PREVENCIJA I SANIRANJE POSLJEDICA
Zbornik2015-I Zbornik2015-I
Inženjer geodezije, po obrazovanju izmeu tehniara i diplomiranog inženjera, je profesionalac koji zna da radi manje složene inženjerske zadatke, kao što su: korišenje softvera, precizna merenja, manje složeni prorauni tanosti, i sl., i da ima rutinu tehniara. Geodetski tehniar (geometar) treba da ima diplomu geodetske srednje tehnike škole ili koledža. On mora biti obuen za rutinsko prikupljanje raznih podataka, i da ima izvesnog razumevanja za to šta se sa podacima može uraditi ili je ve uraeno. 3 Projekat i njegov znaaj Konaan dokument projektovanja je projekat, koji predstavlja kompleks dokumenata, koja sadrže tehniko-ekonomske argumentacije, proraune, crteže i objašnjenja, neophodnih pri izgradnji ili rekonstrukciji preduzea, graevine ili objekta. O projektima nee ovde biti detaljnije rei jer je to graditeljima dobro poznato. Ovde e biti istaknut samo znaaj geodetskog projekta i to najviše u svetlu njegovog doprinosa u primeni novih tehnologija. Radi toga prvo istaknimo njegov sadržaj. Projekat geodetskih radova, u zavisnosti od faze izrade tehnike dokumentacije, naroito sadrži podatke: o tanosti i pouzdanosti geodetskih mreža; o metodama merenja i snimanja; o metrološkom obezbeenju geodetskih merenja; za obeležavanje taaka objekta; o eksproprijaciji; o merenjima za kontrolu geometrije objekta po fazama izgradnje; o osmatranju tla i objekta u toku gradnje; o geometriji nultog stanja izvedenog objekta; o kontroli objekta u probnom radu; o kontroli geometrije montažnih elemenata; o stabilizaciji taaka geodetskih mreža i objekta; o pouzdanosti i kontroli merenja; o metodama obrade i analize merenja, i elaborat geodetskih radova. U mnogim sluajevima nove tehnologije nije mogue primenjivati u premeru bez geodetskog projekta. Razlog je nedostatak standarda, normi i zakona za njihovu primenu zbog stalnog napretka tih tehnologija. Znaaj geodetskog projekta u primeni novih tehnologija u premeru bie istaknut kroz sledea dva projekta koje je autor ovoga rada uradio. Projekti su: Projekat geodetskog snimanja pomou totalnih stanica autoputa E-75 deonica Feketi - Novi Sad , [6], gde je skraeno vreme snimanja 3 puta; sa 9 na 3 meseca, i drugi je PERG Method of Increasing the Absolute Vertical Accuracy of the Laser Scanned points Obtained by FLI-MAP System Applied on Asphalt Roads, [8], gde je poveana tanost visina 4 puta; smanjena greška visina sa 8 na 2 cm. (U [8] je poboljšana tanost merenja amerikom FLI-MAP tehnologijom, jer prema standardima za puteve Srbije, za izradu idejnog projekta greška visina snimljenog asfaltnog puta mora biti manja od 3 cm). Napomena. Za izradu ovakvih projekata neophodna su najviša znanja iz geodezije i novih tehnologija, stoga ih ne mogu raditi ni diplomirani inženjeri geodezije !
