सन्दर्भ र अनुभूतिहरु
A Collection of Critical Articles by BASU sHARMA A Collection of Critical Articles by BASU sHARMA
k|r08 efif0f / lul/ hfafa" lj= ;+= @)&! cflZjg #! ut] -tb\g';f/ @)!$ cS6f] a/ !&_ sf lbg 6'Fl8v] n v'nfd~rdf @@ bnn] cfd;ef u/ ] 5g\Ù cgnfOg ld l8ofdf va/ k9\g kfOof] . x'g t To;sf] cl3Nn} lbg cyf{t\ !^ tfl/ vsf] Psflaxfg} k] m;a's x] b} { ubf{ ;+ljwfg;efaf6 xf] Og ls / fhgLlts bnx¿sf] ;xdltdf ;+ljwfg hf/ L x'g' kb{5 eg] / sf+u|] ;–Pdfn] nfO{ bafa lbg ;f] cfd;ef x'Fb} 5 eGg] ;dfrf/ b] v] / cgfof; Pp6f g] kfnL pvfg ofb cfPsf] lyof] / d] / f] k] m;a's :6f6;df n] v] sf] lyPF– …efn'sf] dg vGo"dflyÚ . /, of] n] v n] Vg a:bf csf] { Pp6f pvfg klg ofb cfO/ x] sf] 5– …sfd s'/ f] Psflt/ , s'Dnf] af] sL l7dLlt/ Ú . k|r08sf] g] t[Tjdf @@ bnn] u/ ] sf] pSt bafa;efdf @@ ;o dfq ;xefuL lyPÙ klxn] sf h'n'; / cfd;efx¿df em} + 6«flkmsnfO{ s'g} c;/ u/ ]sf] lyPg eg]/ ;f] ;dfrf/ ;DaGwL k|ltlqmofx¿ klg k9\g kfPsf] lyPF . ;f] h'n'; / ;efdf @@ ;o dfq ;xefuL lyP ls w]/ jf yf]/ lyP eGg] d]/ f] clxn]sf] rf;f]sf] ljifo xf]Og . d]/ f] rf;f]sf] ljifo eg]sf] pSt slyt bafa h'n'; / ;efsf] cf}lrTo, pko' {Qm b'O{ pvfg / ;f] ;efdf k|r08sf] efif0fsf clek|fo rflx+ x'g\ . s'/ fsf] yfngL pSt h'n'; / ;efsf] cf} lrToaf6 u/ f} + . g] kfnsf] / fhgLlts oyfy{ cfGbf] ngs} r/ 0fdf 5 jf ¿kfGt/ 0fsf] r/ 0fdf 5 < olb g] kfnsf] ljutsf cfGbf] ngx¿af6 pknlJw xfl;n ePsf] 5} g, tL cfGbf] ngx¿ lgisif{xLg :ylut ePsf lyP / cem} xfdL ;8s cfGbf] ngs} r/ 0fdf 5f} + eg] ;+ljwfg;ef, ;/ sf/ / k|ltkIf Pjd\ ljleGg gfdsf ;ldltx¿sf] gf} 6ÍL lsg ug'{ < t/ oyfy{ eg] cs} { 5 . ;a} / fhgLlts zlStx¿sf] ;femf cfGbf] ngsf] pknlJw:j¿k / fhtGqfTds ;fdGtL ;Qf 9n] / u0ftflGqs g] kfnsf] :yfkgf ;Gbe{ / cg'e"ltx¿
ePsf] klg Ps bzs x'g cfFl6;Sof] . t/ , g t ;+ljwfg aGg ;s] sf] 5, g t ;+3Lo u0ftGqfTds zf;g k|0ffnL ;+:yfut x'g ;s] sf] 5 . of] P] ltxfl;s sfo{ ;8saf6 xf] Og ls ;+ljwfg;efh:tf] / fHo ;+oGqaf6 g} ;DkGg x'g' kg] { xf] eGg] s'/ f / fhgLlt zf:qleqsf] ;fdfGo 1fg xf] Og / < ha b] zsf] cu|ultsf nflu kl/ jt{gsf/ L zlStn] / fHosf] g] t[Tj ;Dxfn] sf 5g\ / ltg} kl/ jt{gsf/ L zlStx¿sf] ;xeflutfaf6 ul7t ;+ljwfg;ef jf ;+;b / ;/ sf/ sf] sfFwdf lhDd] jf/ L 5 eg] k] ml/ klg ;8s cfGbf] ngs} / fhgLlt ul/ / xg'sf] s'g} cf} lrTo 5} g . Tof] t ca s] jn / fhgLltsf] gfddf ;dosf] aaf{bL dfq xf] Ù hgtfnfO{ e'ne'n} ofdf / fVg] jf lbUe|ldt ug] { b'ir] i6f dfq xf] jf 7"nf] cfsf/ b] vfpg] Eofu'tf z} nL dfq xf] . 