You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
N HABERLER<br />
Yapılan araştırmalara<br />
göre obezitenin genetik<br />
yatkınlık, eğitim eksikliği<br />
ve kültürel dürtüler gibi<br />
çeşitli sebepleri var. Ancak<br />
bu sebepler obeziteyi<br />
tam anlamıyla açıklamak<br />
konusunda yeterli olmuyor.<br />
Çoğumuz genetik yapımız,<br />
kültürümüz ve eğitim<br />
düzeyimizden bağımsız<br />
olarak fazla yemeye<br />
meyilli olabiliyoruz ve<br />
zararlarını bilmemize<br />
rağmen yemenin “keyfini<br />
çıkarmaya” çalışıyoruz.<br />
Obezitenin en temel<br />
sebebi tüm dünyada aşırı<br />
tüketim olarak kabul edilir<br />
ve çözümü, beslenme<br />
alışkanlıklarımızı<br />
değiştirmeyle<br />
ilişkilendirilir. Bunun<br />
önkoşulu da yemek<br />
konusunda verdiğimiz<br />
kararların altında yatan<br />
sinirsel mekanizmayı<br />
anlamaktır.<br />
OBEZİTE BİR<br />
HASTALIKTIR<br />
Amerika Tıp Derneği<br />
(American Medical<br />
Association – AMA)<br />
yayımladıkları makalelerde<br />
obeziteyi bir hastalık<br />
olarak kabul etmiştir.<br />
Nature isimli dergideki<br />
makalelere göre<br />
yeme isteği psikolojisi<br />
hipotalamusta bulunan<br />
ve yeme isteğini tetikleyip<br />
baskılamaya yarayan AgRP<br />
(agouti-related peptide)<br />
nöronları ve POMC<br />
(pro-opiomelanocortin)<br />
nöronlarıyla açıklanabilir.<br />
90’larda bilim insanları,<br />
hücrelerin yok edilmesinin<br />
kişilerin yeme isteğini<br />
uyarıcı peptidlerde bir<br />
değişime yol açmadığını,<br />
kişinin yeme alışkanlıkları<br />
veya ağırlıklarında bir<br />
azalma olmadığını ortaya<br />
koymuşlardır. Ancak<br />
devre sistemi, yemenin<br />
aşırı derecede arttırılması<br />
veya azaltılmasıyla<br />
değiştirilebilir. Örneğin,<br />
hipotalamustaki oksitosin<br />
nöronlarının kaybı tatmin<br />
edilemez bir yeme<br />
isteğine yol açar. Yani,<br />
yemek yemekten kaçınma<br />
obeziteyle savaşmak için<br />
yeterli değildir.<br />
YEMEK YEMEK<br />
PSİKOLOJİK<br />
BİR İHTİYAÇ<br />
MI YOKSA BİR<br />
ÖDÜL MÜ?<br />
Bazı bilim insanları,<br />
vücudumuzda açlık<br />
işaretleri veren molekülleri<br />
anlamamızın, yeme<br />
bozukluklarında etkili olacak<br />
ilaçların gelişmesine olanak<br />
sağlayacağını savunsalar<br />
da kimileri bu yaklaşımı<br />
eksik buluyorlar. Bu bilim<br />
insanları, öncelikle, açlık<br />
hissinin genellile psikolojik<br />
bir ihtiyaç olduğunu<br />
belirtiyorlar. Bunu bastırmak<br />
için ilaç kullanımına<br />
başvurduğumuzda, bu yeterli<br />
protein içermeyen veya<br />
besleyiciliği yeterli olmayan<br />
besinler tüketebileceğimiz<br />
anlamına gelebileceği için,<br />
sağlık problemlerine yol<br />
açabilir. İkinci olarak, yeme<br />
bozukluklarımızın çoğu<br />
açlığımızla alakalı değildir.<br />
Diğer bir değişle, açlığımızı<br />
bastırmaktan ziyade yemeyi<br />
bir ödül olarak görüyoruz.<br />
BAZI<br />
YİYECEKLER<br />
DOPAMİN<br />
SALGILAN-<br />
MASINA<br />
SEBEP<br />
OLUYOR<br />
İlaçlar gibi yağlı ve şekerli<br />
yiyecekler de beynin orta<br />
bölgesinde dopamin<br />
salgılanmasına sebep olur ve<br />
bu yiyeceklerin daha sonra<br />
da tüketileceği öngörüsü<br />
[ 64] OCAK 2016 [ n ]BEYİN DERGİSİ
Change language