You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Prof. Dr. A. Füsun ARSAVA<br />
cu normlarını da içerecek şekilde insan haklarına saygının geliştirilmesi<br />
ve korunması dahildir 16 . Güvenlik Konseyi’nin sivil halkın korunmasına<br />
ilişkin yetkilendirmelerine esas olan insani koruma normlarına riayeti<br />
sağlamaya matuf amaçlarla bağlantılı genel yükümlülüğünün üye<br />
devletlerde birbirinden farklı algılanmaması, sivil halkı koruma yetkilendirmelerinde<br />
Güvenlik Konseyi’nin BM Şartı’na istinat etmesinden<br />
ileri gelmektedir.<br />
Böyle bir yükümlülüğün Güvenlik Konseyinin takdir alanını<br />
somut yetkilendirmelerde büyük ölçüde sınırlama olasılığı bulunmamaktadır.<br />
Diğer taraftan BM Şartı’nın 1.madde, 3.fıkrasının 24.madde,<br />
2.fıkra ile birlikte yorumu ışığında Güvenlik Konseyi’nin yerleşik uygulamasına<br />
bakıldığında, Güvenlik Konseyi’nin uzun zamandan beri<br />
BM askeri misyonlarına sivil halkın korunmasını dahil ettiği görülmektedir.<br />
BM gözlemci misyonları misyonun yapısı nedeniyle sivil halkın<br />
korunması misyonu olarak kabul edilmemektedir. Bu nedenle UNMEE<br />
2050 askeri ve 221 askeri gözlemcisi ile bir sivil halkı koruma misyonu<br />
olarak kabul edilmemiştir. UNMEE şekli operasyon kuralları (rules of<br />
engagement) yaşamı tehdit altında olan sivilleri silah kullanarak koruma<br />
yetkisi vermiştir. BM üyesi devletlerin ve BM organlarının onayı<br />
ile benzer örneklerde sivil halkı koruma yetkilendirmesi yapılmıştır 17 .<br />
Üye devletler hernekadar BM Şartı’nın (BM Şartı md.109) efendileri<br />
ise de, BM yükümlülüklerinin BM organlarının sürekli uygulamaları ile<br />
somutlaştırılması veya değiştirilmesi olasılığı bulunmaktadır.<br />
Uluslararası Adalet Divanı İsrail’in duvar inşası ile ilgili danışma<br />
görüşünde BM Şartı’nın 12.maddesini lâfzına rağmen, BM Genel<br />
Kurulunun ve Güvenlik Konseyinin sürekli uygulamalarını esas alarak<br />
farklı yorumlamıştır 18 . Ancak BM Şartı usul kurallarının dinamik<br />
yorumlanması ile Güvenlik Konseyinin takdir alanının hukuken sınırlanması<br />
sonucunu verecek BM Şartı’nın 24. ve 42.maddelerinin yeniden<br />
yorumlanması birbirinden farklıdır. Herşeyden önce sivil halkın<br />
korunmasına ilişkin BM dokümanlarından hiç biri herhangi bir BM<br />
16 Andreas Zimmermann, The Obligation to Prevent Genocide: Towards a General<br />
Responsibility to Protect, bknz.: Essays in Honour of Judge Bruno Simma, 2011,<br />
s.641<br />
17 bknz.: wwwunric.org/htm/english/library/ back grounders/civilians.pdf<br />
18 IGH, Legal Consequences of the Construction of a Wall in the Occupied Palestine<br />
Territory. Advisory Opinion of 9 July 2004, ICJ Reports 2004, s.136, Rn.27<br />
Hukuk Dergisi / 2015-2 | 87
Change language