PREVENCIJA I SANIRANJE POSLJEDICA

Ovako ustrojena i organizirana zaštita i spašavanje ljudi i materijalnih dobara od
prirodnih i drugih nesrea u Bosni i Hercegovini znai obavezu svih politiko teritorijalnih
jedinica da putem državnih organa vlasti i drugih pravnih subjekata uspostave posebne
jedinice i povjerenike civilne zaštite na svakom tom nivou i u svakom pravnom subjektu, kao
i obavezu donošenja odgovarajuih planova za sprovoenje akcije zaštite i spašavanja.
Entitetskim zakonima i zakonom Brko Distrikta BiH utvrene su obaveze privrednih
društava i drugih pravnih lica o nainu postupanja u sluaju prirodnih i drugih nesrea pri
emu su ta pravna lica „dužna organizirati i provoditi poslove zaštite i spašavanja u skladu sa
ovim i drugim zakonima, drugim propisima i opštim aktima nadležnih organa,“ s tim što „u
izvršenju planova pravna lica provode odgovarajue pripreme, donose i razrauju planove
zaštite i spašavanja za svoje djelovanje u zaštiti i spašavanju, planiraju i osiguravaju
materijalno tehnika sredstva za provoenje mjera zaštite i spašavanja i organiziraju jedinice i
povjerenike civilne zaštite, opremaju te jedinice i povjerenike potrebnom opremom i
sredstvima i osposobljavaju ih za njihovo ueše i zaštiti spašavanju.“ 14
Prava i obaveze zaposlenih u prevenciji i saniranju posljedica prirodnih i drugih nesrea
Polazei od injenice da graani, organi vlasti, privredna društva i druga pravna lica
imaju zakonsku obavezu provoditi zaštitu i spašavanje ljudi i materijalnih dobara u sluaju
prirodnih ili drugih nesrea, opravdano se postavlja pitanje na koji nain e ti subjekti
sprovesti tu obavezu, ko e ih aktivirati odnosno mobilizirati, kakav je njihov status za
vrijeme angažiranja, koje su njihove obaveze i prava i slino.
Zaštita i spašavanje ljudi i materijalnih dobara od prirodnih i drugih nesrea je od
posebnog javnog interesa za Bosnu i Hercegovinu iz ega proizilazi i obaveza svih nivoa
organa državne vlasti, ali i drugih pravnih subjekata, da u okviru svoje nadležnosti
preduzimaju mjere i aktivnosti koje su utvrene zakonom, podzakonskim i drugim opštim
aktima, kao i autonomnim aktima na prevenciji i suzbijanju prirodnih i drugih nesrea i
saniranju njihovih posljedica.
Polazei od navedene konstatacije, a u skladu sa raspodjelom zakonodavne nadležnosti
izmeu države i njenih konstituenti, uz punu primjenu naela supsidijarnosti koji
podrazumijeva donošenje odluka i njihovo provoenje na najnižem nivou uz koordinaciju na
najvišem potrebnom nivou, poslovi zaštite i spašavanja preneseni su u nadležnost svih
politiko teritorijalnih jedinica poev od opštine, kantona, entiteta, Brko Distrikta BiH pa do
državnog nivoa.
„Zaštita i spašavanje ljudi i materijalnih dobara od prirodnih i drugih nesrea obuhvata
programiranje, planiranje, organiziranje, obuavanje i osposobljavanje, provoenje, nadzor i
finansiranje mjera i aktivnosti za zaštitu i spašavanje od prirodnih i drugih nesrea s ciljem
sprjeavanja opasnosti, smanjenja broja nesrea i žrtava i otklanjanje i ublažavanje štetnih
djelovanja i posljedica prirodinh i drugih nesrea,“ 15 provodi se iskljuivo putem civilne
zaštite „koja predstavlja organizirani oblik zaštite i spašavanja ljudi i materijalnih dobara od
prirodnih i drugih nesrea,“ koja uz „druge djelatnosti namijenjene za zaštitu od prirodnih i
drugih nesrea ima humanitarne, nevojne i nadpolitike karakteristike i zasniva se na
solidarnosti i uzajamnom pomaganju svih uesnika u zaštiti i spašavanju.“ 16
Znai civilna zaštita, odnosno organi civilne zaštite su nadležni da vrše „mobilizaciju i
aktiviranje snaga i sredstava za zaštitu i spašavanje,“ 17 pa shodno tome sva prava i obaveze
mobiliziranih fizikih i pravnih lica ostvaruju se putem tog organa.
14 lan 32. Stav 1. i 2. Zakona o zaštiti i spašavanju ljudi i materijalnih dobara od prirodnih i drugih nesrea.
15 lan 2. stav 1. Zakona o zaštiti i spašavanju ljudi i materijalnih dobara od prirodnih i drugih nesrea.
16 lan 6. stav 1. i 2. Zakona o zaštiti i spašavanju ljudi i materijalnih dobara od prirodnih i drugih nesrea.
17 lan 5. stav 1. taka 5. Zakona o zaštiti i spašavanju ljudi i materijalnih dobara od prirodnih i drugih nesrea.