Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
VEDAT OZAN SÖYLEŞİSİ<br />
KOKU VE BELLEK<br />
BUSE<br />
KAYNARKAYA<br />
LİMBİK SİSTEME DOLAYSIZ<br />
OLARAK ERİŞİMİ OLAN TEK DUYU:<br />
Kokunun<br />
yeryüzündeki<br />
varlığını araştırmak<br />
üzere çıktığı yolda<br />
yaptığı araştırmalar<br />
ve çalışmalar<br />
sonucu Kokular<br />
Kitabı ve Kokular<br />
Kitabı 2- Parfümler<br />
isimli iki kitap yazan<br />
Vedat Ozan’la<br />
bellek ve koku ilişkisi<br />
üzerine konuştuk.<br />
Uzun yıllar Açık<br />
Radyo’da “Koku”<br />
isimli bir program<br />
yapan Ozan, aynı<br />
zamanda Bilgi<br />
Üniversitesi’nde<br />
“Duyuların Kültürel<br />
Tarihi” isimli bir ders<br />
veriyor ve “Kokucuk”<br />
isimli atölyesinde<br />
uygulamalı koku<br />
atölyeleri düzenliyor.<br />
KOKU DUYUSUNUN<br />
TARİHSEL EVRİMİNDEN<br />
BİRAZ BAHSEDER MİSİNİZ?<br />
Koku duyusu,<br />
K<br />
bugünkü beyin<br />
yapımıza geçmeden<br />
önceki evrede<br />
ortaya çıkan<br />
bir duyudur. Yani bilişsel ve<br />
soyut düşünebilmeye veya<br />
lisan kullanabilme yeteneğine<br />
kavuşmadan çok önceleri insan<br />
kokuyla tanışmış. Koku bir haz<br />
veya keyif olsun diye değil, insanın<br />
biyolojik çekirdeği içindeki bazı<br />
unsurları karşılayabilmek için<br />
var olmuş. Yani kısaca, kokunun<br />
varlık sebebi bir uyaran olması.<br />
Bu sayede tehlike veya riskin<br />
yön ve yoğunluğu hakkında bilgi<br />
sahibi olabilmiş, av olmaktan<br />
kurtulabilmiş, beslenebilmiş ve<br />
doğru üreyerek türü bugünlere<br />
kadar getirebilmişiz.<br />
Elbette süreç içinde çevreye uyum<br />
sağlama çabası ve onunla beraber<br />
o biyolojik çekirdeğin üzerine<br />
örülen sosyal kabuk pek çok<br />
değişimi beraberinde getirmiş,<br />
değişen parametrelerle beraber<br />
öne çıkan duyuların sıralaması<br />
değişmiş gibi görünüyor. Yani<br />
artık görsellik hâkim bir dünyada<br />
yaşıyormuşuz gibi gelebilir pek<br />
[ 18] OCAK 2016 [ n ]BEYİN DERGİSİ
Change language