Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
De gemiddelde LST’er?<br />
How it’s done?<br />
3D-hologram<br />
projector<br />
Genetische Identificatie<br />
Manfred Kayser<br />
VISION<br />
OF <strong>LIFE</strong><br />
Interview iGEM: “Ik had gehoopt<br />
op een van de kleine prijzen, maar<br />
had niet verwacht dat wij iGEM<br />
zouden winnen.”<br />
Officieel Periodiek Orgaan van Studievereniging <strong>LIFE</strong> - <strong>Jaargang</strong> <strong>16</strong> - <strong>Nr</strong>. 2 - December 2015
Color your lab<br />
MiniBio and my-Control:<br />
good looks, great performance<br />
Our colorful range <strong>of</strong> MiniBio bioreactor systems provides a true scale down <strong>of</strong> your laboratory<br />
scale bioreactors. The MiniBio systems have the same versatility as the laboratory scale bioreactors.<br />
This means that the MiniBio systems can be customized to fi t your demands for any process.<br />
The small volume reduces medium costs and optimizes the use <strong>of</strong> expensive bench space.<br />
MiniBio and my-Control: colorful power for every lab<br />
• Microbial and Cell culture configuration<br />
• Batch, Fed-Batch and Continuous cultivation<br />
• 250ml Total volume with up to 200ml working volume<br />
• 500ml Total volume with up to 400ml working volume<br />
• 1000ml Total volume with up to 800ml working volume<br />
• Borosilicate glass vessel and stainless steel<br />
head plate and inserts<br />
• Overlay or Sparger aeration (L-sparger or porous sparger)<br />
• Lipsealed stirrer for up to 2000 RPM mixing<br />
• Height adjustable impellers (Rushton or Marine impellers)<br />
<strong>of</strong> processes<br />
• True scale down design <strong>of</strong>fers easy scale-up<br />
<strong>of</strong> processes<br />
• pH, DO, Temperature, Level and Foam sensors<br />
• Classical sensors for reliable and stable signals<br />
• Up to 6 variable speed pumps or micro valves<br />
for additions<br />
• Gas Flow via optional Mass Flow Controllers<br />
• 5 Complete bioreactor systems on 1m bench space<br />
• Operation via web browser, iPhone, iPod and iPad<br />
• Up to 32 parallel my-Controllers<br />
• S<strong>of</strong>tware for parallel cultivations and data processing<br />
A STEP AHEAD<br />
www.applikon-biotechnology.com
Inhoud<br />
How it’s done?<br />
Heb je altijd al willen<br />
weten hoe je een<br />
3D-hologram projector<br />
van je mobiele telefoon<br />
moet maken? Je leest het<br />
hier!<br />
pagina 15<br />
Van de redactie | 2<br />
Vereniging<br />
Activiteitenkalender | 4<br />
Afgelopen activiteiten | 6<br />
19 Reijst vertelt | 10<br />
3<br />
iGEM<br />
Het iGEM team van de<br />
TU Delft heeft dit jaar de<br />
wereldwijde competitie<br />
gewonnen. De redactie<br />
heeft met ze gesproken<br />
hierover.<br />
pagina 25<br />
Bijzondere<br />
bijbaan<br />
Een bijbaan dichtbij<br />
je studieplek, Maxim<br />
Allaart heeft het. Zij<br />
werkt bij het Junior<br />
Science Lab, in het<br />
Gorleaus.<br />
pagina 28<br />
Wetenschap<br />
Life Science News | 12<br />
How it’s done? | 15<br />
History <strong>of</strong> LST | <strong>16</strong><br />
Onderwijs en Carrière<br />
Alumni<br />
Jurgen Nijkamp| 18<br />
Bianca van Leeuwen | 20<br />
Interview Manfred Kayser | 22<br />
Interview iGEM | 25<br />
Bijzondere bijbaan<br />
Maxim Allaart | 28<br />
Bijzondere studieactiviteit<br />
Folkert Kan | 30<br />
De gemiddelde<br />
LST’er?<br />
In deze editie wordt een<br />
overzicht gegeven van<br />
een aantal statistieken<br />
van LST-studenten.<br />
pagina 32<br />
Opinie<br />
De gemiddelde LST’er? | 32<br />
Column Roderick de Kat Angelino | 34<br />
Strip | 36
4<br />
Van de redactie<br />
De foto van de commissie verraadt het waarschijnlijk al, twee bekende gezichten van<br />
de <strong>Vision</strong> <strong>of</strong> <strong>LIFE</strong> zijn verdwenen, Maxime en Marissa. Gelukkig heeft de <strong>Vision</strong> als<br />
vervanging drie nieuwe commissieleden gekregen. Jawel, je leest het goed, drie! Ik zal<br />
ze even voorstellen: Jimmy, hij zal voortaan de interviews verzorgen en Lisanne, zij gaat<br />
vanaf nu het gevecht aan met InDesign. Sander en Yanthi zijn hierdoor ‘gepromoveerd’<br />
tot respectievelijk secretaris en voorzitter.<br />
En wat doet die derde dan? Het is de<br />
bedoeling dat de <strong>Vision</strong> <strong>of</strong> <strong>LIFE</strong> dit jaar zich<br />
zelf kan redden op financieel gebied.Omdat<br />
hiervoor contacten gelegd moeten worden<br />
met bedrijven en dit veel tijd kost, is een<br />
nieuw commissielid zeker welkom. Dit derde<br />
commissielid ben ik en mijn taak is om genoeg<br />
geld binnen te krijgen om dit mooie blad te<br />
realiseren.<br />
In deze <strong>Vision</strong> kunnen jullie een interview met<br />
twee deelnemers van het Delftse iGEM team<br />
lezen. Er deden enkele LST’ers mee met de<br />
internationale ontwerpwedstrijd, en ze hebben<br />
hierbij de eerste prijs in de wacht gesleept! In<br />
het interview valt van alles te lezen over deze<br />
bijzondere ervaring en het ontwerp waarmee<br />
zij gewonnen hebben. Daarnaast is Jimmy<br />
samen met Lars afgereisd naar een forensisch<br />
lab in Rotterdam. Zij hebben Manfred Kayser<br />
van de afdeling Genetic Identification in het<br />
Erasmus MC geïnterviewd over zijn onderzoek.<br />
Wil je dit jaar iets naast je studie gaan doen?<br />
Met deze <strong>Vision</strong> kun je alvast inspiratie<br />
opdoen. Twee LST’ers zullen vertellen wat zij<br />
naast hun studie doen en wat hun ervaringen<br />
zijn. Ook valt in deze editie te lezen hoe je van<br />
je smartphone een 3D-hologram projector<br />
kunt maken. Het bestuderen van DNAstructuren<br />
wordt zo alleen maar leuker.<br />
In de vorige <strong>Vision</strong> stond een interview<br />
met de Bierfabriek in Delft. Voor de <strong>Vision</strong><br />
was dit een bijzonder interview omdat de<br />
Bierfabriek meer is dan een bierbrouwerij.<br />
Het is namelijk ook de plek waar geheimen,<br />
kennis en vreugde binnen onze commissie<br />
gedeeld worden. Elk jaar heeft de commissie<br />
hier haar overdrachtsdiner. Deze editie is<br />
het resultaat van frisse inspiratie door de<br />
nieuwe commissieleden, gecombineerd met<br />
alle cruciale kennis opgedaan door de oude<br />
commissieleden. Kortom, het neusje van de<br />
zalm. Veel leesplezier!<br />
Marlize van Breugel<br />
<strong>Vision</strong> <strong>of</strong> <strong>LIFE</strong><br />
<strong>Jaargang</strong> <strong>16</strong><br />
Nummer 2<br />
December 2015<br />
Oplage<br />
900 stuks<br />
Design<br />
Jonna Bouwknegt<br />
Drukker<br />
Gildeprint<br />
www.gildeprint.nl<br />
Advertenties<br />
Applikon<br />
Redactie<br />
Yanthi Deurloo<br />
Sander Mallon<br />
Lisanne Roel<strong>of</strong>sen<br />
Jimmy van Zanten<br />
Marlize van Breugel<br />
QQ: Lars Puiman<br />
<strong>LIFE</strong> Delft (Redactie)<br />
Julianalaan 67<br />
Kamer 2.470<br />
2628 BC Delft<br />
<strong>LIFE</strong> Leiden<br />
Einsteinweg 55<br />
Kamer 008B<br />
2333 CC Leiden<br />
bestuur@svlife.nl<br />
www.svlife.nl<br />
Omslag<br />
Ontwerp iGEM team TU Delft<br />
De <strong>Vision</strong> <strong>of</strong> <strong>LIFE</strong> is het periodiek orgaan van S.V. <strong>LIFE</strong>, de studievereniging voor studenten Life Science & Technology van de Technische<br />
Universiteit Delft en de Universiteit Leiden. De <strong>Vision</strong> <strong>of</strong> <strong>LIFE</strong> verschijnt vijfmaal per collegejaar en is bestemd voor alle leden van S.V.<br />
<strong>LIFE</strong>.
5
6<br />
Activiteitenkalender<br />
Als studievereniging organiseren wij natuurlijk veel verschillende activiteiten. De<br />
commissies zijn ondertussen hard aan het werk en er worden de komende tijd een<br />
heleboel activiteiten georganiseerd. Hieronder vind je een overzicht, zodat je die data<br />
vrij kan houden. Uiteraard krijg je nog bericht als er nieuwe activiteiten tussendoor<br />
komen. Ook kun je de data van andere belangrijke activiteiten vinden binnen Leiden<br />
en Delft. Zo ben je altijd op de hoogte!<br />
Januari<br />
■■<br />
7/1 Keldertjeborrel<br />
<strong>16</strong>:00 uur, ‘t Keldertje, Delft<br />
■■<br />
13/1 After-tentamenlunch<br />
12:00 uur, Science Club, Leiden<br />
■■<br />
21/1 Keldertjeborrel<br />
<strong>16</strong>:00 uur, ‘t Keldertje, Delft<br />
Vereniging<br />
■■<br />
27/1 Excursie<br />
■■<br />
11/11 FacFees<br />
<strong>16</strong>:00 uur, ‘t Keldertje, Delft<br />
Februari<br />
■■<br />
4/2 Keldertjeborrel<br />
<strong>16</strong>:00 uur, ‘t Keldertje, Delft<br />
■■<br />
8/2 Halfjaarlijkse-ALV -<br />
■ ■ Themabekendmaking Introweekend en Almanak<br />
<strong>16</strong>:00 uur, ‘t Keldertje, Delft<br />
■■<br />
10/2 Open Mic Night<br />
■■<br />
11/2 Bètadag Leiden<br />
■■<br />
11/2 Xendo case avond<br />
18:00 uur, ‘t Keldertje, Delft<br />
■■<br />
12/2 Science Gala<br />
20:00 uur, Stadsgehoorzaal, Leiden
7<br />
■■<br />
<strong>16</strong>/2 <strong>LIFE</strong> Goes On carrière avond<br />
17:30 uur, ‘t Keldertje, Delft<br />
■■<br />
17/2 Excursie<br />
■■<br />
18/2 Keldertjeborrel<br />
<strong>16</strong>:00 uur, ‘t Keldertje, Delft<br />
Maart<br />
■■<br />
9/3 Gupta case avond<br />
18:00 uur, Science Club, Leiden<br />
■■<br />
12/3 Ouderdag<br />
09:00 uur, Delft<br />
■■<br />
<strong>16</strong>/3 Bètabanenmarkt<br />
09:00 uur, Leiden<br />
■■<br />
17/3 Keldertjeborrel<br />
<strong>16</strong>:00 uur, ‘t Keldertje, Delft<br />
■■<br />
18/3 Lustrumcongres FWN<br />
09:00 uur, Leiden<br />
■■<br />
26/3 Broertjes- en Zusjesdag<br />
09:00 uur, Delft<br />
Vereniging<br />
April<br />
■■<br />
9/4 Buitenlandreis<br />
Toulouse en Barcelona<br />
■■<br />
15/4 Lagelandenreis<br />
Mei<br />
■■<br />
10/5 Life Science Symposium<br />
09:00 uur, Theater de Veste, Delft
8<br />
Afgelopen activiteiten<br />
Het collegejaar is alweer even bezig, en dat betekent dat de activiteiten ook weer op<br />
gang komen. De commissies zijn allemaal geïnstalleerd en hebben ondertussen hun<br />
eerste vergaderingen gehad. Dit betekent dat er nog veel meer mooie activiteiten<br />
te wachten staan, maar voordat het zover is, lees je hieronder een overzicht van de<br />
afgelopen activiteiten.<br />
Vereniging<br />
25 september - Lunchlezing<br />
Janno Lanjouw<br />
In deze lunchlezing heeft journalist Janno<br />
Lanjouw het debat over GMO’s (genetisch<br />
gemodificeerde organismen) in de landbouw<br />
zo objectief mogelijk benaderd. Tijdens zijn<br />
onderzoek viel het hem op hoe weerhoudend<br />
de wetenschappers en bi<strong>of</strong>armaceutische<br />
bedrijven zijn in het voeren van deze discussie.<br />
Door de discussie te vermijden krijgen<br />
activistische organisaties juist de kans om de<br />
publieke opinie over GMO’s te verslechteren.<br />
De boodschap aan ons als LST’ers is dus<br />
vooral om die discussie wel aan te gaan en<br />
de platforms die er zijn om deze discussie te<br />
voeren, ook te gebruiken. Wat mij betreft was<br />
het een interessante lunchlezing die heel goed<br />
op onze studie aansluit, zeer geslaagd dus!<br />
Marijn Timmer<br />
13 oktober - Gupta Borrellezing<br />
Als je wel van LST houdt maar niet graag op<br />
het lab staat, is consultancy misschien wel<br />
“the way to go”. Gupta Strategists richt zich op<br />
de consultancy op de medische markt, maar<br />
heeft een heel breed opgeleid team met jonge<br />
pr<strong>of</strong>essionals vanuit velden als geneeskunde,<br />
LST, MST en rechten.<br />
Peter Sohl en Thijs de Kruif van Gupta<br />
Strategists kwamen langs in de Science Club<br />
en hebben een leerzame avond neergezet<br />
waarbij zij vertelden over hoe zij bedrijven<br />
advies geven en hoe hun team samenwerkt<br />
met klanten om de problemen van andere<br />
bedrijven op te lossen. Hierna gaven Peter en<br />
Thijs en een mini-cursus ‘Hoe schrijf ik een<br />
CV’. Gebaseerd op sollicitatiegesprekken die<br />
ze hebben gevoerd (aan beide kanten van<br />
de tafel) benadrukten ze het belang van het<br />
naar voren schuiven van je beste kant en<br />
het afstemmen van je CV op een baan. Of<br />
consultancy een baan voor jou is <strong>of</strong> niet, er<br />
zijn waardevolle adviezen gegeven deze avond.<br />
Max Green<br />
14 oktober - Speedmeeten met<br />
bedrijven<br />