7"nf] cfsf/ sf] b] vfpg k'mNbf k'mNb} Eofu'tf] cfk} +m k'm6] / d/ ] sf] syf :d/ 0f ug{ k|r08 k|j[lQnfO{ cfu|x ug} { knf{h:tf] 5 . …sfd s'/ f] Psflt/ , s'Dnf] af] sL l7dLlt/ Ú eg] sf] oxL xf] . sfd s'/ f] ;+ljwfg;eflt/ , h'n'; lnO{ v'nfd~rlt/ . dnfO{ pvfg ofb cfpg'sf] sf/ 0f g} oxL xf] . s] t g] kfnsf] / fhgLlt ;8s / v'nfd~reGbf j/ lt/ ÷k/ lt/ hfg ;Sb} g t < …efn'sf] dg vGo"dflyÚ eg] h:tf] bnx¿;Fu h'n'; / ;efeGbf cyf] {s ;f ] Rg] dg gePs} xf] t < / fhgLlt v'nfd~r / ;8slt/ dfq} cNdln/ x] sf] k|i6} b] lvG5 . ToxfFeGbf cufl8 a9\g klg ;s] g / ToxfFeGbf dfly p7\g klg ;s] g . hgtfdf bnx¿ k|ltsf] ljt[i0ff / / fhgLlt k|ltsf] lg/ fzfsf] sf/ 0f klg oxL xf] . u0ftGqsf nflu hgtfn] h'g pT;fx / alnbfgL efjgf b] vfPsf lyP / cfGbf] ngdf ;xefuL ePsf lyP, s] oxL lbg b] Vgsf nflu xf] < l;+xb/ af/ df / fh ug] { / v'nfd~r wfpg] ;a} bnn] hgtfnfO{ hjfkm lbg'k5{ . cfh @@ bnsf gfddf k|r08x¿ h'g gf} 6ÍL ub} {5g\, To;f] ug{ ltgnfO{ hgtfn] clwsf/ lbPs} 5} gg\ . clkt' hglxtsf nflu lhDd] jf/ / fhgLltsf] ck] Iff u/ ] sf 5g\ – hgtfn] . @@ bnsf] RofFv] yfk] / lhnf] hf] ufpg] jf RofFv] alNemxfn] df …df/ f{Ú eg] / 3f] qmf] lrl/ g] u/ L s/ fpg] Pdfcf] jfbLsf] h'jfgLltnfO{ ;a} n] a'em] s} xf] . olb k|r08x¿nfO{ b] z / hgtfk|lt ;fFRr} g} OdfGbf/ 5f} + eGg] nfU5 eg] RofFv] sf] e"ldsfdf xf] Og ls / fhgLltsf] …vfnÚdf …vfn] Ús} e"ldsfdf v] Ng'xf] ;\ g eg] / ;'emfj kf] lbg dg nfUof] . / fhgLltsf] d"n …vfnÚ ;+ljwfg;efdf tkfO{+x¿ ;d] tn] g} hdfPsf] xf] Og / < jf;' zdf{
- Page 67 and 68: kF"hL nufgL ug] { s'/ fnfO{ dfq dxT
- Page 69 and 70: { cfGtl/ s ;fdflhs cfh{gfGt/ 0f / u
- Page 71 and 72: hfu/ 0f Nofpg ;xof] u k'¥ofpg] b]
- Page 73 and 74: cfGtl/ s ;fdflhs cfh{gfGt/ 0fsf] cs
- Page 75 and 76: d'n's / hgtfk|ltsf] ;f] r / Jojxf/
- Page 77 and 78: g] t[Tj x:tfGt/ 0fsf nflu cGtMkf6L{
