Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
4HAYALETLERLE İLGİLİ 10 BİLİMSEL AÇIKLAMA<br />
LIVIA QOSE<br />
KARBONMONOKSİT<br />
ZEHİRLENMESİ<br />
1921’de Göz Hekimi William<br />
Wilmer, Amerikan Journal of<br />
Ophthalmology dergisinde ilginç<br />
bir makale yayımladı. Makale, H<br />
ailesi ve oturdukları lanetli evleriyle<br />
ilgiliydi. Evleri, çarparak kapanan<br />
kapı sesleri, hareket eden mobilyalar<br />
ve boş odalarda yankılanan ayak<br />
sesleri ile cehenneme dönüşmüştü.<br />
Çocuklarından birisi üzerine oturan<br />
bir şey hissetmiş ve diğeri de gizemli<br />
bir yabancının saldırısına uğramıştı.<br />
Bir gece evin hanımı uyanmış ve<br />
yataklarının ayakucunda ayakta<br />
kendisini izleyen bir kadınla erkek<br />
görmüş, az sonra da yok olmalarını<br />
izlemişti. Bu lanet devam ettikçe<br />
aile yorgun bir hale gelmiş, ardından<br />
evdeki bitkiler de ölmeye başlamıştı.<br />
Ancak bundan sonra, evdeki bozuk<br />
sobayı fark ettiler. Soba, çıkardığı<br />
dumanı borularla bacaya vermesi<br />
gerekirken, gaz eve sızmaktaydı.<br />
Sonuçta ailenin karbonmonoksit<br />
zehirlenmesi geçirdiği anlaşıldı.<br />
Karbonmonoksit (CO) kokusuz,<br />
renksiz bir gazdır ve dolayısıyla<br />
saptanması oldukça zordur. Bu<br />
gaz çok da tehlikelidir; çünkü<br />
kırmızı kan hücrelerimiz CO gazını<br />
oksijeni bağladığından çok daha<br />
kolay bağlayabilir ve bu oksijen<br />
yetmezliği güçsüzlük, akıl karışması<br />
ve neticede ölüme neden olur. Fakat<br />
son nefesi vermeden önce, aynen H<br />
ailesi gibi sanrılar görmeniz yüksek<br />
ihtimaldir. Örneğin 2005’te bir kadın,<br />
banyosunda hayaletler gördükten<br />
sonra polisi aramıştı. Olay yeri<br />
incelemesinden sonra bu olağanüstü<br />
olayın aslında evi karbonmonoksit<br />
ile dolduran bozuk su ısıtıcısından<br />
kaynaklandığı anlaşılmıştı. Neticede,<br />
siz siz olun, karbonmonoksitten<br />
uzak durun; çünkü şu ya da bu<br />
şekilde hayalet görmenize sebep<br />
olacaktır.<br />
3KİTLE<br />
HİSTERİSİ<br />
2013 yılının Haziran ayında Bangladeş’in<br />
Gaizpur kentinde üç bini aşkın tekstil<br />
işçisi bir grev başlattı. Protestoları<br />
uzun Hava çalışma saatleri cereyanları<br />
veya daha<br />
yüksek Gecenin ücret bir istemeleri yarısı tedirgin ile ilgili edici,<br />
değildi; terkedilmiş birilerinin tuvaletteki evi inceliyorsunuz hayaletle ve<br />
ilgili bir aniden şeyler hava yapmasını soğuyuveriyor. istiyorlardı. Fakat birkaç<br />
Kadınlar adım tuvaletinde sağa yahut sola kadın hareket bir işçiye ettiğinizde<br />
saldıran sıcaklık kızgın bir hayalet, anda normale herkesin dönüyor. Bu<br />
olay parapsikologların “soğuk nokta”<br />
paniğe kapılmasına neden olmuştu.<br />
dedikleri şeydir. Hayalet avcılarına göre<br />
Bir isyan<br />
bu soğuk<br />
başladı<br />
noktalar,<br />
ve polis<br />
normal<br />
olayları<br />
olmayan<br />
güçlükle faaliyetlerin yatıştırabildi. önemli Benzer bir işaretidir. bir Hiç<br />
olay, Phuket yoktan ortaya Patong çıkıp bölgesindeki insanların ödünü bir<br />
