You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
OTİZMLİ BİREYLERDE<br />
İLETİŞİM NASIL<br />
SAĞLANIYOR BİRAZ<br />
BAHSEDEBİLİR<br />
MİSİNİZ?<br />
Otizmdeki en<br />
O<br />
temel iletişim<br />
problemi otistik<br />
bireylerin göz teması<br />
kuramamasıdır.<br />
Sağlıklı bir bebek henüz 3-4<br />
aylıkken göz teması kurmaya<br />
başlarken otistik bireyler hayatının<br />
hiçbir aşamasında göz teması<br />
kuramazlar. Ayrıca dil gelişimleri<br />
de bozuk olan otistik bireyler<br />
yüzleri tanıyamadıkları için iletişim<br />
halinde oldukları insanların<br />
yüzleriyle ilgilenmez ve onlara<br />
garip garip bakarlar. Bu yüzdendir<br />
ki halk arasında ‘garip’ olarak<br />
nitelendirilen bireyler, çevresiyle<br />
sağlıklı ve etkili bir iletişim<br />
kuramamaktadırlar.<br />
BU KİŞİLERDE<br />
İLETİŞİM<br />
KURMA YETİSİNİ<br />
GELİŞTİRMEK<br />
MÜMKÜN MÜ?<br />
Birliktelik algısını ve<br />
B<br />
sosyal iletişimlerini<br />
arttırabilecekleri<br />
oksitosin hormonu<br />
takviyesi önemlidir.<br />
Sevgi hormonu olarak da<br />
bilinen oksitosin sayesinde en<br />
yakınındakileri daha çok tanıma<br />
olanağına kavuşan otizmli<br />
bireyler, böylece minimal sosyal<br />
interaksiyona sahip olabilirler.<br />
Ayrıca düzenlenen birçok proje<br />
kapsamında otistik bireylerin<br />
iletişim yollarını iyileştirme<br />
ve başka iletişim yollarını<br />
kullandırmayla ilgili çalışmalar<br />
yürütülmektedir.<br />
OTİZMLİLERDE<br />
ÖĞRENME<br />
SORUNLARI<br />
YAŞANDIĞINI<br />
BİLİYORUZ. BUNUN<br />
SEBEBİ NEDİR?<br />
Otizmli bireyde,<br />
O<br />
temelde öğrenmeyi<br />
sağlayan aynalama<br />
işlemi sekteye<br />
uğramıştır.<br />
Aynalama işlemi ödül-ceza<br />
usulüyle algı sistemi üzerinden<br />
davranışlara nüfuz ederek çalışan<br />
sistematik bir modeldir. Bu<br />
modele göre çocuk, davranışları<br />
ve bu davranışların sonuçlarını<br />
gözleyerek onları değerlendirir<br />
ve öğrenir. Mesela çocukken<br />
yemek masasının üzerine<br />
çıktığımızda alacağımız olumsuz<br />
bir tepki üzerine bu davranışı<br />
bir daha tekrarlamayışımız<br />
aynalama işlemini anlatır bize.<br />
Bu işlem, beynin inferior frontal<br />
girus kısımında ayna nöronlar<br />
tarafından gerçekleşir. Otizmli<br />
bireyde görevini sağlıklı bir<br />
biçimde gerçekleştiremeyen ayna<br />
nöronlar, bireyleri hayatlarındaki<br />
en temel ögelerin başında<br />
gelen öğrenme yetisinden ve<br />
öğrenemedikleri için de dolayısıyla<br />
öğretme yetisinden mahrum<br />
bırakır. İnsanlar, öğrendikleri<br />
doğrultusunda davranır. Çocukken<br />
annemizin kızgın bir yüz ifadesi<br />
takınıp ardından kulağımızı<br />
çekmesi, bize o yüz ifadesinin<br />
kötü olduğunu öğretir ve annemizi<br />
kızdırmamayı öğreniriz. Oysa<br />
[ n ]BEYİN DERGİSİ OCAK 2016 [ 15]
Change language