TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ HUKUK DERGİSİ
2015-2 2015-2
Türkiye Noterler Birliği temsil için gerekli nitelikleri taşıyor olması; davayı takip yetkisine sahip olunması;vekilin, davaya vekâlet ehliyetine sahip olması ve usulüne uygun düzenlenmiş bir vekâletnamenin bulunması; davacının yatırması gereken gider avansının yatırılmış olması; davacının dava açmakta hukukî yararının bulunması; aynı davanın daha önceden de açılmış ve hâlen görülmekte olmaması ile aynı davanın daha önceden kesin hükme bağlanmamış bulunması, genel dava şartlarıdır.(Hukuk Muhakemeleri Kanunu m.114) Diğer kanunlarda yer alan dava şartlarına ilişkin hükümler saklıdır. Mahkeme kural olarak, davanın açıldığı tarihteki duruma göre karar verir. Davanın açılmasından sonra ortaya çıkan olgular istisnalar dışında dikkate alınmaz 27 . Mahkeme hüküm bakımından da kural olarak davanın açıldığı tarihi dikkate alır. Daha sonra ortaya çıkan olaylar ve talepler, kanunda tanınan istisnalar dışında dikkate alınmaz 28 . Davacı ancak dava açıldığı tarihte var olan alacağının hüküm altına alınmasını isteyebilir; dava tarihinden sonra doğacak haklar için karar verilmesi mümkün değildir 29 . c- Derdestlik; Davanın açılması ile görülmekte olan bir dava, yani derdestlik ortaya çıkar 30 . Bir davanın derdest olması demek, davanın görülmekte olması demektir 31 . HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU 114/1.fıkra (ı) bendine göre aynı davanın, daha önceden açılmış ve hâlen görülmekte olmaması dava şartıdır. Derdestlik olumsuz dava şartıdır. Değişik bir ifade ile aynı davanın daha önce açılmış ve görülmekte olması ikinci davanın açılması ile birinci dava, ikinci dava için derdestlik oluşturur; derdestlik sebebi ile ikinci davanın dava şartı sebebi ile usulden reddi gerekir. d- İhtiyati Tedbirin ve İhtiyati Haczin Korunması; 27 Bkz. İlhan E.Postacıoğlu/S.Altay,age,s.436. 28 Bkz. H. Pekcanıtez/O. Atalay/M. Özekes, age,s.342. 29 Bkz. B.Kuru/R.Arslan/E.Yılmaz, s.290. 30 Bkz. H. Pekcanıtez/O. Atalay/M. Özekes, age,s.341. 31 Bkz. B.Kuru/R.Arslan/E.Yılmaz, s.290. 64 | Hukuk Dergisi / 2015-2
Ankara 1. Asliye Ticaret Mahkemesi Başkanı İlker KOÇYİĞİT Hukuk Muhakemeleri Kanununun 397/1. maddesine göre ihtiyati tedbir kararı dava açılmasından önce verilmişse, tedbir talep eden, bu kararın uygulanmasını talep ettiği tarihten itibaren iki hafta içinde esas hakkındaki davasını açmak ve dava açtığına ilişkin evrakı, kararı uygulayan memura ibrazla dosyaya koydurtmak ve karşılığında bir belge almak zorundadır. Aksi hâlde tedbir kendiliğinden kalkar. Bu düzenlemeye göre dava açılmasından önce ihtiyati tedbir karar verilmiş ise verilen tedbir karanın Hukuk Muhakemeleri Kanunu 393/1 maddesi gereğince verildiği tarihten itibaren bir hafta içinde uygulanmasının talep edilmesi ve talep tarihinden itibaren iki hafta içinde de dava açılması gerekir. Aksi halde tedbir kararı mahkeme kararına ihtiyaç duyulmadan kendiliğinden kalkar. İİK’nın 264/1. maddesine göre dava açılmadan veya icra takibine başlanmadan evvel ihtiyati haciz yaptırmış olan alacaklı; haczin tatbikinden, haciz