ekJUJqZ

Paneldiscussie Stichting Schone Lucht voor Iedereen
Beroepslongziekten zijn sluipmoordenaars
Hooikoorts. Lasrooklong. Stoflong. Boerenlong.
Champignonkwekerslong.
Bakkersastma. Beroepsastma. Het zijn
beroepslongziekten waarvan de naam in
de volksmond vaak direct is gerelateerd
aan het beroep. Maar ook asbestkanker,
longkanker en legionella behoren tot de
beroepslongziekten. Beroepslongziekten
eisen jaarlijks meer dan 2.000 doden.
Recent is gebleken dat vooral brandweerlieden
een verhoogd risico lopen. Het
vreemde is dat preventiemaatregelen in
veel gevallen beschikbaar en eenvoudig
toepasbaar zijn. Vaak worden deze maatregelen
echter niet uitgevoerd omdat
men zich onvoldoende bewust is van de
risico’s.
In het panel waarin (ervarings)deskundigen discussieerden
over dit onderwerp namen plaats:
- Dr Bernt van den Blink, longarts Erasmus MC
- Drs Emiel Rolink, alg. directeur Long Alliantie Nederland
- Stephane Conings, beroepsbrandweer Amsterdam-
Amstelland
- Steffen Gelms, voorzitter Stichting Schone Lucht voor
Iedereen (organisator)
- Maurits Huigen, alg. directeur Chiesi Pharmaceuticals
De gespreksleiding was in handen van Paul van Liempt.
Uit het verhaal van ervaringsdeskundige Stephane Conings
bleek duidelijk dat onvoldoende communicatie en onvoldoende
bewustwording van de risico’s vaak aan de basis staan van
beroepslongziekten. Conings bijvoorbeeld gaf aan dat brandweermensen
zich pas sinds kort bewust zijn van het verhoogde
risico om longaandoeningen en diverse soorten kanker op te
lopen. ‘Tijdens een brandweercongres in Noorwegen in 2014
werden we geïnformeerd over de verhoogde risico’s.’ Dat verbaast
Stephane niet, want: ‘Twee dagen na een brand komt er
onder de douche nog steeds zwarte troep van je lichaam.’ Wat
kennis op dit gebied betreft, loopt Nederland volgens de beroepsbrandweerman
echter achter bij landen als de Verenigde
Staten, Australië en de Scandinavische landen. Dat het item al
wel is doorgedrongen tot de maatschappelijke discussie blijkt
uit het feit dat de Amsterdamse burgemeester Eberhard van
der Laan recent pleitte voor erkenning van kanker als beroepsziekte
bij de brandweer.
Sarcoïdose. Silicose. Idiopatische
longfibrose.
Welke beroepslongziekten vaak voorkomen, vertelt dr. Bernt
van den Blink, longarts aan het ErasmusMC Universitair Medisch
Centrum in Rotterdam: ‘Naast longkanker, is er een
verhoogd risico op sarcoïdose, een acute en spontane ontstekingsreactie
in de longen. Eén op de drie sarcoïdosepatiënten
wordt chronisch ziek. Van deze aandoening is na de aanslagen
van 9/11 een aanzienlijke piek waargenomen bij brandweermensen
in New York.’
De tweede is silicose. Deze longziekte kennen we ook onder
de naam stoflongen. ‘Na de sluiting van de mijnen in Limburg
komt het fenomeen stoflongen in Nederland gelukkig veel
minder voor,’ zei dr. Van den Blink. “De aandoening bestaat
echter nog wel degelijk, bijvoorbeeld onder zandstralers.’
De derde longziekte die beroepsgerelateerd kan zijn, is idiopatische
longfibrose (IPF). Van den Blink: ‘Dit betekent verlittekening
van de longen. Vaak is er een verband met roken,
maar deze longziekte komt ook voor bij mensen die in houtzagerijen
werken of in de fijne metaalbewerking. Deze ziekte
geniet nauwelijks bekendheid, maar dat is niet terecht: IPF is
progressief en dodelijk. De prognose voor mensen met deze
ziekte is drie tot vijf jaar. Meer onderzoek naar deze aandoeningen
is noodzakelijk.’
Over de stichting Schone Lucht
voor Iedereen
De stichting Schone Lucht voor Iedereen, opgericht in
2012 en een initiatief van Chiesi Pharmaceuticals, is
vóór bevordering van een goede luchtkwaliteit, zowel
buiten als op de werkvloer, om luchtwegaandoeningen
zoveel mogelijk te voorkomen (preventie). Daarnaast
wil de stichting vervuilers aansporen luchtvervuiling
tegen te gaan en innovatie stimuleren door diensten
en producten te laten ontwikkelen die schone lucht
bevorderen.
De Long Alliantie Nederland (LAN) is de federatieve
vereniging op het gebied van chronische longaandoeningen.
Binnen de LAN bundelen 35 landelijke partijen
uit het longenveld, zoals patiëntenverenigingen,
beroepsverenigingen, zorgverzekeraars en bedrijven
hun krachten. Doel is het verbeteren van preventie en
zorg voor de één miljoen longpatiënten in ons land.
Verhoogd risico
In diverse bedrijfstakken is sprake van een verhoogd risico op
beroepslongziekten. LAN-directeur Rolink noemde spuiterijen,
metaalbewerking, houtbewerking, zandstralers, bouw, de
agrarische bedrijfstak, autoschadeherstelbedrijven, bakkerijen
en lasrook in de scheepsbouw. Hij benadrukte daarbij dat,
naast de dodelijke slachtoffers, beroepslongziekten tot astronomische
maatschappelijke kosten van zo’n 1 miljard euro leiden.
‘Mensen met een longziekte nemen minder deel aan het
arbeidsproces. En als longpatiënten wel aan het werk zijn, is
er vaker sprake van arbeidsverzuim dan bij gezonde mensen,’
aldus Rolink.
Om beroepslongziekten uit te bannen, concludeerde het panel
van deskundigen dat een aantal zaken moet gebeuren.
1. Alle relevante beroepen, bedrijfstakken, zorgverleners, bedrijfsartsen,
overheid, politiek en maatschappelijke organisaties
moeten zich bewust worden van de aard en omvang
van het probleem. Betere en intensievere communicatie
over verhoogde risico’s is noodzakelijk.
42