PREVENCIJA I SANIRANJE POSLJEDICA

3. PREVENTIVNO DELOVANJE U JEDINICAMA LOKALNE SAMOUPRAVE
Da bi jedinice lokalne samouprave mogle preduzimati i sprovoditi ustavne i zakonske
obaveze u oblasti preventivnog delovanja, staranja o životnoj sredini, donositi programe
korišenja i zaštite prirodnih vrednosti i programe zaštite životne sredine, organizovati zaštitu
od elementarnih i drugih veih nepogoda, zaštitu od požara i stvarati uslove za njihovo
otklanjanje, odnosno ublažavanje njihovih posledica, neophodno je, pre svega, poznavati
normativna dokumenta koja definišu oblast zaštite stanovništva od rizika. Nepripremljenost i
nizak nivo kapaciteta lokalne samouprave, neadekvatna struna kvalifikovanost i tehnološka
disciplina raspoloživih ljudskih resursa, kao i nedostatak specijalizovanih kadrova, nedovoljna
obuenost profesionalnog kadra i nerazvijena kultura prevencije ukazuju da je pripremljenost
opština na veoma niskom nivou. Problemi su mnogobrojni zbog neodgovarajue organizacije
i sprovoenja, pre svega, preventivnih mera. Zakon o VrSi jasno je definisao obaveze opština
u sistemu ZiS dodeljujui im vrlo zahtevne zadatke, koje oni do sada nisu sa uspehom
izvršavali. Na to nas podseaju vanredne situacije u proteklih 4 godine, posebno iz maja 2014.
godine.
Da bi sa uspehom upravljali rizicima nadležne službe u opštinama, pre svega, moraju
doneti odluku o organizaciji i funkcionisanju CZ; doneti plan i program razvoja sistema ZiS u
skladu sa Dugoronim planom razvoja ZiS R.Srbije; planirati i utvrditi izvore finansiranja;
obrazovati Štab za VrSi, doneti poslovnik o radu kao i godišnji plan rada štaba; odrediti
osposobljena pravna lica koja su znaajna za ZiS; izraditi i doneti Procenu ugroženosti i Plan
ZiS u VrSi; pratiti opasnosti, obaveštavati stanovništvo o opasnostima i preduzimati druge
preventivne mere za smanjenje rizika od elementarnih nepogoda i drugih nesrea; nabaviti i
održavazi sredstva za uzbunjivanje; organizovati, razvijati i voditi linu i kolektivnu zaštitu;
formirati, organizovati i opremati jedinice CZ opšte namene. Lica koja rade na poslovima
zaštite i spasavanja (a ima ih jako malo ) moraju, po Zakonu o VrSi, imati položeni struni
ispit i licencu za procenu rizika (SGRS br.8-13) i u svom radu koristiti i sledea podzakonska
akta: Uredbu o sadržaju i nainu izrade planova zaštite i spasavanja u vanrednim situacijama
(SG RS br.8-11); Uputstvo o metodologiji za izradu procene ugroženosti i planova zaštite i
spasavanja u vanrednim situacijama (SG RS br.96-12); Pravilnik o nainu izrade i sadržaju
plana zaštite od udesa (SG RS br.82-12); Pravilnik o vrstama i koliinama opasnih materija
(SG RS br.8-13); Pravilnik o obuavanju, NPP i normativima nastavnih sredstava i opreme za
obuavanje pripadnika CZ (SG RS br 8-13); Pravilnik o sadržaju i nainu voenja evidencije
o pripadnicima organa, jedinica, službi i drugim uesnicima i o sredstvima i opremi u civilnoj
zaštiti (SG RS br. 91-13).
Kao organizacioni deo i struni organ Ministarstva unutrašnjih poslova Sektor za
vanredne situacije ima posebno mesto u sistemu ZiS, posebno u oblasti preventive:
1) organizuje izradu Procene ugroženosti Republike Srbije od elementarnih nepogoda i
drugih nesrea;
2) izrauje predlog Nacionalnog plana ZiS u VrSi R.Srbije;
3) koordinira rad sa svim subjektima sistema zaštite i spasavanja po pitanjima
organizacije, planiranja, pripreme i sprovoenja mera i aktivnosti prevencije i
smanjenja rizika, ZiS;
4) organizuje obuavanje i proveru operativne spremnosti štabova i službi za vanredne
situacije;
5) daje saglasnost na planove ZiS i procenu ugroženosti i potvruje usaglašenost planova
ZiS jedinica lokalne samouprave i autonomnih pokrajina sa Nacionalnim planom ZiS
u VrSi R.Srbije; a posebno,