TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ HUKUK DERGİSİ

Türkiye Noterler Birliği
temsil için gerekli nitelikleri taşıyor olması; davayı takip yetkisine sahip
olunması;vekilin, davaya vekâlet ehliyetine sahip olması ve usulüne
uygun düzenlenmiş bir vekâletnamenin bulunması; davacının yatırması
gereken gider avansının yatırılmış olması; davacının dava açmakta
hukukî yararının bulunması; aynı davanın daha önceden de açılmış ve
hâlen görülmekte olmaması ile aynı davanın daha önceden kesin hükme
bağlanmamış bulunması, genel dava şartlarıdır.(Hukuk Muhakemeleri
Kanunu m.114)
Diğer kanunlarda yer alan dava şartlarına ilişkin hükümler saklıdır.
Mahkeme kural olarak, davanın açıldığı tarihteki duruma göre
karar verir. Davanın açılmasından sonra ortaya çıkan olgular istisnalar
dışında dikkate alınmaz 27 . Mahkeme hüküm bakımından da kural olarak
davanın açıldığı tarihi dikkate alır. Daha sonra ortaya çıkan olaylar
ve talepler, kanunda tanınan istisnalar dışında dikkate alınmaz 28 . Davacı
ancak dava açıldığı tarihte var olan alacağının hüküm altına alınmasını
isteyebilir; dava tarihinden sonra doğacak haklar için karar verilmesi
mümkün değildir 29 .
c- Derdestlik;
Davanın açılması ile görülmekte olan bir dava, yani derdestlik
ortaya çıkar 30 . Bir davanın derdest olması demek, davanın görülmekte
olması demektir 31 .
HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU 114/1.fıkra (ı) bendine
göre aynı davanın, daha önceden açılmış ve hâlen görülmekte olmaması
dava şartıdır. Derdestlik olumsuz dava şartıdır. Değişik bir ifade
ile aynı davanın daha önce açılmış ve görülmekte olması ikinci davanın
açılması ile birinci dava, ikinci dava için derdestlik oluşturur; derdestlik
sebebi ile ikinci davanın dava şartı sebebi ile usulden reddi gerekir.
d- İhtiyati Tedbirin ve İhtiyati Haczin Korunması;
27 Bkz. İlhan E.Postacıoğlu/S.Altay,age,s.436.
28 Bkz. H. Pekcanıtez/O. Atalay/M. Özekes, age,s.342.
29 Bkz. B.Kuru/R.Arslan/E.Yılmaz, s.290.
30 Bkz. H. Pekcanıtez/O. Atalay/M. Özekes, age,s.341.
31 Bkz. B.Kuru/R.Arslan/E.Yılmaz, s.290.
64 | Hukuk Dergisi / 2015-2