4 Savremene tehnologije u geodetskom premeru Danas se skoro iskljuivo koriste savremene tehnologije i metode geodetskog premera, a naroito u inženjerstvu gde se grade objekti sa sve složenijom geometrijom i strožijim tolerancijama, koje e se ovde zbog smanjenja obimnosti prikaza dati samo sa njihovim osnovnim karakteristikama. Savremene tehnologije pripadaju klasi elektronskih tehnologija, jer su merni ureaji elektronski tako da se merenja izvode i registruju automatski, a naješe su i sa ugraenim raunskim programima i softverima tako da se veliki deo obrade podataka izvodi u samom ureaju, zbog ega se ovakvi ureaji u žargonu nazivaju "crne kutije". Neke od savremenih tehnologija su: globalni pozicioni sistem (GPS), laserski pokretni sistemi za brzo snimanje (iz letilica), daljinska detekcija (fotogrametrija i satelitski snimci), terestriki laserski sistemi za precizno snimanje, satelitska altimetrija, totalne stanice, i dr. I kod savremenih tehnologija osnovne karakteristike odnose se na merenja i registrovanja koja se izvode: automatski, ili automatski u interakciji sa operatorom. Osim automatskog merenja i registrovanja savremene tehnologije imaju i druge prednosti nad klasinim,kao što su: veliki broj merenja jedne veliine, i velikih broj merenih veliiina. Meutim, imaju i neke nedostatke, kao na primer: veliki broj nepotrebno merenih veliina, zbog ega se javlja problem memorisanja i manipulacije podacima, i drugo nemogunost da se meri u karakteristinim (potrebnim) takama objekta. 5 Premeri klizišta savremenim tehnologijama Za saniranje posledica od klizišta, odrona i slinih pojava, neophodna su, izmeu ostalog, brza i dovoljno tana geodetska snimanja istih. Za ovo se mogu koristiti raznovrsne tehnologije, satelitski snimci, terestrika fotogrametrija, GPS i laserska snimanja [5]. A). Satelitski snimci. Ako imamo prostorno velika razorna dejstva, kao što ih ini "El Ninjo", onda su tu nezamenljivi satelitski snimci. B). Lasersko snimanje iz letelica. Ako imamo klizišta u velikoj dužini, pored saobraajnica, puteva, pruga, reka, i sl., onda je pogodno koristiti lasersko snimanje iz letilica, Za snimanje ovakvih koridora konstruisan je ureaj FLI-MAP u kojem je integrisan GPS, inercijalni i laserski sistem, a karakteriše ga brzina snimanja od 120 000 taaka u sekundi i za jedan sat snimanja do 100 km koridora širine do 400 m sa gustinom 40-70 snimljenih taaka/m 2 .Nasl. 4 dat je principr FLI-MAP snimanja iz letilica. Tanost koodinata iz snimanja taaka (standardna greška) je: 5-10 cm - za teren (klizišta), i 4cm, - za asfaltne površine.
- Page 84 and 85: - pojaano dejstvo vjetra i nagla pr
- Page 86 and 87: Na slikama od 1 do 7 , prikazane su
- Page 88 and 89: Tabela 1. Preliminarne procjene št
- Page 90 and 91: Prof. dr Faruk Sinanovi UTICAJ PR
- Page 92 and 93: koordinirajuu ulogu izmeu entitetsk
- Page 94 and 95: Tehniko-tehnološke nesree podrazum
- Page 96 and 97: Ovako ustrojena i organizirana zaš
- Page 98 and 99: osnovne obaveze poslodavca vezane s
- Page 100 and 101: Poslovi zaštite i spašvanju ljudi
- Page 102 and 103: Prof. dr Boris Krivokapi 1 ŽIVOTN
- Page 104 and 105: Ovako shvaene, katastrofe se povrem
- Page 106 and 107: Premda u ovom trenutku izgleda da s
- Page 108 and 109: 1984) zakljueno više od 3.600 meun
- Page 110 and 111: znaajno smanjenje broja gladnih. 38
- Page 112 and 113: 5.Epidemije Jedan od uslova života
- Page 114 and 115: - izazivanju i širenju radijacije;
- Page 116 and 117: Doc.dr. Bajro Imširovi Služba za
- Page 118 and 119: 1. Uvod Upravljanje rizicima od pop
- Page 120 and 121: - preduzimanje mjera u cilju spreav
- Page 122 and 123: uklanjanjem posljedica njenog štet
- Page 124 and 125: Na prijedlog federalnog ministra, V
- Page 126 and 127: esursa na ovaj nain omogui, u posto
- Page 128 and 129: pravna lica i jedinice civilne zaš
- Page 130 and 131: Gligorije Perovi Profesor, doktor,
- Page 132 and 133: Znaaj topografskih karata i planova
- Page 136 and 137: Proraun pozicije Rastojanje - Ugao
- Page 138 and 139: . Ravni signali (Flat targets) Leic
- Page 140 and 141: UTVRIVANJE UZROKA OTKIDANJA I KLIZA
- Page 142 and 143: Vrijednosti fiziko-mehanikih svojst
- Page 144 and 145: Bušotina B-3 je izvedena u nožici
- Page 146 and 147: 4. PRORAUN DOZVOLJENOG OPTEREENJA T
- Page 148 and 149: - stanje podzemne vode, prvenstveno
- Page 150 and 151: Water table Nr. Layer Vertices.....
