You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Prof. Dr. A. Füsun ARSAVA<br />
2005 tarihli R2P’ten farklı olarak sivil halkın korumasına ilişkin<br />
yetkilendirme BM’in ilk bakışta geniş gözüken yetkilerini nispileştiren<br />
sınırlamalar içermektedir. Korunan halkın ve uluslararası camianın realist<br />
olmayan beklentilerini sınırlamak ve BM’in siyasi sorumluluğunu<br />
sınırlamak için barış misyonunun koruma yetkisi yer yönünden (ratione<br />
loci) birliğin somut olarak görevlendirildiği yerle sınırlanmaktadır.<br />
Bölge halkının olası fiziki şiddet içeren doğrudan tehditlerden korunması<br />
ilk bakışta (prima facie) genel önleyici koruma önlemlerini dışarda<br />
bırakmaktadır. 2005 tarihli koruma sorumluluğu yaklaşımı ile BM<br />
barış misyonunun sivil halkı koruma misyonu arasındaki ilişkiyi, BM<br />
Genel Sekreteri Ban-ki Moon 22 Mayıs 2012 tarihli silahlı çatışmalarda<br />
sivil halkın korunmasına ilişkin raporunda “Koruma sorumluluğu<br />
ve sivillerin korunması konseptinin hatalı bir şekilde birleştirilmesi ve<br />
bunun devam emesinden endişe duymaktayım. Bu iki konseptin ortak<br />
unsurları bulunmakla birlikte, özellikle sivillere yönelik sorumluluklarının<br />
yerine getirilmesinde ulusal otoritelerin desteklenmesi ve engellenmesi<br />
hususunda temel farklılıklar bulunmaktadır. Koruma sorumluluğu,<br />
2005 Dünya Sonuç Zirvesinde açıklanmış olan politik bir konsept<br />
iken sivillerin korunması, uluslararası insancıl hukuk, insan hakları ve<br />
mülteci hukukuna dayalı hukuki bir konsepttir(…)” hatırlamaya davet<br />
etmiştir 12 . Bu açıklama BM’in 2005 Milenyum Nihai Dokümanından<br />
itibaren uzun bir süre geçmiş olmasına ve R2P’e ilişkin tartışmaların<br />
hukuki zemininin hazırlamasına rağmen uluslararası camianın koruma<br />
sorumluluğu anlamında henüz hazır olmadığını ortaya koymaktadır.<br />
BM Genel Sekreteri R2P’in sivil halkın korunması ile ilgili hukuki boyutunun<br />
zorunlu olarak Güvenlik Konseyi’nin sivil halkın korunmasına<br />
ilişkin önlem alma yükümlülüğü tartışmasını gündeme getirdiğine işaret<br />
etmiştir.<br />
I - Güvenlik Konseyinin Sivil Halkın Korunmasına İlişkin<br />
Önlem Alma Yükümlülüğü<br />
Kofi Annan milenyum raporunda insan haklarının ihlâli durumlarında<br />
Güvenlik Konseyi’nin uluslararası camia adına müdahale edici<br />
moral yükümlülüğünün altını çizmiştir 13 . Güvenlik Konseyi’nin moral<br />
yükümlülüğünü yerine getirmemesi BM’e olan inanılırlığı zedeler. Mo-<br />
12 bknz.: UN Doc.2/2012/376, 22.05.2012, Rn.21<br />
13 bknz.: UN Doc.S/2012/376, 22.05.2012, Rn.21<br />
Hukuk Dergisi / 2015-2 | 85
Change language