12
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Z ŻYCIA UCZELNI<br />
Ryby na celowniku<br />
Zakład Akwakultury Wydziału Nauk o Żywności i Rybactwa<br />
we współpracy z Izbą Celną w Szczecinie rozpoczął 3 stycznia<br />
2011 roku realizację projektu „Opracowanie genetycznego<br />
systemu identyfikacji produktów żywnościowych pochodzących<br />
z rybołówstwa i akwakultury wprowadzanych na obszar<br />
celny Unii Europejskiej”.<br />
ryb. Na tej podstawie podjęta zostanie próba zidentyfikowania stad<br />
i ras lokalnych mogących ułatwić identyfikację importowanych towarów,<br />
a także określić pochodzenie konkretnych produktów rybnych.<br />
Zbieranie próbek w celu utworzenia referencyjnej bazy genetycznej ryb<br />
odbędzie się w latach 2011–2013 w około 40 krajach leżących na obszarze<br />
Azji, Afryki, Australii i Oceanii oraz Ameryki Północnej i Południowej.<br />
Wytypowane państwa to najważniejsi producenci żywności<br />
pochodzenia wodnego w danych regionach świata wg statystyk FAO.<br />
Każdy etap badań zakończy szkolenie oraz przedstawienie instytucjom<br />
współpracującym raportów o efektach prac zarówno terenowych,<br />
jak i laboratoryjnych.<br />
Podstawowym celem badań jest stworzenie bazy sekwencji DNA<br />
ryb i opracowanie nowych, sprawnych metod identyfikacji produktów<br />
rybnych na potrzeby służb celnych oraz innych państwowych<br />
służb kontrolnych. Prowadzona od kilku lat współpraca Zakładu<br />
Akwakultury i Izby Celnej polega na wykrywaniu nadużyć związanych<br />
z fałszerstwem żywności pochodzenia rybnego. Znaczącym<br />
sukcesem było wykrycie przemytu kilku ton węgorza europejskiego,<br />
będącego na światowej liście gatunków chronionych CITES.<br />
Rozszerzenie możliwości kontrolnych jest dla szczecińskich urzędów<br />
celnych bardzo ważne, ponieważ Port Szczecin–Świnoujście jest<br />
jedną z największych baz przeładunkowych ryb w Europie. Przez<br />
port w ubiegłym roku wprowadzono ponad 160 tys. ton ryb mrożonych<br />
oraz ich przetworów. Ich wartość szacuje się na kwotę około<br />
1 mld złotych. Część tych towarów jest prawdopodobnie zafałszowana,<br />
co może prowadzić do nadużyć związanych z ustalaniem<br />
odpowiednich stawek celnych i pochodnych podatków, jak i wprowadzaniu<br />
w błąd klientów hurtowego lub detalicznego rynku sprzedaży<br />
produktów rybnych. Wzmożona kontrola prowadzona w oparciu<br />
na nowoczesnych metodach genetycznych może przyczynić się<br />
do ich ograniczenia.<br />
Podczas realizacji projektu zostaną zebrane bazowe próby tkanek<br />
ryb pochodzących od największych producentów i eksporterów z obszaru<br />
całego świata. Na podstawie fragmentów genomu opracowana<br />
zostanie baza danych pozwalająca na weryfikację deklarowanych gatunków<br />
ryb wprowadzanych na obszar celny UE. W ramach badań<br />
przewiduje się przeanalizowanie ok. 10 tys. prób różnych gatunków<br />
Pierwsze spotkanie szkoleniowo‐informacyjne odbyło się 28–29<br />
marca 2011 r. w Kołobrzegu. Szkolenie otworzyła Lidia Mołodecka,<br />
dyrektor Izby Celnej w Szczecinie, wspólnie z reprezentującą władze<br />
WNoŻiR prodziekan Agnieszką Tórz. Swoje oczekiwania wobec projektu<br />
zaprezentowali: Leszek Szostak, graniczny lekarz weterynarii,<br />
Stanisław Kasperek, zastępca Okręgowego Inspektora Rybołówstwa<br />
Morskiego w Szczecinie, Andrzej Romaniuk, zachodniopomorski wojewódzki<br />
inspektor jakości handlowej artykułów rolno‐spożywczych<br />
w Szczecinie oraz Rafał Tusiński, koordynator ds. CITES z Ministerstwa<br />
Finansów. Wystąpienia nie ograniczały się jedynie do samych<br />
prezentacji, gdyż integralną częścią szkolenia była dyskusja. Podjęto<br />
decyzję o utworzeniu platformy, która pozwoli w praktyczny sposób<br />
wykorzystać możliwości badawcze i wiedzę naukowców ZUT w tworzeniu<br />
systemu identyfikowalności produktów rybnych i systemu<br />
ochrony gatunków zagrożonych przed nielegalnym obrotem. Podczas<br />
dyskusji wysnuto wniosek, że należy akredytować laboratorium<br />
genetyki ryb przy Wydziale Nauk o Żywności i Rybactwa.<br />
Koordynatorzy projektu<br />
Jolanta Kempter<br />
Maciej Kiełpiński<br />
18 I<br />
Forum Uczelniane nr 2 (10) kwiecień 2011
Change language