Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Bunlara depresif ekivalanlar (depresyon<br />
eşdeğerleri) denir. Depresif ekivalanlar<br />
şöyle sıralanabilir (Güney 1998).<br />
1. İç sıkıntısı ve huzursuzluk,<br />
2. Yorgunluk ve bedensel uğraşlar,<br />
3. Konsantrasyon güçlüğü,<br />
4. Eyleme vuruk davranışlar (acting out),<br />
5. İnsanlara sığınma veya onlardan kaçış.<br />
Ergenlik dönemi ilerledikçe, depresyonun<br />
klinik belirtileri, erişkin depresyonuna<br />
benzemeye başlar. Çeşitli gözlemlere göre<br />
bu dönemde sıkıntı, uykusuzluk, iştahsızlık,<br />
ilgi azlığı, ümitsizlik ve intihar düşünceleri,<br />
konsantrasyon ve enerji azlığı, başağrısı,<br />
hazımsızlık gibi bedensel yakınmalar gibi<br />
depresyonun tüm klasik belirtileri görülmektedir<br />
(Güney 1998).<br />
Ergen Depresyonlarının<br />
Dinamiği<br />
Ergenlerde de temelde yatan tema, erişkin<br />
depresyonundaki gibi kayıp yaşantısıdır. Bu<br />
kayıplar ölüm ve bir arkadaşlığın bozulması<br />
gibi fiziksel ayrılıklar olabildiği gibi hastalık,<br />
yeteneksizlik, çirkinleşmek gibi bedensel<br />
bütünlük duygusunun kaybı, beklenen bir<br />
amaca ulaşmada başarısızlık ya da utanılan<br />
bir olayın sorumluluğunu yüklenmeye bağlı<br />
kendilik saygısının kaybı sonucu olabilir.<br />
Kayıp yaşantıları kız veya erkek arkadaş<br />
tarafından reddedilme gibi gerçek olaylar<br />
olabildiği gibi “Anne-babam beni artık<br />
sevmiyor, hiçbir şeyi başaramayacağım,<br />
yeteneksiz ve cazibesizim” gibi gerçek dışı<br />
fantazilere de dayanabilir. Ergen depresyonu,<br />
ayrıca ergeni obje kaybı yaşantısına karşı<br />
hassaslaştıran bazı özgül gelişme görevleri<br />
ile de ilişkilidir. Ergen, sevgi objeleri, otorite<br />
figürleri olan ve bağımlılık doyumu veren ana<br />
babasına olan bağımlılığını çözümlemekle<br />
yükümlüdür. Bağımsızlaşarak bireyleşmek<br />
zorunda olan ergen, çocukluk dönemindeki<br />
bağımlı olduğu objelerden koparken bazen<br />
o kadar acı duyar ki, bunu bağımsızlaşmak<br />
olarak değil de rehberlik ve destek amacıyla<br />
güvendiği sevgi objelerin onu terk ettiği<br />
biçiminde algılar.<br />
Sonuç<br />
Ergenlik hem bedensel hem de zihinsel<br />
olarak büyük değişimlerin yaşandığı önemli<br />
bir süreçtir. Hem bedenin hem de beynin<br />
yapısı ve madde içeriği yeniden yapılanır.<br />
Bu kadar büyük değişimlere uyum sağlamak<br />
elbette çok kolay değildir. Değişen bedenine<br />
ve beynine uyum yapan ergenin bir taraftan<br />
da kimlik gelişimini tamamlamak, bireyselleşmek<br />
gibi küçümsenmeyecek görevleri<br />
vardır. Normal ilerleyen bir ergenlik süreci<br />
bile gence ve ailesine güçlükleri ve bundan<br />
doğan riskleri beraberinde getirebilir ( Çelik<br />
ve ark. 2008).<br />
KAYNAKÇA<br />
Eryılmaz A., Atak H. (2011). Ergen öznel iyi oluşunun<br />
öz saygı ve iyimserlik eğilimi ile ilişkisinin<br />
incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi,<br />
10, 170-181.<br />
Eryılmaz, A. (2009). Ergenlik döneminde stres ve<br />
başa çıkma. Eğitim Fakültesi Dergisi, 6, 20-37.<br />
Çelik, G., Tahiroğlu, A., Avcı, A. (2008). Ergenlik<br />
döneminde beynin yapısal ve nörokimyasal değişimi.<br />
Klinik Psikiyatri, 11, 42-47.<br />
Güney M. (1998). Ergenlik dönemi depresyonları.<br />
Psikiyatri Dünyası, 2, 41-44.<br />
Set, T., Dağdeviren, N., Aktürk, Z. (2006). Ergenlerde<br />
cinsellik. Genel Tıp Dergisi, 16, 137-141.<br />
Türkleş, S., Hacıhasanoğlu, R., Çapar, C. (2008).<br />
Lise öğrencilerinde depresyon düzeyi ve etkileyen<br />
faktörlerin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi<br />
Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11, 2.<br />
Parlaz, E. A., Tekgül, N., Karademirci, E., Öngel, K.<br />
(2012). Ergenlik dönemi: Fiziksel büyüme ve psikolojik<br />
gelişim süreci. Turkish Family Phsician, 3,<br />
10-16.<br />
Ergenlerdeki bilişsel<br />
olgunlaşma, beynin<br />
yürütücü işlevleri<br />
arasında sayılan<br />
çok çeşitli becerinin<br />
gelişmesini içerir.<br />
Bunların arasında<br />
arkadaş ilişkilerinde,<br />
sosyal ortamlarda ve<br />
bilimsel konularda<br />
somut düşünceden<br />
soyut düşünceye<br />
geçiş ve<br />
kendini<br />
değerlendirme,<br />
düzenlemede yeni<br />
beceriler edinilmesi<br />
yer alır.<br />
İstanbul Eğitim ve Kültür Dergisi 33
Change language