PREVENCIJA I SANIRANJE POSLJEDICA
Zbornik2015-I Zbornik2015-I
U pregledu rizika po makro regionima (kontinentima), raspored naprisutnijih rizika nesrea (tri najuestalija) u prvoj dekadi 21. stoljea (po posljedinom broju poginulih), po statistici UN-a, je sljedei: -Europa: ekstremne vremenske prilike – 83%, klizišta – 8% i poplave – 4%, -Azija: tsunami i nestašica hrane i glad – po 35%,zemljotres – 11%, poplave – 8%, -Afrika: epidemije zaraznih bolesti – 77%, poplave – 12%, nestašica hrane i glad – 4%, -Amerika (Srednja i Južna): poplave – 53%, olujni vjetrovi (uragan,...)- 36%, zemljotres – 5%, -Okeanija: tsunami – 73%, olujni vetrovi – 9%, zarazna oboljenja – 9%. (Huseinbaši S., 2013: 381) Rizike nesrea, posebno novog doba u mega razmjerama teško je, odnosno nemogue, prevenirati. Ove nesree mogu imati kataklizmike razmjere. To se naroito odnosi na prijetnje globalnoj sigurnosti (neke od njih procjenjene i u Novom strategijskom konceptu NATO iz 2010. godine) regionalnih i planetarnih razmjera, koje su realne u novom dobu globalizma: - vei regionalni oružani sukobi i oružani sukob globalnih razmjera, - zemljotres i tsunami, - terorizam uz primjenu oružja za masovno uništenje, - dezertifikacija, polucija i gubitak vitalnih resursa (pitke vode i plodnog tla), - pandemije zaraznih oboljenja (nove vrste i zloupotreba naunih otkria), - nuklearne havarije, - kosmike prijetnje (prethodno navedenih manifestnih oblika štetnog uticaja). Sl. 1. Rizik radioaktivne kontaminacije usljed Nuklearne havarije na nivou regija NUTS 3 sl. 2. Uoeni asteroid „2004 BL86“ u letu pored Zemlje (Reuters, 26.01.2015.god) Svjedoci smo nauno- tehnikih otkria koji mogu imati uticaja na život na Zemlji (nanotehnologija, HAARP, i dr.) pa ne treba zanemariti njihovu moguu zloupotrebu ili gubitak kontrole nad njihovom primjenom. To je realna prijetnja kada ovjek ostvari odreenu mo i želi ostvariti još veu, a postoji mogunost da ova savršena otkria dou u posjed nemiroljubivih grupa ili pojedinaca.
Zakljuci Razliita je terminologija koju koristi javnost. Komuniciranje neujednaenom terminologijom ne doprinosi razumijevanju i efektivnom upravljanju rizicima i provoenju mjera zaštite i spašavanja. Poveao se broj nesrea, jasnije detektiranih, koji zahtijeva da se rizici njihovog nastanka razvrstaju u konkretne kategorije, a ne u kategoriju ostalih nesrea. Nosilac prevencije i djelovanja u zaštiti i spašavanju je ovjek, kao graanin i privrjeujue bie. U odnosu na rizike nesrea jasno se identificiraju kljuni faktori zaštite i spašavanja, koji su skoro identini vojnim faktorima, odnosno: ovjek, vrijeme, prostor i materijalno – tehnika sredstva. Kad se ovi faktori postave pravilno u kontekst nastanka i upravljanja rizicima uoava se njihova takva objektivna pozicioniranost u zaštiti i spašavanju. Za kvalitetno upravljanje rizicima i upravljanje u katastrofama nužno je uiniti maksimum zalaganja na traženom nivou institucija vlasti da se posveti dužna pažnja kvalitetnom upravljanju ljudskim resursima. Po principu „struka u struci“, nemogue je oekivati da Civilna zaštita bude najstrunija humanistika oblast za upravljanje i rukovoenje u katastrofi a da je ne vode menadžeri i praktiari obrazovani za tu oblast. Kao najstrunija humanistika organizacija i funkcija Civilna zaštita je utvrena u Dopunskim protokolima iz 1977. godine uz Ženevske konvencije iz 1949. godine, a