estetiği ile birlikte çizgi ve renk süslemeci niteliğinde aşırıya kaçmadan biçim seçiminde plastik
karakteri korumuştur. Halı ve kilim motiflerinden almış olduğu biçimleri çizgi, benek, leke ve noktaya
dönüştürmüştür.
O, Anadolu kültürünün biçim ve renk zenginliğini, renk ve biçimleri stilize ederek modern sanat
eserlerine dönüştürmüştür.
Resim 1 Resim 2 Resim 3
Resim 4 Resim 5
510