Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
N HABERLER<br />
ERALP ARASLAN<br />
SON KARAR<br />
HORMON<br />
LARIN<br />
Testosteron<br />
T<br />
ve kortizon<br />
hormonlarının,<br />
çalışanları daha fazla<br />
risk almaya teşvik<br />
ederek piyasaların<br />
dengesizleşmesine sebep olabileceği<br />
düşünülüyor.<br />
Araştırmacılar laboratuvarda<br />
gönüllülerin kendi aralarında mülkleri<br />
alıp-satmasıyla bir ticaret zemini<br />
oluşturdular. Bir deneyde gönüllülerin<br />
doğal hormon seviyelerini ölçerken bir<br />
diğerinde ise yapay olarak bu değerleri<br />
arttırdılar.<br />
Bu iki hormondan herhangi birini alan<br />
gönüllüler daha riskli mülkleri alıpsatmaya<br />
yöneldiler.<br />
MÜCADELE ET<br />
YA DA KAÇ<br />
Araştırmacılar, finans marketindeki<br />
stresli ve rekabetçi çevrenin çalışanlar<br />
arasında yüksek kortizon ve testosteron<br />
seviyelerine sebep olabileceğini<br />
düşünüyor. Kan şekeri değerini<br />
yükselten ve vücudu “mücadele et ya da<br />
kaç” tepkisine sokan kortizon, fiziksel<br />
veya psikolojik stresten yükseliyor. Daha<br />
önceki çalışmalar yüksek testosterona<br />
sahip erkeklerin rekabetçi durumlarda<br />
daha kendine güvenen olduğunu ve<br />
başarılı olmaya daha yatkın olduğunu<br />
göstermişti.<br />
Scientific Reports’ta yayımlanan yeni<br />
çalışmanın yazarları bulguların, daha<br />
stabil finansal kurumlar geliştirmek<br />
isteyen politikacılar tarafından<br />
düşünülmesini öneriyor.<br />
HORMONAL<br />
DEĞİŞİKLİKLER<br />
TÜCCARLARIN<br />
KARARLARINDA<br />
ETKİLİ OLABİLİR<br />
Alicante Universitesi Ekonomi<br />
Departmanı’ndan olan ve çalışmanın<br />
ana yazarlarından olan Dr. Carlos<br />
Cueva, “Bizim görüşümüz, hormonal<br />
değişiklikler tüccarların davranışlarını<br />
anlamak konusunda bize yardımcı<br />
olabilirler, özellikle de finansal istikrarsızlık<br />
zamanlarında” diyor.<br />
Çalışmanın başka bir ana yazarı<br />
olan Imperial College London Tıp<br />
Fakültesi’nden Dr. Ed Roberts da “Bizim<br />
amacımız bu hormonların ne yaptığını<br />
daha fazla anlayabilmek. Sonrasında<br />
tüccarların çalıştığı çevreye bakabilir ve çok<br />
stresli ya da çok rekabetçi olup olmadığını<br />
düşünebiliriz. Bu faktörler tüccarların<br />
hormonlarını etkileyip onların kararlarında<br />
büyük bir etki yaratıyor olabilir” dedi.<br />
İlk başta 142 kişilik kadın ve erkeklerden<br />
oluşan gönüllülere, onar onar<br />
gruplaştırılarak mülk takas oyunu oynatıldı.<br />
Gönüllülerden alınan tükürük örneklerinde<br />
bu iki hormonun seviyeleri ölçüldü.<br />
Kortizon seviyesi daha yüksek olanlar risk<br />
almaya daha eğilimliydiler ve fiyatlardaki<br />
istikrarsızlıkla ilişkilendirildiler.<br />
KORTİZON OLUMLU,<br />
TESTESTERON<br />
OLUMSUZ ETKİ YAPTI<br />
Takip eden deneyde, 75 genç erkeğe<br />
kortizon veya testosteron bir kere hormon<br />
olarak, bir kere de plasebo olarak, oyundan<br />
önce verildi. İki hormon da yatırımı<br />
daha riskli mülklere doğru yönlendirdi.<br />
Kortizon, gönüllünün direkt olarak riskli<br />
mülk tercihini etkiliyor olarak görünürken<br />
testosteron ileride fiyatların değişeceği<br />
konusunda olumlu düşünceyi arttırdı.<br />
Dr Roberts, “Sonuçlar kortizon ve<br />
testosteronun kısa vadede riskli yatırım<br />
davranışını arttırdığını gösteriyor. Biz<br />
sadece laboratuvarda hormonların akut<br />
olarak etkisine baktık. Çalışanların hormon<br />
seviyelerini gerçek yaşam koşullarında<br />
ölçmek ve uzun vadede nasıl etkiler<br />
olacağını gözlemlemek ilginç olurdu” dedi.<br />
Ekonomistler, insan davranışlarının tahmin<br />
edilemez olmasının finans marketlerinde<br />
istrikrarsızlık yaratabileceğinin uzun<br />
süredir farkındalar.<br />
KÂRDAKİ DEĞİŞİKLİK<br />
KORTİZONLA İLGİLİ<br />
Cambridge Üniversitesi Sinirbilim<br />
Departmanı’ndan olan bu çalışma<br />
yazarlarından Profesör Joe-Herbert, daha<br />
önceden yaptığı bir alan çalışmasında,<br />
sabah uyandıklarında testosteron seviyesi<br />
günlük ortalamalarından yüksek olan<br />
tüccarların kayda değer bir ölçüde kâr<br />
ettiklerini ve kârlardaki artan değişiklik<br />
ve marketteki belirsizliğin kortizon<br />
seviyeleriyle büyük ölçüde ilişkide<br />
olduğunu belirtmişti.<br />
Kaynak<br />
http://www3.imperial.ac.uk/<br />
newsandeventspggrp/imperialcollege/<br />
newssummary/news_2-7-2015-10-52-19<br />
[ 58] OCAK 2016 [ n ]BEYİN DERGİSİ
Change language