PREVENCIJA I SANIRANJE POSLJEDICA

na Federalnom nivou. Takoe moramo naglasiti da je ostavljeno u nadležnost Kantonima da
odreena pitanja, kada se radi o vodama urede Kantonalnim zakonima o vodama, kao i da
odrede nain poduzimanja mjera vezano za upravljanje vodama, sposebnim osvrtom na
uvažavanje prioriteta. Nažalost moramo konstatovati da do danas polovina Kantona nije
donijela osnovni propis o vodama, kojim bi bilo propisano na koji nain organizovati i zaštititi
ugrožena podruja od poplava.
3.2. Provoenje preventivnih mjera zaštite od poplava
Govorei o Agencijama, kada je u pitanju provoenje odnosno implementacija preventivnih
mjera zaštite od poplava, uoavamo da su Agencije za provoenje tih mjera koristile svoje
godišnje i trogodišnje planove, ali je vrlo bitno naglasiti da je na te planove dalo saglasnost
Federalno ministarstvo poljoprivrede, vodoprivrede i šumarstva, a donijela Vlada FBiH. Kada
govorimo o Kantonalnom nivou, onda su tu Agencije implementaciju mjera, a u njihovom
okviru i zaštitu od poplava provodile na osnovu programa utroška sredstava od vodnih
naknada, koje uglavnom donosi ili Vlada ili Skupština kantona. Bilo bi neozbiljno kada nebi
konstatovali da mjere i aktivnosti koje su sadržane u Akcionom planu iz programa zaštite od
poplava, 31 nadležne institucije su samo djelimino realizovale.
3.2.1. Uloga Agencija za vodna podruje rijeke Save i Jadranskog mora u provoenju
preventivnih mjera u zaštiti od poplava
Govorei o vodotocima prve kategorije, neophodno je naglasiti da su Agencije poduzimale
parcijalne preventivne mjere i ustanovljeno je da se iste provode na osnovu projekata koji ne
sadrže procjenu efekata ovako poduzetih mjera. Struni i odgovorni esto istiu da je mogue
procijeniti efekte samo implementacijom cjelovitih projekata na ugroženom podruju, a ni u
kom sluaju na osnovu poduzetih parcijalnih mjera. Smatramo da je trebalo koristiti praksu
zemalja u okruženju koja upuuje prvenstveno na evidentiranje podataka kojim je mogue
uporeivati poduzete mjere na vodotocima i to iz godine u godinu, te i ostvarene efekte u
zaštiti od poplava. 32
Neophodno je naglasiti da su Agencije u okviru redovnih poslova skoro u svim sluajevima
poduzimale parcijalne mjere na ranije izgraenim vodozaštitnim objektima, te su tu praksu
primjenjivale na ureenju i regulaciji vodotoka. Takoe je bitno naglasiti da su nadležni u
Agencijama vrlo esto isticali da im nedostaju sredstva u smislu tekueg i investicionog
održavanja devastiranih vodozaštitnih objekata, kao i za izradu cjelovitih objekata za
ugrožena podruja za koje su nadležni.
Vodno podruje rijeke Save
Ono što vrijedi pažnje napomenuti, to je da su na vodnom podruju rijeke Save u ranijim
vremenskim periodima izgraeni vodozaštitni objekti koji najveim dijelom pripadaju u prvu
grupu prioriteta. Takoe je neophodno naglasiti da je grlo takvih objekata devastirano, pa
skoro i u potpunosti uništeno tokom proteklog ratnog perioda, ali i da su i prenesene obaveze
Agenciji da na istim provode tekue i investiciono održavanje. Obzirom da su za stavljanje u
funkciju ovih objekata neophodna velika finansijska sredstava, onda su Agencije bile
prinuene da odrede neke mjere i to kao dugoronu aktivnost, što je i te kako uticalo na
prevenciju.
31 Program zaštite i spašavanje ljudi kao i materijalnih dobara od prirodnih i drugih nesrea u FBiH za period
2007-2011godine, u kojem se nalazi dio Programa zaštite od poplava, donio je Parlament FBiH, i to na osnovu
lana 23 Zakona o Zaštiti i spašavanju ljudi i materijalnih dobara od prirodnih i drugih nesrea („Sl. novine
FBiH“, broj: 39/03).
32 Statistika voda-Republika Hrvatska.