You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
HAN BioCentre<br />
Succesvolle schakel tussen kennis, onderwijs en praktijk<br />
Het HAN BioCentre is sterk verweven met<br />
het onderwijs van het Instituut Applied<br />
Sciences (IAS) van de HAN. Het praktijkgerichte<br />
onderzoek is niet meer weg te<br />
denken uit de verschillende opleidingen<br />
en biedt studenten de kans in aanraking<br />
te komen met relevante vraagstukken uit<br />
de beroepspraktijk en maatschappij. Dr.<br />
Christien Lokman, directeur HAN BioCentre<br />
en lector Industriële Microbiologie, en<br />
dr. ir. Karin Struijs, docent en projectleider<br />
Analytische Chemie, geven uitleg over dit<br />
succesvolle, binnenkort 10 jaar bestaande,<br />
synergie bevorderend centrum.<br />
Het HAN BioCentre is de afgelopen 10 jaar uitgegroeid tot<br />
een onderzoekscentrum waar studenten, onderzoekers en het<br />
werkveld elkaar tegenkomen. Door het uitvoeren van praktijkgerichte<br />
research brengt het BioCentre actuele thema’s in het<br />
onderwijs. Studenten en (docent-)onderzoekers werken mee<br />
aan de onderzoeksprojecten die het HAN BioCentre voor het<br />
bedrijfsleven uitvoert. Met de focus op het speerpunt Biodiscovery<br />
komt uiteindelijk alles samen.<br />
Christien Lokman, die twaalf-en-half jaar geleden van TNO<br />
naar de HAN kwam om bij de HLO de masteropleiding Molecular<br />
Life Sciences op te zetten, staat aan de basis van het<br />
HAN BioCentre. ‘Uitstekende laboratoriumfaciliteiten werden<br />
buiten het onderwijs om niet of nauwelijks gebruikt voor<br />
contractonderzoek. Een gemiste kans, zowel voor grote, maar<br />
zeker ook voor kleinere biotech bedrijven waar een enorme<br />
behoefte is aan een faciliteit waar je met toepassingsgerichte<br />
onderzoeksvragen terecht kan. Inmiddels is het BioCentre uitgegroeid<br />
naar een mutli-disciplinair team van ongeveer 15<br />
onderzoekers met behalve in fermentatietechnologie ook expertise<br />
in moleculaire biologie, chemie en bio-informatica. De<br />
onderzoeksvragen van tegenwoordig zijn namelijk niet meer<br />
binnen één discipline op te lossen. De schakel tussen kennis,<br />
onderwijs en praktijk wordt gewaarborgd doordat de onderzoekers<br />
van het BioCentre in nauwe samenwerking met de<br />
beroepspraktijk het onderzoek uitvoeren en voor 40% van hun<br />
tijd betrokken worden bij het onderwijs. Daarmee krijgt het<br />
onderwijs een kwaliteitsimpuls en dat zorgt uiteindelijk weer<br />
voor betere studenten.’<br />
Praktijkgericht<br />
De praktijkgerichte onderzoeksactiviteiten van het HAN Bio<br />
Centre vallen binnen het Biodiscovery speerpunt waarmee het<br />
zich richt op het ontdekken, analyseren, produceren en toepassen<br />
van biomoleculen ten behoeve van toepassingen in o.a. de<br />
sectoren land- en tuinbouw, voeding, gezondheid en de biobased<br />
economy. Met de multidisciplinaire aanpak van het onderzoek<br />
worden steeds meer bedrijven ondersteund in hun innovatie<br />
en valorisatie proces.<br />
Daarnaast biedt het Han BioCentre ook mogelijkheden tot het<br />
volgen van (op maat) workshops en cursussen in de verschillende<br />
disciplines waaronder bio-informatica, analytische chemie<br />
en fermentatie technologie.<br />
Dat het HAN Biocentre zelf ook (biobased) stoffen en<br />
moleculen ontdekt, maakt het bijzonder en uniek. Zo<br />
is er bijvoorbeeld een giststam ontdekt die microbiële<br />
olie maakt (zie ook onderstaand RAAK project). Onder<br />
andere verf- en asfaltfabrikanten zijn hierin geïnteresseerd.<br />
Die zien een mogelijkheid om hun producten<br />
duurzaam te produceren. Een ander voorbeeld zijn<br />
de bacteriestammen die worden ingezet bij de bestrijding<br />
van ‘onkruidschimmels’ in de champignonteelt.<br />
Dit soort projecten betreft een samenwerking met universitaire<br />
groepen en het bedrijfsleven: een win-win<br />
situatie voor alle partijen.<br />
RAAK projecten: C. elegans en<br />
microbiële olie<br />
Steeds meer bedrijven weten het BioCentre te vinden voor<br />
contractonderzoek of een groter subsidieproject. Niet alleen<br />
kleinere bedrijven weten de weg naar het Biocentre te vinden,<br />
maar ook bedrijven als Unilever en Shell.’ In de afgelopen 10<br />
