PREVENCIJA I SANIRANJE POSLJEDICA

Veina tenih agenasa brzo se razlaže, mada postoje i oni koji su veoma postojani i za ije
razlaganje je potrebno jedno izvjesno vrijeme. Nain na koji e se agens upotrijebiti odredjuje
stepen opasnosti po žrtve. Tako, ista bolest je smrtonosnija u obliku suvog sitnog praha koji
može biti raširen i udisan iznad šireg podruja, nego ako bi se širio u vidu agensa u tenom
stanju.
Da bi se otkrila upotreba biološkog oružja biološkim agensima, potrebno je poznavati
metode i naine na koji se napad može izvesti. Od momenta djelovanja, do prvih simptoma,
postoji odredjeno vrijeme – vrijeme inkubacije, ali ne manje važno je, poznavati karakteristike
upotrijebljenog biološkog oružja, odnosno, biloloških agenasa. Naješe se biološko oružje
upotrebljava na nekim, mogli bismo rei specifinim mjestima – podzemnim željeznicama ili
objektima zatvorenog tipa. Podzemne željeznice izuzetno su pogodne zbog pojaanog strujanja
vazduha koje pogoduje raspršivanju, dok se u zatvorenim objektima zbog cirkulacije vazduha,
upotrebom biološkog oružja i agenasa brže djeluje, u odnosu na otvoreni prostor.
Upotreba bioloških agenasa izaziva, po pravilu, velike žrtve. Pored vee efikasnosti u
odnosu na konvencionalno oružje, njihova detekcija i otkrivanje nije jednostavno. Naime, mali
broj otrova je mogue otkriti prilikom upotrebe. Upotreba biološkog oružja je ”vodjenje rata”
bez razaranja, ali sa izraženim posljedicama ak i van zone napada. Proizvodnja ovog oblika
oružja uva se u tajnosti. Distribucija može da se odvija na razliite naine: upotrebom borbenog
sredstva zaraženim insektima ili sitnim glodarima, a može da se vrši projektilima ili letjelicama.
Trajanje, veliina i karakter zone kontaminacije zavisi od vrste bioloških agenasa, i njihove
primjene, ali obzirom da se radi o namjernom djelovanju, po pravilu je vei nego u bilo kojoj
zoni sa prirodnom kontaminacijom.
Biološki agensi kao živa materija koja se razmnožava, prenose se iz zone napada u nova
podruja. Prenos se vrši jednostavno, posebno ako se radi o njihovoj upotrebi raspršivanjem, jer
se na taj nain, ugrožavanjem životne sredine, prenose otrovi iz jednog podruja u drugi,
obzirom da vazdušni prostor ”ne poznaje granice”.
Poseban, specijalan oblik biološkog oružja koji je danas sve prisutniji je genetiki
inženjering – genetski modifikovana hrana. Radi se o novom obliku biološkog oružja, pa je stoga
nemogue predvidjeti sve efekte njenog ”konzumiranja”. Ipak, mnogi genetiari zabrinuto
konstatuju da e ova hrana prouzrokovati mnoge nepredvidive, zloudne bolesti. Znaaj
genetikog inženjeringa u terapiji genima je, izuavanje bolesti i njegova primjena u
dijagnostike svrhe, a njegovom zloupotrebom može da se nanese veliko zlo ljudskoj populaciji
kroz biološki ”rat”, koji je ne samo mogu, ve sve više postaje naša stvarnost.
Upotreba biološkog oružja predstavlja jedan poseban vid terorizma, pod kojim se
podrazumjeva: primjena bioloških agenasa u teroristikim akcijama u cilju izazivanja zaraznih
bolesti koje se šire kao epidemija ili pandemija; primjena bioloških agenasa kao i oružja za
masovno uništenje i onesposobljavanje protivnikih snaga bezbjednosti i snaga otpora;
zloupotreba naunih saznanja u oblasti genetskog inženjeringa s ciljem proizvodnje super klica –
ubica nevinih ljudi.
U posljednoj deceniji XX i poetkom XXI vijeka, u svijetu je sazrela svijest o
posljedicama oslobadjanja biološkog oružja, bioloških agenasa koji mogu biti katastrofalni za
civilizaciju. Biološko oružje nazvano je i ”atomskom bombom siromašnih”, obzirom na troškove
proizvodnje i posljedice njegove upotrebe. Krajem XX vijeka pojavio se problem tzv. genetskog
zagadjenja životne sredine, koji nastaje zbog ”oslobadjanja” usljed bioloških ispitivanja genetski
izmjenjenih mikroorganizama. Ovi eksperimenti naješe se vrše tajno, zbog ega je njihova
kontrola otežana kao i otkrivanje i dokazivanje.