You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
DAVANIN AÇILMASI VE DİLEKÇELER AŞAMASI<br />
1-GİRİŞ<br />
İlker KOÇYİĞİT 1<br />
Ankara 1. Asliye Ticaret Mahkemesi Başkanı<br />
Tasarruf ilkesinin( Hukuk Muhakemeleri Kanunu m.24) bir sonucu<br />
olarak mahkemelerin görevi ancak usulüne uygun açılan bir dava<br />
ile başlar. Değişik bir söyleyişle talep yoksa dava da yoktur. Hiç kimse<br />
kendi lehine de olsa bir davayı açmaya zorlanamaz.Dava açılabilmesi<br />
için birtakım usulü işlemlerin yerine getirilmesi gerekir. Bu usulü işlemler<br />
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve Bölge Adliye ve<br />
Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari<br />
ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelikte ayrıntılı<br />
olarak düzenlenmiştir.<br />
Dava hakkı, genel bir dava şartı olarak hukuki yararla sınırlıdır.<br />
Yani, davacı dava hakkını başkalarını zarara sokmak için kötüye kullanamaz<br />
2 . Dava hakkı maddi hukukla tayin edilmiş hakka bağlıdır ve<br />
ondan ayrılamaz. Dava, asıl hakkın yargılama hukukundaki uzantısıdır.<br />
Bunun sonucu olarak, hak henüz doğmamışsa veya ortadan kalmışsa,<br />
dava hakkı da bulunmamaktadır 3 .<br />
Davanın açılmasının maddi hukuk ve usul hukuku bakımından<br />
bir takım sonuçları vardır. Örneğin; maddi hukuk bakımından, zamanaşımı<br />
davanın açılması ile kesilmektedir. Usul hukuku bakımından ise,<br />
davanın açılması ile birlikte dava, dava tarihindeki hukuki durumu dikkate<br />
alınarak incelenip, karara bağlanır. Mahkemenin görevi, derdestlik<br />
vs. dava tarihindeki düzenlemeler, durum dikkate alınarak değerlendirilir<br />
ve dava tahindeki olgulara göre karar verilir. Bu sebeple davanın<br />
açılma zamanın (anının) doğru olarak belirlenmesi çok önemlidir.<br />
Davanın açılması anın belirlenmesindeki bu önemli durum dikkate<br />
alındığında, öncelikle davanın açılma anına kadar olan sürecin ve<br />
hazırlık safhasının bilinmesinde fayda vardır. Ayrıca 6100 sayılı Hukuk<br />
1 Ankara 1. Asliye Ticaret Mahkemesi Başkanı<br />
2 Bkz. H. Pekcanıtez/O. Atalay/M. Özekes, Medenî Usûl Hukuku, 11. Bası, Ankara<br />
2011, s. 327.<br />
3 Bkz. A. Karslı, Medeni Muhakeme Hukuku Ders Kitabı, 2. Baskı, İstanbul 2011,<br />
s.394.<br />
Hukuk Dergisi / 2015-2 | 39