Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Prof. Dr. A. Füsun ARSAVA<br />
ğunu göstermekle beraber BM ve birlik tahsis eden devletler arasında<br />
yapılan anlaşmalarda birlik tahsis eden devletlerin genel komuta yetkilerini<br />
BM’in izni olmadan kullanmayacaklarını taahhüt ettikleri görülmektedir.<br />
BM’e birlik tahsis eden devletin kendi birliğinin eylemleri nedeniyle<br />
uluslararası hukuka göre sorumlu olup olmadığı sorusunun cevabının<br />
uluslararası örgütlerin sorumluluğuna ilişkin anlaşma tasarısının<br />
7.maddesi ve uluslararası teamül hukukuna göre verilmesi gerekmektedir.<br />
Bu sorunun cevabı birliğin eyleminde yahut eylemsizliğinde kimin<br />
etkin kontrol yaptığına göre verilecektir. Sorumluluğun tahmili ile ilgili<br />
olarak verilen bu cevap AİHM’nin 2007 tarihli Behrami kararında<br />
temsil ettiği görüşe uymamaktadır 61 . AİHM, NATO komutasındaki Kosova<br />
Güçlerine (KFOR’a) ait birliklerinin Kosova’daki eylemlerinden<br />
KFOR üzerindeki operatif yetkinin NATO’ya delege edilmekle beraber<br />
KFOR üzerinde genel kontrol yetkisinin BM’e ait olmasından hareket<br />
ederek BM’in sorumlu olduğunu karara bağlamıştır 62 .<br />
NATO’nun KFOR üzerinde delege edilen operatif komuta yetkisini<br />
etkin kullanmaması durumunda, birlik tahsis eden NATO üyelerinin<br />
KFOR birlikleri üzerinde operatif komuta yetkilerini kullanmasının<br />
söz konusu olacağı, dolayısı ile böyle bir durumda BM’in genel komuta<br />
yetkisini kullanmasından söz edilemeyeceği yaklaşımını baştan itibaren<br />
kabul etmeyen AİHM kararında genel komuta yetkisinin BM’de<br />
kaldığı gerekçesiyle KFOR eylemlerinin BM’e tahmil edilmesi yolundaki<br />
görüşünü muhafaza etmiştir.<br />
AİHM’nin sorumluluk tahmili (genel kontrol) yaklaşımı Uluslararası<br />
hukuk muvacehesinde tartışmaya yol açsa da en azından bu<br />
çerçevede doğan hukuki sorun bakımından Uluslararası Örgütlerin Sorumluluğuna<br />
İlişkin Anlaşma Tasarısının 7.maddesi ile uyumlu görülmektedir<br />
(bknz.:Uluslararası Hukuk Komisyonu, devletin sorumluluğu<br />
üzerine maddeler projesi, version 2001) BM barış misyonunun sivil<br />
halkın korunmasına ilişkin yükümlülüğünü ihlâl etmesi durumunda<br />
birlik tahsis eden devletlerin eylemlerden veya eylemsizliklerden sorumlu<br />
tutulması birlik tahsis eden devletin kendi birliği üzerinde etkin<br />
61 Behrami and Behrami v. France and Saramati v. France, Germany and Norway,<br />
Appl.Nr.71412/01 ve 78166/01, Urteil vom 2.5.2007, Rn.138 vd.<br />
62 bknz.: ICLQ 58 (2009), s.267 vd.<br />
Hukuk Dergisi / 2015-2 | 103