Ook dit jaar stond het Speedmeeten met<br />
bedrijven weer op de agenda. Deze keer hadden<br />
de studenten de mogelijkheid om beter kennis<br />
te maken met de bedrijven Applikon, Gupta<br />
Strategists, Johnson&Johnson en Genmab<br />
op onze vertrouwde locatie ‘t Keldertje. Van<br />
Research & Development bij Genmab en<br />
Johnson&Johnson tot de ontwikkeling van<br />
biotechnologische apparatuur bij Applikon<br />
<strong>of</strong> consultancy bij Gupta Strategists;<br />
diversiteit tussen de bedrijven was er genoeg.<br />
Na de gebruikelijke voorstelronde van de<br />
bedrijven hadden de studenten gedurende<br />
meerdere rondes de gelegenheid om aan de<br />
vertegenwoordigers van de bedrijven vragen
9<br />
te stellen. Tot slot werd de avond afgesloten<br />
met een borrel, waarbij de studenten en de<br />
aanwezige vertegenwoordigers onder het<br />
genot van een biertje <strong>of</strong> frisje de gesprekken<br />
rustig konden voortzetten.<br />
Al met al blijft de borrel een goede gelegenheid<br />
om onder het genot van een biertje even bij te<br />
komen van de week!<br />
Elien Versteegen<br />
Felicia Tjien-Fooh<br />
23 oktober - After-tentamenlunch<br />
Helemaal dope met suiker en stroop!<br />
Na slapeloze nachten vol anticipatie, de<br />
nodige gezonde zenuwen en weken van<br />
mentale voorbereiding was het dan eindelijk<br />
zo ver. Het moment waarvoor we met zijn allen<br />
ruim drie uur van te voren verzamelden in de<br />
sportzaal van het USC om er maar niets van<br />
te hoeven missen, de after-tentamen lunch!<br />
Deze periode hebben we, met dank aan de<br />
EjAccie, in alle gezelligheid kunnen genieten<br />
van een geslaagde pannenkoekenlunch. Hét<br />
perfecte (grote) kinderfeestjesmaal en allesbegrijpend,<br />
niet-oordelend troostvoer in één.<br />
Een zoete warme deken om je teleurstelling<br />
gauw in op te rollen <strong>of</strong> om uitbundig te<br />
bestrooien met die heerlijke vrije week die je<br />
net hebt verdiend. Pannenkoeken, what else?<br />
Wiep van der Toorn<br />
29 oktober - Halloween borrel<br />
Vlak voor Halloween was in de Science<br />
Club de halloweenborrel. Speciaal voor<br />
deze gelegenheid was de Science Club weer<br />
griezelig goed versierd. Het was een gezellige<br />
en goed bezochte borrel met een leuk aantal<br />
LST’ers. Maar voor iedereen die de over een<br />
’willekeurig moeilijk vak’-zeurende LST<br />
student zat was, waren er ook genoeg andere<br />
gezellige studenten van de faculteit aanwezig.<br />
4 november - Excursie Biopartner<br />
LST’ers uit verschillende jaren stonden netjes<br />
gekleed te wachten tot het schoolreisje voor<br />
studenten begon. Te voet vertrokken we naar<br />
Biopartner. Zittend in ontzettend lekkere<br />
bioscoopstoelen, kregen we presentaties te<br />
horen over Biopartner en twee startups die<br />
daar gevestigd zijn, BiosparQ en Mimetas.<br />
BiosparQ is bezig met het ontwikkelen van<br />
een biodetector die binnen enkele minuten<br />
alle bacteriën in een sample los kan<br />
identificeren. Vervolgens kwam de CEO van<br />
Biopartner, Thijs de Kleer, aan het woord met<br />
enkele feiten over het Leiden Bio Science Park<br />
en Biopartner. Mimetas vertelde hierna hoe<br />
zij organen nabootsen in chips die gebruikt<br />
kunnen worden voor testen. De dag werd<br />
afgesloten met een bezoekje aan een van de<br />
vele labs.<br />
Nicole Bennis<br />
9 november - Commissie kick <strong>of</strong>f<br />
Maandag 9 november was het weer zo ver,<br />
de jaarlijkse commissie kick-<strong>of</strong>f van <strong>LIFE</strong>.<br />
De enige informatie die verstrekt was, was<br />
dat we moesten verzamelen op het station<br />
van Leiden <strong>of</strong> Delft om vervolgens naar de<br />
‘geheime locatie’ te reizen met de trein. Geheel<br />
onverwacht eindigde onze spannende reis in<br />
Rotterdam waar alle commissies eerst een<br />
aantal opdrachten uit moesten voeren. Toen<br />
alle opdrachten naar behoren uitgevoerd<br />
Vereniging
10<br />
waren, vervolgden we onze avond – iets<br />
minder onverwachts – in de Skihut. Toen we<br />
binnenkwamen gingen de dienbladen met<br />
gratis shotjes al rond en de sfeer zat er al<br />
snel goed in. Al met al was het dus een zeer<br />
geslaagde avond!<br />
op tussen de nog rustige aanwezigen van<br />
andere studies. Het bestuur viel ook goed op<br />
in hun leuke Charmander-onesies. Na een<br />
tijdje brak het hele feest los en werd het een<br />
drukke gezellige party, die nog doorging tot de<br />
vroege uurtjes.<br />
Angelique Pothuizen<br />
Daphne Nesenberend<br />
Vereniging<br />
11 november - Commissie-ALV<br />
Voor alles moet een eerste keer zijn, zo ook de<br />
ALV van je studievereniging. Gelukkig was er<br />
dankzij de voorafgaande ALV voor Dummies<br />
niks om me druk over te maken – behalve<br />
dan dat ik ervoor moest zorgen dat ik niet<br />
naar de wc hoefde. Dit laatste omdat je dan<br />
de vergadering twee keer kort onderbreekt<br />
door de Praeses een handje te geven en zo<br />
laat je iedereen weten dat je een toiletbezoekje<br />
pleegt. Gelukkig heb ik deze taak volbracht.<br />
De commissies zijn succesvol geïnstalleerd<br />
(na eerst door de aanwezige leden aan de tand<br />
gevoeld te zijn) en alles ging fijn genoeg veel<br />
sneller dan verwacht. Na de pizza’s druppelde<br />
iedereen langzaam naar huis, om ’s avonds<br />
weer te knallen op het FacFees. Deze ALV heb<br />
ik zonder schrammen overleefd.<br />
Puck Bieseman<br />
11 november - FacFees<br />
Het was weer zover, één van de betere feestjes<br />
van het jaar: het FacFees. Voor mij begon de<br />
avond rond 23:00 uur, toen we aankwamen<br />
in de Next in Leiden. Deze discotheek bestaat<br />
uit drie verdiepingen; een garderobe, een<br />
gezellige borrelzaal en een dansvloer. Aan het<br />
begin van de avond was het nog vrij rustig,<br />
ook al vielen de vrolijk dansende LST’ers goed<br />
13 november - Leiden Master Diner<br />
Vrijdag de 13 e wordt nogal eens geassocieerd<br />
met ongeluk. Daar was niets van te merken<br />
tijdens het diner voor masterstudenten LST<br />
en Chemistry. Er werd namelijk veel eten de<br />
Science Club in gebracht en daar werden de<br />
meeste studenten wel gelukkig van. Iedereen<br />
genoot van zelfgemaakte couscous, wraps,<br />
sushi, salades en vele andere lekkernijen.<br />
Daarnaast was het de ultieme gelegenheid<br />
om lang (<strong>of</strong> minder lang) uit het oog verloren<br />
studiegenootjes weer eens te spreken. Toch<br />
kwam er nog een klein ongelukje om de hoek<br />
kijken toen na afloop een alarm afging. Dat<br />
heeft de pret gelukkig niet mogen drukken!<br />
Hanneke Reinders<br />
19 november - Heineken Excursie<br />
Door omstandigheden vertrokken we niet met<br />
eerstejaars, maar met een enthousiaste groep<br />
ouderejaars naar Heineken. Hier werden<br />
we ontvangen door <strong>LIFE</strong>-alumnus Niels<br />
Kuijpers die werkzaam is bij Heineken als<br />
Fermentation & Yeast Scientist. Hier begon<br />
onze rondleiding door de Heineken brouwerij<br />
en werden we meegenomen langs alle stappen<br />
van het brouwproces, van de grondst<strong>of</strong>fen<br />
tot aan het verpakken aan toe. Ook de<br />
andere merken van Heineken zoals Brand en
11<br />
Desperados kwamen aan bod. Niels maakte<br />
de rondleiding extra interessant door deze<br />
regelmatig aan te vullen met extra informatie<br />
over de ingrediënten en het fermentatieproces<br />
en hoe dit invloed heeft op de smaak van het<br />
bier en natuurlijk over het Heineken A-gist<br />
waar hij zich vooral mee bezig houdt. De<br />
rondleiding werd afgesloten met een klein<br />
proeverijtje in de Hooiberg, waar we alles wat<br />
we net geleerd hadden in de praktijk konden<br />
proeven.<br />
Jildau Bras<br />
19 november - XX-feest<br />
Ook dit jaar gaf het Dames Dispuut XX weer<br />
een open feest voor heel <strong>LIFE</strong>; deze keer werd<br />
de tweede dies van het dispuut gevierd. Met als<br />
thema “Frozen Castles, Pink never bothered<br />
me anyway” kwam iedereen gehuld in roze,<br />
Frozen <strong>of</strong> random outfits om te genieten van<br />
en te dansen op de deuntjes van DJ Chris<br />
Leo. Met de roze welkomstshotjes zat de sfeer<br />
er al goed in en menigeen heeft het podium<br />
in de Hut van Ome Henne beklommen. Na<br />
middernacht droop iedereen met wat meer <strong>of</strong><br />
minder alcohol op weer af naar huis <strong>of</strong> naar<br />
de NS-bussen.<br />
Maxime Bisschops<br />
23 november - Lunchlezing<br />
Genmab<br />
Het Negentiende heeft weer hard gewerkt om<br />
een paar goede schalen broodjes te kunnen<br />
presenteren om zo de knorrende maagjes het<br />
zwijgen op te leggen tijdens deze interessante<br />
lezing van Genmab. Genmab is een grote<br />
speler op het gebied van antilichamen en<br />
de toepassing hiervan als behandeling van<br />
meerdere ziektes. Door toepassingsgericht<br />
onderzoek naar de fundamentele kant<br />
van antilichamen probeert het bedrijf<br />
winstgevende marktstrategieën te combineren<br />
met het opbouwen van een reputatie als grote<br />
kennisbank op het gebied van antilichamen.<br />
De afgelopen jaren hebben ze flink moeten<br />
reorganiseren waarbij hun bedrijf geslonken<br />
is van ongeveer achthonderd medewerkers<br />
naar nog geen tweehonderd, ze zijn echter<br />
weer herstellende en daarmee langzaam op<br />
zoek naar nieuwe medewerkers. Laten we<br />
hopen dat ze een aantal aanwezigen hebben<br />
weten te enthousiasmeren om er een kijkje te<br />
nemen!<br />
Rik Volger<br />
24 november - Lunchlezing<br />
Jaap Brouwer<br />
Tussen de colleges over tweede-orde lineaire<br />
differentiaalvergelijkingen en het college<br />
schrijfvaardigheid door, vond de eerste<br />
lunchlezing speciaal voor de eerstejaars<br />
plaats. Onder het genot van gratis lunch,<br />
bestaande uit belegde broodjes, sap en melk,<br />
vertelde de wetenschappelijk directeur van het<br />
LIC, Jaap Brouwer, over reparatietechnieken<br />
van DNA waar de Nobelprijs voor is uitgereikt.<br />
De lezing sloot perfect aan op het college Life<br />
Sciences van Nora Goosen die ochtend. Bij<br />
zowel Nora Goosen als Jaap Brouwer was<br />
enige jaloezie te merken, omdat zij beiden aan<br />
hetzelfde onderzoek hebben gewerkt.<br />
Martin Emmaneel<br />
Vereniging
12<br />
19 Reijst vertelt: Lars Puiman<br />
Zoals voor elk bestuurslid, werd het ook voor mij de hoogste tijd om mijn levensverhaal<br />
te schrijven voor deze editie van de <strong>Vision</strong>. De grote vraag is echter waarover ik dan<br />
ga schrijven, want hoe kan in nu mijn leven beschrijven in achthonderd woorden? Om<br />
te beginnen zal ik jullie antwoord gaan geven op een vraag die bijna dagelijks aan mij<br />
gesteld wordt: “Waar kom jij eigenlijk vandaan?”. De hierbij passende vervolgvraag is<br />
dan een eenvoudige doch ongebruikelijke: “Hoe kom jij dan aan je accent?”.<br />
Vereniging<br />
Het begon allemaal op 28 augustus 1995 in het<br />
pittoreske Stadskanaal (“Waar ligt dat dan?”),<br />
een dorpje in de provincie Groningen. Het is<br />
echter niet zomaar een dorpje, het dorpje is<br />
gebouwd rondom, je kunt het al raden, een<br />
kanaal. Het is dan ook een lintdorp, wat<br />
betekent dat het van begin tot eind ongeveer<br />
elf kilometer lang is. Aan weerszijden van<br />
het kanaal staan huizen, maar daarachter<br />
vind je alleen maar boerenland, het blijft<br />
immers Groningen. In het dorp wonen<br />
ongeveer 20.000 mensen omdat er ook enkele<br />
woonwijken gebouwd zijn.<br />
“Achter de huizen vind je alleen<br />
maar boerenland, het blijft immers<br />
Groningen”<br />
Genoeg over het dorpje, om daar meer over<br />
te weten te komen had je ook gewoon Google<br />
op kunnen starten. Omdat je wel al door had<br />
dat het dorpje in ’t Groningse boerenland lag,<br />
hadden de mensen om mij heen ook al door<br />
dat ik anders praatte dan hen. Zij knauwden<br />
altijd, konden slechts halve woorden<br />
uitspreken en een zin voltooien was toch net<br />
iets te moeilijk voor hen. Onder deze mensen<br />
viel ook mijn juffrouw uit groep 2, wie vond<br />
dat ik raar praatte en toch maar eens een<br />
bezoekje aan de logopedist moest wagen. Niet<br />
kort daarna stonden er twee boze ouders voor<br />
het klaslokaal die haar even zouden uitleggen<br />
