TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ HUKUK DERGİSİ

2015-2 2015-2

25.12.2015 Views

Türkiye Noterler Birliği Bu çalışmada KA hukuki statüsünü ortaya koyan mevzuat metinleri hakkında kısaca bilgi verildikten sonra yeni bir paradigma bağlamında ele alınan COBIT-5 çerçeve modelinin betimlemesi yapılmaktadır. Kısaca konuyla ilişkisi düzlemiyle sınırlı kalacak şekilde yapılan betimlemeye göre yönetim ile yönetişimin ayrılması gerektiği ilkesinden hareketle kamu yönetimi, idare ve bürokrasi üzerinden bir takım analizler yapılarak COBIT tarafından ortaya konulan yeni yaklaşımın kamu alanına nasıl bir yansıma yapacağı araştırma konusu edilmiştir. Bu araştırmamızda örnek olarak Güler ve Braverman tarafından tapılan analizler kullanılarak bunlardan çıkarsamalar elde edilecektir. Güler (1994) çalışmasının ele alınmasının nedeni, Türkiye özelinde kamu yönetimi, idare ve bürokrasi kavramlarının değişimi üzerinde analizler yapmış olmasıdır. Braverman (1984) çalışmasının ele alınmasının nedeni de Taylorist kuramın zamanda nasıl farklı şekillerde yorumlanabildiğini ortaya koyması ve COBIT-5 tarafından ortaya atılmış bazı tezlerle örtüşebilmesidir. Bunun yanı sıra Wilson (1887) tarafından dile getirilen irade “will” ile iradenin uygulamasının “execution of the will” ayrıştırılası gerektiği üzerinden araştırma konusuyla ilgili analizler yapılarak çıkarsamalar yapılacaktır. KA özelinde idare, bürokrasi, kamu yönetimi ve devlet kavramları çerçevesinde analizler yapılarak KA hukuki statüsünün disipliner açıdan hangi alana yakınsama gösterebileceği araştırılmaktadır. Bu çalışmanın iddiası, KA hukuki statüsünün belirsizliğinin COBIT-5 yönetişim standardının uygulamasıyla işletmecilik disiplini ve örgüt kuramı alanında kendisine yer bulabileceğidir. Çalışmamız, mevzuat, uygulamalar ile teori ve kavramsal incelemeyi bütünleştirerek yapmaktadır. Kuramsal ve kavramsal analizleri mevzuat ve uygulama bilgisiyle birlikte değerlendirmektedir. Bu da çalışmanın ayrı bir noktadaki özgünlüğünü ortaya koymaktadır. 118 | Hukuk Dergisi / 2015-2

Dr. Ahmet EFE 4. YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ DİSİPLİNİ (YBS) KAPSAMINDAKİ COBIT-5 BT YÖNETİŞİM ÇERÇEVESİ Her türlü kurumda üretilen ve tüketilen bilginin işletme süreçlerinde etkisi olan Yönetim Bilgi Sistemi (YBS) disiplini alanında meydanda gelen gelişmeler, oluşturduğu bilgi birikimi ivmesiyle uluslararası kabul görmüş pek çok standardın da gelişmesine ve uygulamalarının giderek yaygınlaşmasına neden olmakta ve hatta kamu yönetimi alanına da sıçrayabilmektedir. Denetim, kontrol, güvenlik, gizlilik, mahremiyet, yönetim ve yönetişim konseptlerini barındıran çerçeve ve standartların farklılaşması ve giderek bilişim teknolojilerinin kamu-özel ayırımı olmaksızın her alanda kaçınılmaz bir şekilde yaygınlaşması ile birlikte bilişim yoğunluklu farklı bir sanal kulvara doğru meydana gelen ilerlemeler kaçınılmaz hale gelmiştir. Yenilikçilik, stratejik bilgi ve kurumsallaşmayı gerektiren elektronik uygulamalar ve sanal ortamların giderek yaygınlaşması ve yoğunlaşması ile paralel olarak zamanla bilimsel disiplin boyutu daha güçlü olarak kendisini gösteren YBS kapsamında incelenebilecek olan COBIT-5, diğer çerçeve ve standartlardan farklı olarak iddialı bir yaklaşım olarak ortaya çıkarmıştır. İş süreçlerinin giderek BT süreçleri ile entegre hale geldiği bilgi çağında, enformasyonu en önemli kurumsal değerler kapsamında ele alarak kapsamlı bir şekilde yönetim ve yönetişimin önemine vurgu yapılmaktadır. Bu da kuşkusuz BT’nin diğer iş süreçlerine giderek daha içkin hale gelmesi ve tüm süreçlerin BT bağımlı hale gelmesi ve yenilikçi teknolojilerle stratejik bilginin artık BT alanında donanım, yazılım, teknik ve özniteliklerine göre şekillenir hale gelmiş olmasına da dayanmaktadır. Uluslararası platformlarda “IT-Governance” (BT yönetişimi) terminolojisinin ve akabinde elektronik uygulamaların her alanı ve her sektörü kapsamasıyla birlikte tüm kurumların zamanla birer bilişim tabanlı yapı haline geleceği varsayımıyla da “Governance of Enterprise IT” terminolojisinin kullanılmasını netice vermiştir ki burada bütüncül bir yaklaşımla iç ve dış paydaşların ve kurumsal iş önceliklerinin BT öncelikleriyle stratejik olarak hizalanmasını temel almakta ve kurumsal yönetişim ile bilişim yönetişiminin optimizasyonunu hedeflemektedir. Çünkü bilişim süreçleri ve sistemleri iş süreçleri ve sistemlerinin etkin ve verimli çalışabilmesi için kaçınılmaz olmaktadır. Hukuk Dergisi / 2015-2 | 119

