Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ALİ İHSAN ÖKTEN<br />
GÖRSEL ALGILAMA<br />
DR. ALİ İHSAN<br />
ÖKTEN<br />
Algı, daha önce<br />
bahsettiğimiz<br />
gibi nesnelerin<br />
bireyin duyu<br />
organları ile elde<br />
ettiği verilerdir.<br />
Algılanan ise<br />
gerçekliğin<br />
önemli bir<br />
bölümünü<br />
oluşturan<br />
nesnelerdir.<br />
Bir resme veya<br />
fotoğrafa baktığımızda<br />
algılama sorunsuz<br />
bir süreçtir. Çünkü<br />
duyularımıza ulaşan<br />
veriler somut ve<br />
zengindir.<br />
Her insanın yaşadığı süre boyunca<br />
çevresinde bulunan uyarıcılara,<br />
duyu organlarıyla verdiği bir<br />
tepkisi vardır. Bu tepki belli bir<br />
süreç içinde gelişir. Bu insandan<br />
insana göre farklı özellikler<br />
gösterir ve insanın bilişsel<br />
süreci olarak adlandırılır. Kişi ilk<br />
olarak bu uyarıcılara duyularıyla<br />
farkındalık sağlar. Bu ilk sürece<br />
duyum denir. Duyumların beyinde<br />
çağrışım yoluyla oluşan şekline<br />
ise algı denir. Çevremizle ancak<br />
algılarımız sayesinde ilişki<br />
kurabiliriz. Dokunma, koklama ve<br />
tat duyuları yakındaki nesneleri,<br />
görme ve işitme ise bireyin<br />
uzağındaki nesneleri algılama<br />
biçimidir. Beyin, duyu organları ile<br />
elde edilen bilgileri ipuçları olarak<br />
değerlendirir ve onları yorumlama<br />
sürecini başlatır. Bu yorumlama<br />
bireyin aldığı eğitim, sosyo kültürel<br />
ve entelektüel düzeyine göre<br />
yeniden düzenlenir. Algı, nesnelerin<br />
bilinç düzeyinde yarattıkları<br />
uyarımlardır. Algılama, algı ve<br />
onun yorumunu birlikte içerir ve<br />
karmaşık bir süreçtir. Aslında<br />
her “bilgi edinme” veya yeni bir<br />
şey öğrenme algılama sürecinin<br />
kapsamını değiştirir ve geliştirir.<br />
Böylece kişisel bilgi birikimi oluşur.<br />
GÖRME, GÖRS<br />
ALGILAMA ve<br />
FOTOĞRAF<br />
Her algı, bu bilgi birikimlerine<br />
göre yeniden şekillenir. Bireysel<br />
etmenler dışında toplumdaki diğer<br />
kişilerin varlığı algıya etki eder.<br />
“Sosyalleşme” olarak adlandırılan<br />
bu süreç, çelişkiyi, işbirliğini,<br />
ödül ve cezayı, davranışların<br />
kısıtlanmasını, engellenmesini<br />
içeren bir süreci oluşturur. Sonuç<br />
olarak bireyin içinde yaşadığı<br />
kültürel ortam, kişinin algılarının<br />
belirleyicisi haline gelir.<br />
Görme ve görsel algı için ışık şarttır<br />
ve algılanan nesnenin bir parçası<br />
olarak değerlendirilebilir. Işığın<br />
olmadığı bir ortamda görme ve<br />
görsel algıdan söz edilemez. Görsel<br />
algı diğer duyu algılarına göre en<br />
gelişmiş konumdadır. Bu durum<br />
bilinç düzeyindeki davranışlarımızın<br />
yaklaşık %99’unun belirleyicisi<br />
konumundadır. Bu algı yolundan<br />
emin olunmadığı zaman diğer<br />
duyulara özellikle dokunma<br />
duyusuna başvurulur. Dokunma<br />
duyusu genellikle görsel algının<br />
doğruluğunu denetleyen bir işlev<br />
üstlenir. Sergilerde artık sadece<br />
fotoğraf veya resimlere uzaktan<br />
bakmayın, onlara yaklaşıp,<br />
dokununca, onları daha iyi<br />
algılayabilirsiniz.<br />
[ 84] OCAK 2016 [ n ]BEYİN DERGİSİ
Change language