gıyabında yapılmışsa haciz tutanağının kendisine tebliğinden itibaren yedi gün içinde ya takip talebinde (haciz veya iflas) bulunmaya veya dava açmaya mecburdur. Bu düzenlemeye göre dava açılmasından önce ihtiyati haciz kararı almış ve uygulatmış olan davacı- alacaklı haczin uygulanmasından itibaren yedi gün içinde dava açmaz ise ihtiyati haciz kararı kendiliğinden kalkar. e- Davanın Geri Alınması Yasağı; Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 123. maddesine göre davacı, hüküm kesinleşinceye kadar, ancak davalının açık rızası ile davasını geri alabilir. Bu düzenlemeye göre davanın açılmasından sonra hüküm kesinleşinceye kadar davanın geri alınması mümkündür. Davanın geri alınması için davacının açık rızası gerekir. Davanın zımnen geri alınması mümkün değildir. Davanın, davacı tarafından ancak davalının açık rızası ile ve hüküm kesinleşinceye kadar geri alınabileceği düzenlenmiş olup; bu düzenlemeyle geri alma işleminin ne zamana kadar yapılabileceği konusundaki muhtemel tereddütlerin önüne geçilmesi amaçlanmıştır. Maddede, açık rızadan söz edilmek suretiyle, hâkimin davalı taraftan, davacının davasını ileride tekrar açabilme hakkını saklı tutarak geri al- Hukuk Dergisi / 2015-2 | 65
- Page 30 and 31: Türkiye Noterler Birliği Belirsiz
- Page 32 and 33: Türkiye Noterler Birliği dava kon
- Page 34 and 35: Türkiye Noterler Birliği ne kadar
- Page 36 and 37: Türkiye Noterler Birliği Belirsiz
- Page 38 and 39: Türkiye Noterler Birliği zetmek s
- Page 40 and 41: Türkiye Noterler Birliği geniş
- Page 42 and 43: Türkiye Noterler Birliği gerekir.
- Page 44 and 45: Türkiye Noterler Birliği Doktrind
- Page 46 and 47: Türkiye Noterler Birliği maddî h
- Page 48 and 49: Türkiye Noterler Birliği 4857 say
- Page 50 and 51: Türkiye Noterler Birliği rını i
- Page 52 and 53: Türkiye Noterler Birliği BİBLİY
- Page 54 and 55: Türkiye Noterler Birliği SUNGURTE
- Page 56 and 57: Türkiye Noterler Birliği Muhakeme
- Page 58 and 59: Türkiye Noterler Birliği nakları
- Page 60 and 61: Türkiye Noterler Birliği (2) Dava
- Page 62 and 63: Türkiye Noterler Birliği hangi de
- Page 64 and 65: Türkiye Noterler Birliği den raha
- Page 66 and 67: Türkiye Noterler Birliği asilin,
- Page 68 and 69: Türkiye Noterler Birliği ve bu va
- Page 70 and 71: Türkiye Noterler Birliği MUHAKEME
- Page 72 and 73: Türkiye Noterler Birliği gereğin
- Page 74 and 75: Türkiye Noterler Birliği Bu düze
- Page 76 and 77: Türkiye Noterler Birliği bu düze
- Page 78 and 79: Türkiye Noterler Birliği d- Daval
- Page 82 and 83: Türkiye Noterler Birliği dığı
- Page 84 and 85: Türkiye Noterler Birliği ğ) Dava
- Page 86 and 87: Türkiye Noterler Birliği Cevap di
- Page 88 and 89: Türkiye Noterler Birliği önce us
- Page 90 and 91: Türkiye Noterler Birliği tarihind
- Page 92 and 93: Türkiye Noterler Birliği Yine hâ
- Page 94 and 95: Türkiye Noterler Birliği ma aşam
- Page 96 and 97: Türkiye Noterler Birliği TTK UYAP
- Page 98 and 99: Türkiye Noterler Birliği GİRİŞ
- Page 100 and 101: Türkiye Noterler Birliği yaklaş
- Page 102 and 103: Türkiye Noterler Birliği ral yük