dat ze zelf niet kon praten.<br />
Mijn moeder legde uit, terwijl de juffrouw<br />
walgde van het accent waarmee mijn moeder<br />
sprak, dat ze in Limburg geboren en getogen<br />
was en dat zij dus het accent van haar ouders<br />
gekregen had en dat dit daar normaal is.<br />
Ze legde haar vervolgens uit dat mijn vader<br />
doordeweeks aan het werk is en dat ik dus<br />
het accent van mijn moeder overgenomen<br />
had. Een bezoekje aan de logopedist zou<br />
dus onzin zijn, aangezien het een natuurlijk<br />
Nederlands accent betr<strong>of</strong>. Wereldvreemd als<br />
ze in Groningen kunnen zijn, snapte de juf dit<br />
niet, maar daar viel niets meer aan te doen.<br />
“We hielden vaak de nul, maar dan bij<br />
het verkeerde doel”<br />
Gelukkig hielden dit soort fratsen op toen ik op<br />
het VWO terecht kwam. Hier werden dit soort<br />
dingen gelukkig wel begrepen. Op het VWO<br />
en later het Gymnasium heb ik een mooie<br />
tijd beleefd, waarbij het toppunt toch echt<br />
werd bereikt in de zesde klas bij het schrijven<br />
van een pr<strong>of</strong>ielwerkstuk. Hieruit bleek al dat<br />
ik een goede LST-student zou worden; wie<br />
anders bedenkt het nou om uit te zoeken <strong>of</strong><br />
je rioolwater efficiënter kunt zuiveren met
13<br />
Anammox bacteriën dan met de conventionele<br />
denitrificerende bacteriën? Uiteindelijk heb<br />
ik hierover een mooie paper geschreven en<br />
heb ik hierbij zelfs enkele nominaties voor<br />
landelijke prijzen binnengesleept.<br />
In diezelfde tijd heb ik me ook van mijn<br />
sportiefste kant laten zien door te gaan<br />
hockeyen bij de plaatselijke hockeyclub.<br />
Omdat ik niet de aller-sportiefste persoon ben<br />
die op deze wereld rond loopt, werd het sportief<br />
gezien ook nooit echt een succes. We hielden<br />
vaak de nul, maar dan bij het verkeerde doel,<br />
werd er gegrapt. Deze rampzalige scores<br />
maakten echter niet heel veel uit, wij stonden<br />
immers berucht om de derde helft. Deze<br />
speelden wij immer uit, tot veel ongenoegen<br />
van onze tegenstanders, die zelfs bij hun<br />
thuiswedstrijden eerder afdropen dan wij.<br />
“Op het Gymnasium bleek al dat ik<br />
een goede LST-student zou worden,<br />
vanwege mijn pr<strong>of</strong>ielwerkstuk<br />
onderwerp”<br />
Na het slagen voor mijn eindexamen, was<br />
de keuze voor de studie snel gemaakt, ik<br />
moest en zou Life Science & Technology gaan<br />
studeren. Niet alleen omdat ik de studie zo<br />
geweldig mooi vond, het werd ook eens tijd om<br />
het schilderachtige Stadskanaal te verlaten<br />
en mijn vertrouwde leventje om te gooien.<br />
Nadat ik een kamer in ’t Leidsche gevonden<br />
had, deed ik mee met het introductieweekend<br />
van <strong>LIFE</strong>. Wat een geweldig weekend was dit,<br />
zeg! Ik kwam ineens terecht in een hele andere<br />
cultuur, waar ik me geheel in kon vinden. Nog<br />
geen dag na dit weekend begon de EL CID,<br />
waarbij het voor mij al vrij snel duidelijk werd<br />
dat ik me wilde aansluiten bij de A.L.S.V.<br />
Quintus. Hier heb ik een dispuut gevonden,<br />
Lug-dunum Machra, waarmee ik nog meer uit<br />
mijn studententijd haal. Afgelopen jaar zijn<br />
we bijvoorbeeld op dispuutsvakantie geweest<br />
naar Polen en Tsjechië. Bovendien was ik ook<br />
actief bij mijn dispuut in enkele commissies.<br />
Het leukste hiervan was voorzitter zijn van<br />
de commissie die de allereerste Machra Top<br />
50 organiseerde. We hebben alle Quinten<br />
gevraagd wat hun favoriete muziek is en aan<br />
de hand daarvan een Top 50 samengesteld. In<br />
de setting van het welbekende Top 2000 Café<br />
is deze lijst vervolgens afgespeeld.<br />
Hiernaast besloot ik om in mijn eerste<br />
jaar meteen actief te worden bij <strong>LIFE</strong>, ik<br />
vond het belangrijk en vooral heel leuk<br />
om leuke dingen te organiseren voor mijn<br />
medestudenten. Nadat ik met de Brouwcie<br />
een heerlijk ontpl<strong>of</strong>fend biertje gebrouwen<br />
had en met de BrAcCoLI een waanzinnig feest<br />
had neergezet, leek het mij tijd om echt iets<br />
groots te organiseren. Dientengevolge ben<br />
ik de BuLaCo gaan doen en heb ik met deze<br />
commissie een geweldige reis naar Brno en<br />
Wenen neergezet. Uiteindelijk ben ik gevraagd<br />
om een jaar lang in het bestuur van <strong>LIFE</strong><br />
plaats te nemen. Hier heb ik geen moment<br />
over getwijfeld en eigenlijk meteen ‘ja’ op<br />
gezegd. Nu beleven wij een geweldige tijd met<br />
z’n vijven op het hok en kijk ik er naar uit om<br />
onze vereniging nog mooier te maken!<br />
Lars Puiman<br />
Vereniging
14<br />
Life Science News<br />
New therapeutic against MRSA<br />
Multi-drug resistant Staphylococcus aureus (MRSA) is on the rise and infections<br />
are difficult to treat. MRSA is currently developing resistance to one <strong>of</strong> the only<br />
antibiotics still used for treatment, vancomycin.<br />
Wetenschap<br />
Drug resistance has been an issue for several<br />
years now, not only in S. aureus. Fortunately<br />
a novel technique <strong>of</strong>fers a chance to counter<br />
MRSA strains by using an antibiotic linked to<br />
an antibody.<br />
The new treatment focuses on MRSA that is<br />
surviving intracellularly in the infected host.<br />
Intracellular MRSA has been implicated to<br />
promote survival <strong>of</strong> the infection. When our<br />
immune system tries to clear the infection,<br />
macrophages and other phagocytic immune<br />
cells internalize the bacteria. The bacteria<br />
are killed by a combination <strong>of</strong> enzymes<br />
and chemicals, located inside the granules<br />
<strong>of</strong> the macrophages. The newly designed<br />
antibody capitalizes on this phagocytic<br />
killing mechanism by enhancing the uptake<br />
<strong>of</strong> the bacteria through a process called<br />
opsonization. Opsonization helps the immune<br />
system by enhancing phagocytosis <strong>of</strong> a<br />
pathogen covered in antibodies.<br />
The newly designed antibodies target<br />
glycopolymers connected to the cell wall <strong>of</strong><br />
Gram-positive bacteria. However, what is<br />
special here is that the antibodies have an<br />
antibiotic linked to them. This link is done<br />
using a protease-sensitive linker. When the<br />
MRSA is opsonized and the chemical attack<br />
by the macrophage starts, the linker is cleaved<br />
by enzymes already present and the antibiotic<br />
can kill the bacteria. Moreover, the bacteria<br />
get covered by thousands <strong>of</strong> antibodies<br />
ensuring the antibiotic concentration is high<br />
enough.<br />
In theory, this sounds like a therapeutic that<br />
can ameliorate multi-drug resistance. Lehar<br />
et al. tested the antibody in vivo to assess<br />
its effectiveness. In their mouse model, the<br />
novel treatment was more efficient than<br />
vancomycin. These experiments are only the<br />
first step in developing a new drug, but these<br />
initial results are very promising.<br />
Bacteria communicate electrically<br />
Neurons all over our body communicate<br />
via electrical signals. These signals are<br />
propagated intracellular by opening ion<br />
channels thus changing the transmembrane<br />
potential. The use <strong>of</strong> ion channels to change<br />
membrane potentials is one <strong>of</strong> the key features<br />
<strong>of</strong> neurons. For the first time, Prindle et al.<br />
have found that bacterial bi<strong>of</strong>ilms may also<br />
possess this ability.<br />
In the recent study, the bi<strong>of</strong>ilm was formed by<br />
a community <strong>of</strong> Bacillus subtilis. The bi<strong>of</strong>ilm<br />
has a very intricate metabolic balance as not<br />
every bacteria has easy access to nutrients.<br />
For example, nutrient limitation <strong>of</strong> glutamate<br />
causes metabolic oscillations between the<br />
bacteria in different parts <strong>of</strong> the bi<strong>of</strong>ilm.<br />
Nutrient uptake is downregulated on the<br />
outside <strong>of</strong> the bi<strong>of</strong>ilm to give bacteria on the<br />
inside time to take up what it is needed for<br />
growth.<br />
Figure 1. Intake <strong>of</strong> the linker drug and killing <strong>of</strong> the bacteria.
15<br />
The researchers <strong>of</strong>fer a surprising explanation<br />
for these metabolic oscillations in the form <strong>of</strong><br />
electrochemical signaling. Using a dye<br />
that fluoresces when the transmembrane<br />
potential changes, the oscillations have been<br />
made visible implicating potential changes as<br />
a means <strong>of</strong> communication. Where neurons<br />
use calcium, sodium and potassium ions<br />
only a potassium ion channel is known to be<br />
active in B. subtilis. Equalizing the potassium<br />
concentration by adding a KCl solution<br />
resulted in no oscillations. Deletion <strong>of</strong> the<br />
gene coding for the potassium channel, YugO,<br />
yielded no oscillations as well.<br />
The findings provide strong evidence for<br />
the importance <strong>of</strong> electrical signaling in the<br />
formation and maintenance <strong>of</strong> bacterial<br />
bi<strong>of</strong>ilms. Communication using electrical<br />
signals is new to bacterial communities,<br />
presented here in the form <strong>of</strong> changes in<br />
trans membrane potential. The long range<br />
communication resulting in a controlled<br />
coordination <strong>of</strong> bi<strong>of</strong>ilm-wide metabolism is<br />
unprecedented and gives life scientists a<br />
sneak peek into the ecosystem <strong>of</strong> a bacterial<br />
bi<strong>of</strong>ilm.<br />
Bananas as an antiviral drug<br />
The search for antiviral drugs is ongoing,<br />
spurred by the recent outbreak <strong>of</strong> Ebola in<br />
Western Africa. Surprisingly, a candidate drug<br />
for HIV-1, Hepatitis C and Influenza infections<br />
is derived from bananas. To treat these viral<br />
infections Swanson et al. turned to lectins, a<br />
class <strong>of</strong> proteins that binds to carbohydrate<br />
Figure 2 . Fluorescence images <strong>of</strong> the electrochemical changes<br />
in the transmembrane.<br />
structures like sugars. The banana lectin<br />
(BanLec) <strong>of</strong> interest has been shown to bind<br />
very specifically to surface glycoproteins <strong>of</strong><br />
the viruses, yet induces inflammation.<br />
Using genetic engineering, the researchers<br />
tried to find a BanLec that would still have<br />
its anti-viral effects without side-effects. After<br />
testing many mutated proteins it was found<br />
that changing one histidine to a threonine had<br />
all the desired effects. The mutant was able<br />
to target viruses with only a slight reduction<br />
in affinity compared to wild-type BanLec.<br />
Furthermore, the inflammation-inducing<br />
properties were significantly inhibited. The<br />
mutant BanLec proved to be a successful antiviral<br />
treatment in vivo, increasing protection<br />
against HIV-1 up to 50%. The mutant BanLec<br />
appears to keep its anti-viral properties<br />
because the overall protein structure remains<br />
unchanged. The single amino acid change did<br />
result in the disruption <strong>of</strong> pi-pi stacking and<br />
caused the threonine to stick out <strong>of</strong> the chain.<br />
This lead to the protein being unable to bind<br />
a second sugar, inhibiting the unwanted sideeffects.<br />
So the next time you have a cold, eat<br />
a banana.<br />
References:<br />
Koen Pelsma<br />
Wetenschap<br />
Lehar, S., Pillow, T., Xu, M., Staben, L., Kajihara, K., & Vandlen,<br />
R. et al. (2015). Novel antibody–antibiotic conjugate eliminates<br />
intracellular S. aureus. Nature.<br />
Prindle, A., Liu, J., Asally, M., Ly, S., Garcia-Ojalvo, J., & Süel,<br />
G. (2015). Ion channels enable electrical communication in<br />
bacterial communities. Nature, 527(7576), 59-63.<br />
Figure 3. Protein structures <strong>of</strong> mitogenic and non-mitogenic<br />
banana lectin (BanLec).<br />
Swanson, M., Boudreaux, D., Salmon, L., Chugh, J., Winter, H.,<br />
& Meagher, J. et al. (2015). Engineering a Therapeutic Lectin by<br />
Uncoupling Mitogenicity from Antiviral Activity. Cell, <strong>16</strong>3(3),<br />
746-758.
