TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ HUKUK DERGİSİ

Prof. Dr. Süha TANRIVER
me olanağından yoksun kalmış olabilir 30 . Davanın açılmasından sonra,
davalı hekimin, mahkemeye vermiş olduğu izahat ve sunmuş olduğu
belgeler çerçevesinde, uğranılan bedensel zararın tutarı, tam ve kesin
olarak belirlenebilir bir nitelik kazanabilir. İkinci olasılık ise, alacağın
varlığının ispatı aşamasında, tutarın tam ve kesin olarak belirlilik kazanması
hâlidir 31 . Bu hal, tahkikat evresinde, mahkemece yaptırılacak
olan bilirkişi incelemesi sonucunda, alacağın tutarının tam ve kesin olarak
tâyin edildiği an biçiminde somutlaşır; etkin ve kapsamlı biçimde,
belirsiz alacak davaları bağlamında uygulanma alanı bulur 32 . Belirsiz
alacak davasında, davacı, sadece bir kez, talep sonucunun belirlenmesi
için değerlendirmede bulunacağı ve bunu rakamsal bazda ifade edebileceği
için, her bir bilirkişi incelemesinden sonra, talep sonucunu, rakamsal
çerçevede yeniden belirleme olanağına sahip değildir 33 . Bu nedenle,
davacının, geçici talep sonucunu, kesin talep sonucuna dönüştürme işlemini,
yani dava dilekçesinde belirtilen asgarî tutarı, iddianın genişletilmesi
yasağıyla karşı karşıya kalmadan artırma işlemini, alacağın
tutarını belirleyen bilirkişi raporunun kesinleşmesinden sonra yapması,
daha isabetli bir tutum ve davranış teşkil eder 34 .
Alacağın tutarının, tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin
mümkün olduğu anın tâyin edilmesi işlemi, tümüyle, davacının iradesine
ve tasarrufuna bırakılmıştır; hâkim, bu bağlamda, davacıya herhangi
bir hatırlatmada bulunamaz ve süre veremez 35 . Davacı, talep sonucunun
kesin olarak belirlenmesi işlemini, ancak bir kez yapabilir; aceleci
davranıp, kesin bir belirleme yaptıktan sonra, tekrar talep sonucunu
artırmaya kalkışırsa, iddianın genişletilmesi yasağı işlerlik kazanır 36 .
Ancak, onun, talep sonucunu, kesin olarak belirledikten sonra, tutarını
azaltması mümkündür.
30 Pekcanıtez/Atalay/Özekes, s.458; Pekcanıtez – Belirsiz Alacak Davası, s.51.
31 Pekcanıtez – Belirsiz Alacak Davası, s.51; Pekcanıtez/Atalay/Özekes, s.458-
459; Yavaş, s.68.
32 Simil, s.202; Yavaş, s.65.
33 Simil, s.284; Pekcanıtez – Soyer’e Armağan, s.947; Pekcanıtez/Atalay/Özekes,
s.458-459.
34 Simil, s.284.
35 Pekcanıtez, s.52; Pekcanıtez/Atalay/Özekes, s.459; Pekcanıtez – Soyer’e Armağan,
s.948. Belirsiz alacak davalarında, alacağın miktarının belirlenebilir olduğu
anda, hâkimin, davacıya, talep sonucunu rakamsal olarak, kesin şekilde belirleyebilmesi
için, uygun süre vermesi gerektiği yönündeki görüş için bkz.: Simil,
s.285; Yılmaz – Şerh, s.743.
36 Pekcanıtez – Belirsiz Alacak Davası, s.53; Pekcanıtez – Soyer’e Armağan,
s.948; Ercan, s.112; Yılmaz – Dava Çeşitleri, s.101.
Hukuk Dergisi / 2015-2 | 13