kao takva potvrena je i od Europske unije i NATO-a. Za efektivno i efikasno upravljanje rizicima, nužno je saglasno ISO standardima znaajno poboljšati komuniciranje o rizicima u svim fazama upravljanja rizicima, i u tom sistemu zastupiti sve vrste javnog komuniciranja. Komuniciranjem o rizicima na svim nivoima sistema, ukljuujui i angažman javnosti (omoguiti uticaj javnosti na procjene i planove jedinica lokalne uprave), može se postii djelotvorno multisektorsko preveniranje nekih vrsta nesrea (predvidivih i sporonastupajuih, manjih razmjera). Na procjeni rizika bazira se i dimenzioniranje odgovora na nesree, odnosno racionalno dimenzioniranje snaga zaštite i spašavanja (profesionalnih i dobrovoljnih) i njihovo održivo pripremanje za nesree. Novo doba donosi nove rizike, neizvjesnosti, ali i brojne izazove u pripremanju za nesree nepoznate magnitude, intenziteta i razmjera. Ranjivost se može smanjiti sviješu o rizicima i podizanjem sigurnosne kulture stanovništva na najviši mogui nivo. Konano, i jednako bitno, u opserviranju rizika nesrea, naroito rizika novog doba, nije dobro gledati u sliku u okviru ve je potrebno gledati i izvan okvira gdje su upravo ti rizici izvjesni. Stoga, vrijedi u svakoj slinoj prilici, kao što je tema obuhvaena ovim lankom, podsjetiti na Aristotelovu filozofsku misao „Nauite oekivati neoekivano“, aktualnu za sva vremena.
- Page 150 and 151: Water table Nr. Layer Vertices.....
- Page 152 and 153: 7. ZAKLJUAK Saglasno rezultatima is
- Page 154 and 155: Doc. dr Miroslav Baljak 1 KLIZIŠT
- Page 156 and 157: 1. Karakteristike i klasifikacija k
- Page 158 and 159: - fiziko i hemijsko raspadanje, - e
- Page 160 and 161: Klizanje usled presecanja kontakta
- Page 162 and 163: U normalnim uslovima, prilikom izra
- Page 164 and 165: Zakljuak Svakodnevno se sreemo sa v
- Page 166 and 167: Dragana Kuki, magistar hemijskih na
- Page 168 and 169: 1.1. Atmosfera Zemljina atmosfera j
- Page 170 and 171: 2.2.1. Definicija pH pH je mjera ki
- Page 172 and 173: korijen biljke i na tlo. Isto važi
- Page 174 and 175: KIŠNICA UGLJENA KISELINA SILIKAT K
- Page 176 and 177: o monitoring kvaliteta vazduha, o u
- Page 178 and 179: 7. LITERATURA 1. Ljubiša Neši, De
- Page 180 and 181: 2. Konstrukcije jednaina oscilacija
- Page 182 and 183: Sistem ima dva stepena slobode. Kao
- Page 184 and 185: Sistem ima dva stepena slobode. Kao
- Page 186 and 187: B 1 =-I 1 1 ; B 3 =-I 3 3 2.16 Te B
- Page 188 and 189: Prve dvije jednaine (2.24) nespregn
- Page 190 and 191: 2.6 Odrediti jednaine oscilacija si
- Page 192 and 193: 3. ZAKLJUAK U radu osim klasinih pi
- Page 194 and 195: Uvod - -
- Page 196: - - - -
- Page 199: U novom dobu vlasti bježe od masov
- Page 203 and 204: Prof. dr Nevenka Niin, doc.dr Anka
- Page 205 and 206: Regionalna konferencija pod nazivom
- Page 207 and 208: domenu planiranja i sprovedbe plano
- Page 209 and 210: Preporuke evropskih institucija Evr
- Page 211 and 212: Trenutno se namee jedno od najvažn
- Page 213 and 214: the territory of Ukraine to be the
- Page 215 and 216: iji su uzroci u dubljim preobražaj
- Page 217 and 218: ezbednosne politike SAD i zemalja E
- Page 219 and 220: Kao posledica zaoštrenih ulinih su
- Page 221 and 222: za sada neuspešni, pokušaji u Sir
- Page 223 and 224: : , , . ,
- Page 225 and 226: . ( ), ( , , ,
- Page 227 and 228: . () , ,
- Page 229 and 230: ( ), , .