- Page 104 and 105: Türkiye Noterler Birliği organın
- Page 106 and 107: Türkiye Noterler Birliği için ha
- Page 108 and 109: Türkiye Noterler Birliği dir. Bu
- Page 110 and 111: Türkiye Noterler Birliği Sivil ha
- Page 112 and 113: Türkiye Noterler Birliği BM’in
- Page 114 and 115: Türkiye Noterler Birliği Güvenli
- Page 116 and 117: Türkiye Noterler Birliği cak mahk
- Page 118 and 119: Türkiye Noterler Birliği Nuhanov
- Page 120 and 121: Türkiye Noterler Birliği komuta y
- Page 122 and 123: Türkiye Noterler Birliği Kısaltm
- Page 124 and 125: Türkiye Noterler Birliği RENSMANN
- Page 126 and 127: Türkiye Noterler Birliği hukuk h
- Page 128 and 129: Türkiye Noterler Birliği tarafın
Ankara 1. Asliye Ticaret Mahkemesi Başkanı İlker KOÇYİĞİT<br />
Hukuk Muhakemeleri Kanununun 397/1. maddesine göre ihtiyati<br />
tedbir kararı dava açılmasından önce verilmişse, tedbir talep eden,<br />
bu kararın uygulanmasını talep ettiği tarihten itibaren iki hafta içinde<br />
esas hakkındaki davasını açmak ve dava açtığına ilişkin evrakı, kararı<br />
uygulayan memura ibrazla dosyaya koydurtmak ve karşılığında bir belge<br />
almak zorundadır. Aksi hâlde tedbir kendiliğinden kalkar. Bu düzenlemeye<br />
göre dava açılmasından önce ihtiyati tedbir karar verilmiş ise<br />
verilen tedbir karanın Hukuk Muhakemeleri Kanunu 393/1 maddesi gereğince<br />
verildiği tarihten itibaren bir hafta içinde uygulanmasının talep<br />
edilmesi ve talep tarihinden itibaren iki hafta içinde de dava açılması<br />
gerekir. Aksi halde tedbir kararı mahkeme kararına ihtiyaç duyulmadan<br />
kendiliğinden kalkar.<br />
İİK’nın 264/1. maddesine göre dava açılmadan veya icra takibine<br />
başlanmadan evvel ihtiyati haciz yaptırmış olan alacaklı; haczin<br />
tatbikinden, haciz gıyabında yapılmışsa haciz tutanağının kendisine<br />
tebliğinden itibaren yedi gün içinde ya takip talebinde (haciz veya iflas)<br />
bulunmaya veya dava açmaya mecburdur. Bu düzenlemeye göre<br />
dava açılmasından önce ihtiyati haciz kararı almış ve uygulatmış olan<br />
davacı- alacaklı haczin uygulanmasından itibaren yedi gün içinde dava<br />
açmaz ise ihtiyati haciz kararı kendiliğinden kalkar.<br />
e- Davanın Geri Alınması Yasağı;<br />
Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 123. maddesine göre davacı,<br />
hüküm kesinleşinceye kadar, ancak davalının açık rızası ile davasını<br />
geri alabilir. Bu düzenlemeye göre davanın açılmasından sonra hüküm<br />
kesinleşinceye kadar davanın geri alınması mümkündür. Davanın geri<br />
alınması için davacının açık rızası gerekir. Davanın zımnen geri alınması<br />
mümkün değildir.<br />
Davanın, davacı tarafından ancak davalının açık rızası ile ve<br />
hüküm kesinleşinceye kadar geri alınabileceği düzenlenmiş olup; bu<br />
düzenlemeyle geri alma işleminin ne zamana kadar yapılabileceği<br />
konusundaki muhtemel tereddütlerin önüne geçilmesi amaçlanmıştır.<br />
Maddede, açık rızadan söz edilmek suretiyle, hâkimin davalı taraftan,<br />
davacının davasını ileride tekrar açabilme hakkını saklı tutarak geri al-<br />
Hukuk Dergisi / 2015-2 | 65