Wetenschap<br />
<strong>16</strong>
How it’s done?<br />
Make a 3D-hologram projector <strong>of</strong> your smartphone<br />
17<br />
Displaying images with 3D-holograms seems something from the future, but with this “How<br />
it’s done?” You can now turn your own smartphone into an 3D-hologram projector which can<br />
display DNA structures, fireworks, butterflies and many more!<br />
What you need:<br />
• Graph Paper<br />
• Smartphone<br />
• Knife or glass cutter<br />
• Tape or super glue<br />
• Scissors<br />
• Pen<br />
• CD case<br />
• Ruler<br />
First, draw a basic trapezium on the graph paper that will form the template for the device. The<br />
dimensions are 1 cm by 3.5 cm by 6 cm. These can be doubled or tripled for a better effect.<br />
Next, find an old plastic CD case and a sharp knife or glass cutter to build the sides <strong>of</strong> your<br />
holographic projector. Use the trapezium you have drawn on the graph paper as a template<br />
and cut the shape out <strong>of</strong> the plastic <strong>of</strong> the CD case. Use the cut out trapezium as a guide to<br />
cutting out three other trapeziums <strong>of</strong> the same shape.<br />
Wetenschap<br />
You now have four sides <strong>of</strong> the holographic projector. These should fit together to form an<br />
upside-down pyramid-like shape and you can use tape or super glue to keep them in place.<br />
To use the device, you have to place it on top <strong>of</strong> your smartphone while it plays a YouTube<br />
video designed specifically for this purpose (see: https://youtu.be/Y60mfBvXCj8). When<br />
everything is working well, you should have a 360 degree view <strong>of</strong> the holographic video. The CD<br />
case provides enough reflection to bounce the light from the video shown on your smartphone.<br />
Because the plastic is transparent, you can also see straight through it, which creates the<br />
illusion that the reflected object is hovering in mid-air. Because the video plays on all sides <strong>of</strong><br />
the reflector, it can be viewed from any angle.<br />
Enjoy your 3D show!<br />
Marlize van Breugel
18<br />
History <strong>of</strong> LST: the fermenter<br />
Thousands <strong>of</strong> years ago, ancient societies already knew how to ferment beverages<br />
to produce beer and wine. Until about 150 years ago, however, it was unknown that<br />
it was our small friend yeast that was essential for alcohol production. As soon as<br />
this was discovered, fermenters greatly improved. This resulted in the development<br />
<strong>of</strong> fermenters we use as LST-students, which have become indispensable in modern<br />
biotechnology. In this edition <strong>of</strong> the <strong>Vision</strong> <strong>of</strong> <strong>LIFE</strong> we will take a short look into the<br />
history <strong>of</strong> the fermenter.<br />
Wetenschap<br />
Fermentation is a naturally occurring<br />
process which has been used by mankind<br />
for thousands <strong>of</strong> years. The earliest evidence<br />
<strong>of</strong> fermentation by man dates from 7000<br />
years BC in Jiahu, China. Ancient organics<br />
absorbed in pottery jars that were found in<br />
Jihau, revealed that fermentation was used<br />
to produce alcoholic beverage from fruit,<br />
rice and honey. Other human societies also<br />
discovered the usefulness <strong>of</strong> fermentation, for<br />
instance in Georgia where in 6000 BC the first<br />
jar <strong>of</strong> wine was fermented. Since fermentation<br />
helps to preserve nutrients and the produced<br />
ethanol has painkilling, disinfectant and<br />
– last but not least – mind-altering effects,<br />
fermentation remained an important process<br />
in antiquity and the medieval ages. In the early<br />
eighteenth century the ‘first’ fermenters were<br />
born. These were wooden barrels with up to<br />
240 m 3 capacity. Also attempts to control the<br />
process were made by using thermometers,<br />
hydrometers and heat exchangers.<br />
But up until then the cause for the ethanol<br />
production out <strong>of</strong> organic material was still<br />
unknown. In the eighteenth century, chemists<br />
like Liebig, Bertholet and Berzelius considered<br />
Figure 2. Modern fermenter.<br />
fermentation as a pure chemical degradation<br />
process. It was Louis Pasteur (1822-1895),<br />
also known from the evidence against the<br />
‘generatio spontanea’, who convinced the<br />
scientific world that yeast is needed to produce<br />
alcohol out <strong>of</strong> sugars. Pasteur also found out<br />
that other micro-organisms were responsible<br />
for the conversion <strong>of</strong> sugar into lactic acid.<br />
This led to the conclusion that for different<br />
fermentations, different micro-organisms are<br />
required.<br />
Figure 1. Chinese jars for fermentation broth.<br />
“The first evidence <strong>of</strong> fermentation,<br />
ancient organics absorbed in pottery<br />
jars, originates from 7000 BC.”<br />
A major problem in wine production in that<br />
time was souring. Pasteur was asked to look<br />
into this problem and concluded that this<br />
was caused by unwanted micro-organisms.<br />
He showed that these sour makers could<br />
be eliminated by pasteurization: heating the<br />
liquid out <strong>of</strong> which wine is produced, below its
19<br />
boiling point. For beer, a similar problem was<br />
observed. This problem was solved by Emil<br />
Hansen (1842-1909). He found out that only<br />
a few types <strong>of</strong> yeast were suitable for brewing.<br />
To separate these suitable yeasts, he invented<br />
single cell cloning. The knowledge that only<br />
certain micro-organisms were responsible for<br />
specific fermentations, led to the use <strong>of</strong> pure<br />
cultures in steel fermenters by the end <strong>of</strong> the<br />
nineteenth century. Fermenters in the late<br />
nineteenth century were, however, still open<br />
and thus susceptible for contaminations.<br />
“Souring was caused by unwanted<br />
micro-organisms, but could be<br />
eliminated by pasteurization”<br />
In the period between 1900 and 1940 a lot<br />
<strong>of</strong> important developments in fermenters<br />
were done. In 1909 Søren Sørensen (1868-<br />
1939) developed the pH scale and discovered<br />
the influence <strong>of</strong> pH on enzyme activity. This<br />
eventually resulted in the introduction <strong>of</strong><br />
pH electrodes in fermenters to control the<br />
fermentation process. Measurements <strong>of</strong><br />
oxygen levels in the fermenter were also<br />
introduced at this time. Furthermore,<br />
Weizmann (1874-1952) developed acetonebutanol-ethanol<br />
fermentation which is<br />
considered the first aseptic and anaerobic<br />
fermentation. Another important milestone in<br />
biotechnology was the discovery <strong>of</strong> penicillin<br />
by Fleming. In the Second World War, there<br />
Figure 4. Mister Pasteur.<br />
was a great demand <strong>of</strong> penicillin to save the<br />
lives <strong>of</strong> thousands <strong>of</strong> soldiers. To produce<br />
penicillin on large scale, several problems<br />
had to be overcome, such as problems <strong>of</strong><br />
contamination, problems in supply <strong>of</strong> enough<br />
sterile air and large amounts <strong>of</strong> liquid medium<br />
and problems in mixing <strong>of</strong> the viscous broth.<br />
All these developments resulted in the use <strong>of</strong><br />
aseptical, mechanically stirred and sparger<br />
aerated vessels as fermenters mid-nineteenth<br />
century. Around 1950 fermenters for<br />
continuous culturing were also introduced.<br />
A last important improvement <strong>of</strong> fermenters<br />
was the introduction <strong>of</strong> pressure cycle and<br />
pressure jet vessels and the introduction <strong>of</strong><br />
computer linked control loops in the 70s.<br />
Pressure cycle and jet vessels were introduced<br />
to improve control <strong>of</strong> heat and gas exchange.<br />
Wetenschap<br />
“The fermenters we now use, with<br />
computer linked control loops, were<br />
invented not long ago, in the 1970s”<br />
These developments resulted in the<br />
fermenters that are nowadays used to produce<br />
a lot <strong>of</strong> different products, such as enzymes,<br />
antibiotics and - still an important product –<br />
beer, <strong>of</strong> which the taste has improved greatly.<br />
Cheers to the fermenter!<br />
Figure 3. Pasteur’s fermenter.<br />
Roos Groenewoud
20<br />
Alumnus: Jurgen Nijkamp<br />
Het is alweer elf jaar geleden dat ik me als QQ-zittende met de <strong>Vision</strong> <strong>of</strong> <strong>LIFE</strong> bezig<br />
hield. De tijd vliegt! Ik was in dat jaar Praeses van onze mooie vereniging. Vroeger<br />
was de <strong>Vision</strong> nog niet online beschikbaar, maar nu gelukkig wel. Ik heb met plezier<br />
een aantal edities gelezen. Ik vind het leuk om een bijdrage te leveren en de keuzes te<br />
beschrijven die ik heb gemaakt na mijn LST-leven.<br />
Onderwijs en Carrière<br />
Een zeer fascinerend aspect van ons<br />
vakgebied is in mijn ogen het gebruik van<br />
levende systemen om producten te maken die<br />
tot nut zijn voor de mensheid. Desalniettemin<br />
werd ik tijdens de bachelorfase van LST het<br />
meest geboeid door de wat hardere bèta<br />
vakken. Met name de toenmalige vakken<br />
programmeermethoden, algoritmiek en de<br />
wiskundevakken hadden mijn interesse. De<br />
informatica trok me omdat je creërend bezig<br />
kunt zijn, terwijl je aan de meer biologische<br />
kant van LST vaak observerend bezig bent.<br />
Ik ging aan het eind van mijn bachelorfase<br />
op zoek naar een master die hierbij aansloot.<br />
Tot mijn verbazing kwam ik een master<br />
Bioinformatica bij EWI tegen, waar ik nog<br />
niet van had gehoord. De master werd<br />
voornamelijk onder de aandacht gebracht bij<br />
informatica studenten, die dan een aantal<br />
LST-bachelor vakken moesten volgen om<br />
thuis te raken in de moleculaire biologie. Ik<br />
heb ruim 22 ECTS aan informatica bachelor<br />
vakken bijgespijkerd en ik was de enige<br />
instromer vanuit de life science kant in dat<br />
jaar, waardoor het aardig wat creativiteit<br />
vergde om een passend rooster te maken.<br />
Een onderdeel van de bioinformatica is het<br />
zoeken naar patronen in grote hoeveelheden<br />
data. In de biologie wordt het genereren van<br />
grote hoeveelheden data van bijvoorbeeld<br />
genomen, transcripten en eiwitten steeds<br />
goedkoper, maar bruikbare informatie uit grote<br />
hoeveelheden data halen is niet eenvoudig.<br />
In het vakgebied ‘patroonherkenning’ <strong>of</strong><br />
‘machine learning’ probeert men patronen in<br />
de data te herkennen die tot meer kennis over<br />
de onderliggende systemen leiden. Naast de<br />
biologie is dit ook gaande in allerlei andere<br />
industrieën waar veel data beschikbaar is,<br />
bijvoorbeeld de bonuskaart van de AH. Na<br />
mijn master ben ik in de consultancy gaan<br />
werken om met ‘Big Data’ te gaan werken.<br />
Dit was niet de juiste weg voor mij en zeven<br />
maanden later begon ik mijn promotie bij de<br />
Pattern Recognition & Bioinformatics groep in<br />
Delft.<br />
“Mijn interesse lag vooral bij de wat<br />
hardere beta vakken”<br />
Mijn afstudeeronderzoek had ik bij DSM<br />
afgerond en een promotie op het grensvlak<br />
van de bioinformatica en de industriële<br />
microbiologie zag ik ook helemaal zitten.<br />
Ik werkte vier dagen per week binnen de<br />
bioinformatica groep bij EWI en één dag<br />
binnen de industriële microbiologie groep.<br />
De rode draad van mijn onderzoek was graafgebaseerde<br />
algoritme ontwikkeling voor de<br />
analyse van sequentiedata en daarnaast gaf<br />
ik ook bioinformatica ondersteuning aan<br />
collega’s binnen de microbiologie groep. Na<br />
mijn promotie wilde ik aan de slag binnen<br />
Naam:<br />
Cohort:<br />
Favoriete vak:<br />
Favoriete docent:<br />
BSc stage:<br />
MSc stage:<br />
Master<br />
Jurgen Nijkamp<br />
2001<br />
Patroonherkenning<br />
David Tax<br />
Enzymologie<br />
DSM<br />
Bioinformatics
21<br />
van genetische merkers is zeer nuttig voor<br />
moeilijk te testen eigenschappen en versnelt<br />
het veredelingsproces.<br />
de research and development (R&D) in het<br />
bedrijfsleven. Er lag een mooie kans klaar<br />
in de plantenveredeling. Plantenveredeling<br />
is het selecteren van planten met de meeste<br />
positieve eigenschappen om zo nieuwe rassen<br />
te creëren die deze eigenschappen bevatten.<br />
Het genereren van betere gewassen is<br />
belangrijk voor onze voedselvoorziening door<br />
nieuwe rassen te veredelen die onder andere<br />
meer produceren. De groene biotechnologie<br />
is vrij onderbelicht in het LST programma,<br />
dus dit was geen bekend terrein voor mij. Na<br />
een oriënterend gesprek kwam ik erachter<br />
dat Nederland een zeer sterke groentezaden<br />
industrie heeft. Ik kwam erachter dat maar<br />
liefst vijftig procent van de wereldwijd geteelde<br />
groentezaden een Nederlandse oorsprong<br />
heeft en dat een kilo tomatenzaad duurder<br />
is dan een kilo goud. De zaadindustrie<br />
investeert gemiddeld zestien procent van de<br />
omzet in R&D, met individuele uitlopers tot<br />
twintig procent, wat een hoger gemiddelde is<br />
dan bij de farmaceutische industrie.<br />
In juli 2013 begon ik bij Bejo Zaden op de<br />
afdeling Merkertechnologie & Genomics.<br />
Merkergestuurde selectie is een indirect<br />
selectieproces waarbij een eigenschap wordt<br />
geselecteerd op basis van een genetische<br />
merker. Een merker is een verschil in het<br />
DNA tussen twee planten, welke we kunnen<br />
detecteren. Tegenwoordig zijn dit bijna altijd<br />
enkel-nucleotide verschillen in het DNA<br />
(SNPs). De merker bevindt zich op <strong>of</strong> in de buurt<br />
van het gen dat codeert voor een eigenschap<br />
(bijvoorbeeld een ziekte-resistentie gen) en is<br />
voorspellend voor de resistentie. Het gebruik<br />
Het testen van SNPs gaat op basis van<br />
PCR. Hiervoor hebben we een in hoge mate<br />
geautomatiseerd high-throughput lab. Zo nu<br />
en dan vertelt een wat oudere wetenschapper<br />
over hoe ze vroeger in een enkel epje een<br />
PCR uitvoerden met stopwatch en waterbad.<br />
Wij zijn weer terug bij het waterbad, maar<br />
nu met een gerobotiseerde arm die niet<br />
één maar vele tienduizenden PCR’s per dag<br />