jaar zijn we continue gegroeid zowel op het gebied van onderzoekers<br />
als faciliteiten en apparatuur.<br />
Maar het Biocentre doet nog meer. ‘Zo participeren we in een<br />
groeiend aantal netwerken van universiteiten, wordt er een honoursprogramma<br />
opgezet en heeft het Biocentre twee grote<br />
RAAK-projecten binnengehaald. Het eerste project betreft<br />
‘ELEGANT!‘ In dit project wordt de nematode (‘wormpje’)<br />
C. elegans ingezet als alternatief testmodel (i.p.v. diermodellen)<br />
om complexe responsen te meten (reproductietoxiciteit en<br />
obesitas). In eerder onderzoek is ontdekt dat C. elegans een<br />
uiterst kansrijk alternatief voor dierproeven is. Het is nu aan<br />
het multidisciplinaire team van ELEGANT! om de potentie<br />
van de C. elegans uit te bouwen en te ontwikkelen in een gevalideerd<br />
onderzoeksmodel voor de farma en (agro)chemie.’<br />
Het tweede project “Microbiële olie op maat” is een project<br />
dat voortbouwt op het olie-uit-gist-project dat de afgelopen<br />
jaren gelopen heeft. Onderzoek heeft uitgewezen dat het mogelijk<br />
is om uit biomassa olie te produceren met behulp van<br />
een giststam. De olie die de gist van nature maakt, is rijk aan<br />
verzadigde en enkelvoudig onverzadigde vetzuren maar voor<br />
industriële toepassingen is het gunstiger als de olie meer<br />
meervoudig onverzadigde vetzuren bevat. In het project ‘Microbiële<br />
olie op maat’ wordt de gist gebruikt als ‘productiesysteem’.<br />
Door de gist te laten groeien op afvalstromen kan<br />
een 3e generatie olie gemaakt worden in een rendabel en<br />
maatschappelijk verantwoord proces. De samenstelling en<br />
opbrengst van de olie kan voor de diverse toepassingen op<br />
Op 28 januari viert HAN Centre het tienjarig bestaan,<br />
onder meer met een groot symposium. Het symposium<br />
laat de laatste ontwikkelingen binnen de onderzoeksthema’s<br />
van het HAN BioCentre zien door<br />
middel van sprekers uit het bedrijfsleven, HBO én de<br />
universitaire wereld. De thema’s die aan bod komen<br />
zijn de biobased economy in de praktijk, alternatieve<br />
screeningssystemen, eiwitproductie en nieuwe anti-microbials.<br />
Uiteraard is er ook voldoende gelegenheid<br />
om door te praten over de diverse onderwerpen<br />
tijdens de netwerkborrel. Het volledige programma<br />
kunt u vinden op de (vernieuwde) website van het<br />
HAN BioCentre: www.hanbiocentre.nl<br />
www.han.nl/biocentre/10jaar<br />
maat gemaakt worden door de gist genetisch aan te passen in<br />
combinatie met het optimaliseren van de groeicondities.<br />
Bovenstaande zijn goede voorbeelden van biobased projecten.<br />
En dat is tevens een laatste positief punt van het BioCentre dat<br />
Christien en Karin in dit interview willen benadrukken, want:<br />
‘Door innovatief onderzoek uit te voeren en uitstekend onderwijs<br />
aan te bieden op het gebied van ontdekking, analyse- en<br />
productiestrategieën voor biomoleculen levert HAN BioCentre<br />
een belangrijke bijdrage aan de ‘groene groei’ van de economie.<br />
Ook dat is in de huidige economie van extreem grote<br />
waarde.’<br />
Voor meer informatie:<br />
Onderzoek: www.hanbiocentre.nl<br />
Master:<br />
www.han.nl/opleidingen/masters/molecular-life-sciences<br />
Cursussen: www.hanlifesciences.nl<br />
Per mail:<br />
Onderzoek: info@hanbiocentre.nl<br />
Master: masters@han.nl<br />
Cursussen: info.lifesciences@han.nl<br />
Het ontstaan…<br />
Enkele jaren geleden heeft de HAN 8 speerpunten<br />
benoemd waarin zij zich wil onderscheiden van andere<br />
HBO opleidingen en die op hun beurt ook weer<br />
aansluiten op het topsectorenbeleid in Nederland.<br />
Biodiscovery is één van die speerpunten waarmee<br />
via het HAN BioCentre een behoorlijke expertise is<br />
opgebouwd. Het gaat om de ontdekking, analyse en<br />
productie van stoffen en moleculen voor toepassingen<br />
in voeding, gezondheid en land- en tuinbouw. Geen<br />
chemische productiemethoden, maar biologische alternatieven<br />
uit onder andere planten en micro-organismen<br />
die bijvoorbeeld toegepast kunnen worden bij de<br />
bestrijding van obesitas, tegen bacteriën die antibioticaresistent<br />
zijn of als bio alternatief voor fossiele olie.<br />
37
Change language