You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Türkiye, ilk nüfus sayımının yapıldığı 1927<br />
yılından günümüze nüfusu sürekli artmakta<br />
olan genç nüfusa sahip bir ülkedir. 1927’den<br />
2012 yılına kadar Türkiye nüfusu 5,54 kat<br />
artmıştır. 2008, 2009, 2012 verilerine bakıldığında<br />
Türkiye’nin nüfus artış oranının<br />
azaldığı görülmektedir.<br />
Türkiye nüfusunu genç nüfusun dağılımını<br />
baz alarak incelersek, %49,81’lik kadın<br />
nüfusun daha çok yoğunlaştığı yaş aralığı<br />
30-34; 10-14; 15-19; nüfusun % 50, 19’luk<br />
erkek nüfusun yoğunlaştığı yaş aralıkları<br />
ise 10-14; 30-34; 0-14 yaş aralıklarıdır.<br />
15-24 yaş aralığında ki genç nüfus toplam<br />
nüfusun %16,6’sını oluşturmaktadır.<br />
Genç nüfusu biraz daha yakından inceleyelim.<br />
Marmara Bölgesi Türkiye’nin en<br />
yoğun nüfusa ve göç alım oranına sahip<br />
bölgesidir. Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu<br />
ve Yalova illerini kapsayan, Anadolu ile<br />
İstanbul’u birbirine bağlayan ana hatların<br />
üzerinde yer alması ve İstanbul’un yanı<br />
sıra Ankara ve Bursa gibi büyükşehirlere<br />
komşu olmasının getirdiği coğrafi avantaj,<br />
sahip olduğu zengin ekonomik çeşitlilik,<br />
bölgenin cazibe merkezi olmasında temel<br />
etkenlerdir. Türkiye’de nüfusun yoğunlaştığı<br />
yaş aralıkları 30-34 takibinde 10-14 ve<br />
15-19 iken Marmara’da nüfusun en çok<br />
yoğunlaştığı yaş aralıkları 30-34, 25-29<br />
ve 35-39 yaş aralıklarıdır.<br />
2012 yılı itibariyle 15-64 yaş aralığı çalışma<br />
çağı nüfusu, Türkiye için %67,55;<br />
Marmara için %69,4 iken, çalışma çağı<br />
dışında kalan bağımlı nüfus oranı Türkiye<br />
için %32,45, Marmara için %30,6’dir. Çalışma<br />
çağı nüfusunun yüksek oranda olması, bu<br />
nüfusa eşzamanlı istihdam olanaklarının<br />
sağlanamaması durumunda işsizlik oranının<br />
üzerinde de olumsuz yönde etkiye sahip<br />
olmaktadır. Ülkede en fazla göç alan bölgelerden<br />
biri olması ve büyük ölçekli özel ve<br />
kamu yatırımlarının odağında yer alması;<br />
Doğu Marmara Bölgesi’nin önümüzdeki<br />
10 yıllık dönemde nüfus dinamiklerinin<br />
Türkiye’nin üzerinde artış oranlarına sahip<br />
olacağının başlıca göstergeleridir. Bölgenin<br />
3,38 milyon olan nüfusunun %69’u çalışma<br />
çağında olup, bu gösterge Türkiye’den %2<br />
daha fazladır. Bölge, %10,93 yaşlı bağımlılık<br />
oranı ile Türkiye oranına yaklaşık olup,<br />
genç bağımlılık oranı %33,16 ile Türkiye<br />
değerinin %3,75 gerisindedir.<br />
Bölgeyi göç hareketleri açısından da değerlendirirsek;<br />
2008 yılında Doğu Marmara Bölgesi<br />
nüfusu Türkiye’nin %4,38’ini oluştururken,<br />
2007-2008 dönemi Türkiye toplam alınan<br />
göçün %5,5’ini (bu oran son 5 yıl için Doğu<br />
Marmara’nın aldığı göç ortalama seyrinin<br />
göstergesidir) Doğu Marmara Bölgesi’nin<br />
aldığını görürüz. 2007-2008 döneminde,<br />
Türkiye toplamında verilen göçün %3,8’i<br />
Doğu Marmara Bölgesi’nden iken, 2011-<br />
2012 döneminde bu oran %4,5 olmuştur.<br />
Net göç hızı göstergesi dikkate alınarak<br />
incelendiğinde Bölgenin ve ayrı ayrı illerin<br />
aldığı göç ile verdiği göç arası fark pozitif<br />
olup, bölgenin göç alan bir yapıya sahip<br />
olduğunun göstergesidir. Bununla beraber,<br />
Doğu Marmara Bölgesi göç alan yapısının<br />
yanında yoğun olarak göç veren de bir<br />
bölgedir. Ayrıca Türkiye’de okuma-yazma<br />
bilen nüfusun % 27’si Marmara Bölgesi’nde<br />
olup, anılan kesimin % 56’sı İstanbul’da<br />
yer almaktadır. İstanbul’daki okur-yazar<br />
kesiminin Türkiye içindeki payı ise % 15’tir.<br />
İstanbul Eğitim ve Kültür Dergisi 41