- Page 79 and 80: hgtfsf] ;+3if{åf/ f k|fKt nf] stfl
- Page 81 and 82: ug] { cf} hf/ eg] / ldqjt\ ;Nnfx lb
- Page 83 and 84: ;] / f] k] m/ f] leq kg] { ufpF-a:t
- Page 85 and 86: s'/ f xf] . o;/ L ljleGg hfthflt /
- Page 87 and 88: gu/ kflnsf / ljsf;sf dfkb08x¿ lj=
- Page 89 and 90: tfsfsf] -;g\ @))^_ / cfhsf] plnrdf
- Page 91 and 92: plnr / eb|k'/ em} + r} gk'/ klg Olt
- Page 93 and 94: g] tfx¿sf] csd{0otfsf] g} kl/ 0ffd
- Page 95 and 96: klg aHg / f] lsg] 5 / d"lt{ klg ef]
- Page 97 and 98: e|i6frf/ sf] bnbn n08gaf6 k|sflzt x
- Page 99 and 100: To:tf] cs't ;DklQ sxfFaf6 cfof] egL
- Page 101 and 102: flx+ ;fdfGo c•fdf . pgLx¿ b'a} s
- Page 103 and 104: ;d] t :s6\Nof08nfO{ lnPgg\ . kGw|f}
- Page 105 and 106: 5} g . d"nk|jfxsf] / fhgLltdf hghfl
- Page 107 and 108: kmNg ghfGg] vGo" g] tfx¿ ; g\ @)!$
- Page 109 and 110: ef/ tsf k|wfgdGqL g/ ] Gb| df] bL k
- Page 111 and 112: cfjZos 5 . zf;sLo :j¿k / ;+3Lotfsf
- Page 113 and 114: ;+3Lo zf;g k|0ffnL (federal system)
- Page 115 and 116: nflu / fd|f] xf] < s] PsfTds zf;g k
- Page 117: lgIf]k0f ug{ ;lsG5 . s]Gb|, k|b]z /
- Page 121 and 122: { ljå] if k} mnfpg] pgsf ljrf/ , c
- Page 123 and 124: lu/ LhL lrQ gb'vfpgf] ;\ . jf:tjdf
- Page 125 and 126: lvlTvt] x¿nfO{ ;f] wk'5 ug{ ;lsof]
- Page 127 and 128: hgtfsf] lxtsf] s;Ldf 3f] 6] / x] bf
- Page 129 and 130: qmflGt, ;+3if{ / cfGbf] ngx¿df ;a}
- Page 131 and 132: ehgd08nL ;+:s[lt Pjd\ l;lS;sf] dfGg
- Page 133 and 134: o; ;Gbe{df gs'n sfhLnfO{ d eGg rfxG
- Page 135 and 136: ts{ s'ts{x¿sf] /} +bfnf] ;fdflhs ;
- Page 137 and 138: xr'jfsf e/ df o;/ L s'ts{ unf{g\ eg
- Page 139 and 140: xNnfpg ;S5 .Ú pgnfO{ Pp6f k|Zg ;f]
- Page 141 and 142: g] t[Tj u/ ] sf lyP . h'g kf6L{x¿n
- Page 143 and 144: hftLotfsf] e'ml;nf] 8sf/ 5f8] / . k
- Page 145 and 146: ;+ljwfg, ;xdlt / df] bLsf] rf;f] ef
- Page 147 and 148: ljZn] if0f u/ L dfgl;s ¿kdf tof/ x
- Page 149 and 150: lj1fg / k|ljlwn] 5nfª dfb} {5, xfd
- Page 151 and 152: klg sd x'G5 ls h:tf] 5 . ;fdflhs ;~
- Page 153 and 154: pgnfO{ o:tf] ;kmntf ldNg ;SYof] xf]
- Page 155 and 156: g] kfnL o'jf-o'jtLnfO{ ;'wfg] { cle