okulda patlatmaktan 22 öğrencinin başka yaşlı yapacak bir kadın daha<br />
hayaleti iyi işi görmesinden olmayan bir hayalet, sonra bunun müşahede için<br />
altına elbette alınmasıyla enerjiye patlak ihtiyaç vermişti. duyacaktır.<br />
Bangladeş’teki Dolayısıyla gösterisini fabrika sahibi yapabilmek bir için<br />
gereken enerjiyi çevresinden ve etraftaki<br />
şeytan çıkartma ayini organize etmişti;<br />
insanlardan alıyor olmalıdır.<br />
fakat aslında bir psikolojik danışman<br />
çağırması<br />
Fakat<br />
daha<br />
bilim insanlarının<br />
yerinde olabilirdi.<br />
konuya ilişkin<br />
daha basit (ve çok daha sıkıcı) bir<br />
Bu örneklerdeki açıklaması da işçiler var. Şüpheci ve öğrenciler, araştırmacılar<br />
kitle histerisi böyle “lanetli” dediğimiz evleri araştırırlarken,<br />
bir durumdan<br />
mustariptir. soğuk hava Bu ortak dalgalarının sanrılar genellikle özellikle<br />
içinde şömine bulundukları veya pencere yoğun gibi iş yerlerden koşulları ve<br />
disiplinli<br />
sızdığını<br />
bir okul<br />
fark ederler;<br />
gibi olumsuz<br />
yani sorun,<br />
koşullara<br />
aslında<br />
bildiğimiz cereyan yapma hadisesidir.<br />
bağlı olarak ileri derece stres altında<br />
İçinde bulundukları oda tamamen kapalı<br />
olan insanlarda ve yalıtılmış olsa ortaya dahi çıkabilmektedir.<br />
durumun tamamen<br />
Bu görünmez akılcı bir açıklaması gerginlik, vardır. daha Her sonra nesne<br />
genellikle kendine baş özgü ağrıları, bir sıcaklığa mide bulantıları sahiptir ve bazı<br />
ve şiddetli nesneler kas diğerlerinden kasılmaları daha şeklinde sıcaktır. Oda<br />
belirtiler sıcaklığını olarak eşitlemeye ortaya çıkabilir. yönelik bir Dini çabada ve<br />
kültürel sıcak inançlarla, nesneler konveksiyon içe kapanık, denilen diğer<br />
insanlardan<br />
bir süreçle<br />
uzak<br />
sıcaklıklarını<br />
bir ortam<br />
kaybetmeye<br />
ve sürekli<br />
çalışırlar. Bu gibi durumlarda sıcak hava<br />
işleyen<br />
yükselir<br />
dedikodu<br />
ve soğuk<br />
çarkları<br />
hava aşağı<br />
felakete<br />
doğru<br />
giden<br />
yolun iner. köşe Benzer taşlarını şekilde, oluşturur. kuru hava Diğer nemli<br />
insanlar bir odaya kısa dolduğunda sürede aynı kuru garip olan yere<br />
belirtilere doğru kapılır, akarken, bu nemli bir hastalık hava tavana gibi doğru<br />
yayılır yükselir. ve panik Bu herkesi hava dalgalanması, sarar. kişinin<br />
derisinde bir soğukluk hissi oluşturur<br />
Söz konusu üç bin fabrika işçisinden<br />
ve bu da elbette ki soğuk nokta olarak<br />
ancak değerlendirilen birkaç tanesinin şeydir. gerçekten Bir dahaki sefer bir<br />
hayaletle hayaletin karşılaşmış varlığını hissedecek olduğu bilgisi olursanız,<br />
ilginçtir. paniğe Çılgınlığı kapılmadan başlatan önce kadının ısıtıcınızı bizzat<br />
kendisi açıverin. aslında hiçbir şey görmemişti.<br />
Hastalanmış ve bunun kötü ruhların<br />
işi olduğunu varsaymıştı; fakat telkin<br />
o kadar güçlüydü ve ortam o kadar<br />
uygundu ki herkes keçileri kaçırdı.<br />
Neyse ki olay insan veya kedi-köpek<br />
kurban etmeye varmadan sonlandı.<br />
[ 50] OCAK 2016 [ n ]BEYİN DERGİSİ