Dr. Ahmet EFE<br />

4. YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ DİSİPLİNİ (YBS)<br />

KAPSAMINDAKİ COBIT-5 BT YÖNETİŞİM ÇERÇEVESİ<br />

Her türlü kurumda üretilen ve tüketilen bilginin işletme<br />

süreçlerinde etkisi olan Yönetim Bilgi Sistemi (YBS) disiplini alanında<br />

meydanda gelen gelişmeler, oluşturduğu bilgi birikimi ivmesiyle<br />

uluslararası kabul görmüş pek çok standardın da gelişmesine ve<br />

uygulamalarının giderek yaygınlaşmasına neden olmakta ve hatta<br />

kamu yönetimi alanına da sıçrayabilmektedir. Denetim, kontrol,<br />

güvenlik, gizlilik, mahremiyet, yönetim ve yönetişim konseptlerini<br />

barındıran çerçeve ve standartların farklılaşması ve giderek bilişim<br />

teknolojilerinin kamu-özel ayırımı olmaksızın her alanda kaçınılmaz<br />

bir şekilde yaygınlaşması ile birlikte bilişim yoğunluklu farklı bir sanal<br />

kulvara doğru meydana gelen ilerlemeler kaçınılmaz hale gelmiştir.<br />

Yenilikçilik, stratejik bilgi ve kurumsallaşmayı gerektiren<br />

elektronik uygulamalar ve sanal ortamların giderek yaygınlaşması ve<br />

yoğunlaşması ile paralel olarak zamanla bilimsel disiplin boyutu daha<br />

güçlü olarak kendisini gösteren YBS kapsamında incelenebilecek<br />

olan COBIT-5, diğer çerçeve ve standartlardan farklı olarak iddialı<br />

bir yaklaşım olarak ortaya çıkarmıştır. İş süreçlerinin giderek BT<br />

süreçleri ile entegre hale geldiği bilgi çağında, enformasyonu en önemli<br />

kurumsal değerler kapsamında ele alarak kapsamlı bir şekilde yönetim<br />

ve yönetişimin önemine vurgu yapılmaktadır. Bu da kuşkusuz BT’nin<br />

diğer iş süreçlerine giderek daha içkin hale gelmesi ve tüm süreçlerin<br />

BT bağımlı hale gelmesi ve yenilikçi teknolojilerle stratejik bilginin<br />

artık BT alanında donanım, yazılım, teknik ve özniteliklerine göre<br />

şekillenir hale gelmiş olmasına da dayanmaktadır.<br />

Uluslararası platformlarda “IT-Governance” (BT yönetişimi)<br />

terminolojisinin ve akabinde elektronik uygulamaların her alanı ve her<br />

sektörü kapsamasıyla birlikte tüm kurumların zamanla birer bilişim<br />

tabanlı yapı haline geleceği varsayımıyla da “Governance of Enterprise<br />

IT” terminolojisinin kullanılmasını netice vermiştir ki burada bütüncül<br />

bir yaklaşımla iç ve dış paydaşların ve kurumsal iş önceliklerinin BT<br />

öncelikleriyle stratejik olarak hizalanmasını temel almakta ve kurumsal<br />

yönetişim ile bilişim yönetişiminin optimizasyonunu hedeflemektedir.<br />

Çünkü bilişim süreçleri ve sistemleri iş süreçleri ve sistemlerinin etkin<br />

ve verimli çalışabilmesi için kaçınılmaz olmaktadır.<br />

Hukuk Dergisi / 2015-2 | 119

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!