- Page 231 and 232: Doc. dr Selimovi Muharem, Pravni fa
- Page 233 and 234: ovog ministarstva je Kancelarija za
- Page 235 and 236: voda je obuhvaeno Zakonom o vodama
- Page 237 and 238: pravnim licima i drugim institucija
- Page 239 and 240: LEGISLATIVA: * Zakon o zaštiti ži
- Page 241 and 242: , , , , , ,
- Page 243 and 244: : „ ( )
- Page 245 and 246: , , , , ,
- Page 247 and 248: , , - , , .
- Page 249 and 250: , . .
U pregledu rizika po makro regionima (kontinentima), raspored naprisutnijih rizika nesrea<br />
(tri najuestalija) u prvoj dekadi 21. stoljea (po posljedinom broju poginulih), po statistici<br />
UN-a, je sljedei:<br />
-Europa: ekstremne vremenske prilike – 83%, klizišta – 8% i poplave – 4%,<br />
-Azija: tsunami i nestašica hrane i glad – po 35%,zemljotres – 11%, poplave – 8%,<br />
-Afrika: epidemije zaraznih bolesti – 77%, poplave – 12%, nestašica hrane i glad – 4%,<br />
-Amerika (Srednja i Južna): poplave – 53%, olujni vjetrovi (uragan,...)- 36%, zemljotres – 5%,<br />
-Okeanija: tsunami – 73%, olujni vetrovi – 9%, zarazna oboljenja – 9%.<br />
(Huseinbaši S., 2013: 381)<br />
Rizike nesrea, posebno novog doba u mega razmjerama teško je, odnosno nemogue,<br />
prevenirati. Ove nesree mogu imati kataklizmike razmjere. To se naroito odnosi na<br />
prijetnje globalnoj sigurnosti (neke od njih procjenjene i u Novom strategijskom konceptu<br />
NATO iz 2010. godine) regionalnih i planetarnih razmjera, koje su realne u novom dobu<br />
globalizma:<br />
- vei regionalni oružani sukobi i oružani sukob globalnih razmjera,<br />
- zemljotres i tsunami,<br />
- terorizam uz primjenu oružja za masovno uništenje,<br />
- dezertifikacija, polucija i gubitak vitalnih resursa (pitke vode i plodnog tla),<br />
- pandemije zaraznih oboljenja (nove vrste i zloupotreba naunih otkria),<br />
- nuklearne havarije,<br />
- kosmike prijetnje (prethodno navedenih manifestnih oblika štetnog uticaja).<br />
Sl. 1. Rizik radioaktivne kontaminacije usljed<br />
Nuklearne havarije na nivou regija NUTS 3<br />
sl. 2. Uoeni asteroid „2004 BL86“ u letu pored<br />
Zemlje (Reuters, 26.01.2015.god)<br />
Svjedoci smo nauno- tehnikih otkria koji mogu imati uticaja na život na Zemlji<br />
(nanotehnologija, HAARP, i dr.) pa ne treba zanemariti njihovu moguu zloupotrebu ili<br />
gubitak kontrole nad njihovom primjenom. To je realna prijetnja kada ovjek ostvari<br />
odreenu mo i želi ostvariti još veu, a postoji mogunost da ova savršena otkria dou u<br />
posjed nemiroljubivih grupa ili pojedinaca.
Change language