- Page 157 and 158: dfq xf] Og xf] nf . ;+;f/ sf h'g-h'
- Page 159 and 160: ;fdflhs dfGotf g} dlxnfdfly x'g] cG
- Page 161 and 162: n] v n] Vg] , ldl8ofdf af] Ng] s'/
- Page 163 and 164: f] xf] ¥ofP/ kLs] x] l/ ;s] kl5 d
- Page 165 and 166: ;a}n] lsg gk'msfpg] < To:t} , xfn;f
- Page 167 and 168: vf] Hg] gfddf ;+ljwfg;ef aflx/ efF8
k|r08 efif0f / lul/ hfafa"<br />
lj=<br />
;+= @)&! cflZjg #! ut] -tb\g';f/ @)!$ cS6f] a/ !&_ sf<br />
lbg 6'Fl8v] n v'nfd~rdf @@ bnn] cfd;ef u/ ] 5g\Ù cgnfOg<br />
ld l8ofdf va/ k9\g kfOof] . x'g t To;sf] cl3Nn} lbg cyf{t\ !^ tfl/ vsf]<br />
Psflaxfg} k] m;a's x] b} { ubf{ ;+ljwfg;efaf6 xf] Og ls / fhgLlts bnx¿sf]<br />
;xdltdf ;+ljwfg hf/ L x'g' kb{5 eg] / sf+u|] ;–Pdfn] nfO{ bafa lbg ;f]<br />
cfd;ef x'Fb} 5 eGg] ;dfrf/ b] v] / cgfof; Pp6f g] kfnL pvfg ofb cfPsf]<br />
lyof] / d] / f] k] m;a's :6f6;df n] v] sf] lyPF– …efn'sf] dg vGo"dflyÚ . /, of]<br />
n] v n] Vg a:bf csf] { Pp6f pvfg klg ofb cfO/ x] sf] 5– …sfd s'/ f] Psflt/ ,<br />
s'Dnf] af] sL l7dLlt/ Ú .<br />
k|r08sf] g] t[Tjdf @@ bnn] u/ ] sf] pSt bafa;efdf @@ ;o dfq ;xefuL<br />
lyPÙ klxn] sf h'n'; / cfd;efx¿df em} + 6«flkmsnfO{ s'g} c;/ u/ ]sf] lyPg eg]/<br />
;f] ;dfrf/ ;DaGwL k|ltlqmofx¿ klg k9\g kfPsf] lyPF . ;f] h'n'; / ;efdf @@<br />
;o dfq ;xefuL lyP ls w]/ jf yf]/ lyP eGg] d]/ f] clxn]sf] rf;f]sf] ljifo<br />
xf]Og . d]/ f] rf;f]sf] ljifo eg]sf] pSt slyt bafa h'n'; / ;efsf] cf}lrTo,<br />
pko' {Qm b'O{ pvfg / ;f] ;efdf k|r08sf] efif0fsf clek|fo rflx+ x'g\ .<br />
s'/ fsf] yfngL pSt h'n'; / ;efsf] cf} lrToaf6 u/ f} + . g] kfnsf] / fhgLlts<br />
oyfy{ cfGbf] ngs} r/ 0fdf 5 jf ¿kfGt/ 0fsf] r/ 0fdf 5 < olb g] kfnsf]<br />
ljutsf cfGbf] ngx¿af6 pknlJw xfl;n ePsf] 5} g, tL cfGbf] ngx¿<br />
lgisif{xLg :ylut ePsf lyP / cem} xfdL ;8s cfGbf] ngs} r/ 0fdf 5f} + eg]<br />
;+ljwfg;ef, ;/ sf/ / k|ltkIf Pjd\ ljleGg gfdsf ;ldltx¿sf] gf} 6ÍL lsg<br />
ug'{ < t/ oyfy{ eg] cs} { 5 . ;a} / fhgLlts zlStx¿sf] ;femf cfGbf] ngsf]<br />
pknlJw:j¿k / fhtGqfTds ;fdGtL ;Qf 9n] / u0ftflGqs g] kfnsf] :yfkgf<br />
<br />
;Gbe{ / cg'e"ltx¿