- Page 152 and 153: 7. ZAKLJUAK Saglasno rezultatima is
- Page 154 and 155: Doc. dr Miroslav Baljak 1 KLIZIŠT
- Page 156 and 157: 1. Karakteristike i klasifikacija k
- Page 158 and 159: - fiziko i hemijsko raspadanje, - e
- Page 160 and 161: Klizanje usled presecanja kontakta
- Page 162 and 163: U normalnim uslovima, prilikom izra
- Page 164 and 165: Zakljuak Svakodnevno se sreemo sa v
- Page 166 and 167: Dragana Kuki, magistar hemijskih na
- Page 168 and 169: 1.1. Atmosfera Zemljina atmosfera j
- Page 170 and 171: 2.2.1. Definicija pH pH je mjera ki
- Page 172 and 173: korijen biljke i na tlo. Isto važi
- Page 174 and 175: KIŠNICA UGLJENA KISELINA SILIKAT K
- Page 176 and 177: o monitoring kvaliteta vazduha, o u
- Page 178 and 179: 7. LITERATURA 1. Ljubiša Neši, De
- Page 180 and 181: 2. Konstrukcije jednaina oscilacija
- Page 182 and 183: Sistem ima dva stepena slobode. Kao
4 Savremene tehnologije u geodetskom premeru<br />
Danas se skoro iskljuivo koriste savremene tehnologije i metode geodetskog premera, a<br />
naroito u inženjerstvu gde se grade objekti sa sve složenijom geometrijom i strožijim<br />
tolerancijama, koje e se ovde zbog smanjenja obimnosti prikaza dati samo sa njihovim<br />
osnovnim karakteristikama.<br />
Savremene tehnologije pripadaju klasi elektronskih tehnologija, jer su merni ureaji<br />
elektronski tako da se merenja izvode i registruju automatski, a naješe su i sa ugraenim<br />
raunskim programima i softverima tako da se veliki deo obrade podataka izvodi u samom<br />
ureaju, zbog ega se ovakvi ureaji u žargonu nazivaju "crne kutije".<br />
Neke od savremenih tehnologija su:<br />
globalni pozicioni sistem (GPS),<br />
laserski pokretni sistemi za brzo snimanje (iz letilica),<br />
daljinska detekcija (fotogrametrija i satelitski snimci),<br />
terestriki laserski sistemi za precizno snimanje,<br />
satelitska altimetrija,<br />
totalne stanice, i dr.<br />
I kod savremenih tehnologija osnovne karakteristike odnose se na merenja i registrovanja<br />
koja se izvode:<br />
automatski, ili<br />
automatski u interakciji sa operatorom.<br />
Osim automatskog merenja i registrovanja savremene tehnologije imaju i druge prednosti nad<br />
klasinim,kao što su:<br />
veliki broj merenja jedne veliine, i<br />
velikih broj merenih veliiina.<br />
Meutim, imaju i neke nedostatke, kao na primer:<br />
veliki broj nepotrebno merenih veliina, zbog ega se javlja problem memorisanja i<br />
manipulacije podacima, i drugo<br />
nemogunost da se meri u karakteristinim (potrebnim) takama objekta.<br />
5 Premeri klizišta savremenim tehnologijama<br />
Za saniranje posledica od klizišta, odrona i slinih pojava, neophodna su, izmeu ostalog,<br />
brza i dovoljno tana geodetska snimanja istih. Za ovo se mogu koristiti raznovrsne<br />
tehnologije, satelitski snimci, terestrika fotogrametrija, GPS i laserska snimanja [5].<br />
A). Satelitski snimci. Ako imamo prostorno velika razorna dejstva, kao što ih ini "El Ninjo",<br />
onda su tu nezamenljivi satelitski snimci.<br />
B). Lasersko snimanje iz letelica. Ako imamo klizišta u velikoj dužini, pored saobraajnica,<br />
puteva, pruga, reka, i sl., onda je pogodno koristiti lasersko snimanje iz letilica, Za snimanje<br />
ovakvih koridora konstruisan je ureaj FLI-MAP u kojem je integrisan GPS, inercijalni i<br />
laserski sistem, a karakteriše ga brzina snimanja od 120 000 taaka u sekundi i za jedan sat<br />
snimanja do 100 km koridora širine do 400 m sa gustinom 40-70 snimljenih taaka/m 2 .Nasl.<br />
4 dat je principr FLI-MAP snimanja iz letilica.<br />
Tanost koodinata iz snimanja taaka (standardna greška) je:<br />
5-10 cm - za teren (klizišta), i<br />
4cm, - za asfaltne površine.
Change language