TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ HUKUK DERGİSİ

Prof. Dr. Süha TANRIVER
(asgarî tutarı), iddianın genişletilmesi yasağına tâbi olmaksızın, yani,
davalının açık muvafakatına ya da ıslaha gerek olmadan, tam ve kesin
olarak belirlilik kazanan tutara çıkartabilmesi, bu tutara kadar, talebini
artırabilmesidir (HMK m. 107, II) 41 .
II. Maddî Hukuk Bakımından
Belirsiz alacak davası açılmasının, maddî hukuk bakımından da,
ortaya çıkarmış olduğu birtakım hukukî sonuçlar mevcuttur:
Belirsiz alacak davasının açılması ve dava dilekçesinin kendisine
tebliği ile birlikte, davalı, sadece, dava dilekçesinde belirtilen asgarî
tutarla sınırlı olarak değil; alacağın, belirsiz olan kesimi de dâhil, tamamı
bakımından, artık, iyiniyet iddiasında bulunulamaz 42 . Buradaki iyiniyetten
maksat, hakların kazanılması bağlamında işlev gören, sübjektif
iyiniyettir (TMK m. 3).
Belirsiz alacak davasında, zamanaşımının kesilmesi olgusu,
kısmî davadan farklı olarak, alacağın, sadece dava dilekçesinde gösterilen
kesimi bakımından değil; belirsiz olan kesimi de dâhil olmak
üzere, tamamı açısından, bu davanın açıldığı andan itibaren ortaya çıkar
43 . Çünkü, belirsiz alacak davasında, kısmî davadan farklı olarak,
41 Bkz.: yuk. A.
42 Simil, s.345.
43 Pekcanıtez – Belirsiz Alacak Davası, s.59; Pekcanıtez/Atalay/Özekes, s.462;
Ercan, s.114; Özbay, s.128; Budak, s. 84; Yılmaz – Dava Çeşitleri, s.100; Yılmaz
– Şerh, s.757; Yavaş, s.59; Simil, s.348; Kiraz, T. Ö.: 6100 Sayılı Hukuk
Muhakemeleri Kanunu İle Getirilen Yenilikler, 2. B., Ankara 2012, s.17; Çil/Kar,
s.26; Pekcanıtez – Soyer’e Armağan, s.936; Özkaya-Ferendeci, H. Ö.: Alman ve
İsviçre Hukuklarındaki Kademeli Dava İle 6100 Sayılı HMK’ya Göre Belirsiz
Alacak Davasının Karşılaştırılması (Marmara Üniversitesi Hukuk Araştırmaları
Dergisi, 2012/1, s. 353-382), s.355; Kılıçoğlu, A.: Borçlar Hukuku Genel Hükümler,
16. B., Ankara 2012, s. 881-882. “…Belirsiz alacak davası açılmasının
sonuçlarından biri ........tüm alacak yönünden zamanaşımının kesilmesidir. Yargıtay’ın
bugüne kadarki uygulamalarına göre zamanaşımı kesilmesi dava dilekçesinde
talep edilen miktarla sınırlıdır ve dava edilmeyen kısım için zamanaşımı
kesilmez. Ne var ki, bu kuralı hukukumuza yeni giren belirsiz alacak davası bakımından
uygulayabilmek mümkün değildir. Aksinin kabulü, belirsiz alacak davasının
kanun koyucu tarafından usul kanununda düzenlenmesine rağmen (daha
başlangıçta) reddi anlamına gelir. Belirsiz alacak davasında, kısmî alacak davasından
farklı olarak, dava sırasında belirli hâle gelen alacağın davaya sokulmasına
izin verildiğinden, geçici talep sonucuyla açılan belirsiz alacak davasında,
ileride belirli hâle gelen alacağın tamamı için zamanaşımı kesilmesi sonucu ortaya
çıkar…” (7. HD.’nin, 01.12.2014 günlü ve 16138/21779 sayılı kararı).
Hukuk Dergisi / 2015-2 | 15