doet. Door deze enorme dataproductie speelt<br />
informatica, geautomatiseerde analyse en<br />
statistiek een grote rol in ons lab. Daarnaast<br />
maken we gebruik van verschillende next-gen<br />
sequencing en array technologieën.<br />
“Vroeger werd een PCR met een epje<br />
uitgevoerd in een waterbad”<br />
De bioinformatica is een zeer uitdagend<br />
vakgebied waarbij je op de grens van biologie,<br />
wiskunde en informatica opereert. Wat ook<br />
leuk is, is dat het sector overstijgend is. Zowel<br />
in de rode, groene als witte biotechnologie<br />
worden dezelfde technieken toegepast. Als je<br />
meer wilt weten over wat er te doen is in de<br />
groene sector kan ik je aanraden eens op de<br />
site van Seedvalley te kijken waar informatie<br />
te vinden is en studenten vertellen over hun<br />
ervaring met stages in de sector in binnen- en<br />
buitenland.<br />
Jurgen Nijkamp<br />
Onderwijs en Carrière
22<br />
Alumnus: Bianca van Leeuwen<br />
Hoi <strong>LIFE</strong>’ers!<br />
Leuk dat jullie willen aanhoren over hoe ik de studie heb doorlopen en hoe ik nu<br />
terecht ben gekomen op mijn huidige job. Het begon allemaal in september 2005.<br />
Onderwijs en Carrière<br />
Mijn studie heb ik voornamelijk doorlopen<br />
door mijn studiekeuze te toetsen op wat<br />
ik interessant vind. Dat begint al bij het<br />
kiezen voor Life Science & Technology. Als<br />
klein meisje droom je daar niet van tijdens<br />
de basisschooljaren. Vervolgens heb ik mijn<br />
keuzes tijdens de bachelor gebruikt om te<br />
ontdekken wat bijvoorbeeld de overlappende<br />
expertises zijn van LST, bijvoorbeeld Science<br />
and Communication, daar heb ik een vakje<br />
journalistiek schrijven afgerond. En aan de<br />
ETH Zürich heb ik mij tijdens mijn master wat<br />
meer gefocust op Management <strong>of</strong> Technology.<br />
Ten eerste was het ook een zoektocht in<br />
hoeverre ik een management <strong>of</strong> consultancy<br />
rol wilde gaan bekleden. Ik had al wel gekozen<br />
in de LST master voor die inhoud, maar met<br />
al die traineeships, consultancy business<br />
courses en future leadership programma’s<br />
word je toch getriggerd om te overwegen de<br />
techniek ‘achter je te laten’.<br />
trekken en proces denken. In die zin zou het<br />
niet uit hoeven maken welke studie je van de<br />
TU Delft hebt afgerond. Wat het LST-sausje<br />
daaroverheen is, is het snel mee kunnen<br />
discussiëren met een microbioloog, een<br />
chemicus en een procestechnoloog. Maakt<br />
dat jou bijzonder? Nee, maar wel een paar<br />
stappen verder dan een andere snuggere<br />
Delftenaar die in het vakgebied terecht is<br />
gekomen uit zijn interesse, en de nodige<br />
kennis over eiwitten, chromatografie en<br />
celkweek bijleert in een MOOC en de door<br />
het bedrijf aangeboden kennislinks. Dat geldt<br />
dan ook voor jou; laat je niet beperken door<br />
wat je diploma aangeeft en welke vakken je<br />
hebt voltooid. Laat zien wie jij bent, wat jij<br />
interessant vindt als baan en als bedrijf en<br />
welke toevoeging jij biedt. Dan wordt er niet<br />
meer gekeken naar je vakkenpakket.<br />
“Ik heb tijdens mijn bachelor veel<br />
verschilldende soorten vakken<br />
gevolgd, om er zo achter te komen<br />
wat de overlappende expertises van<br />
LST zijn”<br />
Je bent dan natuurlijk niet de enige op<br />
de markt, er zijn naast de andere LST’ers<br />
ook TU Delftenaren en niet te vergeten<br />
studenten uit Wageningen en Eindhoven.<br />
“Het LST-sausje zorgt ervoor dat je<br />
een paar stappen verder bent dan een<br />
andere snuggere Delftenaar”<br />
Uiteindelijk, voor diegene die een PhD niet<br />
ambieert, laat je toch een erg groot deel van je<br />
opgebouwde technische kennis, de techniek,<br />
achter. Is dat erg? Nee. Wat brengt onze studie<br />
dan? Allereerst; technisch inzicht, verbanden
23<br />
Naam:<br />
Cohort:<br />
Favoriete vak:<br />
Favoriete docent:<br />
BSc stage:<br />
MSc stage:<br />
Master<br />
Bianca van Leeuwen<br />
2005<br />
Industrial Biotechnology<br />
Jack Pronk<br />
IMB<br />
Modelleren van een algenreactor<br />
Cell Factory<br />
Afhankelijk van de vereisten gevraagd per<br />
job posting, is het niet vanzelfsprekend dat<br />
je bevoorrecht bent met een goede studie<br />
achtergrond. Wat ik je kan aanraden is,<br />
indien uit interesse, de mogelijkheden aan te<br />
pakken om je te ontwikkelen buiten de studie.<br />
Items zoals organisatorische eigenschappen,<br />
samenwerken, studeren in het buitenland,<br />
entrepreneurship en assertief meedenken<br />
wordt als pluspunt bestempeld bij een<br />
sollicitatieproces. De vraag komt daarnaast<br />
nog vaak: ‘Moet ik een PhD doen?’. Mijn opinie<br />
en wat ik in mijn productie omgeving zie, is<br />
dat een PhD zeker geen vereiste is. Je moet<br />
vooral bij jezelf nagaan <strong>of</strong> het je leuk lijkt, is<br />
het interessant genoeg om dit avontuur aan<br />
te gaan? Zo ja, dan ben jij waarschijnlijk<br />
ook die persoon die graag zichzelf wilt door<br />
ontwikkelen in het research vak. En daar gaat<br />
de voorkeur wel uit naar het hebben van een<br />
doctoraal.<br />
“Bij een sollicitatieproces worden items<br />
als samenwerken, studeren in het<br />
buitenland en een entrepreneurship<br />
als pluspunt bestempeld”<br />
En heb je dan die ene keuze gemaakt, wees<br />
dan ook niet bang dat je erachter komt dat<br />
het eigenlijk niet helemaal is wat je verwacht<br />
had, en wellicht dat je een nieuwe stap wilt<br />
maken. In mijn drie jaar werkervaring heb<br />
ik op volgorde DSM, Danone/Nutricia en<br />
Johnson&Johnson op mijn CV staan. Inmiddels<br />
is mijn record verbroken en zit ik helemaal<br />
goed op mijn plekje bij Johnson&Johnson,<br />
dat is het Janssen Biologics naast het<br />
Gorleaus. Ik ben verantwoordelijk voor de<br />
dowstream processing van twee verschillende<br />
antilichamen. Zou ik drie jaar geleden weten<br />
wat ik nu wist, zou ik dan…? Tja, die vraag<br />
kun je stellen, maar ik weet ook dat mijn<br />
bewandelde route maakt wie ik ben, en daar<br />
ben ik trots op. Ik weet wat ik wil, door ook<br />
te weten wat ik niet wil. Ik weet wat ik kan,<br />
en ik heb ervaring opgedaan betreffende<br />
verschillende bedrijfsculturen en andere<br />
insteek van jobs waar ik nog steeds vanuit<br />
werk. Dat is wat maakt dat ik nu zo op mijn<br />
plek zit en zie wat ik nog uit m’n huidige job<br />
en met het bedrijf kan bereiken. Het heeft mij<br />
geholpen om uiteindelijk bij mezelf te blijven<br />
en te zien wat ik interessant vind, wetende dat<br />
ik met mijn kennis en ervaring niet moeilijk<br />
een baan zal vinden en indien er binnen je<br />
huidige team geen passende opties zijn op<br />
dat moment, er ook opties buiten dat team <strong>of</strong><br />
bedrijf zijn. Zodra je je droombaan hebt, is het<br />
eigenlijk al niet meer je droombaan.<br />
Bianca van Leeuwen<br />
Onderwijs en Carrière
24<br />
Interview Manfred Kayser<br />
Pr<strong>of</strong>. Dr. Manfred Kayser is het ho<strong>of</strong>d van de afdeling Genetische Identificatie<br />
bij het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam, een onderzoeksgroep waar<br />
Life Science & Technology studenten ook terecht zouden kunnen komen. De<br />
redactie van de <strong>Vision</strong> <strong>of</strong> <strong>LIFE</strong> ging langs bij één van de drie beste deskundigen<br />
ter wereld op het gebied van de forensische wetenschappen.<br />
aspecten van biologie van pr<strong>of</strong>essoren die<br />
werkzaam waren bij een universiteit. Dit<br />
heeft mijn interesse in biologie aangescherpt<br />
naast biologie op de basisschool. Tijdens mijn<br />
studententijd was ik werkzaam als laborant<br />
in een forensisch genetisch onderzoeklab.<br />
Onderwijs en Carrière<br />
Wat heeft u gestudeerd?<br />
Ik heb aan de Universiteit van Leipzig<br />
biologie gestudeerd. Deze studie had de vier<br />
ho<strong>of</strong>dvakken zoölogie, genetica, ecologie en<br />
biochemie. Daarna heb ik mijn PhD gehaald<br />
in biologie en genetica aan de Humboldt<br />
Universiteit van Berlijn. Hier heb ik onderzoek<br />
gedaan naar het Y-chromosoom, met name de<br />
moleculaire genetica van het Y-chromosoom<br />
en de applicatie tot forensische en<br />
antropologische vraagstukken. Daarna heb<br />
ik mijn postdoctoraal in antropologische<br />
genetica gedaan aan de Pennsylvania State<br />
Universiteit waar ik nog steeds onderzoek<br />
deed naar het Y-chromosoom, maar meer in<br />
het antropologische perspectief en minder in<br />
het forensische perspectief. Na het behalen<br />
van mijn postdoctoraal ging ik terug naar<br />
Leipzig, naar het Max Planck Instituut voor<br />
Evolutionaire Antropologie, waar ik verder<br />
werkte aan het genetische onderzoek naar de<br />
geschiedenis van de menselijke populatie.<br />
Wat voor activiteiten deed u naast uw<br />
studie?<br />
Voordat ik ging studeren ging ik in Oost-<br />
Berlijn naar een soort biologische academie<br />
voor scholieren (Biological Pupil Society).<br />
De scholieren kregen les in verschillende<br />
Wat betekende de val van de Berlijnse<br />
Muur voor u?<br />
Tijdens mijn studie in Leipzig viel de muur.<br />
De val van de muur betekende voor mij dat<br />
ik een deel van mijn PhD onderzoek in Leiden<br />
en Oxford kon doen en mijn postdoctoraal<br />
in de VS en dus ook dat ik deze afdeling<br />
in Rotterdam kan leiden. Dit was nooit<br />
mogelijk geweest als Oost- en West Duitsland<br />
gescheiden waren gebleven gezien het feit dat<br />
ik ben opgegroeid in de Duitse Democratische<br />
Republiek (DDR) (Oost-Duitsland).<br />
“Ons team heeft het belangrijkste gen<br />
voor de bepaling van de oogkleur<br />
ontdekt”<br />
Hoe bent u bij de Erasmus universiteit<br />
Rotterdam terecht gekomen?<br />
Toen ik een vacature tegen kwam in Nature<br />
voor een positie in Rotterdam om de afdeling<br />
Forensische Moleculaire Biologie (sinds dit<br />
jaar Genetische Identificatie) op te bouwen<br />
kreeg ik de kans om op een unieke manier<br />
mijn interesse in fundamentele humaan<br />
genetisch onderzoek te combineren met het<br />
forensische onderzoek. Deze afdeling was al in<br />
2002 op papier opgericht door het Nederlands<br />
Forensisch Instituut (NFI) en de Erasmus<br />
Universiteit, het duurde alleen tot 2004<br />
tot ze de juiste persoon hadden gevonden<br />
om leiding te geven over deze afdeling. Het<br />
oorspronkelijke idee van deze afdeling was<br />
onderzoek doen naar humane moleculaire
25<br />
geïdentificeerd kan worden met behulp van<br />
conventionele DNA pr<strong>of</strong>iling.<br />
“Ik ben in Rotterdam gaan werken<br />
omdat ik daar de twee kanten van de<br />
wetenschap waarin in geinteresseerd<br />
ben, kon combineren”<br />
biologie en genetica die mogelijk oplossingen<br />
biedt aan problemen in de forensische<br />
wetenschappen. Dat is de reden waarom ik<br />
naar Rotterdam kwam, om deze twee kanten<br />
van de wetenschap te kunnen combineren.<br />
Was u altijd al geïnteresseerd in biologie?<br />
Ik was vroeger al geïnteresseerd in de<br />
biologie, maar ook in muziek. Ik bespeelde de<br />
klassieke accordeon en de piano. Toendertijd<br />
in de Duitse Democratische Republiek<br />
(DDR) was er minder vrijheid dan nu, zo<br />
had de overheid de controle over scholen<br />
universiteiten. Er waren jaarlijks maar<br />
honderd plekken beschikbaar voor biologie<br />
bij de universiteiten in het hele land. De kans<br />
om toegelaten te worden was dus erg klein.<br />
Om zeker te zijn van een studie heb ik ook<br />
het toelatingsexamen bij het conservatorium<br />
gedaan, voor het geval dat ik niet zou worden<br />
toegelaten tot biologie. Er gold voor de scholen<br />
een hoge prestatiedruk, ook qua toelatingen<br />
voor vervolgopleidingen. Uiteindelijk ben ik<br />
voor zowel het conservatorium als biologie<br />
toegelaten en heb ik dus voor biologie gekozen.<br />
Hoe is de Afdeling Genetische Identificatie<br />
hier op het Erasmus MC ingedeeld en wat<br />
is uw rol?<br />
Toen deze afdeling werd opgericht hadden de<br />
oprichters het (her)ontwikkelen van kennis en<br />
technieken voor ogen, hetgeen het forensische<br />
onderzoek zou moeten verbeteren. Omdat<br />
forensisch onderzoek zo breed is, zijn mensen<br />
met verschillende achtergronden en kennis<br />
nodig. Zo proberen we te begrijpen welke<br />
genen het menselijk uiterlijk bepalen. Op deze<br />
manier wil je voorspellen hoe een persoon<br />
eruit ziet op basis van een DNA-sample. Dit<br />
kan van pas komen wanneer een persoon niet<br />
Wat wel mogelijk is, door onze<br />
onderzoeksresultaten, is het linken van<br />
bepaalde genen met de oogkleur <strong>of</strong> haarkleur,<br />
wat meer informatie geeft over de dader.<br />
Om dit te doen moeten eerst de bijpassende<br />
genen worden gevonden, waar iemand<br />
gespecialiseerd in genetische epidemiologie<br />
voor nodig is. Zij gebruiken statistische<br />
methodes om genen te vinden in grote<br />
hoeveelheden data van duizend individuen en<br />
ze te identificeren. Verder is een specialist op<br />
het gebied van statistische genetica nodig, die<br />
onderzoekt welke DNA-marker met welk gen<br />
de meeste informatie geeft over het fenotype<br />
van iemand. Hiernaast zijn moleculaire<br />
biologen, genetici en forensisch genetici<br />
nodig om met deze markers testsystemen te<br />
ontwikkelen. In totaal zijn er vijftien mensen<br />
werkzaam op deze afdeling, waaronder zeven<br />
PhD-studenten.<br />
Het is mijn taak om ideeën en onderzoeken te<br />
ontwikkelen die de mensen in het lab kunnen<br />
uitvoeren en toezicht te houden. Verder ben ik<br />
betrokken bij het binnen halen van financiën<br />
en het schrijven van publicaties.<br />
Onderwijs en Carrière
26<br />
Onderwijs en Carrière<br />
Kunt u ons iets vertellen over wat uw team<br />
heeft ontdekt en heeft ontwikkeld?<br />
Wij waren niet alleen de eerste die het<br />
belangrijkste gen ontdekten dat betrokken<br />
is bij de oogkleur, maar ook de eersten<br />
die hebben aangetoond dat de oogkleur<br />
nauwkeurig kan worden voorspeld met één<br />
enkele DNA marker. Hiermee hebben we<br />
een DNA-test ontwikkeld die goedgekeurd is<br />
door het ministerie en nu toegepast wordt<br />
bij het NFI. Op basis van weinig DNA kan zo<br />
de oogkleur worden bepaald. Nederland is<br />
één van de weinige landen waar het gebruik<br />
van deze test is toegestaan voor forensische<br />
doeleinden, in vele andere landen is de wet<br />
