TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ HUKUK DERGİSİ

Av. Zeynep Özge YİĞİTOĞLU
luğunun doğuran hukuka aykırı davranış, denkleştirmenin yapılmaması
değil, hakimiyetin bağlı şirketi kayba uğratacak şekilde kullanılmasıdır
43 . Dolayısıyla hakim şirketin veya kayba sebep olan yöneticilerinin
sorumluluğunda kusurun aranıp aranmayacağı hususunda hakimiyetin
kayba sebebiyet veren şekilde kullanılması hukuka aykırı fiilinin unsurları
bakımından inceleme yapılmalıdır 44 .
1. Hakim Şirketin Yönlendirmesi Açısından Kusur
Yukarıda bahsedildiği üzere, hakim şirketin sorumluluğunun doğması
için bağlı şirketin kayba sebebiyet veren işlem bakımından hakimiyetin
kullanılması ile ilgili iş ve işleme yönlendirilmiş olması gerekmektedir
45 . Yönlendirme fiili açısından kusur araştırmasında hakim şirket
yöneticilerinin bağlı şirket ile olan ilişkilerinde, bağlı şirketi belirli bir
davranışa yönlendirdiklerini bilerek hareket edip etmedikleri araştırılacaktır.
Hakim olan görüş, bağlı şirket üzerinde hakimiyet sahibi olan
hakim şirket yöneticilerinin davranışlarının yöneltme teşkil edip etmeyecekleri
konusunda bilinçli hareket etmeleri değil, bağlı şirket yöneticileri
tarafından dürüstlük kuralı gereğince bu davranışın yöneltme
olarak algılanmasıdır 46 . Kanımızca da, hakim şirket ile bağlı şirket arasında
süregelen hakimiyet ilişkisi dolayısıyla bağlı şirket dürüstlük kuralı
gereğince hakim şirketin davranışını o iş veya işlemin yapılmasında
yöneltme olarak algılıyorsa o taktirde, hakim şirket ve yöneticilerinin
sorumluluğu söz konusu olur. Bu kapsamda hakim şirket, davranışının
yöneltme sonucunu doğurmasında kusurunun bulunmadığını ileri sürmesi
söz konusu olamayacaktır 47 .
TTK. 202/1- b bendinde sorumluluğun kayba sebep olan hakim şirket
yönetim kurulu üyelerine de yöneltilebileceği ifade edilmiştir. OKU-
TAN NILSSON tarafından da ifade edildiği gibi, buradaki “kayba se-
43 Okutan Nilsson, s. 330. Yazar, hakimiyetin hukuka aykırı kullanılması halinde
denkleştirme süresi dolana kadar bu hukuka aykırılığın “askıda hukuka aykırılık”
niteliğinde olduğunu ileri sürerek, denkleştirmenin yapılmaması veya bu süre içerisinde
yapılmasının mümkün olmadığı halde hukuka aykırılığın kesinleşeceği ve
buna bağlanan sonuçların doğacağını belirtmektedir. Bkz. s. 330 dipnot 934 ve
935’de atıf yapılan yazarlar.
44 Okutan Nilsson, s. 331.
45 Bkz. yukarıdaki II.B.2. b) “Kayba Sebebiyet Veren İş ve İşlemin Hakim
Şirketin Yönlendirmesiyle Yapılması”.
46 Okutan Nilsson, s. 332.
47 Tekinalp. s. 584.
Hukuk Dergisi / 2015-2 | 161