nog niet aangepast, waardoor deze test daar<br />
nog niet gebruikt mag worden. In 2003 werd<br />
in Nederland deze wet aangepast, terwijl er<br />
nog niet eens zo’n test bestond. Aan deze<br />
wet werd toegevoegd dat, mocht er ooit zo’n<br />
test ontwikkeld worden, het moet worden<br />
goedgekeurd door een testprocedure. Na<br />
goedkeuring kon deze test worden gebruikt<br />
door bijvoorbeeld het NFI.<br />
“Tijdens mijn studententijd werkte ik<br />
in een forensisch genetisch lab”<br />
We hebben ook een DNA test ontwikkeld voor<br />
haarkleur, deze test is vorig jaar ingediend<br />
bij het ministerie en naar verwachting wordt<br />
deze test begin volgend jaar goedgekeurd.<br />
Momenteel zijn we onder andere bezig met<br />
een DNA-test voor huidskleur en ook werken<br />
we aan een test die leeftijd kan bepalen op<br />
basis van DNA. Verder hebben we RNAmarkers<br />
ontwikkeld om forensisch weefsel<br />
te identificeren. Het is belangrijk om te<br />
weten waar de oorsprong van een cel ligt<br />
die je gebruikt bij DNA-pr<strong>of</strong>iling. We werken<br />
momenteel aan een circadiane biomarker<br />
die voorspelt wat het tijdstip was dat een<br />
bloedsample is achtergelaten op een plaats<br />
delict.<br />
Wat zou u nog graag willen ontwikkelen <strong>of</strong><br />
ontdekken?<br />
De heilige graal in mijn vakgebied zou zijn<br />
het begrijpen van de totale genetica van<br />
het menselijke gezicht. Met behulp van een<br />
bloedsample zou een DNA-test kunnen<br />
worden gedaan waarbij het resultaat een<br />
beeld zou opleveren van het menselijk gezicht<br />
dat zo gedetailleerd is dat dit beeld door een<br />
database van de politie kan worden gehaald<br />
en op deze manier een verdachte kan worden<br />
herkend. Het probleem is dat de biologie en de<br />
genetica van de morfologie van het gezicht zeer<br />
complex is, aangezien er honderden genen<br />
bij betrokken zijn. Om hier een test voor te<br />
ontwikkelen is heel veel tijd, onderzoek en geld<br />
nodig. Genetisch onderzoek op duizenden,<br />
misschien wel honderdduizend mensen is<br />
nodig om de juiste genen te kunnen vinden<br />
en identificeren.<br />
Waarom zou een Life Science & Technology<br />
student het forensisch onderzoek in<br />
moeten gaan?<br />
Het onderzoek is op deze afdeling zeer divers.<br />
Forensisch onderzoek overdekt een groot<br />
deel van de moleculaire biologie en genetica.<br />
Wanneer iemand naast life science onderzoek<br />
ook graag iets aan de maatschappij wil<br />
bijdragen ben je hier op de juiste plek. Het<br />
is mogelijk om hier je stage te doen, maar<br />
alleen voor een langere periode, zes tot negen<br />
maanden. Ik ben erg selectief in het aannemen<br />
van studenten omdat we maar een klein<br />
team zijn, maar ik neem wel eens studenten<br />
aan. Wat ik zoek in een student is dat hij<br />
intelligent is, goed opgeleid is in moleculaire<br />
life sciences en moleculaire technieken en<br />
zeer gemotiveerd is.<br />
Jimmy van Zanten en Lars Puiman
Interview iGEM<br />
Een plek waar je als LST’er een deel van je bachelor <strong>of</strong> master kunt invullen<br />
is het iGEM team van de TU Delft. Afgelopen jaar is het iGEM team van de<br />
TU Delft eerste geworden bij de wereldwijde iGEM competitie in Boston. Een<br />
geweldige prestatie! De redactie van de <strong>Vision</strong> <strong>of</strong> <strong>LIFE</strong> is langs gegaan bij het<br />
team van iGEM in Delft waar we spraken met Max van ‘t H<strong>of</strong> en Marit van der<br />
Does.<br />
27<br />
Wat studeren jullie en wat doen jullie naast<br />
studeren?<br />
Marit: Ik studeer Nanobiology hier aan de<br />
TU Delft en zit nu in mijn derde jaar van<br />
mijn bachelor. Naast mijn studie ben ik<br />
studentenambassadeur bij Nanobiology, dus<br />
ik help bij het organiseren van open dagen,<br />
meeloopdagen en proefstuderen. Daarnaast<br />
ben ik coach bij online proefstuderen.<br />
“Veel dingen die je leert tijdens je<br />
studie worden hierbij geïntegreerd en<br />
in plaats van dat je een protocol krijgt<br />
met doe dit en doe dat”<br />
Max: Ik heb Life Science & Technology<br />
gestudeerd hier aan de TU Delft en ik zit nu<br />
in het tweede jaar van de LST master. Ik ben<br />
aardig actief geweest bij <strong>LIFE</strong>, zo heb ik twee<br />
jaar geleden in het bestuur gezeten van <strong>LIFE</strong><br />
als Commissaris Onderwijs en Interne Zaken<br />
en ik heb verschillende commissies bij <strong>LIFE</strong><br />
gedaan zoals de Buitenlandreiscommissie en<br />
de Masterreiscommissie. Momenteel zit ik in<br />
de LGO, de alumnicommissie van <strong>LIFE</strong>.<br />
Wat houdt iGEM precies in?<br />
Marit: iGEM staat voor International<br />
Genetically Engineered Machine. Het is de<br />
bedoeling om een organisme te ontwerpen<br />
die nieuwe functionele eigenschappen heeft.<br />
De wedstrijd is dus wie het beste en het<br />
meest creatief een organisme heeft weten<br />
te ontwikkelen. Hierbij hoort naast het<br />
ontwerpen van het project, in het lab staan<br />
en het maken van het organisme ook de<br />
fundraising; geld inzamelen om het project<br />
te kunnen financieren. Ook komen Policy &<br />
Practice, hoe het project in de samenleving<br />
geïntegreerd kan worden, het bepalen van<br />
de veiligheid van het project en ten slotte het<br />
ontwikkelen en bijhouden van de website aan<br />
bod.<br />
“Tijdens een treinreis kwamen we op<br />
het idee om een 3D-printer te maken<br />
met bacteriën”<br />
Hoe is het idee ontstaan om een 3D printer<br />
te maken met bacteriën?<br />
Marit: In februari zijn we begonnen met<br />
brainstorm sessies en met behulp van de<br />
supervisors is er van de 83 ideeën een top<br />
tien samengesteld. Er is eerst gekeken wat we<br />
interessant vonden en vervolgens hebben we<br />
gekeken <strong>of</strong> het wetenschappelijk gezien wel<br />
mogelijk was en <strong>of</strong> andere teams het niet al<br />
een keer gedaan hadden.<br />
Max: Heel vaak dachten we: ‘’Ah, dat is een<br />
goed idee. Oh, het is twee jaar geleden al<br />
gedaan.’’ Op deze manier vallen er al snel veel<br />
ideeën af. Marit: Uiteindelijk hadden we een<br />
top drie samengesteld, maar we waren het niet<br />
unaniem eens over één idee. Het waren wel<br />
Onderwijs en Carrière
28<br />
mochten we langskomen bij 3FM om een<br />
oproep te doen voor K’nex. We mochten toen<br />
heel Nederland langs om K’nex op te halen bij<br />
mensen. Echt een buslading vol K’nex kregen<br />
we mee.<br />
Onderwijs en Carrière<br />
leuke ideeën, maar we wisten niet helemaal<br />
hoe we het wilden uitvoeren. Toen gingen we<br />
naar Groningen om een vak te volgen met<br />
andere iGEM teams in Nederland. Tijdens<br />
de treinreis naar Groningen kwamen Max en<br />
iemand anders op het idee om een 3D-printer<br />
te maken met bacteriën. Dit was een paar<br />
dagen voordat het echte project werd gekozen.<br />
De 3D-printer was het project dat het meest<br />
solide en origineelst was van alles.<br />
En hoe zijn jullie op het idee gekomen om<br />
een 3D-printer te maken van K’nex?<br />
Max: Toen we eenmaal wisten dat we<br />
3D wilden gaan printen hebben we naar<br />
3D-printers gekeken, maar deze zijn redelijk<br />
duur. De printer zou ook aangepast moeten<br />
worden aangezien de printer te heet kan<br />
worden voor de bacterie. We hebben toen een<br />
normale inkjetprinter gekocht en de cardridge<br />
vervangen door bacteriën, hiermee konden<br />
we één laagje printen. Een nadeel hieraan<br />
was dat de printsnelheid moeilijk aan te<br />
passen was en dat meerdere lagen op elkaar<br />
printen moeilijk zou zijn. Dus toen hebben<br />
we verschillende mogelijkheden bedacht om<br />
een printer in elkaar te zetten, met touw<br />
bijvoorbeeld. Een teamlid had thuis nog K’nex<br />
liggen en had een eerste prototype gebouwd<br />
die alleen ronddraaide. De naald werd op<br />
een wiel gezet en wanneer deze ronddraaide<br />
werden telkens laagjes op elkaar geprint.<br />
Om de printer in de X en Y richting te laten<br />
bewegen hadden we niet genoeg K’nex. Toen<br />
is Marit benaderd door iemand van 3FM die<br />
had gezien dat wij op Twitter hadden gepost<br />
dat we K’nex nodig hadden en vervolgens<br />
Marit: In deze grote hoeveelheid K’nex zaten<br />
ook onderdelen waarvan we niet eens wisten<br />
dat ze bestonden, dus met deze nieuwe<br />
onderdelen konden we een printer bouwen<br />
die veel beter werkt dan we eerst in gedachten<br />
hadden. Bij het bouwen van de printer met<br />
K’nex deden we eigenlijk maar wat.<br />
“Bij iGEM is het de bedoeling om een<br />
organisme te ontwerpen die nieuwe,<br />
fucntionele eigenschappen heeft”<br />
Jullie zijn met iGEM naar Boston geweest<br />
en zijn daar eerste geworden, hoe was jullie<br />
tijd daar?<br />
Marit: Wij zijn daar iets langer gebleven, na<br />
de wedstrijd zijn we nog even op vakantie<br />
geweest. Op woensdag kwamen we aan,<br />
donderdag waren de inschrijvingen en vrijdag<br />
tot en met zondag werden in kleine zaaltje<br />
de presentaties van de projecten gegeven.<br />
Op maandagochtend werden de finalisten<br />
bekend gemaakt die dan nog een keer moeten<br />
presenteren. Er waren zes finalistenteams<br />
uitgekozen uit 259 teams. Wij moesten pas<br />
op zondag onze presentatie te geven, dus we<br />
zijn wel naar een paar andere presentaties<br />
geweest van verschillende teams, maar we<br />
hebben helaas niet heel veel presentaties<br />
kunnen zien omdat we ons ook nog wilden<br />
focussen op onze eigen presentatie.<br />
Max: Naast presentaties waren er ook nog<br />
posters, in meerdere hallen kon iedereen<br />
z’n eigen poster tentoonstellen. Op zaterdag<br />
en zondag waren er ook momenten dat de<br />
juryleden langskwamen om de posters te<br />
beoordelen.<br />
Hadden jullie verwacht dat jullie zouden<br />
winnen?<br />
Marit: Ik in ieder geval niet. Wel was het een<br />
project waar we alles aan hadden gedaan en
29<br />
heel veel tijd in hebben gestoken. In het begin<br />
zaten we er een paar uur per week aan, maar<br />
in mei hebben we wel op z’n minst veertig uur<br />
per week aan het project gewerkt, naarmate<br />
het einde naderde alleen maar meer. Van<br />
elk component voldeden we aan de eisen en<br />
we hadden wel echt iets goeds neergezet,<br />
maar ik dacht niet dat we ergens in zouden<br />
uitblinken. Ik had gehoopt op één van de<br />
kleinere prijzen, zoals beste website, die we<br />
ook hebben gewonnen.<br />
Max: We gingen daar naartoe met het doel om<br />
een gouden medaille te halen, die krijg je door<br />
aan bepaalde voorwaarden te voldoen. Als<br />
we iets extra’s zouden winnen is dat alleen<br />
maar leuker. Ik had zelf nooit verwacht dat<br />
we zo ver zouden komen, maar tijdens de<br />
presentatie was de jury heel enthousiast en<br />
andere deelnemers kwamen naar ons toe om<br />
te vertellen dat ze ons idee echt heel goed<br />
vinden. Toen begon ik wel een beetje te hopen<br />
op een finaleplek.<br />
“Uit de 259 teams die deelnamen<br />
aan de competitie werden zes<br />
finalistenteams gekozen die nogmaals<br />
moesten presenteren”<br />
en haalden de finale niet. Wat ik wel een heel<br />
origineel idee vond was van een team uit<br />
India, gelo<strong>of</strong> ik. Hun idee was namelijk een<br />
bacterie vaginaal bij de vrouw inbrengen en<br />
dat wilden ze gebruiken als anticonceptie.<br />
Deze bacterie scheidt een bepaald st<strong>of</strong>je uit<br />
waardoor de vrouw niet zwanger kan raken<br />
en na toedienen van een ander st<strong>of</strong>je zou de<br />
bacterie dat st<strong>of</strong>je niet meer aanmaken. Dat<br />
team uit India is niet zo heel ver gekomen<br />
met het uitwerken van het idee, maar het idee<br />
vond ik wel interessant.<br />
“Ik had gehoopt op een van de kleinere<br />
prijzen, maar had niet verwacht dat<br />
wij, uit alle teams, zouden winnen”<br />
Waarom is iGEM een goede plek voor een<br />
LST-student?<br />
Max: Veel dingen die je leert tijdens je studie<br />
worden hierbij geïntegreerd en in plaats<br />
van dat je een protocol krijgt met doe dit en<br />
doe dat, moet je hier zelf bedenken wat je<br />
gaat doen. Het is heel goed om dat te leren.<br />
Daarnaast leer je er ook veel extra dingen<br />
bij, zoals financiën en een website maken<br />
en bijhouden. Het geeft zowel verdieping als<br />
verbreding.<br />
Jimmy van Zanten en Lars Puiman<br />
Onderwijs en Carrière<br />
Zijn jullie nog leuke ideeën <strong>of</strong> projecten<br />
daar tegengekomen?<br />
Max: We zijn daar wel een paar goede<br />
wetenschappelijke ideeën tegengekomen die<br />
echt zo goed in elkaar zaten dat die naar mijn<br />
mening wel een plek in de finale verdienden,<br />
maar deze waren dan vaak minder origineel
30<br />
Bijzondere bijbaan: Maxim Allaart<br />
Hallo allemaal! Ik ben Maxim Allaart en ik zit momenteel in mijn derde jaar van LST.<br />
Voor (en door) de <strong>Vision</strong> <strong>of</strong> <strong>LIFE</strong> ben ik gevraagd om een stukje te schrijven over mijn<br />
bijbaantje. Dat kwam goed uit, want ik heb toevallig net een nieuw, heel leuk én studie<br />
gerelateerd baantje!<br />
van het Gorlaeus en dan nemen we ze mee<br />
naar een mini-college. Dit wordt gegeven door<br />
pr<strong>of</strong>essoren die ons ook gewoon college geven.<br />
“Het is eigenlijk helemaal niet zo<br />
spannend hoe ik aan dit baantje<br />
gekomen ben, het stond gewoon op<br />
BlackBoard”<br />
Onderwijs en Carrière<br />
Ik ben iemand die graag bezig blijft, dus de<br />
bijbaan waar ik jullie nu over ga vertellen is<br />
niet de enige die ik heb, maar op LST-gebied<br />
wel de leukste, denk ik! Ik werk namelijk<br />
sinds kort bij het Junior Science Lab (JSL).<br />
Ik woon zelf in Leiden, dus het JSL is gewoon<br />
lekker dicht bij huis, namelijk in het Gorlaeus<br />
in het LCP. Hoe ik aan dit baantje gekomen<br />
ben is eigenlijk helemaal niet spannend, er<br />
stond namelijk een oproep op BlackBoard<br />
dat het JSL nog student-assistenten zocht.<br />
Na het lezen van het bericht was ik gelijk<br />
enthousiast, dus ik heb meteen een mailtje<br />
gestuurd! Toen werd ik uitgenodigd voor een<br />
sollicitatie, waarin ik natuurlijk een beetje<br />
opschepte over hoe goed ik met kinderen om<br />
kan gaan, en daarna hoorde ik vrij snel dat<br />
ik was aangenomen! Na een inwerkmoment<br />
van een uurtje kon ik al beginnen met mijn<br />
eerste dag.<br />
De laatste keer dat ik heb gewerkt, ging het<br />
college over het heelal en meteorieten. Het<br />
mini-college duurt ongeveer een half uurtje,<br />
omdat de kinderen nog te jong zijn om veel<br />
langer op te letten. Als assistent zit je ook<br />
gewoon bij het college, zodat je later eventueel<br />
aan kan sluiten op wat er gezegd is. Na het<br />
college gaan ze mee naar de labzaal, waar<br />
ze allemaal een mini labjas aantrekken, dat<br />
ziet er super leuk uit! Gaan zitten in het<br />
lab kan natuurlijk niet gewoon rustig, want<br />
er zijn daar draaiende krukken die zelfs wij<br />
studentjes nog vermakelijk vinden tijdens<br />
een lange practicum dag, dus de kids hebben<br />
even tijd nodig om rondjes te draaien op de<br />
stoelen.<br />
Als dit festijn afgelopen is, geven wij als<br />
studentassistenten nog een kleine presentatie<br />
over wat we gaan doen die dag en doen we<br />
“Wij LST’ers weten dat de k<strong>of</strong>fie uit<br />
het LCP niet een echte aanrader is”<br />
Het idee van het JSL is dat er een<br />
basisschoolklas van groep 7 <strong>of</strong> 8 een ochtendje<br />
komt kijken op de universiteit. Het zijn vooral<br />
klassen uit Leiden, dus die komen meestal op<br />
de fiets naar ons toe. Tussen negen en kwart<br />
over negen halen we de klas op bij de ingang
31<br />
om ze iets te leren, blijkt ook wel uit een van<br />
mijn andere baantjes. Ik werk namelijk ook<br />
op een huiswerkbegeleiding waar ik kinderen<br />
van de middelbare school help met hun<br />
huiswerk en ze soms ook bijles geef. Heel veel<br />
kindjes dus, in mijn werkomgeving, maar<br />
daar word ik gewoon heel blij van!<br />
“Aan het eind van de dag is er een,<br />
voor de kinderen, indrukwekkende<br />
demoproef met vloeibare stikst<strong>of</strong>”<br />
daar een demoproefje bij. Dan is het tijd voor<br />
pauze! Sommige kinderen vinden het dan<br />
heel stoer om een theetje te drinken, soms<br />
willen ze zelfs k<strong>of</strong>fie! Maar wij LST’ers weten<br />
wel dat de k<strong>of</strong>fie uit het LCP niet per se een<br />
echte aanrader is.<br />
Daarna mogen ze eindelijk zelf aan de slag. Er<br />
zijn veel verschillende onderwerpen, wat het<br />
werk afwisselend maakt. Bij het onderwerp<br />
Elektriciteit en Magnetisme werken ze<br />
bijvoorbeeld met elektrische schakelingen en<br />
bekijken ze welke materialen wel goed stroom<br />
kunnen geleiden en welke niet. Maar gelukkig<br />
zijn er ook meer LST-achtige onderwerpen,<br />
zoals ‘Kijk hoe klein’ en ‘Eten en drinken’.<br />
Elke dag staat in het teken van een van deze<br />
onderwerpen. Aan het einde van de dag doen<br />
we nog een demoproef, eigenlijk altijd met<br />
vloeibare stikst<strong>of</strong>. Dit vinden ze natuurlijk<br />
heel indrukwekkend, omdat je hier allerlei<br />
spannende dingen mee kunt doen.<br />
Zoals ik eerder al zei, ben ik iemand die graag<br />
bezig blijft, dus ik vind deze bijbaan (en alle<br />
andere) goed te combineren met de studie. Het<br />
is natuurlijk soms een beetje druk en van hot<br />
naar her racen, maar geld verdienen is toch<br />
altijd fijn en dit baantje maakt mij heel blij! Ik<br />
vind het leuk om mensen iets te kunnen leren,<br />
en aan kinderen kun je je verhaal kwijt zonder<br />
dat ze daar meteen allerlei vraagtekens bij<br />
plaatsen. Aan het einde van de ochtend gaan<br />
deze kinderen terug naar school en hebben ze<br />
een leuke ochtend gehad en ook nog eens iets<br />
geleerd, kan bijna niet beter toch? Dat ik het<br />
leuk vind om met kinderen te werken, vooral<br />
Ook qua collega’s is het een leuke baan. De<br />
baas van het JSL, Monika, is altijd aanwezig<br />
op de werkvloer, dus als je iets niet weet staat<br />
zij voor je klaar. Verder sta je er ook niet<br />
alleen voor, je staat altijd samen met twee<br />
andere student-assistenten. De eerste keer<br />
dat je werkt sta je met twee ervaren mensen,<br />
zodat je niet aan je lot overgelaten wordt.<br />
Omdat je met andere studenten staat, is de<br />
werksfeer heel informeel en gezellig. Het is ook<br />
leuk om met studenten van andere studies<br />
samen te werken. Je merkt het bijvoorbeeld<br />
aan de presentaties die bij de verschillende<br />
onderwerpen gegeven worden: als een thema<br />
in iemands vakgebied is, kan diegene het<br />
meestal heel leuk en extra enthousiast<br />
presenteren.<br />
Al met al ben ik heel blij met mijn nieuwe<br />
baantje en zou ik het zeker aanraden aan<br />
mijn vrienden en mede-studenten als er<br />
nieuwe assistenten nodig zijn!<br />
Maxim Allaart<br />
Onderwijs en Carrière
32<br />
Folkert Kan: Kleine Consultant<br />
Veel LST-studenten hebben geen idee wat ze na het behalen van hun masterdiploma<br />
nou precies willen gaan doen; een PhD, het onderwijs in, biotechnoloog worden <strong>of</strong><br />
toch de consultancy in? Dit geldt ook voor mij en daarom besloot ik afgelopen zomer<br />
om te solliciteren bij De Kleine Consultant, zodat ik alvast een kijkje kon nemen in de<br />
wereld van de consultancy.<br />
Onderwijs en Carrière<br />
De Kleine Consultant is een non-pr<strong>of</strong>it<br />
strategisch consultancybureau, volledig<br />
gerund door studenten. Ons doel is om<br />
hoogwaardig strategisch advies te leveren<br />
aan organisaties, daar waar het strategische<br />
advies gewoonlijk niet wordt uitgebracht. We<br />
zijn opgericht in 2008 en inmiddels actief in<br />
negen steden in zowel binnen- als buitenland.<br />
Zelf zit ik bij de vestiging Leiden, maar<br />
gelukkig voor de LST-student kun je ook<br />
terecht bij onze vestiging in Delft.<br />
“De kwaliteit van de projecten die we<br />
afleveren is zeer hoog”<br />
We helpen voornamelijk kleine bedrijven en<br />
non-pr<strong>of</strong>itorganisaties, omdat veel van deze<br />
organisaties het zich niet kunnen veroorloven<br />
om een pr<strong>of</strong>essionele strategieconsultant in<br />
te huren en wij vanuit onze visie graag een<br />
bijdrage leveren aan deze organisaties. Zo<br />
hebben we bijvoorbeeld onlangs een project<br />
gedaan voor een stichting die zieke kinderen<br />
een leuke dag bezorgt. Tijdens dit project<br />
hebben we onderzocht hoe deze stichting op<br />
jaarbasis een groter aantal kinderen een leuke<br />
dag zou kunnen bezorgen. Na succesvolle<br />
implementatie van ons advies zijn er op dit<br />
moment veel meer zieke kinderen voor wie<br />
zo’n dag georganiseerd wordt, wat natuurlijk<br />
een prachtig resultaat is.<br />
Hoe is een project precies opgebouwd?<br />
Tijdens een project werk je gedurende tien<br />
weken gemiddeld vijftien uur per week aan<br />
het aangedragen vraagstuk, samen met vier<br />
andere consultants en één projectmanager<br />
die leiding geeft aan de consultants. Het<br />
project begint met een klantmeeting, waarin<br />
je samen met de klant het probleem bespreekt<br />
en kijkt waar je als consultant het meeste<br />
kan helpen. In de eerste paar weken van het<br />
project ben je vervolgens voornamelijk bezig<br />
met het analyseren en structureren van het<br />
probleem en je verdiepen in het onderwerp.<br />
De onderwerpen van de projecten zijn zeer<br />
divers, waardoor je elk project nieuwe kennis<br />
over een specifiek onderwerp te weten komt.<br />
Dit kan variëren van een marktintroductie<br />
van ijsk<strong>of</strong>fie tot de aanschaf van een systeem<br />
voor de centrale opslag van genoomdata in<br />
ziekenhuizen; als consultant kom je elke<br />
keer weer iets nieuws tegen. Ook heb je in<br />
het begin van je project de eerste van de drie<br />
meetings met een coach van AT Kearney,<br />
een pr<strong>of</strong>essionele strategieconsultant. Hij <strong>of</strong><br />
zij geeft aan <strong>of</strong> de richting die je met je team<br />
opgaat de juiste is en voorziet je van advies<br />
omtrent het plan van aanpak. Naast deze<br />
nuttige informatie is het ook erg leuk om het<br />
kantoor van zo’n groot consultancybureau<br />
een keer gezien te hebben.<br />
Na de eerste weken van oriëntatie vindt<br />
daarna het vergaren van data plaats. Dit<br />
kan betekenen dat je interviews afneemt<br />
met werknemers van het bedrijf <strong>of</strong> dat je<br />
een marktanalyse moet uitvoeren. Hierin<br />
verzamel je alle gegevens waarop je het<br />
uiteindelijke advies baseert. Ook geef je in het<br />
midden van je project een tussenpresentatie<br />
voor de klant, waarin je de eerste bevindingen<br />
en onderzoeksrichting laat zien. Voordat je de<br />
presentatie aan de klant geeft, heb je eerst
33<br />
jaar. Bovendien wordt iedereen de ruimte<br />
geboden om aan zijn opgestelde leerdoelen te<br />
werken en zo heb ik sinds de start van mijn<br />
project al zo’n zes interviews afgenomen met<br />
onder andere afdelingsho<strong>of</strong>den van een groot<br />
universitair ziekenhuis.<br />
ook een moment met de coach waarin je de<br />
presentatie bespreekt. Na de tussenpresentatie<br />
ga je aan de slag met eventuele feedback van<br />
de klant en ga je door met het verzamelen van<br />
de laatste data. Hieruit volgt het uiteindelijke<br />
advies dat je in de eindpresentatie geeft en<br />
deze eindpresentatie bespreek je ook eerst<br />
met de coach.<br />
Vaak krijg ik de vraag: ‘Maar jullie zijn toch<br />
maar studenten, wat weten jullie nou?’. Dit<br />
is natuurlijk geen onterechte vraag, we zijn<br />
inderdaad nog studenten, maar door een<br />
combinatie van een strenge selectieprocedure,<br />
goede coaching en studenten met<br />
verschillende studieachtergrond is de<br />
kwaliteit van de projecten die we afleveren<br />
zeer hoog. Studenten die bij ons werken zijn in<br />
een gevorderd stadium van hun studie, halen<br />
hoge cijfers en hebben relevante werk-, stageen/<strong>of</strong><br />
bestuurservaring. Daarnaast worden<br />
onze consultants gecoacht en getraind door<br />
grote internationale consultancy bedrijven<br />
zoals AT Kearney, Roland Berger <strong>of</strong> de Boston<br />
Consultancy Group.<br />
Persoonlijke ontwikkeling<br />
Voor mij stond naast het helpen van<br />
organisaties ook mijn eigen ontwikkeling aan<br />
de basis van mijn keuze om te solliciteren. Na<br />
mijn bestuursjaar bij <strong>LIFE</strong> wilde ik graag een<br />
nieuwe uitdaging waarin ik mijzelf verder kon<br />
ontwikkelen. De Kleine Consultant leek mij<br />
hier erg geschikt voor, omdat je niet alleen in<br />
aanraking komt met nieuwe vaardigheden,<br />
maar je hier ook uitgebreid in wordt getraind<br />
door ervaren Kleine Consultants en tijdens<br />
pr<strong>of</strong>essionele trainingsdagen gedurende het<br />
“Vaak krijg ik de vraag: ‘Maar jullie zijn<br />
toch maar studenten, wat weten jullie<br />
nou?’”<br />
Naast het serieuze deel ondernemen we ook<br />
veel sociale activiteiten; zeilen bij de Kaag,<br />
drie keer per jaar een nationaal weekend in<br />
een stad van één van de vestigingen en na de<br />
wekelijkse vergadering op dinsdag wordt er<br />
geborreld in De Kroeg (en af en toe geëindigd<br />
in de HiFi). Dit is niet alleen erg leuk, maar<br />
helpt ook bij het beter leren kennen van je<br />
teamgenoten en om eens niet in een werksfeer<br />
met elkaar te zijn. Het is af en toe namelijk<br />
best hard werken en het kan erg goed helpen<br />
om de sfeer en motivatie van het team een<br />
positieve impuls te geven. Als ik nu op het<br />
project terugkijk ben ik erg blij met mijn keuze<br />
om te solliciteren en had ik nooit gedacht dat<br />
ik zoveel zou leren in zo’n korte tijd.<br />
Mocht je geïnteresseerd zijn geraakt <strong>of</strong> meer<br />
willen weten, dan kun je me natuurlijk altijd<br />
aanspreken <strong>of</strong> contact met me opnemen.<br />
Op de Facebook van De Kleine Consultant<br />
kun je in de gaten houden wanneer er<br />
informatieavonden plaatsvinden en wanneer<br />
er sollicitatiemogelijkheden zijn.<br />
Folkert Kan<br />
Onderwijs en Carrière
34<br />
De gemiddelde LST’er?<br />
Na de recente gegevenscheck die verstuurd is, is de <strong>LIFE</strong>-database weer helemaal upto-date.<br />
Aan de hand van deze gegevens kunnen we een aantal interessante zaken<br />
bepalen. In dit artikel proberen we erachter te komen hoe het gemiddelde <strong>LIFE</strong>-lid<br />
eruit ziet. Daarvoor gaan we eerst een paar vragen proberen te beantwoorden: Is het<br />
gemiddelde <strong>LIFE</strong>-lid een man <strong>of</strong> een vrouw? Woont hij <strong>of</strong> zij in Leiden <strong>of</strong> in Delft? En<br />
waar komt hij vandaan?<br />
Opinie<br />
Is het een man <strong>of</strong> een vrouw?<br />
Van elk cohort vanaf 2010 is bepaald wat<br />
de man/vrouw-verhouding is van de nog<br />
studerende <strong>LIFE</strong>-leden, een blokdiagram<br />
hiervan is weergegeven in figuur 1. Hieruit<br />
blijkt dat van alle studenten uit het jaar 2010<br />
twee derde man is en slechts een derde vrouw.<br />
Voor het jaar 2011 geldt ongeveer hetzelfde,<br />
maar als je kijkt naar de twee jaren daarna<br />
blijkt dat er veel meer vrouwen zijn. In 2014<br />
en 2015 liggen deze verhoudingen dicht tegen<br />
de vijftig procent aan.<br />
“In cohort 2010 was 2/3 nog man,<br />
maar in het cohort 2015 is de verdeling<br />
bijna 50/50”<br />
Het meest merkwaardige uit deze grafiek is<br />
echter de totaalverdeling. We blijken 308<br />
studerende mannen en 305 studerende<br />
vrouwen te hebben, dat is bijna precies gelijk<br />
aan elkaar!<br />
“De H<strong>of</strong>stad is onze h<strong>of</strong>leverancier,<br />
maar liefst 31 studenten komen hier<br />
vandaan”<br />
Woont hij/zij in Leiden <strong>of</strong> in Delft?<br />
Er is ook uitgezocht in welke stad de meeste<br />
LST’ers wonen. Het is niet geheel verassend,<br />
rekening houdend met de bekende demografie<br />
in beide studentensteden, dat de meeste<br />
vrouwen in Delft wonen, terwijl de meeste<br />
mannen in Leiden wonen (met uitzondering<br />
van cohort 2014). Deze getallen zijn zichtbaar<br />
in figuur 2; hieruit blijkt weer dat de verdeling<br />
van de studenten tussen beide steden 50/50<br />
is, met een kleine neiging richting Delft.<br />
Kijk je echter per cohort (figuur 3) naar deze<br />
cijfers, dan zie je duidelijk dat er relatief veel<br />
vrouwen in Delft wonen. Deze trend heeft zich<br />
ingezet in 2010 en is in 2015 wel duidelijk<br />
minder geworden. Sinds dat jaar zijn ook<br />
de Leidse mannen in de meerderheid die<br />
daarvoor nooit dominant waren volgens de<br />
<strong>LIFE</strong>-database.<br />
Figuur 1. Man/vrouw-verdeling per cohort.<br />
Figuur 2. Pie chart waarin staat weergegeven waar de<br />
uitwonende LST’ers wonen.
35<br />
Waar komt de LST’er vandaan?<br />
Hiernaast is uitgezocht waar de LST’ers<br />
vandaan komen. Komen ze uit de stad <strong>of</strong> vanaf<br />
het platteland? Het blijkt dat elf procent LSTstudenten<br />
uit de vier grote steden komen. De<br />
H<strong>of</strong>stad is onze h<strong>of</strong>leverancier, maar liefst 31<br />
studenten komen hier vandaan. Als je kijkt<br />
naar alle Nederlanders, woont ook slechts<br />
dertien procent in de vier grootste steden.<br />
Hierdoor kan er uit de database totaal niet<br />
ontleend worden waar de gemiddelde LST’er<br />
vandaan komt, aangezien ook velen uit kleine<br />
dorpjes komen verspreid over het land.<br />
“Er wonen relatief veel vrouwen in<br />
Delft en van de mannen bevindt de<br />
meerderheid zich in Leiden”<br />
Conclusie<br />
Uiteindelijk is de conclusie van dit onderzoekje<br />
vrij simpel, het gemiddelde <strong>LIFE</strong>-lid bestaat<br />
niet. Uit deze analyse is niet duidelijk<br />
geworden <strong>of</strong> de gemiddelde LST’er in Leiden<br />
<strong>of</strong> in Delft woont, waar hij/zij vandaan komt<br />
Figuur 4. Pie chart die de afkomst van de LST’ers weergeeft.<br />
en wat het geslacht van de gemiddelde LST’er<br />
is. Hiernaast schommelt het heel erg waar de<br />
LST’er gaat wonen van jaar tot jaar. Kortom,<br />
een diverse opleiding trekt elk jaar weer een<br />
erg diverse groep studenten! Logisch toch?<br />
Lars Puiman<br />
Opinie<br />
Figuur 3. Blokdiagram dat aangeeft in welke stad uitwonende studenten wonen.
36<br />
Column: Roderick de Kat Angelino<br />
De AlCoLI, een wonderbaarlijke commissie. Altijd gezelligheid, lekkere frituur en<br />
natuurlijk heel veel bier. De meeste <strong>LIFE</strong>-leden kennen deze commissie en staan vaak<br />
aan de bar om een biertje te bestellen <strong>of</strong> een leuk praatje te maken. Maar hoe is het<br />
om aan de andere kant van de bar te staan? Wat doet de commissie nou achter de bar<br />
van <strong>16</strong>:00 tot 20:00 uur in Delft <strong>of</strong> tussen <strong>16</strong>:30 en 19:30 uur in Leiden? Deze column<br />
geeft een korte blik in het leven van de AlCoLI.<br />
binnen stromen. Meestal komen de mensen<br />
langzaam rond 17:00 uur binnenstromen en<br />
is het rond 18:00 uur op z’n drukst. Daarom<br />
is er het eerste uur vaak genoeg tijd voor de<br />
commissie om nog een beetje te relaxen en<br />
wat barspellen te doen.<br />
Opinie<br />
Om de week op donderdag in Delft en één keer<br />
in de maand op donderdag in Leiden staan<br />
we achter de bar. Hier helpen we iedereen<br />
die even met zijn ho<strong>of</strong>d ergens anders wil<br />
zitten dan in de college- <strong>of</strong> practicumzalen te<br />
relaxen, met een lekker biertje.<br />
“De tap wordt dan uitgeschakeld en<br />
de mensen worden langzaam het<br />
gebouw uitgewerkt, wat niet altijd<br />
even makkelijk verloopt”<br />
Een borrel op donderdag voor de AlCoLI<br />
begint meestal de dag van tevoren met wat<br />
WhatsApp-berichtjes over nog wat kleine<br />
dingen die geregeld moeten worden. Na dit<br />
alles te hebben geregeld is het wachten tot<br />
het donderdag 15:30 uur is als we in Delft<br />
en tot <strong>16</strong>:00 uur als we in Leiden borrelen.<br />
Dan beginnen we met het aankleden van de<br />
bar, de kas te tellen en alvast een biertje te<br />
nuttigen om in de goede sferen te komen.<br />
Deze barspellen zijn onder andere een potje<br />
darten <strong>of</strong> gewoon een simpel drankspel zoals<br />
mexxen <strong>of</strong> bussen. Op deze manier kan ook<br />
de commissie tijdens de borrel lekker wat<br />
drankjes drinken. Want dat is natuurlijk<br />
een van de redenen dat je AlCoLI wordt.<br />
Dit wordt ook nog vergemakkelijkt sinds de<br />
barmannen en barvrouwen vaak genoeg een<br />
biertje krijgen van de bestellende klant voor<br />
hun bewonderingswaardige service.<br />
Wanneer de drukte begint in de bar moet de<br />
AlCoLI meestal wel even het gas erop gooien.<br />
Iedereen staat dan druk achter de bar terwijl er<br />
elke zoveel seconden weer wat besteld wordt.<br />
Soms zelfs op zo’n hoog tempo dat de frituur<br />
dichtslibt door de hoeveelheid bittergarnituur<br />
die de borrelende mensen maar al te graag<br />
verorberen. Dit gebeurt al helemaal met de<br />
recentelijk toegevoegde keuze om patat te<br />
bestellen.<br />
Vervolgens gooien we rond <strong>16</strong>:00 uur de<br />
deuren open en kunnen mensen naar binnen<br />
komen. Vaak valt het erg mee hoeveel dorstige<br />
mensen direct als de bar open gaat naar
37<br />
Wat hierboven staat geldt eigenlijk vooral voor<br />
borrels in Delft aangezien hier de borrel vaker<br />
is en langer duurt. In Leiden zijn er relatief<br />
minder <strong>LIFE</strong>-leden aanwezig, aangezien de<br />
borrel open is voor iedereen in het Gorlaeus.<br />
Hierdoor komen er PhD’s en pr<strong>of</strong>essoren op<br />
de borrels af.<br />
“Een zucht van verlichting is dan te<br />
horen van de AlCoLI”<br />
Maar even snel als de rush op de bar voor<br />
bier en bittergarnituur verschijnt, verdwijnt<br />
deze ook. Een zucht van verlichting is dan te<br />
horen van de AlCoLI. Nu kan er weer lekker<br />
gesocialized worden en een biertje worden<br />
genuttigd.<br />
“Dit maakt voor mij ‘t Keldertje de<br />
mooiste borrelplek.”<br />
Als de klok dan 19:30 uur aanslaat beginnen<br />
de eerste mensen langzaam uit de bar te<br />
druppelen tot het moment dat alleen de<br />
harde kern van de barbezoekers overblijven.<br />
Vaak zijn dit oud-AlCoLI-leden en oudbestuursleden.<br />
Met de harde kern wordt er<br />
nog een paar lekkere biertjes genuttigd tot het<br />
tijd is voor de laatste ronde. De tap wordt dan<br />
uitgeschakeld en de mensen worden langzaam<br />
het gebouw uitgewerkt, wat niet altijd even<br />
makkelijk verloopt, sinds de oud AlCoLI’s<br />
vaak de neiging hebben om tegendraads te<br />
zijn. Nadat iedereen op de AlCoLI na uit de<br />
bar is verwijderd wordt de ruimte snel nog<br />
opgeruimd en de kas geteld.<br />
Wanneer alles schoon is bevonden en de<br />
lichten worden gedo<strong>of</strong>d gaat de AlCoLI naar<br />
het hok toe. Afhankelijk <strong>of</strong> het in Delft <strong>of</strong><br />
Leiden is wordt er vaak nog na geborreld tot<br />
laat in de nacht. Hier worden weer briljante<br />
nieuwe ideeën voor volgende borrels bedacht.<br />
Wanneer dan eenmaal het bed weer wordt<br />
gevonden is een mooie borrelavond weer<br />
achter de rug.<br />
Naast de andere klandizie is de omgeving ook<br />
heel anders. De bar heeft een werkende tap.<br />
Ik zeg dan wel werkend maar in werkelijkheid<br />
stroomt het bier er met een pisboogje uit. Wat<br />
jammer is maar uiteindelijk niet zo heel veel<br />
uitmaakt, je kan namelijk gewoon tappen<br />
wat natuurlijk leuk is om te doen. Dit geeft<br />
de Science club meer het gevoel van een bar.<br />
Daarentegen is de sfeer in ‘t Keldertje in mijn<br />
ogen een stuk gezelliger. Dit komt mede door<br />
de oude en knusse uitstraling van ‘t Keldertje<br />
en het feit dat er langer kan worden geborreld.<br />
Dit maakt voor mij ‘t Keldertje de mooiste<br />
borrelplek. Dit, de gezelligheid en het feit dat<br />
‘t Keldertje er volgend jaar niet meer is, waren<br />
voor mij de doorslag om voor de AlCoLI te<br />
kiezen.<br />
“Soms zelfs op zo een hoog tempo<br />
dat de frituur dichtslibt”<br />
Wat ik voor mezelf kan concluderen als AlCoLI<br />
is dat ik het barleven een mooi leven vind. Het<br />
nuttigen van een biertje, het bedienen van<br />
<strong>LIFE</strong>-leden en natuurlijk de gezelligheid. Dit<br />
alles maakt de AlCoLI de mooiste commissie<br />
van <strong>LIFE</strong>. Het is misschien niet de meest<br />
serieuze commissie maar je bent wel een hele<br />
boel ervaringen en mooie verhalen rijker.<br />
Voor alle mensen die dit lezen, ik hoop jullie<br />
snel een keertje op de borrel in Delft <strong>of</strong> Leiden<br />
te zien!<br />
AlCoLI Hoogh!<br />
Roderick de Kat Angelino<br />
Opinie
Opinie<br />
38<br />
Strip<br />
Auteur: Hanna Terpstra<br />
Auteur: Kim Warbroek
Mart Smeets<br />
De onderzoeksgroep van Pr<strong>of</strong>essor Ad Ditie is in opspraak gekomen door het gebruik<br />
van quotes van Mart Smeets. De wetenschappelijke gemeenschap heeft hier geschokt<br />
op gereageerd. Jaren gaat al een discussie <strong>of</strong> woorden als “wij” gebruikt mogen<br />
worden <strong>of</strong> dat er passieve tekst gebruikt moet worden. De groep van Ditie heeft deze<br />
discussie naar een ander niveau gebracht met 27 artikelen in veertien verschillende<br />
journals, vol quotes van Mart Smeets, en het bijbehorende overmatige gebruik van<br />
het woord “wij”.<br />
Alfabeet. “Toch vinden wij zinnen als ‘weet u<br />
het nog, waar was u toen Watson en Crick<br />
de structuur van DNA ontrafelden?’ niet<br />
acceptabel in publicaties. En ondanks mijn<br />
wetenschappelijke verplichtingen, als ik dat<br />
mag zeggen, weet u, kan ik als liefhebber<br />
weinig anders zeggen dan chapeau chapeau<br />
chapeau! Maar het brengt schade aan de<br />
reputatie van de wetenschap. Veel, dames en<br />
heren, heel veel!”<br />
“Teksten met quotes van Mart Smeets,<br />
het lijkt zo normaal. Maar het is niet<br />
normaal”<br />
39<br />
“Aan de wetenschappelijke inhoud moet niet<br />
getwijfeld worden” licht Pr<strong>of</strong>essor Ditie toe.<br />
“Het begon als een grap, toen een PhD-student<br />
schreef dat een van de onderzoeksresultaten<br />
‘On-waar-schijn-lijk significant waren’,<br />
gevolgd door de vraag ‘mogen Wij dat zeggen?<br />
Ja dat mogen WIJ, want WIJ hebben een<br />
t-toets gedaan’. Ik ga nu iets heel geks zeggen,<br />
de editors hebben, weet u, deze teksten<br />
gewoon geaccepteerd. Het is gewoon, als ik<br />
dat mag zeggen, een stijl van schrijven. Soi”.<br />
“Toch vinden wij zinnen als ‘weet u het<br />
nog, waar was u toen Watson en Crick<br />
de structuur van DNA ontrafelden?’<br />
niet acceptabel in publicaties.”<br />
Taalkundigen van de Universiteit Leiden<br />
hebben vervolgens alle artikelen van<br />
de groep verder geanalyseerd. “WIJ als<br />
buitenstaanders hebben er onderzoek naar<br />
gedaan. Ook dat is wetenschap!” vertelt<br />
Hoogleraar wetenschappelijk taalkunde An<br />
Pr<strong>of</strong>essor Ditie is niet blij met de resultaten<br />
van het onderzoek. “Knotsdol, we zijn een<br />
gek volk, mag ik dat zeggen?” laat hij weten<br />
via de website van de onderzoeksgroep. “An<br />
Alfabeet, die druistige stoemper, kent u die,<br />
dames en heren? Zij is knotsgek, een onwaar-schijn-lijke<br />
mafkees. WIJ weten waar<br />
we het over hebben in ons vakgebied, ZIJ niet.<br />
Dit is onooglijk en, excusez-moi, mongoloïde.”<br />
Als gevolg van het rapport hebben alle<br />
Nederlandse universiteiten een filter voor<br />
quotes van Mart Smeets geïnstalleerd,<br />
heeft het Ministerie van Onderwijs op haar<br />
website gepubliceerd. “Wij, Nederland, een<br />
kenniseconomie. Teksten met quotes van<br />
Mart Smeets, het lijkt zo normaal. Maar het is<br />
niet normaal” luidt het persbericht.<br />
Mark Hoorens